با ظهور صنعت بلاکچین و ارزهای دیجیتال، مفهوم توکن‌های غیرقابل تعویض نیز پا به عرصه گذاشت. توکن‌های غیر قابل تعویض (Nonfungible token) نه تنها انقلابی در حوزه کریپتوکارنسی‌ها بلکه گام رو به جلویی برای بازسازی امور مالی مدرن و سایر صنایع هستند. با فکت کوینز و آشنایی بیشتر با مفهوم توکن‌های غیر قابل تعویض و نحوه خرید NFT همراه باشید.
پول یک کالای قابل تعویض است چراکه هیچ تمایزی بین دو عدد یک دلاری نیست. سهام مربوط به کالاهای مشابه با کیفیت یکسان و از شرکت‌های مشابه نیز قابل تعویض هستند. اما NFT ها که نمایانگر دارایی‌های فیزیکی و دیجیتال منحصر به فرد هستند از قبیل؛ یک اثر هنری، یک قطعه موسیقی یا کلکسیون‌های داخل بازی، غیر قابل تعویض هستند زیرا نمی‌توان جایگزین مشابه و یکسانی برای آنها یافت. هر توکن غیر قابل تعویضی که روی بلاکچین به ثبت رسیده باشد، دارای اَبَردیتا و شناسه منحصر به فردی است که موجب می‌شود مبادله این NFT با دارایی دیگری غیرممکن شود.
مطلب مفید: توکن غیرمثلی یا غیر قابل معاوضه (NFT) چیست و دقیقا به چه معناست؟
توکن‌های غیر قابل تعویض با استفاده از فعال کردن بازنمایی دیجیتال آیتم‌ها و همچنین با استفاده از مزایای قراردادهای هوشمند، واسطه‌ها را از میان سازندگان محتوا و مخاطبان برمی‌دارد و بلاکچین برای دارایی‌های دیجیتال گواهی اعتبار صادر می‌کند. به این ترتیب، ایده و مفهوم NFT این پتانسیل را دارد که فضای فعلی کریپتو و هنر را به شکل قابل توجهی تغییر دهد. چه چیزی موجب جذابیت توکن‌های غیر قابل تعویض برای هنرمندان و کلکسیونرها یا مجموعه‌داران می‌شود؟ از کجا و چگونه می‌توان NFT ها را خرید؟ در ادامه به پاسخ این سوالات می‌پردازیم.
NFT یا توکن غیرقابل تعویض چیست؟
پیش از آشنا شدن با فرآیند خرید NFT بهتر است بدانید که توکن‌های غیرقابل تعویض، نوعی از دارایی‌های دیجیتال رمزنگاری هستند که همان هویت اشیای دنیای واقعی و اقلام دیجیتال مانند؛ هنر، موسیقی، زمین مجازی، کلکسیون‌های درون بازی‌ها، فیلم، عکس و سایر محصولات خلاقانه را دارا هستند.
در دنیای دیجیتال، می‌توان NFTها را مانند سایر دارایی‌ها خرید و فروش کرد. NFTها به دلیل کمیاب بودن، منحصر به فرد، محدود و ارزشمند هستند. توکن‌های غیر قابل تعویض قابل تکثیر نیستند و به راحتی می‌توان اعتبار آنها را تایید کرد. گاهی ممکن است NFTها به عنوان گواهی مالکیت برای دارایی‌های مجازی یا فیزیکی ثبت شده در بلاکچین صادر شوند.
از NFTها بیشتر در مواردی از قبیل؛ هنر دیجیتال، مجموعه‌های کلکسیونی داخل بازی‌ها، موسیقی، مد ورزش، امور مالی غیر متمرکز (DeFi) توکن‌سازی اشیا دنیای واقعی، مالکیت نام دامنه، مجوزها و گواهینامه‌ها، حق ثبت اختراعات و مستندات استفاده می‌شود. به علاوه، از NFTها می‌توان برای ردیابی داده‌های متا و صدور بلیط رویدادها و حتی نقل و انتقال املاک و مستغلات استفاده کرد.
گرچه، NFTها از اوایل دهه 2010 متولد شدند و نخستین نمونه اولیه آن، دارایی‌هایی آزمایشی بود که با نام کوین‌های رنگی (colored coins) روی شبکه بیت کوین ایجاد شدند اما توکن‌های غیر قابل تعویض به تازگی در جامعه کریپتو محبوب‌تر شده‌اند و رونق فراوانی گرفته‌اند. از این رو، استفاده از NFTها به عنوان روشی جذاب برای خرید و فروش کالاهای دیجیتال، روز به روز بیشتر می‌شود. NFTها فرصتی برای کسب درآمد هنرمندان و سازندگان محتوا به شکلی کاملا مستقل و بدون دخالت واسطه‌های حاضر در گالری یا مزایده‌ها است.
