DYOR در ارز دیجیتال چیست؟ چرا باید در مورد پروژه تحقیق کنیم؟

حتما شما هم پیش از این با عبارتی چون «حتما قبل از شروع سرمایه گذاری تحقیق کنید» مواجه شده‌اید. در دنیای رمزارزها، این مفهوم با عنوان DYOR شناخته می‌شود. DYOR در ارز دیجیتال مخفف عبارت Do Your Own Research به معنای «تحقیق خودت را انجام بده» است. این فرایند به زمان نیاز دارد. اما وقتی به اطلاعاتی در مورد خطرات بالقوه پروژه دست می‌یابید، می‌فهمید که ارزشش را داشته است.

DYOR در ارز دیجیتال چیست؟

هر کاربر فعالی در اکوسیستم رمزارزها قطعا با عبارت DYOR مواجه شده است. DYOR در ارز دیجیتال معمولاً برای یادآوری به کاربران به کار می‌رود. کاربران و سرمایه‌گذاران برای بررسی یک پروژه باید زمان بگذارند و در مورد آن اطلاعات کسب کنند.

در این مقاله، ما چهار عامل اصلی که باید هنگام خرید کوین، توکن، NFT یا هر دارایی دیگری مورد توجه قرار دهید را بررسی می‌کنیم. با فکت کوینز همراه باشید.

1.     تیم توسعه دهنده

سعی کنید بفهمید که تیم توسعه‌دهنده پشت یک توکن یا پروژه متشکل از چه افرادی است. نقطه شروع این تحقیق وب سایت رسمی پروژه و وایت پیپر آن است. یک ارز دیجیتال بدون وایت پیپر باید یک پروژه پرریسک در نظر گرفته شود.

برای انجام فرایند DYOR در ارز دیجیتال، نگاهی دقیق‌تر به تیم توسعه دهنده بیندازید. اندازه تیم آن‌ها چقدر است؟ یک پروژه بسیار کوچک با تنها دو الی سه نفر هیئت مدیره ممکن است خطر از هم پاشیدگی را در صورت کنار کشیدن یکی از اعضای تیم به همراه داشته باشد. همچنین، اگر همه‌ی مدیران شرکت سطح C باشند، لزوماً به معنای با تجربه بودن آن‌ها نیست.

آیا تیم تجربه مرتبط با بلاک چین، وب3، امور مالی، علوم کامپیوتر یا رشته‌های مرتبط را دارد؟ یا اینکه آیا تیم تعادل و تخصص لازم برای اجرای موفق پروژه را فراهم می‌کند؟

آیا تیم ارتباطاتی با شرکای شناخته شده‌ای دارد که تجربه خود را در این زمینه ثابت کرده باشند؟ اگر در وب سایت آن‌ها عنوان نشده باشد، جستجو در گوگل یا لینکدین (LinkedIn) ممکن است این مسئله را روشن کند.

این مرحله ما را به نکته دیگری می‌رساند. آیا کاربران در مورد تیم توسعه دهنده صحبت کرده‌اند؟ یعنی تیم هویت خود را فاش کرده است؟ یک تیم کاملاً ناشناس در صورت شکست پروژه‌هایش یا کلاهبرداری، چیزی برای از دست دادن ندارد. با این حال، اعضای تیم لزوماً نیازی به اثبات هویت واقعی خود ندارند. اگر آن‌ها برای مثال فالوورهای زیادی داشته باشند، تا حد خوبی این مسئله را پوشش می‌دهد.

در نهایت سع کنید سؤالات خود را (مثلاً در توییتر یا دیسکورد) از آن‌ها بپرسید. اگر پاسخ بدهند، می‌تواند نشانه خوبی باشد.

بیشتر بخوانید: برنامه معاملاتی (Trading Plan) چیست؟ آموزش کامل تنظیم برنامه معاملاتی

2. توکنومیک پروژه

اصطلاح «توکنومیکس» بر گرفته از واژه‌های توکن (token) و اکونومی (economics) یا اقتصاد است. این اصطلاح تعدادی از عوامل مؤثر بر عرضه و تقاضای یک توکن خاص را تحت تأثیر قرار می‌دهد. توکنومیکس یکی از فاکتورهای مهم DYOR در ارز دیجیتال به شمار می‌رود. بلکه اکثر پروژه‌های کریپتو، برای نشان دادن دوام و پایداری پروژه خود آن را در نظر می‌گیرند.

