شبکه غیرمتمرکز (Decentralized Network) چیست؟

بروزرسانی :اکتبر 27, 2020 @ 11:32 ق.ظ

شبکه غیرمتمرکز (Decentralized Network)؛ یکی از انواع شبکه است که در آن هیچ نهاد واحدی اختیار کامل ندارد. شبکه غیرمتمرکز یک نوع معماری است که در آن بار شبکه (هم سخت افزاری و هم نرم افزاری) بین چندین دستگاه توزیع می‌شود. اما این ویژگی‌ها چه مزایا و معایبی برای یک شبکه همراه دارد؟ مفهوم شبکه غیرمتمرکز دقیقا چیست؟ با ما در این مقاله از فکت کوینز همراه باشید تا شبکه‌های غیرمتمرکز را به خوبی درک کنید.

شبکه غیرمتمرکز (Decentralized Network) چیست؟

در یک شبکه غیرمتمرکز (Decentralized Network) به جای تکیه بر یک سرور واحد، توان پردازش و بار کاری بین چندین دستگاه توزیع می‌شود. آنها چندین مالک مرکزی دارند. مالکان می‌توانند منابع را ذخیره کنند تا هر کاربر بتواند به آن دسترسی داشته باشد. این سیستم را می‌توان به صورت گرافیکی هم تصور کرد. دستگاه هر کاربر را می‌توان به عنوان گره‌هایی (نود) که به یکدیگر متصل هستند تجسم کرد.

هر گره دارای یک کپی از داده‌های گره دیگر است و چندین مالک کپی از تمام گره‌ها دارند تا زمان دسترسی را کاهش دهند. بنابراین هر زمان که یک به روز رسانی یا تغییر در داده‌های یک گره ایجاد شود، تغییرات در کپی‌ها نیز منعکس می‌شود. اجازه دهید با کمک مثال‌ توضیح دهیم: بیت کوین جدیدترین فناوری و نمونه بارز یک سیستم غیرمتمرکز است. این یک بلاک چین است که در آن هیچ مرجع مرکزی وجود ندارد. تمامی افراد می‌توانند بخشی از شبکه شوند و در تایید و پردازش تراکنش‌ها مشارکت کنند. تصمیم با اکثریت آرا اتخاذ می‌شود.

ما باید یک درک واضح و روشن از غیرمتمرکز بودن، متمرکز بودن و شبکه‌های توزیع شده داشته باشیم. در یک شبکه متمرکز، یک قدرت مرکزی وجود دارد که تصمیم گیری می‌کند. اما در یک سیستم غیرمتمرکز، مالکان زیادی وجود دارد. البته در اینجا مفهوم مالک وجود ندارد. چون همه کاربران مالک شبکه هستند و همه از حقوق برابر برخوردارند.

بیشتر بخوانید: راهنمای جامع لایه‌‌های شبکه بلاکچین

شبکه غیرمتمرکز (Decentralized Network) چگونه کار می‌کند؟

در یک شبکه غیرمتمرکز، کاربر باید برخی از داده‌ها را به اشتراک بگذارد. کاربر نیازی به دریافت مجوز ندارد، بنابراین دارای اختیار کامل برای انتشار هر چیزی است. در شبکه، هر کاربر به یکدیگر متصل است. بنابراین زمانی که کاربر داده‌ها را به اشتراک می‌گذارد، داده‌ها با کمک پروتکل‌ها بین سایر گره‌ها (همتاها) به اشتراک گذاشته می‌شود. همتاها داده‌ها را تأیید می‌کنند. هنگامی که داده‌ها تایید شد، پروتکل‌ها پایگاه اطلاعاتی یا دیتابیس (Data base) را به روزرسانی می‌کنند. پایگاه اطلاعاتی  نگهداری می‌شود تا تمام اطلاعات را ردیابی کند.

اهمیت غیرمتمرکزسازی در شبکه‌ها

غیرمتمرکز بودن به دلایل زیر بسیار مهم است:

• بهینه‌سازی منابع: لازم نیست هر کاربر همه منابع را داشته باشد. غیرمتمرکزسازی شبکه به کاربر این امکان را می‌دهد که بار روی دوش خود را با دیگران تقسیم کند.

• توان خروجی بیشتر: از آنجایی که همه کاربران دارای اختیارات یکسانی هستند، بنابراین هر کاربر با کارایی بیشتری کار می‌کند تا بهره‌وری خود را افزایش دهد.

• انعطاف‌پذیری: کاربران می‌توانند نظرات خود را به اشتراک بگذارند زیرا هیچ محدودیتی توسط هیچ مقام مرکزی اعمال نمی‌شود. آنها همچنین انعطاف لازم برای تغییر تصمیمات خود را دارند.

