ممنوعیت بیت کوین امکان پذیر است؟ آیا کشورها می‌توانند بیت کوین را ممنوع کنند؟

بیش از یک دهه است که نگرانی‌ها در مورد ممنوعیت بیت کوین توسط کشورها، جنجال‌برانگیز شده است. اما با گذشت زمان، این احتمال کمتر و کمتر می‌شود. برخی کشورها مدت‌هاست که قوانین ممنوعیت گسترده‌ای برای بیت کوین وضع کرده‌اند. با این حال، درواقع اجرای ممنوعیت بیت کوین یک چالش بزرگ است.

فناوری‌های دور زدن سانسور حتی شهروندان رژیم‌های سرکوبگر را قادر می‌سازد به بیت کوین دسترسی داشته باشند. از همان روزهای آغازین ایجاد بیت کوین، نگرانی‌هایی وجود داشت مبنی بر اینکه ممنوع شدن این ارز دیجیتال توسط دولت‌های سراسر جهان با گذشت زمان عملی خواهد شد یا خیر. تا پایان این مقاله از مجموعه مقالات فکت کوینز با ما همراه باشید.

- Advertisement -

ممنوعیت‌های پیشین بیت کوین

از بیت کوین اغلب به عنوان تهدیدی برای سیستم های پولی سنتی یاد می‌شود، زیرا می‌تواند کنترل بانک‌های مرکزی بر عرضه پول را تضعیف کند. همچنین نگرانی‌هایی وجود دارد که بیت کوین به دلیل ماهیت شبه ناشناسش، قاچاق مواد مخدر، پول‌شویی و باج افزار را تسهیل کند. اما درصد احتمال اینکه آیا دولت‌ها می‌توانند بیت کوین را ممنوع کنند یا نه، در هر منطقه جغرافیایی متفاوت است.

ازآنجایی‌که برخی کشورها موضع خودشان در رابطه با بیت کوین مشخص کرده‌اند و رسماً آن را ممنوع اعلام کردند، پس پاسخ این سوال که آیا امکان دارد بیت کوین ممنوع شود هم واضح است. البته در حال حاضر، تعداد انگشت شماری از کشورها بیت کوین را به طور کامل ممنوع کرده‌اند؛ و یا به عبارتی تعامل، مالکیت یا استفاده از این ارز دیجیتال به هر شکلی را ممنوع اعلام کرده‌اند. این کشورها شامل الجزایر، اکوادور، مصر، نپال و پاکستان است. چندین کشور دیگر، از جمله عربستان سعودی و تایوان نیز قوانین ممنوعیت نسبی این ارز دیجیتال را وضع کرده‌اند و معمولاً نهادهای مالی را از انجام هرگونه تراکنش رمز ارز یا منحصرا تراکنش بیت کوین منع کرده‌اند. نکته جالب اینکه تا کنون، اکثریت قریب به اتفاق کشورهایی که یا استفاده از بیت کوین را محدود یا آن را به طور کامل ممنوع کرده‌اند، از نظر شاخص دموکراسی اکونومیست نسبتاً پایین هستند و بسیاری از آنها دموکراسی‌های ناقص یا نامطلوبی دارند.

مطلب مفید: چه کسی شبکه ارز دیجیتال بیت کوین را کنترل می‌کند؟

سرکوب بیت کوین توسط چین

در میان تمام کشورهایی که در مورد بیت کوین موضع منفی گرفته‌اند، چین در سال 2021 تهاجمی‌ترین اقدامات را علیه ارز دیجیتال انجام داده است. چین همزمان با راه‌اندازی قریب‌الوقوع رقیب بیت کوین خود، یوان دیجیتال، با استخراج رمز ارز و شرکت‌های مرتبط با کریپتوکارنسی برخورد کرده است. برای آشنایی بیشتر با یوان دیجیتالی توصیه می‌کنم مقاله ارز دیجیتال چینی (Yuan Chain Coin) چیست؟ یوان دیجیتال را از وب سایت فکت کوینز مطالعه کنید.

