لیکویید شدن ارز دیجیتال (Liquidation) چیست؟ چطور از آن اجتناب کنیم؟
ارزهای دیجیتال معروف به نوسانات شدید هستند. این موضوع آنها را به هدف اصلی برای لیکویید تبدیل میکند. لیکویید شدن (Liquidation) زمانی اتفاق میافتد که سرمایهگذار نتواند وثیقه (مارجین) مورد نیاز برای باز نگه داشتن معامله خود را تأمین کند. تریدرها سرمایهای که میتوانند با آن معامله کنند را با استقراض از شخص ثالث (صرافی) افزایش میدهند.
در حالی که بکارگیری اهرم یا استقراض برای افزایش موقعیت معاملاتی میتواند سود بالقوه شما را چند برابر کند، این یک حرکت بسیار پرریسک است. چراکه اگر بازار خلاف جهت پیشبینی شما حرکت کند، ممکن است مارجین یا سرمایه اولیه خود را از دست بدهید.
این مقاله از فکت کوینز به مفهوم لیکویید شدن ارز دیجیتال، چگونگی اجتناب از آن و اقداماتی که در زمان وقوع آن باید انجام دهید، میپردازد. همچنین به این خواهیم پرداخت که چرا بازارهای نوسانی بیشتر مستعد لیکویید هستند.
لیکویید شدن (Liquidation) به چه معناست؟
Liquid به فرآیند فروش داراییهای کاربر در یک معامله برای به حداقل رساندن ضرر، به ویژه در صورت سقوط بازار، اشاره دارد.
با این حال، در فضای کریپتو، اصطلاح لیکویید عمدتاً برای توصیف بسته شدن اجباری معامله یک تریدر به دلیل از دست رفتن کل وثیقه اولیه (مارجین) او استفاده میشود. این امر زمانی اتفاق میافتد که آنها نتوانند وثیقه لازم (Margin) برای پوزیشن اهرمی خود را تأمین کنند، به این معنی که بودجه کافی برای باز نگه داشتن معامله را ندارند.
هنگامی که این اتفاق میافتد، صرافی به طور خودکار معامله را میبندد و در نتیجه سرمایه تریدر از بین میرود. شدت این ضرر به مارجین اولیه و میزان کاهش قیمت بستگی دارد. در برخی موارد، این امر میتواند منجر به از دست رفتن کل سرمایه معاملهگر شود.
بیشتر بخوانید: استراتژی سرمایهگذاری ؛ لازمه کسب سود از ارزهای دیجیتال
بیشتر بخوانید : توکن عرضه پرکشش (Elastic supply token) چیست؟
انواع لیکویید در بازار ارز دیجیتال
لیکویید را میتوان به لیکویید محدود و لیکویید کلی تقسیم کرد:
- لیکویید محدود (Partial liquidation): در این نوع لیکویید بخشی از پوزیشن زودتر بسته میشود تا اهرم مورد استفاده تریدر را کاهش دهد.
- لیکویید کلی (Total liquidation): در این نوع لیکویید کل وثیقه تریدر استفاده شده و معامله بسته میشود.
Liquid میتواند هم در معاملات فیوچرز و هم در معاملات اسپات (Spot) اتفاق بیفتد. هرچند معاملهگران باید توجه داشته باشند که هنگام خرید قرارداد، کاربر خود دارایی را خریداری نمیکند، بلکه روی قیمت آن سوداگری میکند.
بیشتر بخوانید: نهنگ ارز دیجیتال چیست؟ بزرگترین نهنگ بازار ارز دیجیتال کیست؟
معاملات مارجین ارز دیجیتال چیست؟
معاملات مارجین ارز دیجیتال فرآیند قرض گرفتن پول از صرافی برای معامله حجم بیشتری از یک دارایی است. این میتواند قدرت خرید (اهرم) و پتانسیل سود بیشتر را برای معاملهگر فراهم کند. به عبارت دیگر، اهرم (Leverage) به استقراض وجوه برای ورود به معاملهای بزرگتر اشاره دارد. با این حال، ریسک بیشتری نیز به همراه دارد، زیرا اگر بازار بر خلاف شما حرکت کند، موقعیت معاملاتی شما ممکن است به سرعت منحل شود.
