پس از حدود 4 سال آماده سازی، zkSync، راهکار لایه 2 بر بستر بلاک چین اتریوم به راه اندازی شبکه اصلی خود بسیار نزدیک شده است. به نقل از رسانه بلاک، اکنون یکی از بزرگ‌ترین مباحثات بر سر این راه اندازی آن است که اتریوم تا چه حدی مقیاس پذیر خواهد شد و چه روش‌ها یا تکنولوژی‌هایی موفقیت آمیز خواهند بود. در نتیجه می‌توان اذعان داشت که راه اندازی zkSync یک اتفاق مهم برای اتریوم به شمار می‌رود چرا که اولین بار است رویکرد مقیاس پذیری این راهکار لایه 2 در محیطی واقعی مورد آزمایش قرار می‌گیرد.
zkSync، یک تکنولوژی پیچیده است و عبارت‌هایی مانند zkEVM یا ماشین مجازی اتریوم دانش صفر، درک و فهم آن را پیچیده‌تر می‌کند. در ادامه به تعریف zkSync و همچنین مفهوم و اهمیت راه اندازی آن برای اتریوم خواهیم پرداخت.
zkSync چیست؟
zkSync، یک رویکرد جدید برای حل مسئله مقیاس پذیری اتریوم است. این راهکار یکی از اولین برنامه‌های تکنولوژی اثبات دانش صفر است و مدعی است که با استفاده از این تکنولوژی می‌تواند به صورت ذاتی با برنامه‌های اتریوم سازگاری پیدا کند.
به صورت خلاصه باید گفت که zkSync قصد دارد تراکنش‌های شبکه اتریوم را سریع‌تر و ارزان‌تر پیش ببرد و همچنین میزبانی برای برنامه‌های مطرح این بلاک چین باشد. در صورت موفقیت، شاهد گسترش و حضور پروتکل‌های دیفای و صرافی‌های غیرمتمرکز زیادی در این شبکه لایه 2 خواهیم بود.
به صورت تخصصی‌تر، zkSync یک پروتکل لایه 2 است. چنین چیزی به معنای آن است که این شبکه یک لایه بر بستر اتریوم است که مزایای مقیاس پذیری برای شبکه اصلی اتریوم به همراه دارد. برنامه اتریوم برای مقیاس پذیری از طریق سیستمی است که شامل چندین لایه می‌شود و این لایه‌های ایجاد شده بر بستر شبکه، امنیت این بلاک چین را به ارث برده‌اند. گفتنی است که zkSync قصد دارد جایگزینی برای شبکه‌های فعال کنونی مانند آربیتروم و آپتیمیزم باشد.
این راهکار توسط تیم توسعه شرکت Matter Labs ساخته شده است. استیو نیوکام، مدیر محصول این شرکت و آنتونی رز، رئیس بخش مهندسی شرکت هستند که در این پروژه نیز نقش‌های مهمی را ایفا کرده‌اند. گفتنی است که آنتونی رز مدیر تیم‌های زیادی در اسپیس ایکس نیز بوده و برای پروژه‌هایی مانند فالکون، دراگون و استارلینک نرم افزار ساخته است.
زمان راه اندازی شبکه اصلی
در حال حاضر، zkSync در شبکه آزمایشی اجرا می‌شود که راه اندازی آن به ماه فوریه باز می‌گردد. در این شبکه کاربران و توسعه دهندگان قادر هستند که با این راهکار لایه 2 تعامل داشته باشند و در آن پلتفرم‌ها و برنامه‌های مختلف بسازند تا با کارکرد آن در زمان راه اندازی شبکه اصلی آشنا شوند. راه اندازی شبکه اصلی بر اساس داده‌ها به چند مرحله مختلف تقسیم می‌شود. هر مرحله طراحی شده تا بخش‌های مختلف را قبل از دسترسی کاربران یا راه اندازی پروژه‌های مختلف بر بستر آن مورد آزمایش قرار دهد.
اولین مرحله راه اندازی کودک آلفا (Baby Alpha) نام دارد. این مرحله قرار است در تاریخ 28 اکتبر راه اندازی شود و به واسطه آن شاهد اجرایی شدن ششبکه خواهیم بود. با این حال، در مرحله اول پروژه خارجی در شبکه وجود ندارد تا از ایمن بودن و همچنین عملکرد شبکه قبل از راه اندازی پروژه‌ها اطمینان حاصل شود.