چین مدت‌ها موضع خود، مبنی بر ممنوعیت معاملات ارزهای دیجیتال را حفظ کرده است، اما در سال 2021، این کشور استخراج کنندگان یا همان ماینرهای ارزهای دیجیتال را مجبور به تعطیلی فعالیت‌های خود و انتقال به خارج از مرزهای این کشور کرد. بانک خلق چین (PBoC) نیز حکمی را برای توقف فعالیت ارزهای دیجیتال به سیستم‌عامل‌های پرداخت و بانک‌ها صادر کرد.
قبل از سرکوب ماینرها، چین تقریباً دوسوم صنعت استخراج بیت کوین را در اختیار داشت. آنچه پس از آن خروج گسترده ماینرها صورت گرفت، محدود شدن خدمات صرافی‌های ارز دیجیتالی نظیر صرافی هیوبی (Huobi) و صرافی اوکی اکس (OKEx) برای کاربران چینی بود. حتی حساب ارز دیجیتال اشخاص هم توسط وب سایت محبوب رسانه‌های اجتماعی Weibo مسدود شده است.

اما تأثیر گسترده این ممنوعیت با محدودیت روبه‌رو شده، چراکه علیرغم تلاش‌های چین برای مقابله با صنعت رمز ارز، افرادی که در این کشور زندگی می‌کنند هنوز می‌توانند با استفاده از نرم‌افزار رفع تحریم به مبادله ارز دیجیتال دسترسی پیدا کنند. البته از زمان ممنوعیت استخراج در چین، نرخ هش استخراج بیت کوین به طور پیوسته افزایش پیدا کرده است. در حالی که قیمت بیت کوین هنوز اوجِ پیش از ممنوعیت خود در آوریل و مه 2021 را بازیابی نکرده است، این نرخ هش از اواخر ژوئیه به طور پیوسته افزایش یافته است.

مطلب مفید: ماشین حساب ارز دیجیتال

ممنوعیت بیت کوین در آمریکا ممکن است؟

در حال حاضر بیت کوین در ایالات متحده قانونی است. کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) اعلام کرد که ارز دیجیتال، در دسته اوراق بهادار نیست. کمیسیون معاملات آتی کالا (CFTC) هم در سال 2015 اعلام کرد که این نوع از کالا، همانند طلاست و بنابراین تابع مقررات آن است. علاوه بر این، در سال 2013، شبکه اجرای جنایات مالی وزارت خزانه داری ایالات متحده (FinCEN) دستورالعمل‌هایی صادر کرد، مبنی بر اینکه تا زمانی که فروشنده کالا یا خدمات مایل به پذیرش بیت کوین باشد، سرمایه‌گذاری در بیت کوین و استفاده از آن به عنوان یک روش پرداخت قانونی است.

به دلیل مجموعه‌ای از قوانین ایالتی و فدرال در ایالات متحده، مقررات دقیق در مورد بیت کوین در ایالت‌های مختلف متفاوت است. به عنوان مثال، در هاوایی، مشاغل مربوط به بیت کوین و ارزهای دیجیتال باید برای مجوز انتقال پول، درخواست کنند، در حالی که وایومینگ (Wyoming) به ارزهای دیجیتال وضعیت قانونی مشابهی با پول داده است. با در نظر گرفتن همه اینها، به نظر می‌رسد خطر ممنوعیت کلی بیت کوین در ایالات متحده بسیار کم است. در حقیقت، میلیاردها دلار توسط شرکت‌های آمریکایی بر روی بیت کوین سرمایه‌گذاری شده است. در حالی که گمانه‌زنی‌ها درباره زمان تأسیس اولین ETF بیت کوین یا صندوق قابل معامله در بورس، توسط ایالات متحده ادامه داشت، این روزها و در زمان نگارش این مقاله، خبر تأییدیه‌های ETF بیت کوین را می‌شنویم.

با این حال، هنوز برخی خطرات وجود دارد، زیرا بیت کوین به دنبال انتقاد از سوی نهادهای نظارتی و برخی از قانون‌گذاران است. گری گنسلر (Gensler‎Gary)، رئیس کمیسیون بورس و اوراق بهادار گفت: «بیت کوین یک دارایی سوداگرانه است و ارزهای دیجیتال، ارتکاب جرم را تسهیل می‌کنند و به عنوان پول شناخته نمی‌شوند.» سناتور الیزابت وارن (Warren Elizabeth) ابراز نگرانی کرده است که رمز ارز ها سیستم مالی را «به دست برخی از گروه‌های ناشناخته و بی چهره از برنامه نویسان و ماینرها» می‌اندازد.

در حالی که هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد ایالات متحده در حال بررسی ممنوعیت کامل ارز دیجیتال اصلی است، اما از لحاظ نظری می‌توان الزامات سختگیرانه نظارتی را بر اکوسیستم بیت کوین اعمال کرد؛ مثلا به جای ممنوعیت کامل، دسترسی به بیت کوین دشوار شود. البته انجام این کار می‌تواند با هزینه اقتصادی گزافی همراه باشد.