برای باز کردن یک موقعیت معاملاتی در بازار مارجین، صرافی از شما میخواهد که مقدار مشخصی ارز دیجیتال یا ارز فیات (که به عنوان مارجین اولیه نیز شناخته میشود) به عنوان وثیقه قرار دهید. این وثیقه وامدهنده (صرافی) را در برابر ضرر بیمه میکند.
بیشتر بخوانید: هرآنچه باید در مورد وام ارز دیجیتال بدانید!
اهرم نیز با استفاده از مقدار وجوهی که میتوانید از یک صرافی وام بگیرید نسبت به مارجین اولیه محاسبه میشود. بیایید یک مثال ساده بزنیم. اگر با مارجین اولیه 1000 دلار و اهرم 10 برابری شروع به کار کنید، به این معنی است که 9000 دلار وام گرفتهاید تا موقعیت معاملاتی خود را از 1000 دلار به 10000 دلار افزایش دهید.
میزان اهرم همچنین پتانسیل یک معامله برای کسب سود یا از دست دادن پول را تعیین میکند. با استفاده از اهرم 10 برابری بالا، اگر قیمت دارایی شما 5 درصد افزایش یابد، 500 دلار (یا 5 درصد از 10000 دلار) از موقعیت معاملاتی خود به دست آوردهاید. یعنی تنها با افزایش 5 درصدی قیمت، 50 درصد از مارجین اولیه 1000 دلاری خود به دست آوردهاید.
اما ارزهای دیجیتال بیثبات هستند و قیمت دارایی شما ممکن است در یک لحظه به شدت کاهش یابد. بنابراین با کاهش 5 درصدی قیمت دارایی، 500 دلار یا 50 درصد از حاشیه اولیه خود را از دست میدهید که به معنای ضرر 50 درصدی است.
هدف از ترید کسب سود است. فرمول محاسبه میزان سود یا ضرر در هنگام استفاده از اهرم ساده است:
مارجین اولیه × (درصد حرکت قیمت × اهرم) = سود یا زیان
بیشتر بخوانید : برنامه های غیر متمرکز (Dapp) چیست؟
یک نکته مهم در مورد معاملات مارجین ارز دیجیتال: وقتی پوزیشنها لیکویید (نقد) میشوند، همیشه با قیمت فعلی بازار (Market Price) بسته میشوند. ضررهای شما نیز به نسبت اهرم معامله بزرگتر میشود. به عبارت دیگر، اگر تریدر 1000 دلار از 10000 دلار پوزیشن باز خود را از دست بدهد، کل مارجین اولیه خود را از دست میدهد. بنابراین بسیار مهم است که قبل از قرض گرفتن پول برای ترید ارزهای دیجیتال از خطرات موجود آگاه باشید.
لیکویید شدن ارز دیجیتال چگونه اتفاق میافتد؟
Liquid زمانی اتفاق میافتد که یک صرافی یا کارگزاری موقعیت معاملهگر را ببندد، زیرا دیگر نمیتواند الزامات مارجین را برآورده کند. مارجین درصدی از ارزش کل معامله است که برای باز کردن و حفظ موقعیت باید نزد کارگزار سپرده شود.
زمانی که حساب مارجین معاملهگر از سطحی که قبلاً با صرافی توافق شده بود پایینتر بیاید، پوزیشن به طور خودکار بسته (تسویه) میشود. هنگامی که موقعیت اهرمی شما به آستانه لیکویید رسید، با «مارجین کال» (Margin Call) مواجه خواهید شد، که به این معنی است که باید مارجین بیشتری واریز کنید. Liquid بیشتر در قراردادهای فیوچرز اتفاق میافتد که در آن معاملهگران از اهرمهای سنگینتری استفاده میکنند.
در آن مرحله، دو گزینه وجود دارد: یا میتوانید به مارجین خود اضافه کنید تا پوزشن را باز نگه دارید یا اینکه کارگزار به طور خودکار موقعیت شما را تسویه خواهد کرد.
