معرفی پروتکل HOP؛ ارسال توکن در شبکه های مختلف از طریق رول آپ

هاپ (HOP) پروتکل جدیدی برای ارسال سریع و قابل اعتماد توکن در بین رول آپ ها و شبکه های لایه1 متناظر با آنها است. رول آپ ها در حقیقت راه حلی برای مقیاس پذیری تراکنش ها در شبکه اتریوم هستند اما جابه جایی دارایی ها بین رول آپ ها و شبکه لایه 1 به کندی انجام می شوند و مقرون به صرفه نیستند. با استفاده از هاپ پروتکل، کاربر می تواند دارایی هایش را به روشی مقرون به صرفه و سریع مستقیما از یک رول آپ به رول آپ دیگری انتقال دهد. با فکت کوینز همراه باشید.

پروتکل HOP

پروتکل HOP با استفاده از یک رویکرد دوجانبه، یک پل توکن مقیاس پذیر برای اکوسیتم لایه 2 اتریوم ارائه می دهد. به عبارت دیگر، یک دارایی واسطه ، با عنوان اچ توکن (h Token) مثل؛ (hETH، hDAI و … ) ایجاد کرده است. این نوع دارایی ها می توانند سریع و مقرون به صرفه از یک شبکه به شبکه دیگر انتقال یابند. برای مبادله اچ توکن ها با دارایی های متناظرشان در شبکه های لایه 2 از یک بازار ساز خودکار استفاده می شود. در نتیجه، کاربر می تواند بدون نیاز به مجوز، توکن ها را از یک شبکه به شبکه دیگر انتقال دهد.

شبکه هایی که پروتکل هاپ برای افزایش مقیاس پذیری از آنها استفاده می کند، عبارتند از؛

• Optimism
• xDai
• Polygon
• Arbitrum

رول آپ چیست؟

رول آپ، یک راه حل لایه 2 است که بخش اصلی نقشه راه مقیاس پذیری اتریوم را تشکیل می دهد. هر رول آپ فضایی را برای انجام تراکنش های اتریوم به وجود می آورد که دقیقا مشابه با عملکرد شبکه اتریوم است، اما هزینه به نسبت کمتری را متحمل می شود. به عبارتی می توان گفت، رول اپ ها با انتقال محاسبات و ذخیره خارج از زنجیره داده ها، توان اتریوم را افزایش می دهند.

دو نوع رول آپ وجود دارد: رول آپ های خوشبینانه (Optimistic) و زد کی رول آپ ها (zk-rollups) در هر دو روش، انتقال توکن از رول آپ به زنجیره پایه لایه 1، کند و گران است. سرعت انتقال اطلاعات از رول آپ به زنجیره پایه لایه 1، زمان خروج “exist time” نامیده می شود.

• رول آپ های خوشبینانه از اثبات تقلب (Fraud proofs) استفاده می کنند که چالش تغییر وضعیت در رول آپ را شامل می شود. بررسی این چالش ها زمان بر است. بنابراین، زمان خروج برای رول آپ های خوشبینانه به نسبت زیاد و از یک روز تا یک هفته زمان می برد.
• رول آپ های زد کی (zk-rollup) از اثبات اعتبار استفاده می کنند که گرچه در زمان کوتاهی تائید می شوند اما به نسبت گران هستند. خروج ازzk-rollup به لایه 1 تا زمانی که اثبات اعتبار بعدی تکمیل نشده باشد، امکان پذیر نیست. به دلیل هزینه های بالا zk-rollup، ممکن است از این راه حل به ندرت استفاده شود. زمان تائید تراکنش در راه حل zk-rollup از یک ساعت تا یک روز متغیر است.

به هر حال با توجه به توضیحاتی که داده شد در هر دو روش، تائید تراکنش ها به کندی صورت می گیرد و مقرون به صرفه نیست. به همین دلیل پروتکل هاپ از روش پل زدن توکن های لایه 1 به رول آپ استفاده می کند.

پروتکل هاپ چگونه مشکل ظرفیت را در بلاک چین اتریوم رفع می کند؟

پروتکل HOP به کاربران اجازه می دهد سریع و آسان توکن هایشان را مستقیما بین لایه 2، زنجیره جانبی و لایه 1 اتریوم جابه جا کنند. به دلیل کارمزدهای گس بالا در شبکه اتریوم، تیم HOP تصمیم گرفته تمرکزش را به یک اکوسیستم لایه 2 ترکیبی و با قابلیت همکاری با شبکه اتریوم معطوف کند.