بیشتر بخوانید: شبکه همتا به همتا (peer to peer) چیست؟

چرا جهان به سمت غیرمتمرکزسازی پیش می‌رود؟

امروزه تکنولوژی روز به روز در حال پیشرفت است و بر تعداد کاربران نیز افزوده می‌شود. برای اداره نظام، سیستم متمرکز تمام معیارها را برآورده نمی‌کند. بنابراین سیستم غیرمتمرکز روز به روز بسیار مفید می‌شود. این یک مدیریت کارآمد، ایمن و قابل اعتماد ایجاد می‌کند. این شبکه‌های همتا به همتا (P2P) را بهبود می‌بخشد. حق هر کاربر را تضمین می‌کند. هر فردی حق تصمیم گیری دارد. کاربران همچنین به پایگاه اطلاعاتی دسترسی دارند.

بزرگترین مزیت عدم تمرکز این است که اگر بخشی از شبکه از کار بیفتد، کل شبکه بدون وقفه کار می‌کند. دلیل اصلی اینکه چرا غیرمتمرکز بودن بهتر از متمرکز بودن است، انعطاف‌پذیری و اشتراک‌گذاری داده‌ها برای انطباق سریع با تقاضای بازار است.

آیا شبکه غیرمتمرکز امن است؟

یک شبکه غیرمتمرکز از امنیت بالایی برخوردار است. از آنجایی که مرجع مرکزی وجود ندارد، سرور مرکزی نیز وجود ندارد. سرور هر کاربر به عنوان یک سرور مرکزی عمل می‌کند. بنابراین چندین سرور وجود دارد. هک کردن تمام سرورها امکان پذیر نیست. بنابراین بسیاری از سازمان‌ها در حال حاضر در حال روی آوردن به شبکه‌های غیرمتمرکز هستند. نمونه بارز آن گوگل است. محصولات گوگل از جستجوی آنلاین گرفته تا اندروید موبایل این آزادی را دارند که مستقل کار کنند.

بیشتر بخوانید: تفاوت بلاکچین لایه 1 و لایه 2 ؟ راه حلی برای مقیاس پذیری

مزایای شبکه غیرمتمرکز

• مزیت اصلی غیرمتمرکز بودن  این است که اگر برخی از گره‌ها از کار بیفتند یا گره اصلی از کار بیفتد، کل سیستم از کار نمی‌افتد.
• فرآیند تصمیم گیری بر اساس رأی گیری انجام می‌شود.
• آنها معمولاً پلتفرم‌های باز هستند و سانسور کمتری در آنها وجود دارد.
• دستگاه‌های بیشتری را می‌توان به شبکه اضافه کرد.

ویژگی‌های سیستم‌های غیرمتمرکز

فقدان ساعت واحد: هر گره مستقل از سایر گره‌ها است و از این رو گره‌ها ساعت‌های مختلفی دارند.

تحمل در برابر خرابی: خرابی یک گره مرکزی باعث از کار افتادن بخشی از سیستم می شود نه کل سیستم.

مقیاس پذیری: هر گره می‌تواند برای افزایش عملکرد خود که منجر به افزایش عملکرد کل سیستم می شود، منابع خود (سخت افزار، نرم افزار) را اضافه کند و مقیاس کار خود را گسترش دهد.

محدودیت‌های شبکه غیرمتمرکز (Decentralized Network)

• برای سیستم های کوچک مناسب نیست.
• هماهنگ کننده مرکزی نداریم و ممکن است در یک سازمان منجر به مشکلاتی شود.
• نظارتی برعملکرد گره‌ها وجود ندارد.
• تشخیص گره معیوب دشوار است.

جمع بندی

همانطور که در این مقاله شاهد بودید، شبکه‌ غیرمتمرکز (Decentralized Network) بسیار شفاف است چون در این شبکه‌ها مشخص است که چه افراد یا مقاماتی کنترل هر نوع یا نقطه اتصال را در اختیار دارند. به همین دلیل معمولاً می‌توان دلایل نقص سیستمی، نفوذ یا خرابکاری را شناسایی کرد. این شبکه‌ها هم مثل شبکه‌های غیرمتمرکز به  راحتی قابل گسترش بوده و میتوانند مشکل مقیاس‌پذیر بودن را بطرف کنند. همچنین شبکه‌های توزیع شده با توجه به مدل توزیع تصمیم گیری و داده‌ها در شبکه نسبت به شبکه‌های متمرکز سازماندهی شده تر و بسیار امن تر هستند.

سوالات متداول