توکن XRD چیست؟ آشنایی با شبکه رادیکس (Radix)

رادیکس (Radix DLT) یک پروتکل لایه اول است که می‌خواهد راه‌اندازی و مقیاس‌پذیری اپلیکیشن‌های مالی غیرمتمرکز را بدون افزایش ریسک ازدحام شبکه و هک قراردادهای هوشمند برای توسعه‌دهندگان آسان نماید. این پروژه علی‌الخصوص بعد از معرفی توکن XRD و شبکه اصلی اولمپیا (Olympia Mainnet) تمام تلاشش را کرده است تا به مقیاس‌پذیرتر شدن دیفای (DeFi) کمک کند. با فکت کوینز همراه باشید.

دفترکل توزیع‌شده رادیکس چیست؟

دفترکل توزیع‌شده رادیکس یک فناوری یکپارچه است که قصد دارد موانع موجود بر سر راه بخش دیفای را برطرف کند. رادیکس ادعا می‌کند تنها شبکه غیرمتمرکزی است که توسعه‌دهندگان می‌توانند به‌سرعت و بدون تهدید هک‌ها و نقض‌های امنیتی در آن فعالیت کنند. این شبکه به‌عنوان یک پروتکل لایه اول هم‌زمانی بین شاردی (Cross Shard Synchronicity) را بهینه می‌کند و مقیاس‌پذیری چندزنجیره‌ای را بدون به خطر انداختن ترکیب‌پذیری یا امنیت شبکه امکان‌پذیر می‌نماید. علاوه بر این، توسعه‌دهندگان رادیکس به‌خاطر هر پیشرفت خود با توکن XRD پاداش می‌گیرند.

رادیکس باور دارد که توسعه‌دهندگان هنگام توسعه فناوری دفترکل توزیع‌شده و اپلیکشن‌های دیفای با ۴ چالش مهم روبه‌رو هستند که باید آن‌ها را حل کنند. این ۴ چالش عبارتند از:

• آن‌ها باید هک‌ها و نقض‌های امنیتی قرارداد هوشمند را به حداقل برسانند.
• اپلیکیشن‌های تعامل‌پذیر و سریع را توسعه دهند.
• انگیزه‌های موردنیاز برای توسعه جامعه غیرمتمرکزی از توسعه‌‌دهندگان را ایجاد کنند.
• بدون کاهش ترکیب‌پذیری مقیاس‌پذیری اپلیکیشن‌ها را افزایش دهند.

رادیکس پلتفرمی ایجاد کرده است که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد با ایجاد محیطی هدفمند قراردادهای هوشمند نسل بعدی را توسعه دهند و ریسک هک، عدم موفقیت کد و سوءاستفاده‌های مختلف را به حداقل برسانند. این پروتکل از الگوریتم اجماعی به اسم سربروس (Cerberus) استفاده می‌کند که بدون کاهش ترکیب‌پذیری، مقیاس‌پذیری بخش دیفای را افزایش می‌دهد.

بیشتر بخوانید: آیا می‌دانید فناوری دفتر کل توزیع شده (DLT) چگونه عمل می‌کند؟

ترکیب‌پذیری؛ اولین لگوی دیفای

به‌طور کلی، ترکیب‌پذیری در دیفای به منابع استفاده‌شده در راه‌اندازی پلتفرم‌های مختلف و توانایی آن‌ها برای استفاده مجدد اشاره دارد. این اصطلاح به آجرهای لگوی دیفای هم مشهور شده است. به‌عبارت دیگر، منابع موجود در یک پروتکل باید ماژولار باشند تا توسعه‌دهندگان بتوانند از آن‌ها در کنار اپلیکیشن‌های موجود یا برای ایجاد پروتکل‌ها و اپلیکیشن‌های جدید استفاده کنند. علاوه بر این، ترکیب‌پذیری باعث می‌شود که اپلیکیشن‌ها بتوانند مانند آجرهای لگوی با همدیگر تعامل داشته باشند. توسعه‌دهندگان مختلف تنها با وجود چنین قابلیتی می‌توانند اپلیکشین‌های ضروری دیفای را راه‌اندازی کنند.

به همین خاطر، آن‌ها به‌جای اینکه تمام کدها را از ابتدا بنویسند، می‌توانند از کدهای متن باز به‌عنوان بلوک‌های خود استفاده کنند. برای مثال، پروتکل اوپن‌زیپ‌لاین (OpenZeppelin) بسیاری از قالب‌های متن باز را با دیگران به اشتراک گذاشته است. در این مورد، برای مثال می‌توان به استانداردها «ERC-20»، «ERC-721» و «ERC-1155» و قالب‌های صرافی‌های غیرمتمرکز، بازارها و اپلیکیشن‌های نظرسنجی اشاره کرد.

اجماع سربروس (Cerberus)

سربروس پروتکل اجماعی است که رادیکس از آن استفاده می‌کند و نام آن از یک سگ سه سر در اساطیر یونانی گرفته شده است. این پروتکل با استفاده از تحمل خطای بیزانس موازی (BFT) رویکرد نوآورانه‌ای برای رسیدن به اجماع در دفتر کل توزیع‌شده راه‌اندازی کرده است.