مطلب مفید: نکات مهمی که باید برای انتخاب بهترین nft ها بدانید
نحوه خرید توکن‌های غیر قابل تعویض (NFT)
شاید برخی معتقد باشند که خرید گرافیک شبکه قابل حمل (PNG) یا قالب مبادله گرافیک (GIF) به ارزش هزاران یا میلیون ها دلار کار چندان عاقلانه‌ای نیست. به هر حال، مردم مایل هستند هزینه های هنگفتی را صرف کنند تا بتوانند به راحتی تصاویر و فیلم ها را مشاهده یا از اینترنت دانلود کنند. اما چرا؟
NFTها به طور مستقیم سرمایه‌های اجتماعی و مالی را میان افراد به یکدیگر متصل می‌کند و نشان‌دهنده عضویت جامعه است. اطلاعاتی که به صورت ثابت و تغییر ناپذیر روی بلاکچین ثبت می‌شود شامل احراز هویت داخلی نیز می‌گردد.
به این ترتیب، تولید کننده‌های محتوا می‌توانند به صورت دیجیتالی آثارشان را امضا کنند و از طرف دیگر برای کاربران فرصت ارتباط با هنرمندان محبوب، برعهده گرفتن مالکیت آثار هنری مورد علاقه و پیوستن به یک جامعه خاص فراهم می‌شود. خرید NFTها راهکار کارآمدی برای به حداکثر رساندن سرمایه های اجتماعی از طریق شکل گیری لینک‌های بیشتر در فضای کریپتو است. در واقع، کلکسیونرها با خرید هر NFT، یک آیتم منحصر به فرد و کمیاب را خریده‌اند، حتی اگر تصویر یا قطعه موسیقی صدها بار به اشتراک گذاشته شده باشد.
قابل توجه است که مجموعه‌داران، محتوای و کالای اصلی را نمی‌خرند زیرا احتمالا آثار NFT حق کپی رایت ندارند. به لطف تکنولوژی، تولید کننده محتوا می‌تواند حق کپی رایت را در اختیار خودش نگه دارد. اکثر پلتفرم‌های NFT این امکان و فرصت را برای تولید‌کننده محتوا به وجود می‌آورد تا در آینده و زمان فروش بتواند حق امتیاز اثر را درخواست کند.
درمقابل، کلکسیونرها با خرید NFTها در حقیقت توکن‌هایی را می‌خرند که نام آنها را با نام صاحب اثر روی بلاکچین مرتبط می‌کند و همین مسئله موجب ارزشمند شدن اثر می‌شود. به این ترتیب، کلکسیونرها با خرید NFT، مالکیت همان آیتم‌های اصلی ثبت‌شده در بلاکچین را به دست می‌آورند که حکم همان گواهی مالکیت را دارد.
مطلب مفید: بورد ایپ یات کلاب چیست؛ NFT معروف این روزها؟
NFTها را از کجا می‌توان خرید؟
مجموعه مارکت پلیس‌های آنلاین مختلفی در فضای کریپتو وجود دارد که هرکدام گزینه‌هایی برای خرید و فروش توکن‌های غیرقابل تعویض دارند. همه آنها عملکرد یکسانی ندارند و نمونه های مشابهی را ارائه نمی‌دهند. به هر حال، اکثر پلتفرم‌ها مبتنی بر بلاکچین اتریوم هستند. از جمله پلتفرم‌هایی که مبتنی بر اتریوم نیستند، می‌توان به کازماس (Cosmos)، پولکادات (Polkadat) و زنجیره هوشمند بایننس (Binance Smart Chain) اشاره کرد.
برای خرید NFT مارکت‌پلیس‌ها علاوه بر تفاوت در شبکه اجرایی، فاکتورهای مختلف دیگری نیز دارند که عبارتند از؛ پشتیبانی از استانداردهای NFT و فرمت فایل، دسترسی به پلتفرم NFT، قیمت ایجاد یا مینت NFT و البته جزییات دیگری که احتمالا برای سازندگان محتوا مهم‌تر از خریداران NFTها است.
