حتماً شما هم این جمله را شنیده‌اید: سرمایه‌گذاری‌های مردم همیشه در معرض ریسک بازار هستند. هرچند اکثر افراد این قاعده را درباره بازار سهام می‌گویند، بازار ارزهای دیجیتال هم از آن مستثنی نیست. تقریباً همه معاملهگران با چالش ریسک بازار مواجه می‌شوند. اینجاست که درک مدیریت ریسک توسط معاملهگران اهمیت زیادی پیدا می‌کند.
افرادی که ارزش وفادار ماندن به استراتژی‌های مدیریت ریسک را درک نمی‌کنند، به احتمال زیاد ضرر خواهند کرد. در این مقاله از فکت کوینز، قصد داریم انواع مختلف ریسک‌های بازار ارزهای دیجتال و نحوه مدیریت آنها را بررسی کنیم.
مدیریت ریسک در بازار ارزهای دیجیتال به چه معنا است؟
مدیریت ریسک به استراتژی‌هایی اشاره دارد که معاملهگران برای مدیریت ضررها و حفظ نسبت ریسک به پاداش خود از آنها استفاده می‌کنند. در بازار پرنوسان و بی‌ثبات ارزهای دیجیتال مدیریت ریسک اهمیت زیادی دارد.
معاملهگران به یک مدیریت ریسک محکم و سالم نیاز دارند؛ چراکه به آنها کمک می‌کند در روزهای خوب بازده بیشتری داشته باشند. علاوه بر این، زمانی که نوسان ارزهای دیجیتال رشد می‌کند و قیمت آنها ثانیه‌به‌ثانیه کاهش می‌یابد، مدیریت ریسک به معاملهگران کمک می‌کند تا جلوی ضرر را بگیرند، دوام بیاورند و در نهایت موفق شوند.
بیشتر بخوانید:استراتژی معامله لاک‌پشتی (Turtle Trading) چیست؟
چرا مدیریت ریسک مهم است؟
مدیریت ریسک بخش مهمی از معاملات ارزهای دیجیتال است و مکمل استراتژی اصلی معاملهگران محسوب می‌شود. وقتی یک معامله‌گر از استراتژی معاملاتی استفاده می‌کند که بهترین نتیجه را از آن می‌گیرد (چه در معاملات روزانه و چه در معاملات نوسانی)، ممکن است بیش از حد نسبت به سودهای بالقوه‌ای که ممکن است به دست آورد، خوش‌بین شود. اما بررسی و مدیریت ریسک به معاملهگران کمک می‌کند تا آرامش خود را حفظ کنند و این واقعیت را بپذیرند که نمی‌توانند در همه معاملات پیروز شوند.
بیشتر بخوانید: ۵ تکنیک مهم برای معامله روزانه بیت کوین
ابزارهای مدیریت ریسک برای تکمیل استراتژی اصلی معاملهگران راه‌اندازی شده است و جایگزین آنها نیست. این ابزارها به معاملهگران کمک می‌کنند تا سودشان را به حداکثر برسانند و حاشیه زیانشان را کم کنند.
انواع ریسک‌های موجود در بازار ارزهای دیجیتال
ریسک‌های مختلف در نهایت منجر به شکست معاملهگران می‌شوند و بررسیِ به‌موقع آنها باعث می‌شود سرمایه‌گذاران نیمی از مسیر مؤفقیت را طی کنند. در هر حال، برای آشنایی با مدیریت ریسک ابتدا باید درک درستی از انواع مختلف ریسک‌ها داشته باشیم.
ریسک اعتباری
ریسک اعتباری زمانی ایجاد می‌شود که توسعه‌دهندگان یک پروژه ارز دیجیتال نمی‌توانند به تعهدات خود عمل کنند. در اکثر موارد مشکلات مالی یا مالکیتی باعث ایجاد چنین ریسکی می‌شود. این ریسک اعتماد معاملهگران را از بین می‌برد یا حتی باعث می‌شود که یک ارز دیجیتال تمام ارزش خود را از دست بدهد.
ریسک قانونی
در سراسر جهان، دولت‌ها مواضع قانونی مختلفی نسبت به ارزهای دیجیتال دارند. وقتی دولت‌ها ارزهای دیجیتال یا استخراج آنها را ممنوع می‌کنند، مستقیماً روی معاملهگران تأثیر می‌گذارند. دلیل آن هم این است که در چنین مواقعی، هولدرها معمولاً تصمیم می‌گیرند توکن‌هایشان را با قیمت‌های پایین‌تری بفروشند. در نتیجه، با زیان زیادی مواجه می‌شوند. ریسک عملکرد دولت یا قانون‌گذاری ارزهای دیجیتال، ریسک قانونی نامیده می‌شود.