اگر بخش دیفای بخواهد پذیرش خود را افزایش دهد و میلیاردها کاربر داشته باشد، این رویکرد اهمیت زیادی در بهبود مقیاس‌پذیری آن خواهد داشت. علاوه بر این، به‌لطف موتور رادیکس با افزایش تعداد گره‌های این شبکه توان عملیاتی آن هم رشد می‌رکند.

بیشتر بخوانید: الگوریتم اجماع (Consensus Algorithm) چیست؟

موتور رادیکس چیست؟

موتور رادیکس محیطی برای توسعه اپلیکیشن‌های مختلف است که خطر هک و سوءاستفاده از قراردادهای هوشمند را به حداقل می‌رساند. علاوه بر این، این موتور به‌عنوان یک اکوسیستم غیرمتمرکز انگیزه زیادی برای توسعه‌دهندگان فعال در بازار ارزهای دیجیتال ایجاد می‌کند تا رشد جامعه‌ای مبتنی بر ابزارهای توسعه‌‌دهندگان رادیکس را تقویت نماید.

قراردادهایی که موتور رادیکس ایجاد می‌کند، کامپونتت (Component) نام دارند. دو مورد از خلاقانه‌ترین ویژگی‌های موتور رادیکس کاتالوگ کامپوننت (Component Catalog) و سیستم حق امتیاز توسعه‌دهندگان آن (Developer Royalty System) هستند که در ادامه آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.

سیستم حق امتیاز توسعه‌دهندگان رادیکس

این سیستم انگیزه‌ای برای توسعه‌دهندگان رادیکس ایجاد می‌کند تا اپلیکیشن‌های بیشتری در آن راه‌اندازی کنند. سیستم خودکار موجود در دفترکل رادیکس از طریق توکن XRD به توسعه‌دهندگان آن پاداش می‌دهد و پتانسیل لازم برای ایجاد یک بازار مستقل غیرمتمرکز برای اجزاء رادیکس را فراهم می‌کند.

کامپوننت‌ها (Components)

رادیکس از قراردادهای هوشمندی به اسم کامپوننت‌ استفاده می‌کند که ملموستر از قراردادهای هوشمند مبتنی بر اتریوم هستند و خروجی‌های قابل‌اعتماد، قابل‌پیش‌بینی و ثابتی دارند. علاوه بر این، کامپوننت‌ها در رادیکس به‌عنوان آجرهای لگوی دیفای عمل می‌کنند و می‌توانند به‌راحتی با سایر برنامه‌ها ادغام شوند.

کامپوننت‌ها از طریق یک زبان برنامه‌نویسی به اسم اسکریپتو (Scrypto) ایجاد می‌شوند که برای بسیاری از توسعه‌دهندگان دفاتر کل توزیع‌شده نام آشنایی است. قبل از اینکه یک کامپوننت در شبکه رادیکس قرار بگیرد، به‌طور خودکار وارد کاتالوگ کامپوننت‌ها می‌شود. کاتالوگ کامپوننت‌ها تمام قالب‌های غیرفعال را در خود نگه می‌دهد تا همه متقاضیان بتوانند از آن به‌عنوان الگو استفاده کنند.

اجزای موجود در کاتالوگ کامپوننت‌ها زمانی فعال می‌شوند که یک توسعه‌دهنده آن‌ها را تجسم‌سازی می‌کنند. بعد از فعال‌سازی، این مؤلفه‌های تجسم‌سازی‌شده می‌توانند برای تعداد نامحدودی از اپیلکیشن‌ها اعمال شوند و هر بار به همان شیوه عمل می‌کنند. به این ترتیب، هر توسعه‌دهنده‌ای می‌تواند بدون نیاز به یادگیری زبان برنامه‌نویسی اسکریپتو قراردادهای هوشمند را به‌سرعت و با خیال راحت اجرا کند یا دارایی‌های موردنظرش را منتشر نماید.

بیشتر بخوانید: منظور از بازار اولیه و ثانویه در ارزهای دیجیتال چیست؟

توکن XRD چیست؟

XRD توکن اصلی شبکه رادیکس است و می‌توان آن را به‌عنوان بخشی از مکانیسم اثبات سهام یا گواهی سپرده (POS) این شبکه سپرده‌گذاری کرد. علاوه بر این، با استفاده از توکن مذکور می‌توان کارمزد تراکنش‌های شبکه رادیکس را هم پرداخت کرد. به‌عبارت دیگر، رادیکس تنها توکن معتبری است که می‌توان با استفاده از آن کارمزدهای موجود در این شبکه را پرداخت کرد.

حداکثر عرضه توکن رادیکس ۲۴ میلیون توکن است و خود شبکه ۱۰ درصد از آن را در اختیار دارد. ۱۰ درصد از این توکن‌ها به استیبل کوین‌هایی اختصاص داده شده که رادیکس ممکن است در آینده از آن‌ها استفاده کند. کمی بیشتر از ۱۰ درصد (۲.۷۹ میلیارد) توکن نیز به رادیکس فاوندیشن (Radix Foundation)، بازوی غیرانتفاعی اکوسیستم رادیکس، اختصاص یافته است. علاوه بر این، ۵۰ درصد از عرضه رادیکس به پاداش انتشار اختصاص داده شده است تا هر سال ۳۰۰ میلیون توکن از آن را وارد گردش کند. کم‌تر از ۱۵ درصد از این توکن‌ها هم در ابتدا به‌عنوان توکن‌های «eXRD» توزیع شدند.