فرض کنید که شما وارد معاملهای با اهرم 10 برابری و مارجین 1000 دلاری شدهاید، به این معنی که موقعیت اهرمی شما اکنون 10000 دلار است – یعنی 1000 دلار از پول خودتان و 9000 دلاری که از صرافی وام گرفتهاید.
بیشتر بخوانید: آموزش پوزیشن شورت (Short) در بازار ارز دیجیتال
فرض کنید قیمت بیت کوین شما 10 درصد کاهش یافته است. اندازه پوزیشن شما اکنون 9000 دلار است. اگر نزول قیمت ادامه یابد و ضرر پوزیشن شما افزایش پیدا کند، این ضرر روی وجوه استقراضی اعمال خواهد شد. برای جلوگیری از ضرر روی سرمایه قرض گرفته شده، صرافی معامله شما را برای محافظت از پولی که به شما قرض داده شده است، تسویه میکند. موقعیت شما بسته شده است و سرمایه اولیه 1000 دلاری شما نیز همراه آن از بین میرود.
همچنین صرافیها معمولاً از شما کارمزد Liquid Fee دریافت میکنند. ایده این است که معاملهگران را تشویق کنیم تا پوزیشنهای خود را قبل از لیکویید خودکار ببندند.
نکته مهمی که باید بدانید این است که هنگام استفاده از اهرمهای سنگین، فقط یک حرکت منفی خفیف نیاز است تا پوزیشن شما Liquid شود. به عنوان مثال، یک موقعیت معاملاتی با اهرم 50 برابری برای لیکویید شدن فقط به 2 درصد کاهش قیمت نیاز دارد.
بیشتر بخوانید: بازار بورس یا ارز دیجیتال؟ کدام بهتر است؟
قیمت لیکویید (Liquidation Price) چیست؟
قیمت لیکویید نقطهای است که در آن پوزیشن شما به طور خودکار بسته میشوند. چند عاملی که بر این قیمت تأثیر میگذارند عبارتاند از اهرم مورد استفاده، میزان مارجین و قیمت ارز دیجیتال.
وقتی قیمت ارز دیجیتال شما از آستانه Liquidation Price عبور میکند، فرآیند Liquid را آغاز میکند. قیمت ارزهای دیجیتال دائماً در حال تغییر است، بنابراین مهم است که از آخرین اخبار مطلع باشید و مطمئن شوید که موقعیتهای شما همچنان روی سود هستند. در غیر این صورت، ممکن است به طور خودکار دچار لیکویید و ضرر شوید.
نمونههایی از لیکویید شدن بیت کوین
یک تریدر ممکن است برای پوشش یک پوزیشن شورت (Short) نیاز به لیکویید کردن (تسویه کردن) بیت کوین خود داشته باشد. وقتی این اتفاق میافتد، تریدر معمولاً بیت کوین خود را با قیمت فعلی بازار میفروشد، صرف نظر از اینکه قیمت آن بالاتر یا پایینتر از قیمت خرید وی باشد.
با این حال، در برخی موارد، معاملهگر ممکن است مجبور شود بیت کوین خود را با قیمتی کمتر از نرخ بازار بفروشد. این ممکن است همان قیمت لیکویید باشد و معمولاً توسط صرافی که بیت کوین در آن فروخته میشود تعیین میشود.
در اوایل ژانویه، زمانی که بیت کوین به زیر 43 هزار سقوط کرد، بیش از 812 میلیون دلار پوزیشن فیوچرز لیکویید شد که منجر به ضرر سنگین تریدرهای لانگ (Long) شد.
توجه به این نکته حائز اهمیت است که بسته به شرایط فعلی بازار، Liquidation Price میتواند در هر زمان تغییر کند. بنابراین اگر به فروش بیت کوین خود فکر میکنید، بهتر است قبل از تصمیمگیری نهایی آخرین Liquidation Price را بررسی کنید.
