فارکس یا ارز دیجیتال؟ کدام بهتر است؟

طی چند سال اخیر، حوزه ارزهای دیجیتال رشد زیادی کرده است و کم‌کم از یک فناوری نوظهور به جریان اصلی تبدیل می‌شود. این افزایش سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال، ارزش کل بازار رمز ارزها را به بالای 3 تریلیون دلار رساند. تا جایی که توجه معامله‌گران سنتی فارکس را هم به خود جلب کرده است. آن‌ها نمی‌خواهند سودهای قابل توجه رمز ارزها را از دست بدهند. اما بین فارکس یا ارز دیجیتال کدامیک بهتر است؟ در این مقاله از فکت کوینز، شباهت‌ها و تفاوت‌های بین معاملات فارکس و کریپتو را مورد بحث قرار خواهیم داد.

چشم انداز معاملات ارز دیجیتال و فارکس

معاملات ارز دیجیتال و فارکس هم اشتراکات و هم تفاوت‌هایی دارند. تجارت ارز دیجیتال شامل خرید و فروش دارایی‌های دیجیتالی مانند رمز ارزها و NFT ها (توکن‌های غیرقابل معاوضه) است. اما تجارت فارکس با مبادله یک ارز فیات با ارز دیگر می‌پردازد. به این امید که ارزش ارز افزایش یابد و معامله‌گر بتواند آن را دوباره برای سود تبدیل کند.

مکانیسم هدایت‌گر ارزش رمز ارزها و ارزهای فیات همان عرضه و تقاضا هستند. با این حال، نیروهای پشت عرضه و تقاضا در کریپتو و فارکس تفاوت قابل توجهی دارند. به‌عنوان مثال، ارزهای دیجیتال بر اساس فناوری بلاک چین (یک دفتر کل توزیع‌شده و غیرمتمرکز) اجرا می‌شوند. درنتیجه، سرمایه‌گذاری هنگفتی روی این زیرساخت جدید انجام شده است و تقاضا برای رمز ارزها روز به روز افزایش می‌یابد.

از سوی دیگر، معاملات فارکس برای دهه‌ها وجود داشته است. فارکس اساسا با قرار دادن یک ارز در برابر ارز دیگر، به امید افزایش ارزش ارز خریداری‌شده کار می‌کند. نیروهای پشت عرضه و تقاضا در فارکس بسیار زیاد هستند و هرگونه عدم تعادل قابل توجه در اقتصاد جهانی می‌تواند تاثیر فوق‌العاده‌ای بر آن داشته باشد.

تحلیل نمودارهای قیمت فارکس و کریپتو

مکانیسم‌های اساسی مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل نمودارهای قیمت، بین معاملات فارکس یا ارز دیجیتال یکسان است. با این حال، یک تفاوت بزرگ و برجسته وجود دارد؛ اینکه نوسانات بازارهای کریپتو به‌طور قابل توجهی بیشتر از FX است.

در تصویر بالا، شاخص میانگین محدوده واقعی (ATR) برای قیمت‌های بسته شده هفتگی در بزرگ‌ترین ارز دیجیتال (بیت کوین) و فعال‌ترین جفت ارز فارکس یورو و دلار (EUR/USD) اعمال شده است. این ATR استاندارد شده، درصد نوسانی را تعیین می‌کند که نشان‌دهنده میزان حرکت دارایی در هر هفته مشخص است. نمودار بالا نشان می‌دهد که ATR فارکس بین 0 تا 20 درصد است؛ در حالی که شاخص ATR بیت کوین، نوسانی بین 40 تا 140 درصد دارد.

بیشتر بخوانید: هوش مصنوعی غیرمتمرکز (Decentralized AI) چیست؟

فارکس یا ارز دیجیتال؛ حجم بازار

همان‌طور که ارزهای دیجیتال به پیشبرد پروژه‌های مختلف بلاک چین کمک می‌کنند، فارکس سوخت‌رسان اقتصادهای جهان است. یکی از مزایایی که ساتوشی ناکاموتو در هنگام توسعه بیت کوین ایجاد کرد، ارائه یک دفتر کل شفاف برای مالکیت این ارز دیجیتال بود. درنتیجه، به راحتی می‌توان اندازه بازار ارزهای دیجیتال را تعیین کرد.
در حال حاضر، کل ارزش بازار ارزهای دیجیتال حدود 3 تریلیون دلار است. حدود 12 سال طول کشید تا اولین ارزش بازار به 1 تریلیون دلار برسد، سپس افزودن 2 تریلیون دلار بعدی تنها 11 ماه به طول انجامید. ارزش کل بازار کریپتو به‌سرعت در حال افزایش است.

