قرارداد آتی (Futures) چیست؟ – آشنایی با بیت‌کوین فیوچرز

بروزرسانی :می 4, 2021 @ 11:14 ق.ظ

بیت‌کوین فیوچرز چیست؟

بیت‌کوین فیوچرز قراردادهایی هستند که متعهد به خرید یا فروش مقدار مشخصی بیت‌کوین با قیمتی است که قبلاً طبق قراردادی بین طرفین معامله تعیین شده است. طبق یک اعتقاد غلط، مردم بر این باورند که قرارداد آتی، کاغذی است که بین دو شخص یا دو نهاد امضا می‌شود. در جهان امروز قراردادهای آتی نوعی توافقنامه‌ی دو طرفه است که به واسطه‌ی بازارهای سهام، صرافی‌ها و کارگزاری‌ها خرید و فروش می‌شوند و الزامی بر حضور فیزیکی سرمایه‌گذار نیست.

فیوچر چیست؟

هنگامی که در مورد بازار فیوچر یا فیوچر صحبت می‌کنیم، به بازاری اشاره داریم که در آن قراردادهایی بین طرف‌های مختلف ایجاد می‌شود، که آن‌ها را متعهد به خرید یا فروش در آینده می‌کند. یعنی یک دارایی خاص مطابق با مفاد قرارداد مذکور. این قراردادها دارای برخی از اطلاعات مانند مقدار، قیمت، تاریخ انقضا عملیات، تعریف شده‌اند. پس از فرارسیدن موعد، پرداخت، طبق آنچه در قرارداد مقرر شده‌است انجام می‌شود.

این قراردادها نوعی قرارداد معاملاتی مشتقات است. بنابراین می‌توانیم این ابزارها را در بازارهایی مانند OTC پیدا کنیم.
با وجود این واقعیت که بازارهای آتی قرن‌هاست پدیده آمده‌اند، امروزه از آن‌ها برای به‌دست آوردن سود از یک مذاکره خوب بین طرفین استفاده می‌شود. به ویژه در مواردی که شرایط و محیط تغییر قیمت را تعیین می‌کنند، درست شبیه شرایط حاکم بر بازار ارزهای رمزپایه.

منشأ فیوچرز مارکت‌ها چیست؟

منشأ بازارهای آتی یا فیوچرز مارکت‌ها، یک سیستم محافظت شناخته شده برای تولیدکنندگان محصولات کشاورزی است. به لطف این سیستم، تولیدکنندگان توانستند تولید خود را در زمان افزایش، تنظیم کنند و باعث ثبات قیمت‌ها و حمایت از فروش محصولات خود شوند.

با این حال، ساختار و عملکرد آن به قرن 1730 ، دقیقاً از شهر اوزاکا در ژاپن در XNUMX برمی‌گردد. در آن زمان، شوگن توکوگاوا که بیش از یک قرن بر ملت شرقی تسلط داشت، زیرساخت‌های بازار خوبی را برای تحویل برنج در آینده اجباری کرده بود.
این زیرساخت‌های اقتصادی به گروه‌های فئودالی اجازه می‌داد برنجی را که از مالیات سرزمین خود جمع می‌کردند، از طریق مزایده‌ها و کوپن‌های آتی که به بالاترین پیشنهاد دهنده تحویل داده می‌شد، به تجار واسطه بفروشند. این کوپن‌های برنجی بسیار رایج بودند. از جمله کوپن‌هایی که برای تجارت برنج به اوزاکا استفاده می‌شد. علاوه بر این، همه این فعالیت‌ها در یک کتاب در دوجیما ثبت شده‌است. که آغاز اولین بازار آتی است: بازار معروف برنج دوجیما.

