با اجرایی شدن استفاده از رمزریال یا همان رمزارز ملی بانک مرکزی در کشور، خبرگزاری بازار به چند و چون استفاده از این امکان جدید پرداخته و میزان و امکان استقبال از آن را چه در داخل و چه خارج از کشور بررسی کرده است.
خبرگزاری بازار در این گزارش تحلیلی خود با موضوع اما و اگرهای ریال دیجیتال نوشته است:
خبر تصمیم بانک مرکزی برای صدور و انتشار رمزارز ملی، چندی است که در رسانه‌های داخلی کشور منتشر شده و مسئولان مربوطه، از بانک مرکزی گرفته تا نمایندگان مجلس، صدور این رمزارز را ایده‌ای بزرگ برای ایجاد تحول در نظام پولی و بانکی کشور دانسته‌اند.
به عنوان مثال، در آخرین اظهار نظرهای مطرح شده در این خصوص، محمدرضا پورابراهیمی در گفت‌وگو با خبرنگار پارلمانی بازار، با اشاره به ایجاد رمز ارز ملی بر پایه ریال و آثار و تبعات آن بیان کرد:
رمزارز ملی به هر حال به عنوان یک ظرفیت قلمداد می‌شود و می‌تواند به ورود ما به حوزه رمزپول‌ها کمک کند.
این نماینده مجلس تاکید کرد:
حوزه رمزپول‌ها یکی از ظرفیت‌های مهمی است که کمک میکند در فرآیندهای ارتباطی‌مان با واحدهای پولی خارج از کشور به مانند رمز ارزها مسیر درستی را طی کنیم. این ظرفیت کمک میکند تا ما در حوزه‌های اقتصادی از رمزارزها انتفاع ببریم و از این ابزارها استفاده دقیقی داشته باشیم.
اکنون سوال اینجاست که آیا فعالان بازار رمزارزها می‌توانند برای سرمایه‌گذاری و سودآوری روی این رمزارز حساب کنند؟ آیا این رمزارز اساسا بر اساس مدل‌های مفهومی ارزهای دیجیتال کار میکند؟ و نهایتا اینکه آیا از این رمزارز استقبال خواهد شد؟
دلیل علاقه‌مندی سرمایه‌گذاران به ارزهای دیجیتال
ارزهای دیجیتال رایج در بازار اساسا به دو دسته استیبل کوین ها یا ارزهایی با ارزش برابر با ارزهای فیات مانند دلار (مانند تتر، دای و دلار بایننس) و ارزهایی با ارزش غیر ثابت تقسیم می‌شوند که هرکدام کارکرد متفاوتی با یکدیگر دارند.
علاوه بر ویژگی‌های اساسی و مورد استقبال ارزهای دیجیتال مانند ناشناخته بودن مسیر تراکنش و غیرمتمرکز بودن، وجود نوسان لحظه‌ای در آن‌ها منجر به ایجاد جذابیت برای مشتریان می‌شود. این مورد حتی در خصوص استیبل‌کوین‌هایی چون تتر با نوسان قیمت کم نیز صدق کرده و طی سال‌های اخیر شاهد ورود بسیاری از دلالان بازار ارز ایران به صنعت خرید و فروش تتر به جای دلار کاغذی بوده‌ایم، چرا که تتر و دیگر دلارهای رایج دیجیتال نیز به اندازه دلار عادی دارای نوسان هستند و با تغییر ارزش دلار در بازار، نرخ این رمزارزها نیز در برابر ریال تغییر کرده و همان سود خرید و فروش را نصیب طرفین معامله می‌کنند.
این موضوع البته با در نظر گرفتن میزان سود و ضرر بیشتر، در خصوص رمزارزهای عادی و غیر استیبل صدق کرده و در حقیقت همین نوسان قیمت است که سرمایه‌گذاران را همچون بازار فارکس، جذب بازار رمزارزهای استیبل یا غیر استیبل میکند.
رمزارز ملی و کاربرد آن در تسویه حساب‌های بین‌المللی
با توجه به توضیحات بالا به راحتی می‌توان متوجه شد که رمزارز ریال گزینه خوبی برای سرمایه‌گذاری نیست و دست کم در این بخش نمی‌توان حساب خاصی روی آن باز کرد؛ موضوعی که البته بانک مرکزی نیز به آن واقف بوده و بارها اعلام کرده است.
تنها موردی که احتمالا بانک مرکزی را ترغیب به تاسیس و راه‌اندازی ریال دیجیتال کرده، شکل‌گیری جریانی بزرگ به ویژه در دو کشور روسیه و چین برای راه‌اندازی رمزارزهای مشابه دلار تتر است که از آن‌ها برای انجام معاملات بین‌المللی استفاده می‌شود. در حقیقت با استفاده از این روش، می‌توان بدون استفاده از سیستم‌های جاری در نظام پرداخت‌های بین‌المللی مانند سوییفت، نسبت به مبادله مالی بین‌المللی اقدام نمود. پس تا اینجای کار می‌توان مصرف رمزارز ریال را تنها در تعاملات بین‌المللی دانست.
