فاندینگ ریت بیتکوین و اتریوم چیست؟ ( قسمت اول)

در مقاله های قبلی با مفاهیمی همچون گپ و میکر و تیکر آشنا شدیم. در این مقاله از فکت کوینز هم قصد داریم شما را با فاندینگ ریت (Funding Rate) و مفهوم آن در بازار رمزارز آشنا کنیم. احتمالاً تا کنون بارها در شبکه های اجتماعی  با اصطلاح Funding Rate برخورد کرده‌اید. شاید جملاتی همچون «فاندینگ ریت به شدت منفی است، پس منتظر فشار خرید ناگهانی باشید.» یا «فاندینگ ریت بیتکوین بسیار بالاست، پس برای ریزش بیتکوین آماده باشید.» را در شبکه های اجتماعی شنیده باشید.

فاندینگ ریت یک نوع مکانیزم کارمزد مخصوص صرافی‌های فیوچرز است که برای متعادل کردن بازار استفاده می‌شود. زمانی که Funding Rate مثبت است، پوزیشن‌های long (خریداران) به پوزیشن‌های short (فروشنده‌ها) کارمزد فاندینگ پرداخت می‌کنند. و برعکس زمانی که این نرخ منفیست پوزیشن‌های short به پوزیشن‌های long کارمزد فاندینگ پرداخت میکنند.

- Advertisement -

اما اصلاً فاندینگ ریت یا نرخ تامین مالی چیست؟ نحوه کار این مکانیزم  چگونه است؟ چرا ما به آن نیاز داریم و اصلاً هر چند ساعت یکبار نرخ این کارمزد تغییر می‌کند؟در این مقاله ضمن توضیح این موارد قصد داریم به شما کمک کنیم تا راحت‌تر فاندینگ ریت صرافی‌هایی همچون  BitMEX, Bybit و Binance futures را پیدا کنید.

فاندینگ ریت چیست؟

فاندینگ ریت در بازارهای فیوچرز، یک نوع کارمزد است که از طریق آن می‌توان از نزدیک بودن قیمت فیوچرز به قیمت اسپات یک ارز دیجیتال اطمینان حاصل کرد. این مکانیزم یکی از اجزاء بسیار مهم قراردادهای فیوچرز دائمی (Perpetual Contracts) به حساب می‌آید.

فاندینگ ریت در معاملات فیوچرز دائمی به پرداخت‌هایی که مستقیماً بین خریداران و فروشندگان انجام می‌شود، اشاره دارد. در اکثر صرافی ها این کارمزد هر 8 ساعت یکبار اعمال می‌شود. ممکن است که زمان پرداخت این کارمزد در صرافی ها متفاوت باشد اما مکانیزم آن در همه جا یکی است.

نکته اینجاست که این کارمزد تنها در مورد قراردادهای دائمی صدق میکند نه قراردادهای فیوچرز سنتی که به صورت ماهانه یا سه ماهه تسویه می‌شوند. برای درک بهتر این موضوع بهتر است ابتدا تفاوت قراردادهای دائمی و آتی سنتی را توضیح دهیم.

مقایسه معاملات فیوچرز سنتی و دائمی

معامله مشتقات ارز دیجیتال کمی متفاوت از معامله در بازار لحظه‌ای یا اسپات است، چراکه شما بیتکوین را در همان لحظه نمیخرید یا نمیفروشید، بلکه بر روی قیمت آتی دارایی شرط بندی میکنید. طی این قراردادها شما از نوسانات قیمت دارایی سود میبرید نه از خرید و فروش آن. تریدرهای فیوچرز از اهرم (Leverage) استفاده می‌کنند که ممکن است برایشان بسیار سودآور باشد اما به همان میزان هم خطرناک است.

قیمت قرارداد دائمی فیوچرز همیشه همگام با قیمت بازار اسپات دارایی مورد نظر تنظیم میشود.برای مثال اگر قیمت بیتکوین در بازار اسپات افزایش یا کاهش پیدا کند، قیمت این قراردادها هم تغییر میکند.

معاملات فیوچرز سنتی Traditional 

عنصر جدا نشدنی این معاملات تاریخ سر رسید قرارداد است. بسته به صرافی انتخابی شما این قراردادها ماهانه یا هر سه ماه یکبار تسویه می‌شوند. درست است که قیمت قرارداد فیوچرز یک دارایی با قیمت پایه آن فرق میکند اما این دو قیمت در زمان تسویه قرارداد دقیقاً یکی میشوند.

در صرافی بیتمکس ، معمولاً در زیر قیمت بیتکوین درست کنار قراردادهای دائمی 2 یا 3 نوع قرارداد دیگر را هم مشاهده میکنید.اینها همان قراردادهای آتی با سررسید یا تاریخ انقضا هستند. زمانی که شما در حال معامله فیوچرز هستید ( خواه ماهانه یا هر سه ماه یکبار) به محض رسیدن به زمان تسویه، قرارداد شما پایان می یابد. در چنین قراردادهایی نه فاندینگ ریتی پرداخت و نه دریافت میکنید. با این حال ، پس از انقضا قرارداد ، هیچ پوزیشن باز دیگری نخواهید داشت.

معاملات فیوچرز دائمی Perpetual

همانطور که از اسم این نوع معاملات پیداست، آنها همیشگی و دائمی هستند. در همه موارد شبیه به معاملات آتی سنتی هستند فقط با این تفاوت که تاریخ سررسید و تسویه ندارند. به زبان ساده تر ، تریدرها تا زمانی که مارجین کافی دارند، میتوانند پوزیشن خود را نگه دارند.

