چین لینک یک شبکه غیرمتمرکز از گرهها است که دادهها و اطلاعات را از منابع خارج از بلاک چین دریافت کرده و از طریق اوراکلها (Oracle) به قراردادهای هوشمند روی بلاکچین تزریق میکند.
چین لینک یک شبکه اوراکل غیرمتمرکز است که دادههای دنیای واقعی را برای قراردادهای هوشمند روی بلاک چین تأمین میکند. قراردادهای هوشمند توافقنامههای از پیش تعیینشدهای در بلاکچین هستند که اطلاعات را ارزیابی کرده و در صورت برآورده شدن یک سری شرایط خاص، به طور خودکار اجرا میشوند. LINK توکن بومی شبکه چین لینک است که برای پرداخت هزینه خدمات این شبکه مورد استفاده قرار میگیرد.
درک قراردادهای هوشمند چین لینک
برای درک مزایای چین لینک و نحوه عملکرد آن، باید برخی از مفاهیم بنیادی و به هم پیوسته را درک کنیم. بیایید کار را با قراردادهای هوشمند آغاز کنیم.
قراردادهای هوشمند توافقنامههای از پیش تعیینشدهای در بلاکچین هستند که دادههای دنیای خارج را ارزیابی کرده و در صورت برآورده شدن یک سری شرایط خاص، به طور خودکار اجرا میشوند. یک مثال خوب برای قراردادهای هوشمند سرمایهگذاری جمعی (Crowdfunding)است: اگر مقدار از پیش تعیینشدهای از اتر (ETH) تا یک تاریخ خاص به یک قرارداد هوشمند واریز شود، پرداخت به صورت اتوماتیک به آدرس شرکت انجام میشود.
بیشتر بخوانید: وام جمعی (Crowdloan) چیست؟؛ با برگ برنده ICO ها بیشتر آشنا شوید.
اما اگر مبلغ اتر به حد تعیین شده نرسد، مبلغ پرداختی به اهدا کنندگان یا سرمایهگذاران بازگردانده میشود. از آنجا که قراردادهای هوشمند در بلاکچین قرار دارند، غیر قابل دستکاری (قابل تغییر نیستند) بوده و قابل تصدیق هستند (همه میتوانند آنها را مشاهده کنند)، و سطح بالایی از اعتماد را میان طرفین برقرار میکنند. قراردادهای هوشمند به طور دقیق پارامترهای تعیین شده توافقنامه را ایجاد کرده و فقط در صورتی که این پارامترها برآورده شود، دستورات را اجرا میکنند.
در توافقنامههایی که به دادههای دنیای خارجی نیاز است، قراردادهای هوشمند به دادههای خارج از زنجیره (Off-Chain) در فرمت داخل زنجیره (On-Chain)نیاز دارند. دشواری اتصال و انتقال منابع اطلاعاتی خارجی به قراردادهای هوشمند به زبانی که هر دوی آنها بفهمند یکی از اصلیترین محدودیتها در نحوه استفاده از قراردادهای هوشمندانه است.
اوراکلهای چین لینک بلاکچین را به دنیای خارجی وصل میکنند
اینجاست که اوراکلها وارد عمل میشوند. اوراکل یک نرمافزار تحت عنوان middleware است که به عنوان یک واسطه عمل میکند و دادههای دنیای واقعی را به قراردادهای هوشمند روی بلاکچین ترجمه میکند.
با این حال، اوراکل متمرکز یک مشکل جدی دارد که قراردادهای هوشمند غیرمتمرکز مبتنی بر بلاکچین درصدد حل آن هستند. این نقطه ضعف اصلی اوراکلهای متمرکز است. اگر اوراکل با خطا مواجه شود یا از کار بیفتد، چگونه میتوانید مطمئن باشید که دادههای شما سالم و دقیق است؟ اگر دادههایی که به قرارداد هوشمند تزریق میشوند قابل اعتماد نباشند، چگونه میتوان به قرارداد هوشمند اعتماد کرد؟
پس بیایید یک بار دیگر قراردادهای هوشمند و اوراکلها را مرور کنیم:
قراردادهای هوشمند قراردادهای تغییر ناپذیر و قابل تأییدی (verifiable) هستند که در صورت برآورده شدن یک سری شرایط خاص، به طور خودکار در یک چارچوب IF/THEN اجرا میشوند. دادههایی که این شرایط را تعریف میکنند به طور مرسوم از بلاکچین به دست میآیند.
اما به تازگی، اوراکلها در اکوسیستم کریپتو معرفی شدهاند که دادههای خارج از بلاکچین (off-chain) را به قراردادهای هوشمند داخل بلاکچین (on-chain) وارد میکنند. اما، اوراکلهای متمرکز مزایای قراردادهای هوشمند داخل بلاک چین را از بین میبرند، زیرا ممکن است غیرقابل اعتماد یا ناقص باشند.
چین لینک یک شبکه غیرمتمرکز از گرهها است که دادهها و اطلاعات را از منابع خارج از زنجیره دریافت کرده و از طریق اوراکل، به قراردادهای هوشمند داخل زنجیره تزریق میکند. این فرآیند به همراه یک سختافزار امن، مشکل قابل اطمینان بودن اطلاعات را که ممکن است در صورت استفاده از یک اوراکل متمرکز ایجاد شود، برطرف میکند.