بیشتر بخوانید : عرضه اولیه سکه (ICO) چیست؟
بیشتر بخوانید: تله خرسی (Bear Trap) در معاملات چیست؟ چطور گرفتار آن نشویم؟
تفاوت لیکویید اجباری با لیکویید عادی
اصطلاح «لیکویید» به سادگی به معنای تبدیل داراییها به پول نقد است. لیکویید اجباری در معاملات کریپتو به تبدیل داراییهای کریپتو به پول نقد یا معادلهای نقدی (مانند استیبل کوین) اشاره دارد. لیکویید اجباری زمانی اتفاق میافتد که معاملهگر نتواند وثیقه یا مارجین مورد نیاز تعیینشده برای یک موقعیت اهرمی را تامین کند. هنگامی که این شرط برآورده شود، صرافی داراییهای معاملهگر را به طور خودکار میفروشد تا موقعیتهای آنها را پوشش دهد.
تفاوت اصلی بین لیکویید عادی و لیکویید اجباری این است که در لیکویید اجباری، پوزیشن تریدر به طور خودکار توسط پلتفرم شخص ثالث بسته میشود (مانند صرافی)، در حالی که در یک Liquid عادی یا داوطلبانه، تریدر باید معامله خود را ببندد. یک معاملهگر به دلایل مختلف ممکن است تصمیم بگیرد که یک معامله را تسویه کند.
تفاوت اصلی دیگر این است که در لیکویید اجباری، کل پوزیشن یکباره بسته میشود، در حالی که در لیکویید داوطلبانه، میتوان آن را به تدریج تسویه کرد.
لیکویید اجباری معاملهگران را از متحمل شدن هرگونه ضرر اضافی در امان نگه میدارد. با این حال، این میتواند یک نقطه ضعف نیز باشد، زیرا همه پوزیشن ها به طور همزمان بسته میشوند که میتواند منجر به از دست رفتن فرصتها شود. از سوی دیگر، لیکویید عادی به معاملهگران کنترل بیشتری بر موقعیتهای خود میدهد زیرا میتوانند به تدریج آنها را ببندند. با این حال، اگر بازار بر خلاف آنها حرکت کند، آنها بیشتر در معرض ضرر هستند.
بیشتر بخوانید: ارزش زمانی پول (TVM) چیست؟
بیشتر بخوانید : زی کی سینک (ZKsync) چیست؟
چگونه از لیکویید شدن جلوگیری کنیم
در حالی که همیشه این احتمال وجود دارد که در یک معامله پول خود را از دست بدهید، استفاده از استراتژیهای معاملاتی هوشمندانه مانند استفاده از اهرم کمتر میتواند به معاملهگر کمک کند تا از Liquidation جلوگیری کند. صرافیهای ارز دیجیتال همچنین صندوقهای بیمه را به عنوان راهی برای به حداقل رساندن ضررهای معاملاتی ارائه میکنند.
صندوقهای بیمه
صندوق بیمه یک خزانه ارز دیجیتال است که به عنوان یک مکانیسم محافظتی در برابر ضرر بیش از حد تریدرها عمل میکند. این صندوق برای پوشش ضرر قرارداد استفاده میشود، به این صورت که هنگامی که پوزیشن یک تریدر با قیمتی بهتر از قیمت ورشکستگی تسویه میشود، سود آن به صندوق بیمه میرود.
از طرف دیگر، اگر Liquidation Price کمتر از قیمت ورشکستگی (Bankrupsy Price) باشد، ضرر پوزیشن از مارجین اولیه معاملهگر بیشتر خواهد شد. سپس صندوق بیمه این کسری را پوشش خواهد داد.
به عنوان مثال، جان و آلیس پوزیشن های لانگ بیت کوین را با قیمت ورشکستگی به ترتیب 40000 و 39500 دلاری افتتاح کردند. هر دوی آنها دارای قیمت لیکویید 40200 دلار هستند، بنابراین وقتی Liquid میشوند، جان در قیمت 40000 دلار لیکویید میشود و در نتیجه از صندوق بیمه او برداشته میشود، در حالی که آلیس در قیمت 39،500 دلار لیکویید میشود.
