در پی یکی از بزرگترین رویدادهای اهرم زدایی (Deleveraging) در تاریخ ارزهای دیجیتال، سرمایه فعال یا ارزش بازار تحققیافته (Realized Cap) بیتکوین به قدری کاهش یافته است که تمام سرمایههای ورودی از ماه می ۲۰۲۱، اکنون خارج شده است. هرچند فعالیت آنچین کمی افزایش داشته، اما با این حال چندان حجم قابل توجهی نیست.
در تحلیل آنچین این هفته فکت کوینز به نقل از گلسنود، شدت زیانهایی که فعالان بازار تجربه کردهاند را طی رویدادی که به نظر میرسد بزرگترین رویداد اهرم زدایی (Deleveraging) در تاریخ ارزهای دیجیتال است، تجزیه و تحلیل خواهیم کرد. همچنین اثرات مابعد آن را بر روی فعالیت شبکه و ماینرها بررسی خواهیم کرد. پیش از آن بیایید این دو مفهوم؛ یعنی ارزش بازار تحققیافته و اهرمزدایی را بررسی کنیم.
ارزش بازارتحققیافته (Realized Cap) و اهرمزدایی (Deleveraging) چیست؟
شاخص ارزش بازار تحققیافته میزان سرمایه فعال در بازار بیت کوین را نشان میدهد. به عبارت دیگر؛ ارزش بازار بیت کوینهایی که برای مدت طولانی جابهجا نشدهاند را نادیده میگیرد. ازجمله آنها میتوان به BTC های خالق بیت کوین ساتوشی ناکاموتو، BTC های گمشده و BTC های هولدرهای بلندمدت اشاره کرد.
اهرم زدایی (Deleveraging) زمانی است که یک شرکت یا فرد تلاش میکند اهرم مالی خود را کاهش دهد. به عبارت دیگر اهرم زدایی به معنای کاهش بدهی شرکت است. مستقیمترین راه برای اهرم زدایی یک شرکت، پرداخت فوری بدهیها و تعهدات موجود در ترازنامه آن است. اگر قادر به انجام این کار نباشد، شرکت یا فرد ممکن است در موقعیت ورشکستگی قرار گیرد.
بیشتر بخوانید: استراتژی سرمایهگذاری ؛ لازمه کسب سود از ارزهای دیجیتال
سقوط ارزش بازار تحققیافته بیت کوین
بیت کوین پس از چند هفته پرتلاطم در پی ورشکستگی صرافی FTX، شاهد یک تثبیت قیمت قابل توجه بالای کفهای قیمتی سیکلی خود بوده است. قیمت شاهد یک بهبود قوی 10 درصدی بوده و از کف 16065 دلار به سقف 17197 دلار رسیده است.
بیشتر بخوانید: مروری بر پروندههای ورشکستگی ارز دیجیتال در سال ۲۰۲۲
رکوردشکنی ضررهای بازار بیت کوین
برای شروع تحلیل خود، میزان زیانهایی که همه فعالان بازار در هفتههای اخیر در طول رویداد اهرم زدایی تجربه کردند را بررسی خواهیم کرد.
هم فروش جمعی بازار در ژوئن 2022 و هم حادثه FTX باعث تسلیم شدن سرمایهگذاران (کاپیتولاسیون) در یک مقیاس تاریخی شد. حادثه FTX رکورد ضرر یکروزه 4.435 میلیارد دلاری را به ثبت رساند. با این حال، هنگامی که میانگین هفتگی آن را نگاه میکنیم، به نظر میرسد این زیان در حال کاهش است. در ماه ژوئن، بیش از 700 میلیون دلار زیان در روز برای تقریباً 2 هفته اتفاق افتاد.
ما میتوانیم تحلیل سقوط ارزش بازار تحققیافته را با بررسی نسبت بین سود نقد شده (تحقق یافته) و زیان نقد شده (تحقق یافته) تکمیل کنیم. در اینجا میتوان مشاهده کرد که نسبت سود/زیان نقد شده یک رکورد منفی تاریخی ثبت کرده است.