البته موارد دیگری نیز برای مزایای استفاده از این رمزارز یاد شده که مهمترین آن‌ها امکان استفاده افرادی است که حساب بانکی نداشته و می‌توانند تراکنش‌های خود را با استفاده از ریال دیجیتال انجام بدهند؛ و یا موارد دیگر مانند سرعت تراکنش به دلیل بلاکچین‌محور بودن این رمزارز که در مجموع چنین مزایایی برای راه‌اندازی یک پروژه هزینه‌بر ملی چندان از جذابیت برخوردار نیست. چراکه با توجه به متمرکز بودن این نوع ارزها و در نظر گرفتن بانک مرکزی به عنوان مرجع رسمی صدور آن‌ها، شما نهایتا به احراز هویت خود در شبکه بانکی کشور برای استفاده از ریال دیجیتال نیاز خواهید داشت که در عمل تفاوتی با سیستم بانکی ایجاد نخواهد کرد.
آیا ریال دیجیتال مورد استقبال قرار خواهد گرفت؟
به لحاظ فنی به این نتیجه رسیدیم که می‌توان از ریال دیجیتال همچون یوآن یا روبل دیجیتال در تراکنش‌های بین‌المللی استفاده کرد، اما در عمل نمی‌توان روی این گزینه حساب چندانی باز کرد.
باید توجه داشت که روبل و یوآن دیجیتال نیز به عنوان ارزهای رسمی بازار فارکس در همه جای جهان مورد پذیرش نیستند و حتی تجار چینی برای معاملات خود از دلار یا یورو استفاده می‌کنند و در اعلام قیمت محصولات خود نیز دلار را به عنوان مرجع قرار می‌دهند.
همین موضوع در خصوص ریال نیز صدق میکند. اگرچه می‌توان از ریال دیجیتال به لحاظ فنی در سیستم بلاکچین استفاده کرد، اما بحث حاضر این است که آیا در عمل نیز از این رمزارز استقبال خواهد شد؟
اگر نگاهی به معاملات بین‌المللی تجار ایرانی بیندازیم، متوجه خواهیم شد که علاوه بر دلار، از ارزهای دیگر آسیایی مانند یوآن و حتی روپیه نیز استفاده می‌شود. اما باید پرسید که آیا تجار چینی نیز ریال را به عنوان مرجع معاملات خواهند پذیرفت؟
بعید به نظر می‌رسد پاسخ به این سوال مثبت باشد. دست کم تا زمانی که ریال به ثبات ارزش در بازار دست پیدا نکند، کمتر کسی حاضر است ریال را به عنوان مرجع معاملات خود پذیرفته و سرمایه خود را به ریال تبدیل کند؛ در صورتی که در خصوص تتر یا یوآن دیجیتال این گونه نبوده و تاکنون استقبال خوبی از این دو ارز صورت پذیرفته است.
از سوی دیگر، امکان تعامل از طریق تتر یا دلار فیات (عادی) با هر نقطه جهان و همچنین تبدیل آن به ارز رسمی و ملی هر کشوری وجود دارد. اما در خصوص ریال وضع به این شکل نیست. به عنوان مثال، شما برای خرید یک محصول به تاجر اروپایی طرف قرارداد خود تتر یا دلار عادی پرداخت می‌کنید. این تتر یا دلار فیات در کسری از ثانیه، امکان تبدیل به ارز ملی آن کشور را دارد. اما فرض را بر این بگیریم که به جای دلار از ریال استفاده کنیم. آیا طرف تجاری شما در اروپا یا هر نقطه دیگری از جهان آن را به عنوان مرجع و ثمن معامله خواهد پذیرفت؟
با این حساب، تنها کاربرد ریال دیجیتال نهایتا در سطح معاملات دولتی آن هم میان دولت‌های همکار ایران مانند روسیه و چین خواهد بود که احتمالا با توجه به بلاکچین بودن سامانه روسی میر، امکان عرضه آن در این سامانه وجود خواهد داشت. اما این نکته که این ریال دیجیتال تا چه حد و با توجه به متمرکز بودن آن برخلاف سایر ارزهای دیجیتال، تحت چه مقرراتی برای استفاده تجار داخلی با شرکت‌های روسی و چینی (در صورت پذیرش آن‌ها) می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد.
باید منتظر راه‌اندازی کامل آن از سوی بانک مرکزی باشیم و ببینیم تصمیمات مراجع مربوطه چیست و در ادامه چه خواهد شد.
برای اطلاع از آخرین اخبار ارز دیجیتال با فکت کوینز همراه باشید.