برای مثال می‌توان به ممنوعیت معامله و استخراج ارزهای دیجیتال توسط دولت چین اشاره کرد. این تصمیم فشار فروش زیادی در بازار ارزهای دیجیتال ایجاد کرد و روند نزولی موقتی ناشی از آن، به معاملهگران زیادی آسیب رساند.
بیشتر بخوانید: استراتژی آربیتراژ (Arbitrage)؛ بهترین روش سرمایه‌گذاری ارز دیجیتال در سال۲۰۲۳
ریسک نقدینگی
ریسک نقدینگی به شرایطی اشاره دارد که تبدیل درآمدهای عاید شده به ارزهای فیات برای معاملهگران ارزهای دیجیتال سخت می‌شود. این ریسک زمان ایجاد می‌شود که مؤسسات مالی و صرافی‌ها محدودیت‌هایی را برای تبدیل ارزهای دیجیتال به ارزهای فیات اعمال می‌کنند. وقتی معاملهگران مجبور می‌شوند از نرخ‌های تبدیل نادرستی استفاده کنند، بخشی از سود خود را از دست می‌دهند و ضرر می‌کنند.
ریسک بازار
ریسک بازار زمانی به وجود می‌آید که ارزش ارزهای دیجیتال به‌دلیل مسائلی خارج از کنترل معاملهگران تغییر می‌کند. ریسک بازار آسیب‌زا است؛ چراکه کاهش قیمت ارزهای دیجیتال باعث می‌شود درآمد معاملهگران کاهش یابد. وقتی ریسک بازار به وجود می‌آید، ارزهای دیجیتال ممکن است برخلاف پیش‌بینی‌های معاملهگران کاهش یا افزایش یابد.
بیشتر بخوانید: استراتژی خروج چیست ؟ چه زمانی باید از بازار خارج شد؟
استراتژی‌های مدیریت ریسک
یکی از قوانین خوب بازار ارزهای دیجیتال می‌گوید: بیشتر از آنچه می‌توانید ضرر کنید، ریسک نکنید. با این حال، استراتژی‌های خاصی وجود دارند که معاملهگران می‌توانند با استفاده از آن ریسک خود را مدیریت کنند.
۱. استاپ لاس و حد سود
وقتی معامله‌ای طبق پیش‌بینی‌های معامله‌گر پیش نمی‌رود، او باید سریع واکنش لازم را نشان دهد تا بیشتر ضرر نکند. معاملهگران با استفاده از گزینه استاپ لاس (Stop Loss) از بروکر و صرافی خود درخواست می‌کنند که وقتی ارزهای دیجیتالشان به ضرر مشخصی رسید، آنها را در قیمت خاصی بفروشد. استاپ لاس ابزاری برای مدیریت ریسک است و به معاملهگران کمک می‌کند تا حداکثر ضرری را که حاضرند در یک معامله بپذیرند، تعیین کنند. استراتژی استاپ لاس به سرمایه‌گذارها اجازه می‌دهد تا زمانی که بازار ارزهای دیجیتال از نوسانات زیاد رنج می‌برد، به این فکر نکند که «شرایط موجود ممکن است بهتر شود». به‌عبارت دقیق‌تر، به آنها کمک می‌کند منطقی‌تر باشند.
از طرف دیگر، معاملهگران با استفاده حد سود از بروکر و صرافی خود درخواست می‌کنند که وقتی قیمت ارز دیجیتال موردنظرشان به سود مشخصی رسید، آن را بفروشند. ارزهای دیجیتال معمولاً با روندهای صعودی زیادی مواجه می‌شوند؛ اما در این روندها هم ممکن است قیمت یک ارز دیجیتال کاهش یابد. حد سود می‌تواند استراتژی مفیدی در چنین بازارهایی باشد؛ چراکه وقتی قیمت‌ها با نوسان مواجه می‌شوند، معامله گران می‌توانند قبل از ورود به مرحله تثبیت ارزهای دیجیتاشان را بفروشند.
به‌طور کلی، سرمایه‌گذاران همیشه می‌توانند از امکانات پلتفرم‌های معاملاتی استفاده کنند. امکاناتی مثل استاپ لاس و حد سود از آنها در برابر تغییرات ناگهانی قیمت ارزهای دیجیتال محافظت می‌کند.