نحوه پروسه ارسال توکن در پروتکل HOP:

• اگر کاربر مثلا بخواهد 4 توکن  ETH را به هاپ بریج لایه 1 واریز کند، باید 4 توکن hETH روی هاپ بریج لایه 2 ضرب شود.
• اگر قرار است 4 توکن ETH از هاپ بریج لایه 1 برداشت شود، 4 توکن hETH در هاپ بریج لایه 2 سوزانده می شود.

• انتقال توکن بین شبکه و رول آپ ها در صرافی هاپ

مطلب مفید: راهکار لایه دوم آربیتروم چیست؟

پل زدن توکن های لایه 1 به رول آپ

هر رول آپ دارای یک پل توکن بومی (Native Token Bridge) است که میان توکن های لایه 1 زنجیره اصلی و رول آپ، پل می زند. این پل، معمولا در خود رول آپ ساخته می شود یا ارتباط نزدیکی با رول آپ دارد. پل توکن بومی رول آپ به کاربران اجازه می دهد توکن های شان را در شبکه لایه 1 واریز کنند و نماینده ای از همان توکن را در رول آپ تحویل بگیرند. کاربر می تواند توکن لایه 2 ای را که دریافت کرده مجددا به لایه 1 برگرداند، اما در نهایت توکن لایه 2 می سوزد و پس از انقضای زمان رول آپ، توکن لایه 1 باز (Unlock) می شود.

ممکن است در برخی موارد، نرم افزارها نیز پل های سفارشی به نام Application Specific Bridge را برای توکن های خودشان ارائه دهند. پل های خاص نرم افزاری ممکن است ویژگی هایی را ارائه دهند که انعطاف پذیری بیشتری نسبت به مدل های رول آپ داشته باشند. این نرم افزارها ممکن است هر دو مولفه لایه 1 و لایه 2 را داشته باشند یا از ساید چین های سفارشی استفاده کنند. در آخر هم پل های توکن عمومی (General Token Bridge) مثل هاپ بریج (HOP Bridge) وجود دارد. پل های توکن عمومی توسط یک شخص ثالث ارائه می شوند و به صورت عمومی برای توکن های ERC-20 پل می زنند.

مطلب مفید: ERC20: استانداردی برای صدور توکن در شبکه اتریوم

یک پل ممکن است نماد توکن لایه دو جدیدی از توکن لایه یک که توسط پل انتقال داده شده را بسازد یا اینکه به کاربران اجازه دهد نماد لایه 2 موجود را مبادله کنند. حتی اگر چند نماد توکن لایه 2 از توکن لایه 1 موجود باشد، نرم افزار به سمت یک نماد از توکن لایه 1 معطوف می شود. زیرا به نفع نرم افزار است که با سایر نرم افزارهای موجود در رول آپ سازگار باشد. بنابراین، هر نرم افزار نسخه ای از هر توکن را انتخاب می کند که سازگاری بیشتری با سایر نرم افزارها داشته باشد. نسخه ای که توسط اکثر نرم افزارها پذیرفته می شود، نسخه بومی رول آپ است ( مثلا “اتریوم بومی” یا ” دای بومی” )

در اکثر موارد، نسخه بومی توکن لایه 1، همان توکنی است که توسط پل توکن بومی (Native Token Bridge) ایجاد شده است مگر اینکه توکن بومی لایه 1 توسط نرم افزاری خاص (Application Specific Bridge) تولید شود. در این صورت، نسخه ای که توسط پل این نرم افزار ایجاد شده، ترجیح داده می شود.

از آنجا که، نسخه متعارف توکن لایه 1 در رول آپ، همان توکنی است که سازگاری بیشتری با نرم افزار روی رول آپ دارد، احتمالا همان نسخه ای است که کاربر نهایی می خواهد. هدف همه پل های توکن عمومی (General Token Bridge ) باید معطوف به انتقال توکن های لایه 1 و نمادهای متناظر لایه 2 باشد، نه اینکه صرفا روی ایجاد نماد جدیدی از توکن های لایه روی رول آپ متمرکز شوند.

سوالات متداول در مورد پروتکل هاپ: 

1. پروتکل هاپ چیست؟

HOP، یک پل عمومی رول آپ به رول آپ مقیاس پذیر است. به این ترتیب، کاربران می توانند بلافاصله و بدون انتظار برای حل چالش های رول آپ، توکن هایشان را از یک رول آپ به رول آپ دیگر انتقال دهند.

2. آیا HOP توکن دارد؟

هاپ، توکن حاکمیتی ندارد. کاربران باید توجه داشته باشند که هر گونه اطلاعیه ای مستقیما از طریق تیم HOP در کانال رسمی این پروژه اعلام می شود.

