احتمالا نام ارزهای دیجیتال مختلفی را شنیدهاید؛ حتی تصمیم گرفتهاید روی برخی از آنها سرمایه گذاری کنید. با این همه باید این سوال را از خود بپرسید. آیا انواع ارز دیجیتال را میشناسم؟ شاید باور نکنید اما همین دانش سطحی نسبت به ارزهای دیجیتال، تاثیر بسزایی در نحوه فعالیت شما در بازار رمزارزها و سود کسب شده از آن دارد. در این مقاله به سراغ انواع مختلف رمزارزها خواهیم رفت و هر کدام از آنها را بررسی میکنیم.
[jwp-video n=”1″]
رمز ارز چیست؟
قبل از اینکه با انواع ارز دیجیتال آشنا شویم و به تفصیل در مورد آن ها صحبت کنیم، لازم است تا توضیحی در رابطه با رمز ارزها بدهیم. برای فهم بهتر تفاوتهای بیت کوین، آلت کوینها، فناوریهای بلاک چین و جدیدترین پروژهها، از جمله امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) باید با مفهوم رمزارزها آشنا شویم.
مفهوم رمزارز به یک ارز دیجیتال یا مجازی اشاره دارد. ارزهای دیجیتال معمولاً با استفاده از فناوری بلاک چین و به صورت غیرمتمرکز طراحی و توسعه پیدا میکنند. به صورت کلی رمز ارز اغلب برای انجام فعالیتهای مختلف، از تراکنشهای روزمره گرفته تا انتقال پول، استفاده میشود. تنها تفاوت این داراییها با پولهای رایج فعلی در این مسئله است که تراکنشها و اطلاعات رمزارزها به صورت رمزنگاری شده در شبکه بلاکچین ثبت میشوند.
بیت کوین محبوب ترین ارز دیجیتال با بیشترین ارزش بازار است. با این حال بیش از هزار آلتکوین از جمله اتر (ETH)، ریپل (XRP)، لینک (LINK) و غیره در بازار وجود دارند. در ادامه به سراغ انواع ارز دیجیتال خواهیم رفت و با آنها آشنا خواهیم شد.
انواع ارز دیجیتال و فناوری بلاک چین
مورد دیگری که باید قبل از آشنایی با انواع ارز دیجیتال با آن آشنا شویم، بلاکچین است. بلاکچین فناوری جدیدی در دنیای دیجیتال است که اطلاعات را به کمک رمزنگاری در بلوکهایی از جنس داده ذخیره میکند. دادههای شبکه در بلاکچین بعد از تایید کاربران شبکه ذخیره میشود. اطلاعات شبکه نیز به صورت شفاف و روشن در اختیار تمام کاربران قرار میگیرد. دو مزیت بسیار مهم بلاکچین نسبت به سیستمهای ذخیره داده فعلی، غیرمتمرکز بودن و امنیت بسیار بالای آن است.
استخراج یا ماینینگ
نهایتا برای آشنایی با انواع ارز دیجیتال باید با روشهای مختلف تایید تراکنش آشنا شوید. علاوه بر استفاده از فناوری بلاک چین، اکثر ارزهای دیجیتال از طریق فرآیند استخراج ایجاد میشوند و عرضه محدودی دارند. عرضه کل بیت کوین در مجموع ۲۱ میلیون کوین است که پیش بینی میشود آخرین آن تا سال ۲۱۴۰ استخراج خواهد شد.
در واقع، برای اینکه تراکنشها تأیید شوند، باید یک نوع اجماع در شبکه وجود داشته باشد. 2 مکانیسم اجماع پرکاربرد عبارتند از اثبات کار (Proof of Work) و اثبات سهام (Proof of Stake) که در بسیاری از شبکهها استفاده میشوند. پایینتر با این دو مکانیسم اجماع پرکاربرد آشنا میشویم.
اثبات کار
اثبات کار (PoW) توسط بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال مانند لایت کوین استفاده میشود. ماینرها برای اعتبارسنجی تراکنشها برای ایجاد بلاکها و دریافت پاداش در ازای آن (به شکل واحدهای جدید ارزهای دیجیتال) با هم رقابت میکنند. پاداشهای ماینرها در شبکههای مختلف متفاوت است. به عنوان مثال، یک ماینر بیت کوین به ازای هر تأیید موفقیت آمیز یک بلاک، 6.25 بیت کوین دریافت میکند.