این نسبت نشان میدهد که ضررهای نقد شده بازار 14 برابر بیشتر از سودهای نقد شده (سود برداشت شده) بوده است. این تا حدی منعکس کننده این است که پرایس اکشن سیکل 2020-2022 بالاتر از قیمت لحظهای (اسپات) است.
در نمونههای قبلی که این نسبت افتی تاریخی را تجربه کرده بود افت کرده بود، با تغییر رویکرد کلان بازار همزمان بود.
بیشتر بخوانید: کاپیتولاسیون بازار بیت کوین -تحلیل آنچین هفته چهلوهشتم (۸آذر ۱۴۰۱)
در مرحله بعد، شاخص ارزش بازار تحققیافته یا سرمایه فعال بازار (Realized Capitalization) را بررسی خواهیم کرد که خالص ورودی و خروجی سرمایه از شبکه را از ابتدا نشان میدهد. میتوانیم از این شاخص برای ارزیابی شدت خروج سرمایه از شبکه پس از به اوج رسیدن قیمت بیت کوین استفاده کنیم.
یک افزایش قابل توجه در ارزش بازار تحققیافته پس از ریزش اواسط سال 2021 مشاهده شده است. این افزایش را میتوان اینطور تفسیر کرد که فعالان بازار نقدینگی قابل توجهی را در نقطه اوج قیمت از بازار خارج و سود خود را برداشت کرند و ارزش بازار تحقق یافته (Realized Cap) را افزایش دادهاند.
پس از فروپاشی LUNA در می 2022 نیز یک جریان خروج سرمایه قابل توجه مشاهده میشود، به این صورت که سرمایهگذارانی که در نزدیکی نقطه اوج قیمت خرید کرده بودند ضررهای شدیدی را متحمل شدند.
سودهای به دست آمده در طول رالی صعودی سال 2022 تقریباً به طور کامل جبران شده است که حاکی از پاکسازی تقریباً کامل این نقدینگی اضافی از بازار است.
بیشتر بخوانید: چرا بازار نزولی بیت کوین به اتمام نمیرسد؟ تحلیلگران کریپتوکوانت پاسخ میدهند
حال میتوانیم با کمک شاخص ارزش بازار تحققیافته (Realized Cap) بهعنوان معیاری برای خروج سرمایه نسبی، بازار فعلی را با تمام بازارهای نزولی قبلی مقایسه کنیم:
- در سیکل 11-2010 شاهد خروج سرمایه خالص معادل 24 درصد پیک ارزش بازار تحقق یافته بودیم.
- در سیکل 15-2014 شاهد کمترین خروجی سرمایه خالص به میزان 14 درصد بودیم.
- در سیکل 2017-2018 کاهش 16.5 درصدی ارزش بازار تحققیافته ثبت شد که نزدیکترین به چرخه فعلی (17.0 درصد) است.
با این معیار، چرخه فعلی سومین خروج سرمایه بزرگ را به خود اختصاص داده است و اکنون چرخه 2018 را که احتمالاً نزدیکترین نمونه مشابه بازار بالغ است، تحتالشعاع قرار داده است.
بیشتر بخوانید: سقوط بیت کوین تا چه سطحی ادامه خواهد یافت؟ آیا به کف قیمتی رسیدهایم؟
ضرر نقد شده (تحقق یافته) سرمایهگذاران بیت کوین در 6 ماه گذشته از نظر بزرگی تاریخی بوده است. تنش مالی سرمایه گذاران پس از این رویداد شروع به کاهش کرده است، اما منجر به خروج کامل نقدینگی مازاد جذب شده در 18 ماه گذشته شده است. این نشان میدهد که خروج کامل سوداگران سال 2021 از بازار اکنون رخ داده است.
افزایش تقاضای ماینرهای بیت کوین برای تولید بلاک
معیار درآمد ماینرها از محل کارمزدها، اطلاعات ارزشمندی از تقاضای ماینرها برای تولید بلاک و اینکه آیا مایلند کارمزدهایی را که برای گنجاندن در بلوک بعدی پرداخت میشوند ارائه کنند، را به ما میدهد. اگر نرخ کارمزد ماهانه را با میانگین سالانه آن مقایسه کنیم، میتوانیم مومنتوم (شتاب) کارمزد در مقطع فعلی را ارزیابی کنیم.