انواع قراردادهای هوشمند چین لینک
این فرآیند بر روی یک بلاکچین با قابلیت قرارداد هوشمند، هنگامی که قرارداد هوشمند به داده نیاز دارد، آغاز میشود. قرارداد هوشمند یک درخواست (Request) برای اطلاعات ارائه میدهد.
پروتکل Chainlink این درخواست را به عنوان یک «رویداد» ثبت میکند و به نوبه خود یک قرارداد هوشمند متناسب با آن (SLA یا Chainlink Service Level Agreement Contract) را در بلاکچین ایجاد میکند تا دادههای خارج از زنجیره مورد نیاز را به دست آورد. قراردادهای SLA چینلینک شامل سه قرارداد فرعی است:
- یک قرارداد اعتبار (Reputation Contract)
- یک قرارداد تطبیق سفارش (Order-Matching Contract)
- یک قرارداد تجمیع داده (Aggregating Contract)
قرارداد Reputation، سوابق مربوط به ارائه دهنده اوراکل را بررسی میکند تا صحت و سابقه عملکرد آن را تائید کند، سپس گرههای غیرقابل اعتماد یا غیرقابل اطمینان را شناسایی و حذف میکند. قرارداد تطبیق سفارش درخواستِ قرارداد هوشمند را به گرههای شبکه مخابره میکند و پیشنهادات آنها را دریافت میکند و سپس شماره و نوع مناسب گرهها را برای انجام درخواست انتخاب میکند.
قرارداد تجمیع داده چین لینک تمام دادهها را از اوراکلهای منتخب دریافت کرده و آنها را تائید اعتبار میکند یا آنها را برای رسیدن به یک نتیجه دقیق تطبیق میدهد.
گرههای Chainlink چگونه دادهها را تائید اعتبار میکنند
گرههای چینلینک درخواست اطلاعات قرارداد هوشمند را دریافت کرده و با استفاده از نرمافزار «ChainLink Core» این «درخواست» را از زبان برنامه نویسی داخل بلاک چین به یک زبان برنامه نویسی خارج بلاکچین ترجمه میکنند تا یک منبع داده در دنیای واقعی بتواند آنها را بخواند. سپس درخواست ترجمهشده به یک رابط برنامه نویسی خارجی (API) منتقل میشود که دادهها را از آن منبع جمعآوری میکند. پس از جمعآوری دادهها، اطلاعات از طریق Cainlink Core به زبان بلاکچین ترجمه شده و به قرارداد تجمیع داده چینلینک ارسال میشود.
اینجاست که همه چیز واقعاً جالب میشود. قرارداد تجمیع Chainlink میتواند دادهها را از یک منبع واحد و از چندین منبع تائید اعتبار کند و میتواند دادهها را از منابع مختلف تطبیق دهد.
برای مثال، اگر پنج گره یک اطلاعات مشابه از یک سنسور آب و هوا ارسال کنند و دو گره دیگر اطلاعات متفاوتی ارسال کنند، قرارداد تجمیع چین لینک میفهمد که این دو گره معیوب (یا متقلب) هستند و پاسخهای آنها را نادیده میگیرد. به این ترتیب، گرههای چینلینک میتوانند دادهها را از یک منبع واحد تائید اعتبار کنند.
قرارداد تجمیع چینلینک میتواند این فرآیند اعتبار سنجی را برای چندین منبع تکرار کند، سپس با تبدیل آنها به یک میانگین از اطلاعات، تمام دادههای معتبر را تطبیق دهد. البته تحت شرایط خاصی، همه پاسخها نمیتوانند میانگینگیری شوند، اما به دلیل وقتگیر بودن از توضیح آن دز این مقاله خودداری میکنیم.
جدای از منبع داده، چینلینک راهی برای تهیه دادههای دقیق و قابل اطمینان را برای قراردادهای روی بلاکچینهای با قابلیت قرارداد هوشمند ایجاد کرده است.
بیشتر بخوانید: پروتکل چین لینک (Chainlink)
توکنهای LINK کجا مورد استفاده قرار میگیرند؟
درخواست کنندههای داده، از توکن LINK برای پرداخت به اپراتورهای گره Chainlink استفاده میکنند. قیمتها توسط اپراتور گره چین لینک بر اساس تقاضا برای دادههایی که میتوانند ارائه دهند و بازار فعلی آن دادهها تعیین میشود.
اپراتورهای گره چینلینک از LINK به عنوان سپرده (استیک) نیز در شبکه استفاده میکنند. اپراتورهای گره باید برای نشان دادن تعهد خود به شبکه و داشتن انگیزه برای سرویسدهی خوب، LINK را در شبکه ChainLink سپردهگذاری کنند.
قرارداد اعتبار چین لینک در هنگام تطبیق گرهها با Request ها، اندازه سپرده یا استیک یک گره (به همراه معیارهای دیگر) را در نظر میگیرد. بنابراین به احتمال زیاد گرههای با سپرده بیشتر برای انجام درخواست انتخاب میشوند (و بنابراین توکن LINK در ازای خدمات خود دریافت میکنند). علاوه بر این، شبکه Chainlink با کاهش سپرده گرهها در صورت خدماتدهی ضعیف، گرههای معیوب یا نامناسب را تنبیه میکند.
LINK مطابق با استاندارد ERC-20 برای توکنهای روی بلاکچین اتریوم ساخته شده است. LINK را میتوان به ارزهای فیات یا دیگر ارزهای دیجیتال تبدیل کرد.