در این بخش معیارهای مهمی وجود دارد که معمولاً برای ایجاد توکنومیکس یک پروژه در نظر گرفته می‌شوند.

• عرضه توکن: در کل چند کوین یا توکن موجود است؟
• تاکتیک‌های صدور توکن:  به عنوان مثال آیا فرایند توکن سوزی وجود خواهد داشت که توکن‌ها را از بازار خارج کند یا خیر؟
• تخصیص و توزیع: آیا این پروژه یک لانچ بدون جانبداری و منصفانه دارد یا از پیش قرار است که فقط گروه خاصی به توکن‌ها دسترسی داشته باشند؟ آیا توکن در دست چند نفر متمرکز است؟
• برنامه‌های تخصیص/قفل کردن: آیا تیم بخش بزرگی از عرضه توکن‌هایی را که ممکن است در یک تاریخ مشخص وارد بازار شود را در اختیار دارد یا خیر؟
• سودمندی توکن: کاربرد این توکن چیست؟ به عنوان مثال یک توکن حاکمیتی است یا یک توکن سودده با یک عملکرد خاص یا یک میم کوین؟
• ارزش بازار: ارزش بازار این دارایی در مقایسه با رقبا چقدر است؟
• حجم و معاملات: این رمز ارز در چه حجمی معامله می‌شود و چقدر نقدینگی دارد؟

بیشتر بخوانید: ۵ تکنیک برای سرمایه‌گذاری در رکود اقتصادی

3. نوآوری

نوآوری سومین عاملی است که باید در نظر گرفت. آیا این پروژه مشکلی را حل می‌کند که هنوز راه حلی برای آن وجود ندارد یا کاربرد خاصی ندارد؟

به عبارت دیگر، آیا این فناوری نیازی را برطرف می‌کند یا خیر؟ آیا جدید است و آیا پروژه رقبایی دارد؟ اگر بله، چه تعداد؟ مزیت آن نسبت به رقبای خود که راه حل مشابهی ارائه می‌دهند چیست؟ و چه نقاط ضعفی دارد؟

به نقشه راه پروژه (road map) به عنوان DYOR در ارز دیجیتال نگاهی دقیق بیندازید. چه اتفاقی در چه زمانی رخ خواهد داد؟ آیا تا الان به اهداف خود رسیده است؟ فقدان نقشه راه می‌تواند به عنوان یک نکته منفی در نظر گرفته شود. پروژه‌هایی که به خوبی مدیریت می‌شوند معمولاً به طور منظم و شفاف کاربران خود را در جریان اهدافی که به آن‌ها رسیده‌اند یا برای آینده در نظر گرفته‌اند قرار می‌دهند.

کاربران با تجربه‌تر در فضای رمز ارزها حتی ممکن است کمی بیشتر فکر کرده و سعی کنند اثر موجی نوآوری یک پروژه را در صورت اجرای موفقیت آمیز آن پیش‌بینی کنند. همچنین زمانی را نیز صرف فکر کردن در مورد خطرات این پروژه کنید. چه چیزی می‌تواند باعث شکست آن شود؟ و چه نکاتی را تیم توسعه‌دهنده به ما نگفته است؟

4. رویکرد اجتماعی

شبکه‌های اجتماعی و تعامل پروژه با کاربران آخرین نکته‌ای است که در این مقاله به آن می‌پردازیم. اینکه چگونه پروژه و جامعه آن خود را در انظار عمومی نشان می‌دهد، می‌تواند دورنمایی از وضعیت پروژه را ارائه دهد. به عنوان مثال، به این موارد توجه کنید:

آیا توسعه‌دهندگان حساب‌های رسمی (مانند توییتر، دیسکورد یا گیت هاب) در اختیار دارند یا خیر؟ این حساب‌ها در چه بازه‌های زمانی‌ به‌روز می‌شوند و آیا به خوبی اداره می‌شوند؟