شتاب کارمزد (Fee Momentum) بالای 1 🔵 نشاندهنده افزایش درآمد ماینرها از کارمزدها، نسبت به مبنای سالانه است.
شتاب کارمزد (Fee Momentum) زیر 1 🔴 نشاندهنده کاهش درآمد ماینرها از کارمزدها، نسبت به مبنای سالانه است.
بازارهای نزولی پایدار اغلب با کاهش قابل توجه فعالیت ماینرها در شبکه همراه هستند، امری که منجر به کاهش شدید درآمد ماینرها از محل کارمزدها میشود. این بنبست در طول تاریخ پس از یک کاپیتولاسیون بزرگ شکسته شده است، به طوری که ریزش بیشتر قیمت باعث افزایش تقاضای ماینرها برای تولید بلاک شده است. همزمان که فروشندگان از بازار خارج میشوند و خریداران غالب میگردند، این باعث افزایش تراکم شبکه میشود.
بیشتر بخوانید: استخراج در خانه؛ جذابترین رمز ارزها برای استخراج با کامپیوتر شخصی
نکته جالب توجه این است که آیا این افزایش زودگذر است یا اینکه تداوم خواهد داشت (که نشان دهنده آن است که یک تغییر روند بالقوه در راه است.)
مومنتوم بالای 1 🔵 نشان دهنده افزایش فعالیت آدرسهای یکتای شبکه.
مومنتوم زیر 1 🔴 نشان دهنده کاهش فعالیت آدرسهای یکتای شبکه.
مجدداً خاطرنشان میکنیم که کاهش اخیر قیمت موجب افزایش فعالیتهای روی شبکه (انچین) شده است، به طوری که این شاخص برای اولین بار از زمان افزایش قیمت بیت کوین به 48 هزار دلار در آوریل 2022، بالاتر از ناحیه تعادل خود است.
اگر این شاخص در صورت صعود قیمت بیتکوین نیز بالای آستانه تعادل خود باقی بماند، دلگرمکننده است.
بیشتر بخوانید: فروپاشی FTX به کدام کشورها و پلتفرمها آسیب بیشتری وارد کرد؟
در ادامه، یک سری انحراف استانداردهای چرخشی سالانه را برای شاخص تعداد تراکنش (Transaction count) معرفی میکنیم. این نمودار میانگین 14 روزه همه تراکنشهای تایید شده و همچنین یک سری از انحراف استانداردهای آماری در محدوده ± 2σ را ترسیم میکند.
دو نکته کلیدی را میتوان از این نمودار استخراج کرد:
کاهش چشمگیر تعداد تراکنشها در می 2021 نمونهای از خروج تقریباً کل شبکه است، مشابه آنچه در اوایل سال 2018 مشاهده شد.
به دنبال رویداد فوق، فعالیت شبکه یک بهبود آهسته اما ثابت را به سمت خط مبنای سالانه آغاز کرد. این باز هم شبیه اواخر سال 2018 و اکثر سال 2019 است.
تثبیت تعداد تراکنشها نشان میدهد که در طول 6 ماه گذشته، شبکه بیت کوین در حوالی ناحیه تعادلی خود در حال نوسان است.
بیشتر بخوانید: همزمان با کاهش هش ریت درآمد ماینرهای بیت کوین به کف دو ساله خود رسید
یکی از معیارهایی که همچنان رو به افول است، حجم تسویه شده (Volume) در سراسر شبکه است.
حجم تسویهشده فعلی در حال آزمایش کفهای سیکلی خود است، که نشان میدهد با وجود افزایش تعداد تراکنشها و آدرسهای یکتا، میزان استفاده از شبکه برای انتقال پول همچنان ضعیف است.