قیمت برنجی که در بازار برنج دوجیما تعیین می‌شد، توسط پیام رسان‌ها و از طریق علائم برای صدها کیلومتر در اطراف، به پایتخت و سایر شهرهای بزرگ منتشر می‌شد. علاوه بر این، بسیاری از قوانین و روش‌های معاملاتی که در دوجیما تدوین شد، بعداً در بورس اوراق بهادار کالا و اوراق بهادار مالی مورد استفاده قرار گرفت. بعداً از این ابزار برای ایجاد اولین بازار آتی مدرن استفاده شد که فعالیت خود را در بورس غلات شیکاگو، در سال 1848 آغاز کرد. در آن سال قوانین اساسی تجارت و پیمانکاری نیز تعیین شدند.

بازار آتی چگونه کار می‌کند؟

برای درک بهتر عملکرد آینده یا بازارهای آتی، بهتر است طبق مثال آن را تعریف کنیم:
تصور کنید که این لحظه ماه آگوست سال 2020 است و شما می خواهید 10.000 تن برنج را با قیمت 450 یورو به ازای هر تن از تولیدکننده بخرید. برای خرید، شما تصمیم گرفته اید که با یک قرارداد آتی به ارزش 4.500.000 یورو موافقت کنید و این قرارداد در ژوئیه 2021 منقضی می شود.
این بدان معناست که در ژوئیه 2021 شما می‌توانید به آن برنجی که خریداری کرده‌اید دسترسی داشته باشید و می‌توانید آن را بفروشید یا از آن استفاده کنید.
در این مرحله دو وضعیت می‌تواند رخ دهد:
قیمت هر تن برنج به دلیل تقاضای بیشتر برای برنج و تولید کم آن به 550 یورو رسیده است.
قیمت هر تن برنج به دلیل تقاضای کم یا تولید فراوان آن به 380 یورو کاهش یافته است.

در حالت اول اگر قیمت افزایش یابد، قرارداد آینده شما یک قرارداد مثبت خواهد بود، زیرا شما 10.000 تن برنج را با قیمت پایین‌تر از قیمت بازار خریداری کرده‌اید (شما به جای 550 یورو در هر تن با 450 یورو خریدید) که سود 1.000.000 یورویی برای شما ایجاد می‌کند.

در حالی که در حالت دوم، ضرر ایجاد می‌کند. زیرا شما برنج را قبلا با قیمتی بالاتر از ارزش بازار فعلی خرید کرده‌اید. البته مفاد قرارداد آتی را می‌توان با توجه به نیاز طرفین به روش‌های مختلفی تعریف کرد. با این حال، وقتی شرایط برقرار باشد و موعد قرارداد فرابرسد، شرایط کاملاً بر طرفین اعمال می‌شود.

ویژگی‌های قرارداد آتی

اکنون که دانستیم فیوچرز چیست و چگونه کار می‌کند، وقت آن است که با ویژگی‌های آن آشنا شویم. از این میان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

آن‌ها بازارهایی منظم هستند که عملکردشان کاملاً واضح است. به لطف این ویژگی، ما یک چارچوب قانونی داریم که می‌تواند در موارد مختلفی که مذاکرات نامفهوم است، از ما محافظت کند.

همه می‌توانند در این بازار شرکت کنند و این امر برای آن ها حیاتی است زیرا نقدینگی را تأمین می‌کنند. علاوه بر این، می‌توان این شرکت کنندگان را به صورت زیر گروه بندی کرد:

1. اعضای صرافی‌ها: از میان آن‌ها می‌توانیم به بانک‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، نمایندگان سهام، کارگزاران مالی و واسطه‌های رسمی اشاره کنیم.

2. سفته‌بازها یا مشتریان حرفه‌ای: آن‌ها کسانی هستند که از بازارها برای محافظت از سرمایه‌ و موجودی‌های خود استفاده می‌کنند و از مزایای تحریف قیمت دارایی که به طور همزمان در بازارهای مختلف معامله می‌شود‌، بهره می‌برند.

