معرفی بهترین پل‌های بلاک چین (Blockchain Bridges) و نحوه کار آنها

پل‌‌های بلاک چینی برای تسهیل قابلیت ارتباط بین بلاک چین های مختلف ضروری است. آن‌ها بلاک چین‌های ایزوله را به هم وصل می‌کنند تا کاربران بتوانند اطلاعات را بین آنها به اشتراک گذاشته و توکن‌های خود را بین بلاک چین‌های مختلفی که قوانین فنی و اقتصادی مخصوص به خود را دارند، انتقال دهند. در این مقاله از فکت کوینز به معرفی بهترین پل‌های بلاک چین و ویژگی‌های آنها خواهیم پرداخت.

پل‌‌‌های بلاک چینی را می‌توان تحت پروتکل‌های نیازمند اعتماد (Trusted)، بی‌نیاز به اعتماد (Trustless)، یک طرفه و دو طرفه طبقه‌بندی کرد.  Wormhole Bridge سولانا، Avalanche Bridge اولانچ و Polygon Bridge پالیگان برخی از بهترین پل‌ بلاک چین هستند که به‌طور گسترده استفاده می‌شوند و هر کدام دارای مزایای خاص خود هستند.

اهمیت پل‌های بین بلاک چین

بلاک‌ چین‌ها ذاتاً قابلیت ارتباط و تعامل با یکدیگر را ندارند، به این معنی که داده‌ها و دارایی‌های یک بلاک چین نمی‌تواند به بلاک چین دیگری منتقل شود. بسیاری از پروژه‌ها با ایجاد پل‌های بلاک چین برای تسهیل انتقال داده‌ها و دارایی‌های دیجیتال بین آنها، با این مشکل مقابله می‌کنند. با این حال، هر پل بلاک چینی تنها بلاک چین‌های خاصی را به هم متصل می‌کند و بنابراین راه‌حلی برای همه شبکه‌ها ارائه نمی‌کند. بهترین پل بلاک چین پلی است که از زنجیره‌های مختلف پشتیبانی کند.

به عنوان مثال، اگر یک تیم پلی بین ETH و BTC ایجاد کند، نمی‌توان از آن پل برای انتقال دارایی‌ها از XRP به ETH استفاده کرد. همچنین، تنها کاربرانی که کیف پول‌های سازگار با یک پل خاص دارند، می‌توانند از آن پل استفاده کنند.

بیشتر بخوانید: اوراکل (oracle): پلی بین بلاک چین و دنیای خارج

پل یا بریج (Bridge) بلاک چین چیست؟

پل بلاک چین پروتکلی است که دو یا چند بلاک چین را قادر می‌سازد تا داده‌ها را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. این پل بلاک چین‌ها را به هم وصل می‌کند تا کاربران یک شبکه بتوانند در فعالیت‌های شبکه دیگر مشارکت کنند. این به کاربران اجازه می‌دهد تا از دارایی‌های دیجیتال خود در خارج از زنجیره‌های بومی بهره ببرند.

بلاک چین ها از نظر مکانیسم‌های اجماع، کامیونیتی، توکن‌ها و مدل‌های حاکمیتی متفاوت هستند. بهترین پل بلاک چین تعامل‌پذیری بلاک چین‌ها را تسهیل می‌کند و امکان انتقال داده‌ها و دارایی‌های دیجیتال را در زنجیره‌های مختلف فراهم می‌کند.

بیشتر بخوانید: الگوریتم اجماع (Consensus Algorithm) چیست؟

بهترین پل‌‌های بلاک چین همچنین به بلاکچین ها اجازه می‌دهد تا از نقاط قوت یکدیگر بهره ببرند. به عنوان مثال، بیت کوین مجبور نیست بلاکچین خود را برای ادغام قراردادهای هوشمند بازسازی کند، زیرا شبکه‌های دیگر می‌توانند این شکاف را پر کنند.

علاوه بر این، بهترین پل‌های بلاک چینی به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهند بدون توجه به شبکه‌ای که روی آن کار می‌کنند، با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و همکاری کنند. به این ترتیب، پروتکل‌ها می‌توانند راحت‌تر به یکدیگر متصل شوند و با بهره بردن از قابلیت‌های بلاکچین های دیگر توسعه پیدا  کنند.

معمولاً پل‌های بلاک چینی  توکن‌ها را با بسته‌بندی یا رپ کردن (wrapping) آنها به یک بلاکچین دیگر انتقال می‌دهند. فرآیندی که به موجب آن پل بلاکچینی توکن اصلی را در یک قرارداد هوشمند قفل می‌کند و مقدار معادل آن رپد توکن (مانند WETH برای ETH یا WBNB برای BNB) تولید می‌کند.

فناوری‌های دیگری نیز وجود دارد که بر قابلیت تعامل در اکوسیستم کریپتو تمرکز دارند. یکی از این نمونه‌ها پروتکل‌های لایه 0 است. پروتکل‌های لایه 0 به سایر بلاک چین ها اجازه می‌دهد تا با ارائه یک لایه زیربنایی مشترک به بلاک چین ها، روی آنها برنامه بسازند. بنابراین، بلاک چین به پل نیاز ندارد زیرا هر بلاک چین از لایه 0 و از همان ابتدا به بلاکچین‌های دیگر متصل می‌شود.