از سوی دیگر، بانک تسویه بین‌المللی (BIS) هر سه سال یک بار حجم معاملات ارزی جهان را تخمین می‌زند. آخرین گزارش این بانک در سپتامبر 2019 منتشر شد و BIS اعلام کرد معاملات روزانه فارکس در حدود 6.6 تریلیون دلار است. در حالی که سه سال قبل در حدود 5.1 تریلیون دلار بود.
به دلیل ماهیت غیرمتمرکز کریپتو، رسیدن به رقم قطعی برای حجم معاملات دشوار خواهد بود. اما برآوردها بین 100 تا 500 میلیارد دلار در هر روز متغیر است. معاملات فارکس به خوبی تثبیت شده‌اند و سیستم‌ها و مکانیسم‌های معاملاتی آن مدتی است که وجود دارد.

بیشتر بخوانید:  بازار بورس یا ارز دیجیتال؟ کدام بهتر است؟

فارکس یا ارز دیجیتال؛ شرکت‌کنندگان بازار

در روزهای اولیه ظهور بیت کوین، تنها ماینرها، مشتریان خُرد و برخی صرافی‌های متمرکز کوچک در آن شرکت داشتند. اما امروزه صرافی‌ها برای ارائه صدها ارز دیجیتال گسترش یافته‌اند. علاوه بر این، در روزهای آغازین عرضه رمز ارزها، هنوز روش انتقال کوین از یک طرف به طرف دیگر چندان واضح بود. تا زمانی که مایکرو استراتژی (MicroStrategy) اولین خرید بیت کوین خود را در اوت 2020 اعلام کرد. از آن زمان درها به روی شرکت‌هایی باز شد که می‌خواستند بخشی از خزانه خود را به ارزهای دیجیتال اختصاص دهند.

به این ترتیب، مجموعه بزرگ‌تری از سرمایه‌گذاران (نهنگ‌ها) وارد ماجرا شدند و تا آنجا که توانستند بیت کوین و اتریوم خریدند. اما در تجارت فارکس، ارزها برای دهه‌ها به وسیله بانک‌ها مبادله می‌شدند. البته در 20 سال گذشته، دلالان کوچک‌تر فارکس به کشف فناوری‌هایی پرداخته‌اند. این فناوری‌ها به آن‌ها امکان می‌دهد ارزها را بدون نیاز به خدمات بانک‌های بزرگ خرید و فروش کنند.

همان‌طور که می‌بینید، تفاوت اصلی بین شرکت‌کنندگان فارکس یا ارز دیجیتال این است که رمز ارزها کار خود را با معامله‌گران خرد و کوچک شروع کردند. این در حالی است که معاملات فارکس با بانک‌های بزرگ سروکار داشتند. درنهایت، موسسات بزرگ‌تری به رمز ارزها روی آوردند و خرده‌فروشان به معاملات فارکس دسترسی پیدا کردند.

بیشتر بخوانید: پیش‌بینی بازار ارز دیجیتال در سال ۲۰۲۳؛ نظر بهترین کارشناسان را بخوانید!

فارکس یا ارز دیجیتال؛ جفت ارزها

هنگام معامله در یک بازار، همیشه باید یک چیز را با چیز دیگر مبادله نمود. به‌عنوان مثال، اگر قصد خرید سهام تسلا را دارید، باید دلار آمریکا را با سهام TSLA مبادله کنید. معامله‌گران فارکس درک بسیار خوبی از این نوع مبادلات دارند؛ به‌همین دلیل است که ارزها را به صورت جفت معامله می‌کنند. هم‌اکنون، هفت ارز اصلی در فارکس وجود دارد که معامله‌گران به مبادله آن‌ها می‌پردازند. وقتی این 7 ارز را در یک ماتریس قرار دهید، 21 جفت ارز دریافت می‌کنید.

اکثر کارگزاران FX به ارائه قیمت هر یک از این جفت ارزها می‌پردازند. از سوی دیگر، کریپتو هنوز در منحنی اولیه پذیرش خود به سر می‌برد. بنابراین اگرچه به راحتی می‌توانید قیمت جفت ارز مورد نظر خود را پیدا کنید. اما بیشتر جفت ارزهای دیجیتال از تتر (USDT)، بیت کوین (BTC)، اتریوم (ETH) یا کوین اصلی هر صرافی به عنوان ارز مظنه استفاده می‌کنند.
علاوه بر این، اکنون بیش از 10 هزار رمز ارز وجود دارد. بنابراین ایجاد یک جفت ارز از دو کوین نسبتا کوچک بسیار دشوار خواهد بود. پس به واسطه‌ای مانند بیت کوین، تتر یا اتریوم نیاز خواهید داشت. به‌عنوان مثال، ابتدا پول خود را با اتریوم معامله کرده و سپس کوین مورد نظر خود را خریداری می‌کنید.