3. اچ توکن (hToken) چیست؟

توکن “h” توکن پلِ میان شبکه ای است که از یک رول آپ به رول آپ دیگری فرستاده می شود. در حقیقت، یک توکن پل، واسطه ای است که مبادلۀ بدون اعتماد را امکان پذیر می کند. نیازی نیست کاربر مستقیما با توکن های “h” سروکار داشته باشد بلکه فقط با توکن بومی رول آپ در ارتباط است.

4. توکن متعارف “Canonial token”  در پروتکل HOP چیست؟

توکن متعارف که توکن بومی هم نامیده می شود، توکن های لایه یک هستند که به لایه 2 پل زده شده اند. به عنوان مثال، توکن DAI در لایه 2 ، توکن بومی توکن DAI در لایه 1 است. کاربران می توانند نماد توکن را بین لایه 1 و لایه 2 جابه جا کنند.

5. چرا به یک بازار ساز خودکار AMM نیاز است؟

بازارساز خودکار، نقدینگی را به صورت پویا ارزش گذاری می کند و در هر رول آپ نقدینگی را به تعادل می رساند.

6. باندر Bonder چیست؟

یک پیوند دهنده یا باندر (Bonder)، نقدینگی را در رول آپ مقصد فراهم میکند  تا امکان نقل و انتقال فوری را به وجود بیاورد. پیوند دهنده بخشی از کارمزدهای انتقال را دریافت می کنند.  

7. تراکنش ها در پروتکل هاپ شامل چه مواردی می شوند؟

تراکنش ها شامل اطلاعاتی در مورد آیدی زنجیره مقصد، آدرس دریافت کننده مقصد و مقدار وجه می شوند.

8. روت انتقال ” Transfer Root” چیست؟

روت انتقال، نشان دهنده مجموعه ای از انتقال ها است. روت انتقال شامل ریشه مرکلِ آیدی های انتقال و فهرست مبالغ زنجیره رول آپ مقصد می شود.

9. استیکینگ پیوند دهنده ها Bonder Staking)) چیست؟

یک پیوند دهنده باید وثیقه ای را استیک یا قفل کند تا به عنوان اعتبار نقل و انتقالات و تضمین نقدینگی در رول آپ های مقصد استفاده شود. استیک، همان ایجاد اعتبار برای انجام تراکنش ها است. پس از پیوند تراکنش، اعتبار کسر می شود و زمانی که انتقال انجام شد اعتبار برگردانده می شود.

مطلب مفید: استیک بهتر است یا کشت سود؟ تفاوت این دو در چیست؟

10. آیا باندرها (پیوند زننده انتقال ها) می توانند وجوه را بدزدند؟

خیر، چنین امکانی وجود ندارد. باندرها فقط با تامین نقدینگی، سرعت انتقال بین دامین ها را افزایش می دهند. سناریوی ناراحت کننده این است که باندر آفلاین شود که در این صورت، زمان انتقال به اندازه زمان خروج رول آپ طول می کشد.

11. تامین کننده ها نقدینگی در پروتکل HOP چه افرادی هستند؟

بازارسازهای خودکار از تامین کنندگان نقدینگی می خواهند که در نقدینگی غیر فعال استخرهای نقدینگی مشارکت داشته باشند. تامین کنندگان نقدینگی بابت هر مبادله ای که انجام می شود، هزینه اندکی می گیرند.  

هاپ در حال حاضر از انتقال ارزهای اتریوم، USDC، MATIC،DAI  و DSDT از / به شبکه اصلی اتریوم، پالیگان، Optomisim، Arbitrum و xDai پشتیبانی می کند. ( کاربر با استفاده از هاپ، لازم نیست برای برداشت وجه از رول آپ خوشبینانه، هفت روز منتظر بماند)

* توجه داشته باشید در پروتکل هاپ برای انتقال توکن، کاربر باید توکن بومی زنجیره مقصد را برای پرداخت گس داشته باشد. به طور مثال برای ارسال اتریوم به شبکه پالیگان، باید توکن MATIC به مقدار کافی برای پرداخت گس در کیف پول شما موجود باشد. به این ترتیب، با پل زدن بین لایه 2 ها، کاربر مجبور نیست به شبکه اصلی برود یا هزینه گزافی برای گس بپردازد.