بیشتر بخوانید:سفارش حد ضرر متحرک (Trailing Stop Order) چیست؟
۲. نسبت ریسک به ریوارد
معاملهگران گاهی اوقات می‌توانند با توجه به ریسک به ریوارد (بازده) معامله موردنظر خود، ریسک آن را مدیریت کنند. نسبت ریسک به ریوارد با در نظر گرفتن سطح واقعی ریسک موجود، به معامله‌گر اجازه می‌دهد تا بازده بالقوه خود را به دست آورد. در بازار ارزهای دیجیتال، هرچه ریسک یک موقعیت معاملاتی افزایش یابد، سود آن هم بیشتر می‌شود. برای مجاسبه نسبت ریسک به ریوارد باید کل سود بالقوه (قیمت هدف-قیمت ورود) را با کل ضرر بالقوه (قیمت ورود-قیمت استاپ لاس) مقایسه کنیم. فرمول این نسبت عبارت است از:
نسبت ریسک به ریوارد=(قیمت هدف – قیمت ورودی)/(قیمت ورودی – استاپ لاس)
اگر نسبت ریسک به ریوارد ۱:۱ باشد، پتانسیل سود یا ضرر معامله شما بیشتر از ۵۰ درصد است. معاملهگران باتجربه ترجیح می‌دهند از نسبت‌های ۱:۲ یا ۱:۳ استفاده کنند؛ چراکه در این حالت‌ها سود آنها دو یا سه برابرِ ضرر آنها است. با استفاده از نرخ ریسک به بازده می‌توانید ضرر خود را به حداقل برسانید و درآمد بالقوه خود را افزایش دهید.
۳. حجم سرمایه‌گذاری
آبا تا به حال این جمله را شنیده‌اید که هرگز نباید تخم‌مرغ‌هایتان در یک سبد قرار دهید؟ حجم سرمایه‌گذاری نشان می‌دهد که یک معاملهگران چقدر از یک ارز دیجیتال را خریداری می‌کند. در بازار ارزهای دیجیتال، معاملهگران متوجه می‌شوند که پتانسیل سود و ریسک بعضی از ارزهای دیجیتال بیشتر از بقیه است. درک این موضوع به آنها کمک می‌کند تا سرمایه خاصی را وارد یک ارز دیجیتال به‌خصوص کنند و مطمئن شوند که در برابر نوسانات و تغییر قیمت‌ها در امان هستند.
معاملهگران با استفاده از سه رویکرد زیر می‌توانند حجم معاملات خود را مدیریت کنند و به مدیریت ریسک موردنظرشان دست یابند.
مبلغ و ریسک معامله را مقایسه کنید
در این روش، مبلغ سرمایه‌گذاری موردنظر را با مقدار ضرری مقایسه می‌کنند که در صورت عدم موفقیت معامله با آن مواجه می‌شوند. حجم معامله در این روش با فرمول زیر به دست می‌آید:
قیمت ورودی*[(استاپ لاس – قیمت ورودی) / (ریسک هر معامله * کل سرمایه)] = حجم معامله
توجه به نهنگ‌ها و پرانیاها
در این روش روی متنوع کردن سبد سرمایه‌گذاریتان تمرکز می‌کنید. اگر ریسک نهنگ‌ها در معامله‌ای وجود داشته باشد، باید موقعیت معاملاتی خود را به ۲ درصد ریسک محدود کنید. در این حالت، می‌توانید از گزند نهنگ‌های بزرگ دور بمانید.
پیراناها معاملاتی را نشان می‌دهند که باید به ۶ درصد در هر جلسه معاملاتی محدود شود. بنابراین، حتی اگر احتمال ضرر هم وجود دارد، می‌توانید آن را تحمل کنید و موقعیت خود را دوباره ارزیابی نمایید.
شاخص کلی
شاخص کلی درصدی از سرمایه را تعیین می‌کند که فرد با استفاده از آن می‌تواند در یک ارز دیجیتال سرمایه‌گذاری نماید. این شاخص مخصوص معاملات بلندمدت است و با استفاده از فرمول زیر محاسبه می‌شود.
[نسبت سود در استاپ لاس/(درصد موفقیت-۱)]-(نسبت ضرر در استاپ لاس/درصد موفقیت)=شاخص کلی
جمع بندی
یک معامله‌گر ارز دیجیتال در حالت ایدئال از استراتژی استفاده می‌کند که بیشتر از سایرین با استراتژی معاملاتی شخصی او هماهنگ است. از هر استراتژی که خواستید استفاده کنید، حتماً به ریسک خود توجه نمایید و به یاد داشته باشید که سودهای کوچک اما پایدار بهتر از ریسک‌های زیادی هستند که باعث می‌شوند ضرر کند.
قیمت ارزهای دیجیتال مدام در حال تغییر است. به همین دلیل برای بقا و موفقیت در این بازار باید صبر داشته باشید و حتما از مدیریت ریسک استفاده کنید.
سوالات متداول
در معاملات، مدیریت ریسک به عنوان فرآیند شناسایی، نظارت و مدیریت ریسک‌های بالقوه به منظور به حداقل رساندن تأثیر منفی آنها تعریف می‌شود. نمونه‌هایی از خطرات بالقوه شامل نقض امنیت، از دست دادن داده‌ها، حملات سایبری، خرابی سیستم و بلایای طبیعی است.