بیشتر بخوانید: برنامه معاملاتی (Trading Plan) چیست؟ آموزش کامل تنظیم برنامه معاملاتی

مقایسه سودآوری فارکس و ارز دیجیتال

در معاملات فارکس، اکثر معامله‌گران تاکنون با ضرر و زیان مواجه شده‌اند. تقریبا هر سه ماه، بین 25 تا 35 درصد از معامله‌گران حداقل 1 دلار بیشتر در حساب خود دارند. این یعنی 65 تا 75 درصد از معامله‌گران این‌گونه نیستند و درنتیجه ضرر کرده‌اند.
اهرم یکی از عوامل موثر در زیان معامله‌گران است. اهرم یک ابزار مالی است که می‌تواند زیان و سود فرد را بزرگ‌تر کند. بنابراین، هنگامی که از اهرم با نسبت بالا استفاده می‌شود، کافی‌است بازار کمی برخلاف موقعیت معامله‌گر حرکت کند تا انحلال سرمایه رخ بدهد یا بخش قابل توجهی از حساب معاملاتی آن‌ها از بین برود.

به‌طور کلی، اهرم کمتر از 10 برابر می‌تواند فضای تنفسی کافی برای مقاومت در برابر تغییرات شدید قیمت‌ها را به معامله‌گران ارائه دهد.
با ظهور محاسبات پرسرعت و ماهیت غیرمتمرکز فارکس یا ارز دیجیتال، فرصت‌های آربیتراژ می‌تواند بین دو فروشنده یا صرافی مختلف وجود داشته باشد. در آربیتراژ، معامله‌گر در یک محل خرید می‌کند و سپس در محل دیگر می‌فروشد و از تفاوت قیمت‌ها در دو مکان سود می‌برد.

بیشتر بخوانید: استراتژی آربیتراژ (Arbitrage)؛ بهترین روش سرمایه‌گذاری ارز دیجیتال در سال۲۰۲۳

نقدینگی

تحرکات کوچک‌ قیمت در معاملات فارکس به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا سطوح عمیق‌تری از نقدینگی را در اختیار داشته باشند. این بخشی از دلیلی است که معاملات روزانه در فارکس به حدود 6.6 تریلیون دلار می‌رسد. در حالی که معاملات روزانه ارزهای دیجیتال بین 50 تا 100 میلیارد دلار نوسان دارد و بالاترین رکورد آن 516 میلیارد دلار (مه 2021) بوده است. در کل، هر دو بازار بزرگ هستند اما با نقدینگی بیشتر در فارکس، ورود و خروج از موقعیت‌های بزرگ آسان‌تر خواهد بود.

نوسان

معاملات کریپتو ذاتا بی‌ثبات‌تر از معاملات فارکس هستند. درنتیجه، هر چه دارایی پرنوسان‌تر باشد، حاشیه امن بالاتری مورد نیاز خواهد بود. بنابراین در معاملات فارکس معمولا نسبت‌های اهرم بالاتری را نسبت به معاملات کریپتو مشاهده خواهید کرد. درنهایت، باید به این موضوع توجه داشت که نوسانات بالا به معنای سودآوری بیشتر هم خواهد بود. درواقع هیچ دارایی تا به حال نتوانسته است مانند بیت کوین در عرض 12 سال حدود 65 هزار برابر شود!

فارکس یا ارز دیجیتال؛ عملیات بازار

هر دو بازار فارکس یا ارز دیجیتال به صورت شبانه‌روزی فعالیت می‌کنند تا نیازهای سرمایه‌گذاران و معامله‌گران را در سراسر جهان برآورده کنند. درنتیجه، صرافی‌های هر دو بازار دارای دفاتری در سرتاسر جهان هستند تا به مشتریان محلی خدمات ارائه دهند.
فارکس 5 روز در هفته را به صورت 24 ساعته، از صبح دوشنبه در ولینگتون، نیوزلند تا بعد از ظهر جمعه در شهر نیویورک باز است. برخی از کارگزاری‌های فارکس معاملات را در آخر هفته نیز انجام می‌دهند، اما در آن زمان معمولا تنها با خود کارگزار معامله می‌کنید.
از سوی دیگر، بازار ارز دیجیتال هرگز نمی‌خوابد و علاوه بر تجارت 24 ساعته، هفت روز هفته در حال فعالیت است. بنابراین در هر زمانی از هر روز، می‌توانید ارزهای دیجیتال را در صرافی خود بخرید و بفروشید. قیمت‌گذاری فارکس از طریق بازار بین‌بانکی ایجاد می‌شود. سپس کارگزاران اسپردها (اختلاف قیمت) را تعیین می‌کنند تا فیدهای قیمت‌گذاری خود را داشته باشند.
بازار کریپتو بر اساس میزان نقدینگی ارائه شده توسط شرکت‌کنندگان در هر یک از مکان‌ها ایجاد می‌شود. درنتیجه، صرافی ارز دیجیتال ممکن است در زمانی که می‌خواهید مقادیر زیادی خرید کنید، رمز ارز کافی برای تراکنش نداشته باشد.