پروتکل هاپ، با استفاده از اهرم باندرها (پیوند زننده انتقال ها) کار می کند. باندرها بابت ارسال نقدینگی در زنجیره مقصد، کارمزد اندکی را دریافت می کنند. در این پروسه، کاربر توکن را در زنجیره منبع برای باندر ارسال می کند و باندر توکن را در زنجیره مقصد برای کاربر ارسال می کند. جذاب ترین بخش پروتکل، تضمین اعتماد کاربر به باندرها است. پروتکل برای اطمینان از دریافت توکن در زنجیره منبع و جلوگیری از عدم ارسال توکن در زنجیره مقصد توسط باندرها، از توکن های ویژه ای به نام hToken استفاده می کند. اچ توکن ها به منزله ابزار حسابداری هستند.

مزیت مهم hToken ها این است که می توانند به طور گروهی دسته بندی شوند و به شبکه اصلی اتریوم انتقال یابند و از آنجا به شبکه های دیگر ارسال شوند. انتظار باندرها برای رسیدن hToken ها به زنجیره مقصد مشکلی را به وجود نمی آورد اما برای کاربر نهایی مسئله مهمی است. بنابراین، باندر به محض آنکه بفهمد توکن های کاربر در گروه توکن های انتقالی قرار گرفته، از قبل نقدینگی را برای کاربر نهایی فراهم می کند. توجه داشته باشید، کارمزد تراکنش ها بسته به شبکه های انتخابی متفاوت است.

برای درک بهتر پروسه انتقالات در پروتکل هاپ به مثال زیر توجه کنید:

•           آلیس با استفاده از یک بازار ساز خودکار در زنجیره منبع، توکن DAI زنجیره منبع را با توکن hDAI تعویض می کند. 
•           آلیس توکن hDAI را روی زنجیره منبع می سوزاند و در دسته انتقال قرار می گیرد. در نهایت، اطلاعات مربوط به hDAI سوخته شده، از طریق لایه 1 در زنجیره مقصد منتشر می شود. 
•           یک باندر (پیوند دهنده انتقال) متوجه می شود که آلیس توکن های hDAI اش را در زنجیره منبع سوزانده است. بنابراین باندر می تواند توکن های DAI را در زنجیره مقصد قفل کند تا سوزانده شود. 
•          اکنون آلیس توکن های hDAI را در زنجیره مقصد دریافت می کند و می تواند توکن های hDAI را با توکن DAI تعویض و در سایر بازار سازها استفاده کند.
  
•           پس از انجام تراکنش ها، اطلاعات توکن hDAI سوخته شده آلیس در زنجیره مقصد منتشر می شود و باندر می تواند توکن قفل شده DAI در مرحله 3 را بازگشایی (unlock) کند.  

تحقیقات آتی پروژه عبارتند از ؛

• غیر متمرکز کردن نقش باندرها
• گسترده تر کردن پشتیبانی از شبکه های لایه 2
• محدود کردن مسئولیت ها و کاهش ریسک
• فعال کردن Contract Call، (کاربر می تونه از قرارداد هوشمند یه تابع خاصی را درخواست کند)

تیم پروتکل HOP

Lito Coen : بنیانگذار crypto tester

Christopher Whinfery  : هم بنیانگذار Authereum

Shane Fontain : هم بنیانگذار Authereum

سوابق تیم

پروتکل HOP توسط تیم کیف پول قرارداد هوشمند به نام Authenticeum ساخته شده است که بنیانگذار آن Chris Whinfrey، توسعه دهنده زبان برنامه نویسی اتریوم است. این تیم هنگام طراحی و توسعه کیف پول Authenticeum متوجه لزوم افزایش ظرفیت اتریوم شدند. بنابراین تصمیم گرفتند تا راه حل رول آپ میان زنجیره ای (Cross Roollup) به نام پروتکل هاپ را ارائه دهد. تیم پروتکل هاپ در پروتکل های معروفی مثل؛ Augur, OpenZeppelin, Decentraland و DyDx فعالیت داشته اند.

کلام آخر

هاپ یک صرافی است که برای حل مشکل مقیاس پذیری اتریوم به وجود آمده است. گرچه رول آپ ها نیز راه حلی برای مقیاس پذیری بودن اما به نسبت گران و کند بودند. از این رو در پروتکل جدید هاپ بین رول آپ ها یک پل ایجاد می شود تا توکن ها بین شبکه های مختلف ارسال شوند. هاپ توکن حاکمیتی ندارد و برای انتقال بین شبکه ها از یک پل یا توکن واسطه به نام hToken استفاده می کند. اچ توکن ها همان توکن های بین شبکه ای هستند که از یک رول آپ به یک رول اپ دیگر فرستاده می شوند. با استفاده از پل ها تجربه کاربری بهتری به دست می آید.