توکن‌های eXRD

توسعه‌دهندگان رادیکس در ابتدا توکن بومی پروژه خود را به‌عنوان یک توکن ERC-20 و روی شبکه اتریوم ایجاد کردند. در دنیای بلاک چین پروژه‌های زیادی مثل رادیکس وجود دارند که هنوز شبکه اصلی آن‌ها توسعه نیافته است و در ابتدا یک نسخه اولیه ERC-20 از توکن خود را عرضه می‌کنند. پروژه‌های بلاک چینی با این روش توکن‌های خود را به بزرگ‌ترین بلاک چین قرارداد هوشمند جهان، یعنی اتریوم و کیف‌پول‌ها، صرافی‌ها و پلتفرم‌های معاملاتی زیادی معرفی می‌کنند. بسیاری از توسعه‌دهندگان هم بعد از راه‌اندازی شبکه اصلی خود توکن‌های ERC-20 را به استاندارد اصلی پروژه تبدیل می‌کنند؛ اما رادیکس چنین کاری نکرده است.

بعد از راه‌اندازی شبکه اصلی اولمپیا توکن رادیکس وارد شبکه خود شد؛ اما توکن‌های این پروژه در بلاک چین اتریوم هم به کار خود ادامه دادند. در حال حاضر، دارندگان توکن‌های eXRD می‌توانند در هر زمانی توکن‌های خود را با نسبت ۱ به ۱ با توکن جدید XRD تبدیل کنند. هر دوی این توکن‌ها نقش‌ها و ارزش یکسانی در اکوسیستم رادیکس دارند.

بیشتر بخوانید: Space ID چیست؟ بررسی اسپیس آی دی و توکن ID

چرا باید از دیفای رادیکس استفاده کنیم؟

برای اینکه بخش امور مالی غیرمتمرکز (دیفای) به پذیرش انبوه موردنظر خود برسد، اپلیکشن‌های مختلف باید باید به‌طور یکپارچه با همدیگر تعامل داشته باشند و قابلیت همکاریشان را از دست ندهند. توسعه‌دهندگان هم باید بتوانند به‌سرعت و بدون به خطر انداختن امنیت کاربران این همکاری را برقرار کنند.

علاوه بر این، اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز چندزنجیره‌ای هم باید سریع، امن و مقاوم در برابر سوء‌استفاده‌ها و هک‌های مختلف باشند. توسعه‌دهندگان باید به ابزارهای با کیفیت و زبان‌های برنامه‌نویسی موردنیازشان دسترسی داشته باشند تا بتوانند سریع‌ترین و ایمن‌ترین روش برای توسعه اپلیکیشن‌های نسل بعدی دیفای را فراهم کنند.

رادیکس بخش زیادی از مشکلات موجود در بخش دیفای را برطرف کرده است تا تعامل بین‌زنجیره‌ای موردنیاز برنامه‌ها و پروتکل‌های بلاک چینی مختلف را فراهم کند. این پروژه محیط ایدئالی برای توسعه‌دهندگان ایجاد کرده است تا بتوانند برنامه‌های بین‌زنجیره‌ای خود را بسازند و از تمام پتانسیل دیفای استفاده کنند. علاوه بر این، رادیکس محیطی امن با ابزارهای متنوعی را فراهم کرده است که توسعه‌دهندگان با استفاده از آن‌ها می‌توانند اپلیکیشن‌های موردنظرشان را بدون هیچ سازش و مشکلی بسازند، آزمایش کنند و گسترش دهند.

شبکه اولمپیا (Olympia) چیست؟

شبکه اصلی اولمپیا نسخه اولیه شبکه عمومی رادیکس (Radix Public Network) است. این شبکه پایه‌های لازم برای توسعه اکوسیستم رادیکس دیفای را فراهم کرده و فناوری‌های اصلی آن از جمله موارد زیر را معرفی کرده است:

• گره رادیکس (Radix Node) روی شبکه عمومی رادیکس کار می‌کند و نسخه‌های ویندوز، مک و لینوکس آن موجود است. بعد از نصب کاربرن می‌توانند تحت‌عنوان گره اعتبارسنج (Validator Node)، گره کامل (Full Node) و گره آرشیوی (Archive Node) فعالیت کنند.
• کاربران با استفاده از کیف پول رادیکس در دسکتاپ (Radix Desktop Wallet) می‌توانند توکن XRD را ذخیره، سپرده‌گذاری و معامله کنند.
• جست‌وجوگر رادیکس (Radix Explorer) فهرستی از تمام گره‌های اعتبارسنج رادیکس و اطلاعات مربوط به اعتبارسنج‌ها و سپرده‌گذاران آن را در خود جای است.

سوالات متداول