بیشتر بخوانید: بررسی عوامل تعیین‌کننده قیمت ارز دیجیتال

DEX در مقابل CEX

DEX یک صرافی غیرمتمرکز و CEX یک صرافی متمرکز است. تفاوت اصلی بین این دو در آن است که با DEX شما کنترل کاملی بر کلیدهای خصوصی رمزنگاری خود دارید. در حالی که یک CEX کنترل بر وجوه شما را حفظ می‌کند. حجم معاملات در صرافی‌های غیرمتمرکز در مقایسه با همتایان متمرکز آن‌ها بسیار کمتر است، اما با گذشت زمان در حال رشد هستند. در حال حاضر، روزانه نزدیک به 6 میلیارد دلار در صرافی‌های غیرمتمرکز معامله می‌شود.

فارکس یا ارز دیجیتال؛ امنیت و سهولت

تازه‌واردهای هر بازار باید با زبان خاص و خطراتی که عموما در معرض آن قرار دارند، آشنا شوند. به‌طور کلی، معاملات فارکس کمی ایمن‌تر از ارزهای دیجیتال هستند. زیرا برخلاف فارکس، قدرت مرکزی در بازار کریپتو وجود ندارد و دامنه نوسانات هم بیشتر است. علاوه بر این، بازار کریپتو نقدینگی و حجم معاملات کمتری دارد که ورود به معاملات بزرگ و خروج از آن‌ها را دشوارتر می‌کند.
در عین حال، هم فارکس و هم کریپتو از عبارات و اصطلاحاتی استفاده می‌کنند که برای معامله‌گران مبتدی ترسناک هستند. درک این اصطلاحات ممکن است کمی طول بکشد. همچنین ریسک معاملات فارکس یا ارز دیجیتال کمی متفاوت است. مثلا دلیل اصلی ضرر بیش از حد معامله‌گران فارکس به نسبت بالا در اهرم‌ها برمی‌گردد. اما در ارزهای دیجیتال، شرایط بی‌ثبات بازار ضربه اصلی را به معامله‌گران می‌زند.

با توجه به دشواری نسبی برای ورود مشتریان جدید به دنیای رمز ارزها، صرافی‌های رمزنگاری در کاربرپسند کردن پلتفرم‌های خود بهتر شده‌اند. اما به‌طور کلی، معامله‌گران فارکس بسته به کارگزار و CFD خود ابزارهای معاملاتی بیشتری در دسترس دارند. صرافی‌های کریپتو ده‌ها ابزار را نیز ارائه می‌دهند، اما به اندازه کارگزاران فارکس و CFD ها نیستند.

بیشتر بخوانید: آموزش پوزیشن شورت (Short) در بازار ارز دیجیتال

فارکس یا ارز دیجیتال؛ پوشش ریسک

معامله‌گران فارکس ممکن است با استفاده از قراردادهای فیوچرز یا سوآپ‌های دائمی از خطرات احتمالی بازار محافظت شوند. از سوی دیگر، شخصی که درآمد خوبی را از یک ارز دیجیتال کوچک به دست آورده است، باید سبد خود را با سرمایه‌گذاری در برخی از رمز ارزهای بزرگ‌تر مانند بیت کوین یا اتریوم متنوع کند.
همچنین سرمایه‌گذاران کریپتو می‌توانند ریسک‌های سرمایه‌گذاری را با تبدیل دارایی‌های خود به استیبل کوین‌ها کاهش دهند. استراتژی دیگر برای پوشش ریسک در کریپتو شامل انجام ارزیابی نقدینگی با تعیین یکپارچگی بازار، سرعت تراکنش و سیال بودن بازار است. این امر به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا دسترسی سریع به دارایی‌های خود را با کمترین افت قیمت داشته باشند.
به‌عنوان مثال، یک معامله‌گر فارکس ممکن است درآمدی به پزو مکزیک داشته باشد و بخواهد از کاهش ارزش پزو در امان بماند. در این صورت، می‌تواند پزو خود را به دلار آمریکا تبدیل کند یا خرید استیبل کوین‌های متناظر با دلار را در نظر بگیرد.

جمع‌بندی

امیدواریم آنچه برای شروع تجارت فارکس یا ارز دیجیتال لازم است را کسب کرده باشید؟ به‌طور کلی، فارکس و کریپتو هر دو بازارهایی فرار هستند که به درد افراد ریسک‌پذیر می‌خورند. بنابراین ویژگی‌ها و خطرات منحصر به فرد هر بازار را به‌دقت در نظر بگیرید تا بدانید که کدام‌یک برای شما بهتر است.