اثبات سهام
اثبات سهام (PoS) توسط رمز ارزهایی مانند اتر استفاده میشود. بلاک چین اتریوم در ابتدا از PoW استفاده میکرد، اما مکانیسم اجماع PoS پس از هارد فورک اتریوم 2.0 جایگزین آن شد. با اثبات سهام، بلاکها به صورت تصادفی پاداش میگیرند. با این حال، اجماع به تعداد کوینهایی بستگی دارد که یک اعتبارسنج در اختیار دارد. هر چه اعتبارسنج توکن بیشتری داشته باشد، شانس بیشتری برای دریافت پاداش برای اعتبارسنجی یک بلاک جدید دارد. به عنوان مثال، اگر یک اعتبار سنج 2 درصد از اتر موجود را در اختیار داشته باشد، در این تئوری، 2 درصد از بلاکهای موجود به او تعلق میگیرد.
با این حال، همه ارزهای دیجیتال از فناوری بلاک چین و استخراج استفاده نمیکنند. برای مثال ارز XRP را در نظر بگیرید که توسط شرکت مادرش ریپل (Ripple) ساخته شده است. در ابتدا 100 میلیارد کوین در ابتدا ضرب یا صادر شد و این توکنها به تدریج منتشر میشوند. در این مرحله، حدود 38 میلیارد توکن XRP در حال حاضر در گردش است.
آشنایی با انواع ارز دیجیتال
بالاخره به مرحلهای رسیدیم که میتوانیم انواع ارزهای دیجیتال را معرفی کنیم. پایینتر به سراغ انواع مختلف ارزهای دیجیتال خواهیم رفت . هر کدام از آنها را بررسی میکنیم.
بیت کوین (BTC)
همه ما اولین و محبوب ترین ارز دیجیتال دنیا که در سال 2009 توسط یک فرد یا گروه مرموز به نام ساتوشی ناکاموتو راه اندازی شد را میشناسیم. طراحی بیت کوین به شکلی است که از سیستم پرداخت الکترونیکی همتا به همتا پشتیبانی میکند و در برابر سانسور، دستکاری و تورم مقاومت میکند. عرضه محدود 21 میلیونی این ارز دیجیتال و استفاده آن از مکانیزم اجماع اثبات کار برای ایمن سازی شبکه و اعتبارسنجی تراکنشها از دیگر مواردی هستند که به محبوبیت این رمزارز میافزایند.
آلت کوین ها
هر رمزارز دیگری که شبکه اختصاصی خود را داشته باشد و برخی از ویژگیهای بیت کوین را به کاربران خود ارائه دهد. از معروفترین آلت کوینهای حال حاضر بازار رمزارزها میتوان به اتریوم، لایت کوین، ریپل، کاردانو، داج کوین و بایننس کوین اشاره کرد. البته باید این نکته را به خاطر بسپارید تعداد آلت کوینها در بازار بسیار زیاد است و نمیتوان همه آنها را معرفی کرد.
توکن ها
توکنها نوع دیگری از داراییهای دیجیتال هستند که روی بلاکچینهای موجود، مانند بلاکچین اتریوم توسعه مییابند و از قراردادهای هوشمند پشتیبانی میکنند. اگر با قراردادهای هوشمند آشنایی ندارید باید بدانید که این قراردادها به صورت خودکار اجرا میشوند و میتوانند معاملات را رمزنگاری کنند. چند نمونه از این توکنها عبارتند از Tether، Chain-link، Uniswap و CryptoKitties.
استیبل کوین ها
استیبل کوینها رمزارزهایی هستند که به یک دارایی با ثبات متصل میشوند. این داراییها میتوانند ارز فیاتی مانند دلار آمریکا، طلا و یا حتی یک ارز دیجیتال دیگر باشند. ارزش استیبل کوینها توسط الگوریتمها و حجم دارایی که به آن متصل هستند تنظیم میشود. از استیبل کوینهای اصلی میتوان به مواردی چون USDT، USDC، DAI و PAX اشاره کرد.
آیا حوزه رمزارزها امن است؟
رمز ارزها در طول سالها سهم عادلانه خود را از تهدیدات امنیتی کسب کردهاند. به عنوان مثال نوسانات قیمت، ناپدید شدن آلت کوین ها و موارد دیگر را میتوان در این زمینه نام برد. این را هم در نظر بگیرید که زمانی که نوسانات در بازار وجود دارد فرصتها نیز به وجود میآیند.
از طرف دیگر افزایش قیمت بیت کوین (BTC)، اتر (ETH)، ریپل (XRP) و لینک (LINK) ثابت میکند که امنیت در اکوسیستم رمز ارزها وجود دارد. با این حال پیشگیری بهتر از درمان است. به همین دلیل است که اقداماتی برای ایمن نگه داشتن رمز ارزهای خود بسیار مهم است.
ممکن است به بلاکچین حملاتی رخ دهد. مثلا حمله 51 درصدی در آن هکرها 51٪ از قدرت استخراج شبکه را کنترل میکنند. وقتی این اتفاق میافتد، هکرها میتوانند تراکنشها را معکوس کنند یا سابقه تراکنش ارزهای دیجیتال را تغییر دهند. خوشبختانه، قدرت هش مورد نیاز برای انجام چنین حملهای به این معنی است که چنین حوادثی بخصوص در شبکه بیت کوین غیرممکن است.