بیشتر بخوانید: رپد اتر (WETH) چیست؟ چطور اتر را به WETH تبدیل کنیم؟

انواع پل‌های بین بلاک چین

پل‌های نیازمند اعتماد  (Trusted bridges)

پل‌های نیازمند اعتماد (Trusted bridges) به یک نهاد یا یک سیستم مرکزی متکی هستند. آنها شامل  (Verifiers) خارجی برای تسهیل انتقال امن داده‌ها و ارزهای دیجیتال هستند. با این حال، آنها کاربران را ملزم می‌کنند که کنترل دارایی‌های دیجیتال خود را در اختیار آنها قرار دهند، امری که در تضاد با اصل خود حضانتی (Self-custody) در فضای کریپتو است.

پل‌های بی‌نیاز به اعتماد (Trustless bridges)

بر خلاف پل‌های نیازمند اعتماد، پل‌های بی‌نیاز به اعتماد به شرکت‌های طرف سوم متکی نیستند. در عوض، آنها با استفاده از قراردادهای هوشمند به صورت غیرمتمرکز عمل می‌کنند. به این ترتیب، کاربران می‌توانند مالکیت رمز ارزهای خود را حفظ کنند. در حالی که کاربران پل Trusted باید به اعتبار اپراتورهای پل تکیه کنند، کاربران پل‌های Trustless باید کد برنامه‌نویسی قراردادهای هوشمند را بررسی کنند. لذا بهترین پل‌های بلاک چین پل‌هایی هستند که بی نیاز به اعتماد به یک شرکت ثالث باشد.

بیشتر بخوانید: قرارداد هوشمند (Smart Contract) چیست و چه کاربردی دارد؟

پل‌های یک طرفه (Uni-directional bridges)

پل‌های یک طرفه کاربران را قادر می‌سازد تا رمز ارزهای خود را به شبکه دیگری منتقل کنند بدون اینکه امکان بازگرداندن آنها از طریق همان مسیر وجود داشته باشد. این بدان معنی است که آنها باید فقط برای تراکنش‌های یک طرفه استفاده شوند.

پل‌های دو طرفه (Bi-directional bridges)

از سوی دیگر، پل‌های دو طرفه، امکان انتقال دارایی‌ها را از هر دو طرف فراهم می‌کند. آنها راه بی دردسری برای انتقال داده‌ها و توکن‌ها بین دو شبکه ارائه می‌دهند. و به این ترتیب، می‌توانند برای کاربری که اغلب از دو شبکه برای ارسال و دریافت توکن استفاده می‌کند، گزینه راحت‌تری باشند.

بیشتر بخوانید: آموزش بریجینگ یا پل زدن از بلاک چین لایه 1 به لایه 2

بهترین پل‌های بین بلاک چین

در این بخش با بهترین پل‌های بین بلاک چینی که تاکنون پیاده‌سازی شده است آشنا می‌شویم.

پل ورم هول سولانا (Solana Wormhole Bridge)

پل دو طرفه ورم هول سولانا (Wormhole) به دنبال تسهیل جابه‌جایی سریع و ارزان دارایی‌های دیجیتال بین بلاک چین‌ها، با بهره‌گیری از ساختار پرسرعت و کم هزینه سولانا است.

هدف سولانا از راه‌اندازی پل ورم هول (Wormhole) حل مسائل رایج در سیستم مالی غیرمتمرکز (DeFi)، مانند کارمزدهای بالای گس، لغزش قیمت و تراکم شبکه بود. این پل هنگامی که در سال 2020 راه‌اندازی شد، روشی غیرمتمرکز برای ارتباط بین اتریوم و سولانا ارائه کرد. امروزه Solana Wormhole امکان انتقال اطلاعات را در بین 17 زنجیره فراهم می‌کند.

بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال سولانا (SOL) چیست؟ نگاهی بر مفهوم اثبات تاریخ (Proof of history)

Wormhole در کنار Certus One، شرکتی که برای بلاکچین‌ها گره (نود) اجرا می‌کند و زیرساخت‌های امنیتی برای بلاک‌چین‌های گواهی سپرده (PoS) ارائه می‌کند، توسعه داده شد. از آنجایی که توسعه دهندگان می‌توانند از Wormhole برای دسترسی به شبکه Solana استفاده کنند، نیازی نیست که یک پروژه کدهای خود برای سولانا را بازنویسی کند.

این پل بر اساس اوراکل‌های بین بلاک چینی غیرمتمرکز ساخته شده است. نودهایی به اسم گاردین (Guardian) یا نگهبان با قفل کردن یا سوزاندن توکن‌ها روی یک زنجیره و ضرب کردن یا آزاد کردن آنها در زنجیره دیگر، توکن‌ها را از یک بلاکچین به بلاکچین دیگر می‌آورند.

گاردین‌ها توسط اعتبارسنج‌های سولانا و ذینفعان اکوسیستم اداره می‌شوند. ساختار تشویقی آنها در سولانا به قابل اعتماد نگه داشتن پل کمک کند.