انجمن پروژه را، هم از نظر تعداد فالوور و هم از نظر نوع تعامل آن‌ها بررسی کنید. چند کاربر در مورد پروژه صحبت می‌کنند؟ آیا از هشتگ آن استفاده می‌کنند یا آن را تگ می‌کنند؟ احساسات عمومی جامعه در مورد گروه‌ها و حساب‌ها چگونه است؟ آیا جوی دوستانه با بحث‌های سالم و متعادل وجود دارد؟ یا آیا اکثر اعضای انجمن فقط در مورد قیمت توکن صحبت می‌کنند؟

به طور خلاصه، نکات منفی حساب‌های ترک‌شده و کامیونیتی ناسالم است که فقط در مورد حواشی صحبت می‌کند. یا اینکه برای مثال در بحث‌های باز، انتقادات یا پرسش و پاسخ‌ها شرکت می‌کنند یا نه.

چرا DYOR در ارز دیجیتال مهم است؟

بیایید چهار نکته‌ی DYOR در ارز دیجیتال را که بررسی کردیم با هم مرور کنیم.

• تیم: آیا پروژه تیم شناخته شده‌ای است؟آیا در هنگام دستیابی به اهدافش واکنش نشان می‌دهد؟
• توکنومیکس: کاربرد توکن، ارزش بازار، حجم و نقدینگی آن چه طور است؟ آیا یک طرح ایردراپ یا قفل کردن (Lockup) در برنامه پروژه وجود دارد؟
• نوآوری: پروژه چه مشکلی را حل می‌کند؟ مزیت پروژه نسبت به رقبا و پروژه‌های موجود چیست؟ نقشه راه آن چگونه به نظر می‌رسد؟ آیا پروژه نقطه عطفی دارد یا خیر؟
• رویکرد اجتماعی: آیا حساب‌های رسمی پروژه دارای فعالیت سالم و جامعه دوستانه‌ای است؟

ظاهرا کارهای زیادی برای تحقیق درباره یک پروژه باید انجام شود. پس چرا DYOR را باید جدی گرفت؟ چند دلیل خوب در ادامه برای DYOR در ارز دیجیتال ارائه شده است.

• در مورد فضای رمز ارزها خواهید آموخت: هر چه بیشتر DYOR انجام دهید، اطلاعات بیش‌تری در مورد این فضا کسب خواهید کرد.
• خطرات را درک خواهید کرد: قبل از خرید یک توکن یا یک NFT، مطلع خواهید شد که پول شما صرف چه چیزی خواهد شد.
• کشف نکات مثبت پنهان: این آرزوی اصلی بسیاری از افراد است که فرایند DYOR در ارز دیجیتال را انجام می‌دهند. آنها امیدوارند پروژه‌های قابل دوام و خلاقانه را زودتر از دیگران کشف کنند.
• دریافت ایردراپ: حمایت زودهنگام از یک پروژه گاهی اوقات می‌تواند به صورت ایردراپ پاداش داده شود.
• مبارزه با بی‌حوصلگی ناشی از بازار خرسی: اوضاع در بازار نزولی کندتر پیش می‌رود. بنابراین بسیاری از افراد از این زمان برای کسب اطلاعات بیش‌تر استفاده می‌کنند.

بیشتر بخوانید:تاریخچه قیمت بیت کوین از ۲۰۰۹ تا ۲۰۲۳

سخن پایانی

عملکرد گذشته‌ی یک پروژه تضمینی برای عملکرد آینده آن نیست. ارزش دارایی‌های دیجیتال می‌تواند افزایش یا کاهش یابد و شما می‌توانید تمام یا مقدار قابل توجهی از سود خود خود را از دست بدهید. از همین رو بسیار مهم است که قبل از سرمایه‌گذاری حتما تحقیقات خود را انجام داده و فرایند DYOR در ارز دیجیتال را تکمیل کنید. هنگام ارزیابی یک دارایی دیجیتال، ضروری است که دقت لازم را به خرج دهید تا بتوانید بهترین تصمیم ممکن را بگیرید. زیرا مسئولیت هر اقدامی در بازار تنها و تنها با شماست.

سوالات متداول