مهم ترین حوادث امنیتی دنیای ارزهای دیجیتال
- احتمالاً بدنام ترین حادثه امنیتی تمام دوران رمز ارزها، هک صرافی مَونت گاکس (Mt. Gox) بود. در آن زمان، این صرافی بیت کوین در جهان پیشرو بود و بیش از 70 درصد از کل مبادلات بیت کوین دنیا روی این پلتفرم انجام میشد. در فوریه 2014، پس از ادعاهایی مبنی بر سرقت 850 هزار بیت کوین، عملیاتهای این پلتفرم متوقف شد.
معلوم شد که 750 هزار مورد از آنها متعلق به مشتریان این صرافی بوده و 10 هزار بیت کوین دیگر متعلق به خود صرافی بوده است. مَونت گاکس در آوریل 2014 اعلام ورشکستگی کرد. 20 هزار بیت کوین هک شده بعداً پیدا شد اما 65 هزار بیت کوین دیگر همچنان مفقود است. پیامدهای این اتفاق تأثیر عمیقی بر صنعت رمزارزها گذاشت و موضوع افزایش سطح امنیت را مطرح کرد. - در می 2018، شبکه بیت کوین گلد (Bitcoin Gold) با حمله 51 درصدی مواجه شد. این حادثه منجر به هک بیش از 18 میلیون دلار برای ارزهای دیجیتال شد. در ژانویه 2020 نیز یک حمله 51 درصدی با زیان حدود 70 هزار دلار تکرار شد.
- در می 2019، هکرها 40 میلیون دلار بیت کوین را از بایننس سرقت کردند. این نتیجه یک کلاهبرداری فیشینگ با استفاده از بدافزار بود. بایننس در پاسخ به این هک اقدامات امنیتی خود را افزایش داد.
سخن پایانی
ایده ارزهای دیجیتال ممکن است در ابتدا گیج کننده به نظر برسد، اما مفهوم زیربنایی ارز دیجیتال چیست بسیار ساده است. رمز ارزها طرز تفکر ما را در مورد پول را متحول کردهاند. نتیجتا دیگر لازم نیست پول شما در اختیار یک نهاد خصوصی باشد. با این حال، رمزازها یک دارایی فیزیکی نیستند و میتوانند به سرعت و با هزینه کم در سراسر جهان جابهجا شوند. کاربردهای متنوع آنها از معاملات گرفته تا تسهیل نقل و انتقال پول تا کمک به مبارزه با فقر، به آنها پتانسیل نامحدودی میدهد. ارزهای دیجیتال به وجود آمدهاند تا بمانند.
نظر شما درمورد رمز ارزها چیست؟ به نظر شما انتظاراتی که برای آینده سیستم مالی دنیا ایجاد کردهاند را برآورده میکنند؟ دیدگاهتان را با ما درمیان بگذارید.
سوالات متداول
برای ارسال و دریافت ارز دیجیتال، به یک کیف پول رمزنگاری نیاز دارید. کیف پولهایی مانند متامسک (Metamask) و تراست والت (Trust Wallet) وجود دارند که به علت امنیت بالا، پذیرش گستردهشان مورد اقبال عمومی قرار گرفتهاند.
شما باید یک کیف پول ایمن برای نگهداری داراییهای دیجیتال خود انتخاب کنید. از طرف دیگر نباید کلید خصوصی خود را با دیگران به اشتراک گذاشت زیرا این کلید اجازه ورود افراد به کیف پول را صادر میکند.
اگرچه ماهیت غیرمتمرکز آنها به کاربران امکان کنترل دارایی خود را میدهد، اما مسئولیت حفظ این داراییها را نیز به خود آنها واگذار میکند. کلیدهای امنیتی ممکن است گم شوند یا بدتر از آن هک شوند. هک و فیشینگ از زمانی که رمز ارزها به وجود آمدهاند جز مشکلات این حوزه بودهاند.
برای این منظور صرافیهایی وجود دارند که وقوع این امر را برای شما فراهم میکنند. صرافیهایی مانند بایننس (Binance)، کوکوین (KuCoin)، بای بیت (ByBit) و غیره وجود دارند که میتوانید از آنها استفاده کنید.
قبل از شروع انجام معاملات رمزارزها باید یک حساب کاربری در یکی از صرافیهای مورد اعتماد خود ایجاد کنید. بعضی از صرافیها بدون انجام فرایند احراز هویت (KYC) برای شما محدودیتی در حجم یا تعداد معاملات قائلاند.