زمانی که این مرحله کامل شود، نوبت به Fair Launch Alpha خواهد رسید. این مرحله نیز در اواخر سال جاری راه اندازی خواهد شد و به تعداد محدودی از کاربران و پروژه‌های اکوستیسم اجازه می‌دهد تا به این شبکه نقل مکان کنند. مرحله آخر Full Alpha است که به تمامی پروژه‌ها و کاربران اجازه استفاده از zkSync را می‌دهد. تیم توسعه برنامه دارد که این مرحله را نیز تا پایان سال آماده کند.
مطلب مفید: ویتالیک بوترین: با اعتبارسنج‌های سانسور کننده در اتریوم باید مدارا کرد
چرا راه اندازی این شبکه برای اتریوم اهمیت دارد؟
دلیل اصلی اهمیت راه اندازی zkSync برای اتریوم، مزایای شبکه در رابطه با تراکنش‌های سریع‌تر و ارزان‌تر است. این شبکه به کاربران اجازه می‌دهد تا تراکنش‌های خود را 10 تا 20 برابر سریع‌تر و ارزان‌تر از شبکه اصلی اتریوم انجام دهند. چنین چیزی، جایگزنی برای کاربران حوزه ارزهای دیجیتال ایجاد می‌کند تا بتوانند از اتریوم استفاده کنند. استیو نیوکام در رابطه با راه اندازی zkSync اشاره داشت:
«با راه اندازی این شبکه بالاخره شاهد مقیاس پذیری در اتریوم خواهیم بود به طوری که هزاران هزار تراکنش در ثانیه پردازش شوند. همچنین به قدری شاهد کاهش هزینه کارمزدهای شبکه خواهیم بود که منجر به ورود کاربران بسیاری شود و در نهایت zkSync در سطح گسترده مورد پذیرش اعضای جامعه قرار گیرد.»
zkEVM چیست و چه اهمیتی دارد؟
یکی از فاکتورهای مهم درباره zkSync آن است که ادعا می‌کند اولین zkEVM حوزه ارزهای دیجیتال است که شبکه اصلی خود را راه اندازی می‌کند. zkEVM به توسعه دهندگان اجازه می‌دهد تا با استفاده از زبان برنامه نویسی Solidity برنامه‌های دانش صفر بسازند. استفاده از این زبان به آن معناست که توسعه دهندگان می‌توانند با ابزار و زبان مورد استفاده در شبکه اصلی اتریوم در این شبکه برنامه بسازند. بدین ترتیب می‌توان پس از راه اندازی zkSync، به راحتی برنامه‌ها را منتقل کرد.
نکته مهم آن است که تکنولوژی دانش صفر مقیاس پذیری بیشتری را نسبت به دیگر راهکارهای مقیاس پذیری ارائه می‌دهد. تا به امروز، هیچ پروژه‌ای نتوانسته این میزان مقیاس پذیری را همراه با مزایای اجرایی کردن یک ماشین مجازی اتریوم عرضه کند. در نتیجه، zkSync برای توسعه دهندگان اتریوم یک محیط وسوسه آمیز خواهد بود.
نه تنها این شبکه مقیاس پذیری بیشتری را عرضه می‌کند بلکه به پروژه‌ها اجازه می‌دهد تا سریع تر و به آسانی به zkSync منتقل شوند. به همین دلیل انتظار می‌رود که پس از راه اندازی پروژه‌های زیادی به این شبکه مهاجرت کنند.
نیوکام در ادامه توضیحات خود اشاره داشت که پروژه‌های زیادی از دیگر شبکه‌های لایه 1، شبکه اصلی اتریوم، رول آپ‌های خوشبین، پالیگان، StarkWare و … تاکنون درخواست انتقال به zkSync را مطرح کرده‌اند. وی همچنین در پایان صحبت‌های خود اشاره داشت که احتمالا 9 ماه زمان خواهد برد تا شاهد پیوستن تمای این پروژه ها به شبکه باشیم. دلیل آن است که تیم توسعه zkSync نمی‌خواهد در ابتدای امر با ورود پروژه‌های بسیار شبکه را با مشکل مقیاس پذیری مواجه کند.
برای اطلاع از آخرین اخبار ارز دیجیتال با فکت کوینز همراه باشید.