بیشتر بخوانید: نسخه دوم ورم هول(Wormhole)، پل ارتباطی سولانا و اتریوم اجرایی می شود

پل اولانچ (Avalanche Bridge)

پل دوطرفه اولانچ (Avalanche Bridge) به‌طور ویژه برای کاربران خرده‌فروشی ساخته شد و در جولای 2021 توسط آوا لبز (Ava Labs) راه‌اندازی شد. این پل جایگزین پل قدیمی Avalanche-Ethereum Bridge (AEB) است و کارمزدهای آن  تقریباً یک پنجم کارمزدهای این شبکه است.

علاوه بر این، Avalanche Bridge در تلاش است تا با تمرکز بر امنیت، نهایی‌سازی سریع‌تر تراکنش‌ها و کارمزدهای کمتر، تجربه انتقال دارایی بین دو بلاکچین را برای کاربران بهبود بخشد و به بهترین پل‌های بلاک چین حال حاضر بازار تبدیل شود.

پل اولانچ از یک کدبیس خصوصی (Inter SGX) و نودهایی به نام واردن (wardens) تشکیل شده است. اپلیکیشن Intel SGX یک محیط محاسباتی خصوصی است که با تسهیل عملیات در یک فضای بسته و اطمینان از دستکاری پل، محیط محاسباتی امن‌تری ایجاد می‌کند.

وظیفه اصلی Warden رصد بلاک چین‌های Avalanche و Ethereum است. هر زمان که یک واردن می‌بیند که یک توکن ERC-20 در حال انتقال به بلاکچین اتریوم است، تراکنش را در Intel SGX ثبت می‌کند.

با این حال، زمانی که توکن‌ها از اولانچ به اتریوم ارسال می‌شوند، ابتدا رپد توکن‌های ERC-20 سوزانده می‌شوند تا سیگنال انتقال مقدار معادل آن به اتریوم صادر شود. در نهایت، هنگامی که تراکنش تایید شد، توکن یا قفل و ضرب می‌شود یا سوزانده و آزاد می‌شود.

بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال آوالانچ (Avalanche) چیست؟ نقش توکن AVAX در اکوسیستم آن چیست؟

پل پالیگان (Polygon Bridge)

پل بلاک چینی پالیگان اولین بار در اوایل سال 2020 توسط تیم Polygon برای افزایش قابلیت همکاری بین شبکه‌های Polygon و Ethereum پیشنهاد شد. این پل در همان سال در همان سال راه‌اندازی شد.

پل پالیگان به کاربران امکان می‌دهد تا رمز ارزها و توکن‌های NFT را بین اتریوم و پالیگان منتقل کنند. اکنون کاربران می‌توانند از محبوبیت اتریوم در عین بهره بردن از کارمزدهای کمتر و زمان تراکنش سریع‌تر پالیگان به عنوان یکی از بهترین پل‌های بلاک چین استفاده کنند.

بیشتر بخوانید: پروتکل اونومی با ایجاد پلی ارتباطی خبر از همکاری با پالیگان داد

پالیگان دو پل دارد که کاربران می‌توانند از طریق آنها دارایی‌ها را انتقال دهند: پل گواهی سپرده (PoS) و پل پلاسما (Plasma Bridge). پل POS شبکه خود را با استفاده از الگوریتم اجماع PoS ایمن می‌کند. در حالی که واریزها (Deposits) در پل PoS تقریباً بلافاصله تکمیل می‌شوند، برداشت‌ها (Withdrawal) ممکن است گاهی بیشتر طول بکشد. این پل از ETH و دیگر توکن های رایج ERC پشتیبانی می‌کند.

پل پلاسما از راه حل مقیاس‌پذیری پلاسمای اتریوم برای تامین امنیت شبکه استفاده می‌کند. کاربران می‌توانند از این پل برای انتقال توکن بومی پالیگان یعنی MATIC و توکن‌های خاص اتریوم (ETH، ERC-20 و ERC-721) استفاده کنند.

بیشتر بخوانید: بررسی جامع بهترین استاندارد توکن؛ ERC-20، TRC-20 و BEP-20

جمع بندی

به یاد داشته باشید که پل زدن، عرضه در گردش ارز دیجیتالی که می‌خواهید انتقال دهید را تغییر نمی‌دهد. پل‌ها به‌طور ساده توکن‌ها را در شبکه مبدأ قفل می‌کنند و توکن‌های جدیدی را شبکه مقصد ضرب می‌کنند و رپد توکن (Wraped Token) تولید می‌کنند. اگر رپد توکن‌ها به زنجیره اصلی بازگردانده شوند، قبل از اینکه توکن‌های اصلی در طرف دیگر آزاد شوند، سوزانده می‌شوند.

در آخر ذکر این نکته حائز اهمیت است که هنگام انتخاب بهترین پل‌های بلاک چین همیشه باید تحقیقات خودتان را انجام دهید تا بتوانید مناسب‌ترین پل را بسته به اهداف خود انتخاب کنید.

سوالات متداول