بهبود شمار تراکنشها، اما کاهش حجم نقل و انتقالات، احتمالاً بازتابی از نقل و انتقالات کوچکتر و کاهش سلطه آدرسهای بزرگتر (شرکتها) است. تفکیک حجم انتقال نسبی این را تأیید میکند. این تفکیک نشان میدهد که سلطه تراکنشهای کوچکتر (تا 100 هزار دلار) به حدود 35 درصد افزایش یافته است.
بیشتر بخوانید: پیش به سوی بزرگترین کاهش سختی استخراج بیت کوین در سال جاری؛ بررسی پیامدهای احتمالی
این را میتوان با استفاده از نسبت RVT مورد نقد قرار داد. این شاخص نشان میدهد که حتی پس از خروج قابل توجه سرمایه از شبکه، ارزش بازار تحقق یافته (Realized Cap) در شبکه بیت کوین در مقایسه با حجم نقل و انتقالات هنوز نسبتاً بالا است.
لذا رشد مفیدی در فعالیت شبکه بیت کوین و تقاضای ماینرها برای تولید بلاک وجود دارد. با این حال، این روند در مراحل ابتدایی خود قرار دارد و فاقد حجم مورد انتظار ماست.
علیرغم بهبود فعالیت شبکه، میزان کاربرد شبکه پایین است و عاقلانه است که برای همه احتمالات آماده شد. در ادامه ما از دو مدل قیمت آنچین که میانگین قیمت خرید بیت کوین در شبکه را منعکس میکنند کمک میگیریم.
قیمت متوازن (Balanced Price) 🔵 به عنوان اختلاف بین قیمت واقعی (Realized Price) و قیمت انتقال (Transfer Price) محاسبه میشود.
قیمت دلتا (Delta Price) 🟣 اختلاف بین Realized Cap و Average Cap تقسیم بر عرضه در گردش (Circulating Supply)، که در آن Average Price میانگین قیمت متحرک تا به امروز بازار در نظر گرفته میشود.
در تمام بازارهای نزولی قبلی، قیمت بیت کوین بین قیمت متوازن و قیمت دلتا معامله شده است. در بازار فعلی ما و وضعیت سقوط ارزش بازار تحققیافته، این محدوده بین 15.5 تا 12.0 هزار دلار است. قیمت فقط برای مدت کوتاهی در زمان شروع سقوط FTX وارد این کانال شده است، سپس بالای قیمت دلتا حمایت پیدا کرده است.
بیشتر بخوانید: استراتژی سرمایهگذاری ؛ لازمه کسب سود از ارزهای دیجیتال
میانگین قیمت خرید (هزینه خرید) هولدرهای کوتاه مدت اخیراً به میزان قابل توجهی کاهش یافته است، که نشان دهنده حجم بالای BTC هایی است که در ماه نوامبر دست به دست شدند. همچنین میتوانیم توجه داشته باشیم که میانگین قیمت خرید اکثریت بازار به شدت در محدوده 18.700 تا 22.900 دلار متمرکز شده است.
این تمرکز نشان دهنده همگنی در قیمت خرید فعالان بازار است. به این ترتیب، احتمال زیادی وجود دارد که بازار کلی در واکنش به نوسانات، رفتار منسجمتری را از خود نشان دهد. این همچنین نشان میدهد که ریسک و فرصت درک شده در میان کل فعالان بازار (چه قدیم چه جدید) به یک اندازه است و این گواه دیگری از پاکسازی کامل بازار است.
بیشتر بخوانید: تعداد آدرس های دارای حداقل 1 واحد بیت کوین به مرز یک میلیون رسید
خلاصه تحلیل سقوط ارزش تحققیافته بیت کوین
بدیهی است که ضرر مالی فعالان بازار بیتکوین در طول 6 ماه گذشته چشمگیر بوده است، با این حال، طبق شاخص ارزش بازار تحققیافته به نظر میرسد که شدت ضرر در هفتههای اخیر در حال کاهش است. همچنین میتوانیم یک تغییر مثبت هم در میزان فعالیت شبکه و هم در تقاضای ماینرها مشاهده کنیم؛ با این حال، حجم نقل و انتقالات که همچنان در پایینترین سطح خود قرار دارد از این تغییر حمایت نمیکند.