گرچه بازارهای NFT عملکردهای متفاوتی دارند اما اکثر آنها طیف گسترده‌ای از سرویس‌های فروش را ارائه می‌دهند. ضمناً، خریداران با‌تجربه‌تر با توجه به توکن خاصی که قصد خرید دارند، مارکت پلیس NFTها را انتخاب می‌کنند.
مطلب مفید: بازار NFT صرافی کوین بیس به زودی راه اندازی می‌شود
با توجه به کاربردهای مختلف توکن‌های غیر قابل تعویض، انواع مارکت پلیس‌ها را می‌توان به شرح زیر تقسیم بندی کرد:
- مارکت پلیس‌های همه جانبه: این دسته از بازارهای طیف گسترده‌ای از مجموعه‌های NFT از هنر و ورزش تا کارت های معاملاتی و واقعیت مجازی را شامل می‌شود.
- مارکت‌پلیس‌های هنری کریپتویی خود سرویس: کاربران به صورت رایگان به این پلتفرم دسترسی دارند اما هنرمندان باید علاوه بر ثبت نام، هزینه تراکنش‌های مینت کردن NFT ها را نیز بپردازند. نکته قابل توجه در این پلتفرم، تنوع کیفی آثار است.
- مارکت‌پلیس‌های هنری کریپتویی با صدور دعوتنامه: این پلتفرم مورد توجه کاربرانی است که خرید NFTهای تک و منحصر به فرد را ترجیح می‌دهند. صاحبان آثار برای فروش محتوا در این پلتفرم باید بر حسب معیارهای متنوعی در یک نرم افزار ثبت نام کنند و منتظر تصمیم کارشناسان مربوطه بمانند. این مارکت پلیس مناسب برای علاقه مندان به آثار هنری و فرهنگی است.
- پلتفرم‌های بازی: این بازار مختص NFT های درون بازی و واقعیت مجازی است. بازیکنان می‌توانند این NFTها را بفروشند یا سواپ کنند.
- مارکت پلیس NFTهای ورزشی: ورزش نیز بخش عظیمی از NFTها را به خود اختصاص می‌دهد. این بازار مربوط به وب سایت‌های خاطره انگیز و محبوب است. در این بازارها کلکسیونرها می‌توانند رویدادهای ورزشی را به عنوان NFT بخرند.
- بازار NFTهای خاص: این پلتفرم متعلق به یک کلکسیون ویژه یا نوع خاصی از یک NFT است. (به طور مثال؛ کاربران می‌توانند از طریق یک وبسایت توییت‌هایشان را در قالب توکن غیرقابل تعویض به مزایده بگذارند یا مثلا کاربری می‌تواند پیشنهاد خرید مکانی در یک فضای مجازی را بدهد)
انتخاب یک کیف پول کریپتویی و ارز مورد نظر برای خرید NFT
برای خرید NFT کاربر پس از انتخاب یک مجموعه و مارکت‌پلیس مناسب، باید یک اکانت در همان بازار بسازد. اما قبل از آن باید والت کریپتویی‌اش را به پلتفرم NFT متصل کند. کیف پول‌های ارز دیجیتال به عنوان یک مکان امن برای نگهداری دارایی‌های دیجیتال، بخش مهم سیستم‌های بلاکچینی به شمار می‌روند.
اعضای جامعه رمزارزها برای طیف گسترده‌ای از امور مانند؛ استفاده از سرویس‌های بلاکچین، دسترسی به پلتفرم‌های مختلف، امضای تراکنش‌ها و مدیریت موجودی بر اساس اصول بنیادی بلاکچین، به کیف پول‌های کریپتویی نیاز دارند. به این ترتیب، کلیه پلتفرم‌های کریپتویی و مارکت پلیس‌های NFT، لزوم ذخیره داده‌های حساب را از بین می‌برد و اقدامات آنها دقیق و امن‌تر می‌شود.
مطلب مفید: کیف پول سخت افزاری جدید لجر با تمرکز بر NFT ها عرضه شد
برای خرید NFT کاربر پیش از نصب و راه اندازی یک کیف پول، باید از سازگاری کیف پول با ارز پشتیبانی شده در پلتفرم مورد نظر اطمینان حاصل کند. از آنجا که اکثر سرویس‌های NFT مبتنی بر اتریوم هستند، ارز بومی شبکه اتریوم یعنی اتر (Ether) را به عنوان گزینه پرداخت قبول می‌کنند. انواع مختلفی از کیف پول‌های کریپتویی از قبیل؛ کیف پول‌های سخت افزاری و حضانتی و غیرحانتی وجود دارد.