از آنجایی که در این نوع قراردادها هیچ تسویه حسابی وجود ندارد، قیمت معامله هیچگاه با قیمت پایه دارایی یکی نمیشود و ممکن است با تفاوت بسیار فاحشی به اتمام برسد.حال به منظور جلوگیری از این اتفاق از مکانیزم فاندینگ استفاده میشود.

این سازو کار تضمین می کند که قیمت قرارداد و قیمت لحظه ای دارایی مورد نظر به طور دوره ای به هم نزدیک یا یکی می شوند. بسته به صرافی ، این اتفاق 2 یا 3 بار در روز به وقوع میپیوندد. بسته به مبادله ، بودجه دو یا سه بار در روز اتفاق می افتد. این همان هزینه ای است که یک طرف قرارداد به طرف دیگر پرداخت می کند. یا خریدارها به فروشنده ها میپردازند و یا برعکس.

[irp posts=”8128″ name=”بازار ساز و گیرنده بازار ( Maker / Taker )”]

نحوه تغییر فاندینگ ریت

همانطور که از ابتدای مقاله تا اینجا گفتیم، نرخ Fuding Rate به نزدیک نگه داشتن قیمت قرارداد دائمی یک دارایی به قیمت لحظه ای آن کمک می کند. حالا نکته اینجاست که چه زمانی و اصلاً چرا فاندینگ ریت مثبت یا منفی میشود.

کلاً:

• اگر قیمت قرارداد دائمی (فیوچرز) بیشتر از قیمت لحظه ای (اسپات) باشد، Fuding Rate مثبت خواهد شد.
• اگر قیمت قرارداد دائمی (فیوچرز) کمتر از قیمت لحظه ای (اسپات) باشد، Fuding Rate منفی خواهد شد.

چه عاملی باعث تغییر قیمت قرارداد دائمی و زیاد و کم شدن آن میشود؟

اساساً فاندینگ ریت تحت تأثیر احساسات بازار است. زمانی که بازار به شدت صعودی است، فاندینگ ریت در همه صرافی ها رو به افزایش است. و برعکس در بازار نزولی رو به کاهش. البته زمانی که بازار هیجانی باشد و نوسانات زیادی داشته باشد، قیمت قراردادهای دائمی با قیمت لحظه ای یک دارایی بسیار فرق میکند.البته عامل دیگری که منجر به این تفاوت در قیمت ها میشود، پوزیشن هایی است تریدرها با استفاده از اهرم میگیرند.

به عنوان مثال اگر قرارداد دائمی بیتکوین/ دلار به قیمتی بیشتر از لحظه ای آن معامله بشود، نشان میدهد اکثر تریدرها با اهرم پوزیشن خرید گرفته اند.از طرف دیگر اگر عکس این اتفاق بیفتد، یعنی تریدرها پوزیشن فروش گرفته اند.

عملکرد فاندینگ ریت

تقریباً همه صرافی ها نه تنها مفهوم نرخ بودجه را برای کاربران خود توضیح می‌دهند، بلکه زمان اعمال آن را هم اعلام می‌کنند. به علاوه برخی از صرافی ها مثل بیتمکس مقدار کارمزدی که تریدرها ملزم به پرداخت یا دریافت هستند را هم تعیین میکنند.

در شرایطی که قیمت قرارداد فیوچرز بیتکوین به صورت مدام بیشتر از قیمت لحظه ای آن باشد، Funding Rate افزایش خواهد یافت. و تریدری که پوزیشن لانگ باز دارد ملزم است به تریدری که پوزیشن شورت دارد، این نرخ را پرداخت نماید. که همین امر باعث ترغیب هرچه بیشتر تریدرهای شورت و در مقابل دلسردی تریدرهای لانگ میشود و لذا قیمت قرارداد فیوچرز را به زیر قیمت اسپات سوق می‌دهد.

حال از آنجایی که اکثر تریدرها از این نرخ و زمان آن باخبر هستند، برای جلوگیری از پرداخت این کارمزد پوزیشن‌های لانگ خود را میبندند. مخصوصاً زمانی که Funding Rate بسیار بالا است، امری به وفور شاهد آن در بازار هستیم. همچنین تریدرهایی که از لوریج‌های ( اهرم) سنگین استفاده می‌کنند بیشتر مشتاق به بستن پوزیشن لانگ خود هستند. از آن سو همه تریدرها پوزیشن شورت باز میکنند تا کارمزد بیشتری جمع کنند. همین مکانیزم باعث نزدیک شدن قیمت قرارداد فیوچرز دائمی به سمت قیمت اسپات یا لحظه‌ای می‌شود.

این تبادل پرداخت هر 8 ساعت یکبار اتفاق می افتد. یعنی تریدرها هر 8 ساعت این نرخ را به یکدیگر پرداخت میکنند. و این مسئله به تریدر کمک می کند آخرین قیمت معامله شده را به قیمت جهانی ببندد. هنگامی که کارمزد تسویه شد، تریدرها دوباره پوزیشن های بسته خود را باز میکنند.

در قسمت بعدی این مقاله به نحوه محاسبه این نرخ و همچنین نرخ بودجه چندین صرافی مهم در جهان خواهیم پرداخت.