مطلب مفید: معرفی بهترین کیف پول های آوالانچ و رمز ارز AVAX

اجرای ممنوعیت بیت کوین دشوار است

مارشال هاینر (Marshall Hayner)، مدیرعامل MetalPay، در مصاحبه با Decrypt اعلام کرد: «بیت کوین عمیقاً در سیستم مالی ایالات متحده، از نظر فرهنگی و تکنولوژیکی، جا افتاده است.» و ممنوعیت بیت کوین به معنای تعطیلی موسسات ناظر بر دارایی‌های میلیارد دلاری، از بین رفتن ده ها هزار شغل، ارسال نوآوری به خارج از کشور و تقویت بازار سیاه بیت کوین است. اگرچه واضح است که برای دولت کاملاً ممکن است حکمی مبنی بر ممنوعیت بیت کوین صادر کند، اما اجرای چنین ممنوعیتی در بسیاری از کشورها غیرممکن است. مگر اینکه دولت کنترل شدیدی بر اینترنت اعمال کند، افراد مطمئناً می‌توانند نرم‌افزار کیف پول بیت کوین را دانلود کرده، یک گره را اجرا و نهایتاً با تلاش اندکی تراکنش انجام دهند.

این امر با این واقعیت اثبات می‌شود که هنوز تعداد قابل توجهی از کاربران بیت کوین در اکثر کشورها وجود دارند که قبلاً آن را ممنوع کرده‌اند. بر اساس گزارشی که در سال 2019 توسط آژانس We Are Social انجام شد، حدود 4 درصد از کاربران اینترنت در مصر در حال حاضر مالک ارزهای دیجیتال هستند و پلتفرم کوین مارکت کپ (CoinMarketCap) مردم پاکستان را به عنوان یکی از بزرگ‌ترین طرفداران خود در سه ماهه اول سال 2020 معرفی کرده است.

به همین ترتیب، حتی در کشورهایی که نظارت دقیق و سختگیرانه‌ای بر اینترنت دارند، ابزارهای گوناگونی که برای دور زدن این محدودیت‌ها استفاده می‌شود، می‌تواند این تلاش را بی‌معنی جلوه دهد. پس با این همه، اجرای ممنوعیت بیت کوین بسیار دشوار است در حالی که عملاً هرکسی می‌تواند از طریق ماهواره Blockstream با استفاده از دانگل رادیویی (SDR) نسبتاً ارزان و آنتن، به بلاک چین بیت کوین دسترسی پیدا کند. هاینر می‌گوید: «ایالات متحده می‌تواند محدودیت‌های بیشتری را برای خرید و فروش BTC وضع کند، اما اجرای ممنوعیت کامل غیرممکن است.»

مطلب مفید: صرافی کوینکس (CoinEx): بهترین صرافی برای ایرانیان در برابر تحریم

کلام پایانی

در پایان این سوال نیز مطرح می‌شود که آیا ممنوعیت بیت کوین ، مردم را برای به دست آوردن آن ترغیب می‌کند یا خیر؛ این بحثی است که توسط سیف الدین آموس (Saifedean Ammous)، اقتصاددان و نویسنده کتاب استاندارد بیت کوین (The Bitcoin Standard) ارائه شده است. دلیل استدلال او این است که اعمال محدودیت دولت بر بیت کوین نشان می‌دهد که دولت مورد نظر به دنبال محدود کردن آزادی‌های مالی مردم است و این کار ممکن است نتیجه برعکس داشته باشد و مفید بودن ارز دیجیتال را برجسته کند.

او گفت: «اگر بانک شما به شما می‌گوید: نمی‌توانید با حساب بانکی بیت کوین خریداری کنید، این درواقع فقط یک تبلیغ برای بیت کوین است.» در عوض، او استدلال کرد که دولت‌ها می‌توانند با ایجاد انگیزه اقتصادی برای استفاده از بیت کوین و همزمان، با ایجاد یک جایگزین بهتر، تقاضای بیت کوین را تضعیف کنند. با توجه به این که بیت کوین در السالوادور در حال خرید و فروش قانونی است و سیاستی که اوکراین نیز قدم به قدم در پیش گرفته، به نظر می‌رسد که بیت کوین در بین دولت‌ها مورد استقبال روزافزون قرار گیرد و با هر کشور جدیدی که آن را تصویب شود، احتمال اعمال ممنوعیت آن در دیگر کشورها کاهش می‌یابد.