بیشتر بخوانید : بیت کوین کش (BCH) چیست و چه تفاوتی با بیت کوین دارد؟
استراتژی خروج از لیکویید (Liquid Exit)
استفاده از استراتژیهای خروج از لیکویید میتواند در وهله اول از این خطر جلوگیری کند. هدف از طرح خروج به حداقل رساندن مقدار ضرر است.
نمونههایی از استراتژیهای Liquid Exit شامل استفاده از سفارش لیمیت (Limit)، استاپ لاس شناور trailing) stop-loss) یا استاپ لاس (stop-loss) برای بستن موقعیتها قبل از لیکویید شدن است.
- استاپ لاس (stop-loss): استفاده از این سفارش به این معنی است که معاملهگر تصمیم میگیرد زمانی که قیمت دارایی پایه به یک قیمت از پیش تعیینشده رسید، معامله را با قیمت بازار ببندد. یک شبکه ایمنی برای محدود کردن ضرر احتمالی که از قیمت ورودی عبور میکند عمل میکند.
- استاپ لاس شناور (Trailing stop-loss): این سفارش به فعال شدن یک سفارش استاپ لاس پس از رسیدن قیمت دارایی پایه به یک حد خاص از پیش تعیینشده اشاره دارد. به این صورت که هنگامی که قیمت به پیک خود میرسد و فقط در یک جهت حرکت میکند، سفارش استاپ لاس فعال میشود.
بیشتر بخوانید: نمودار رنگین کمانی بیت کوین (Bitcoin Rainbow Chart) چیست؟
جمع بندی
قبل از اینکه وارد حوزه ترید ارز دیجیتال شوید، باید بفهمید که Liquid چیست و چگونه از آن اجتناب کنید. لیکویید شدن زمانی اتفاق میافتد که سرمایهگذار نتواند وثیقه مورد نیاز را برای موقعیت اهرمی خود را تأمین کند. معاملهگران با استقراض از یک صرافی، وجوهی را که میتوانند با آنها معامله کنند را افزایش میدهند. در حالی که اهرم یا استقراض وجوه برای افزایش موقعیتهای معاملاتی میتواند سود بالقوه شما را چند برابر کند، این یک حرکت بسیار خطرناک است و میتواند به همان اندازه ضرر شما را افزایش دهد.
سوالات متداول
این اصطلاح برای توصیف بسته شدن اجباری معامله یک تریدر به دلیل از دست رفتن کل وثیقه اولیه (مارجین) او استفاده میشود. این امر زمانی اتفاق میافتد که آنها نتوانند وثیقه لازم (Margin) برای پوزیشن اهرمی خود را تأمین کنند، به این معنی که بودجه کافی برای باز نگه داشتن معامله را ندارند.
لیکویید محدود (Partial liquidation): در این نوع لیکویید بخشی از پوزیشن زودتر بسته میشود تا اهرم مورد استفاده تریدر را کاهش دهد.
لیکویید کلی (Total liquidation): در این نوع لیکویید کل وثیقه تریدر استفاده شده و معامله بسته میشود.
فکت کوینز مرجع خبر،تحلیل،آموزش رمز ارز
برای دیدن آموزش های رایگان بیشتر،عضو شوید
آخرین اخبار
- لیست شدن دوج کیلر (LEASH) در صرافی کوینکس
- لیست شدن سولچت (Chat) در صرافی کوینکس!
- تأثیر انتخابات مجلس سنای ایالات متحده بر آیندهی ارزهای دیجیتال
- مهمترین پیش بینیهای قیمت کاردانو: رشد 10 دلاری ADA
- رونمایی از سیستم پرداخت بریکس جهت مقابله با دلار آمریکا
- ارزهای SNS و PANDORA در صرافی کوینکس لیست شدند
- افزایش 50 درصدی قیمت شیبا اینو (SHIB) در یک روز
- ارزش بازار تتر از 100 میلیارد دلار گذشت: بررسی جزئیات
- چارلز هاسکینسون در برابر مجلس سنای ایالات متحده
- رالی عظیم ADA:آیا قیمت کاردانو به 10 دلارخواهد رسید؟