3. افرادی که سرمایه‌های آنها با ریسک مواجه است (Hedgers) : آن دسته از بازیگرانی که با هدف کاهش ضررهای احتمالی در مراحل مختلف فروش یک محصول، خود را در برابر تغییرات قیمت محصولات محافظت می‌کنند. این موارد عبارتند از: تولیدکنندگان، صادر کنندگان، تعاونی‌ها و غیره. این‌ها به طور معمول از بازارهای آتی برای خنثی‌سازی انواع خطرات استفاده می‌کنند.

4. مشتری‌های شخصی یا خرده فروشی، که دلالان یا سرمایه‌گذاران نیز نامیده می‌شوند: این‌ها دسته‌ای از افرادی هستند که بر اساس انتظارات صعودی یا نزولی، معاملات آتی را خریداری کرده یا می‌فروشند. یعنی سعی می‌کنند از نوسانات قیمت استفاده کنند.

بازارهای آتی درجه بالایی از لوریج را ارائه می‌دهند که در نهایت تأثیر چند برابری بر سود یا زیان آینده خواهد داشت. در این مرحله، بازارهای آتی باید در صورت اعمال اهرم فشار بسیار خوبی داشته باشند. خصوصاً اینکه در صورت غیرقابل پیش‌بینی شدن بازار می‌توانند ضررهای قابل توجهی به دنبال داشته باشند.
ماهیت تنظیم شده بازارهای آتی این ویژگی خود را در Clearing House دارد. این ویژگی به عنوان یک واسطه در مذاکره عمل می‌کند. شرایط مذاکره را فراهم کرده و طبق قراردادهای استاندارد برای همه قابل اعمال است و محدودیتی ندراد.
علاوه بر این، بازارهای آتی بازارهای بسیار شفافی هستند. این ویژگی به این دلیل است که قیمت‌های بازار روزانه در معرض دید قرار می‌گیرند.
بازارهای آتی شامل دارایی‌های مختلف فیزیکی (کالاها) و سایر دارایی‌های مورد علاقه سرمایه‌گذاران است.

با درک مفهوم معاملات آتی در بازار، منطقی به نظر می‌رسد که درک کنیم راحت‌ترین و سریع‌ترین روش کار به واسطه‌ی معاملات آتی است. علاوه بر این، شفافیت و نوسانات اهرم‌ها، معاملات در بازارهای آتی را به گزینه‌ای مناسب برای فعالیت تبدیل می‌کند.

آیا بیت‌کوین فیوچرز تنظیم شده‌است؟

خیر!
شرکت‌ها و صرافی‌هایی وجود دارند که معاملات آتی نظارتی مانند Bakkt ، CME یا CBOE را ارائه می‌دهند. با این حال بیشتر معاملات آتی بیت‌کوین به دلیل خلا قانونی که ارزهای رمزپایه در اکثر کشورهای جهان دارند، توسط مقررات خاصی محافظت نمی‌شوند. البته این امر بیت‌کوین را از ایجاد یک بازار آتی قوی و قابل اعتماد بازنمی‌دارد. این همه به لطف غیرمتمرکز بودن بیت‌کوین و کاهش سهام اعتماد(trust shares) بین طرفین قرارداد است.
با این حال ، اگر نگرانی اصلی شما حضور در بازارهای تحت نظارت است. این اطلاعات را در ذهن داشته باشید و قبل از هرگونه سرمایه‌گذاری ، با مفهوم و کابرد کامل آن آشنا شوید.

مزایا و معایب بیت‌کوین فیوچرز

مزایای اصلی سرمایه گذاری در بازارهای آتی عبارتند از:

هزینه های اولیه: هزینه‌های قرارداد آتی کمتر از سایر واسطه‌های مالی است.

نقدینگی: بیت‌کوین فیوچرز واسطه‌ی مالی‌ای است که نقدینگی را ارائه می‌دهد.

خطر ورشکستگی: تمام قراردادها توسط Clearing House تایید و گارانتی می‌شوند.

انعطاف‌پذیری هنگام مذاکره: توافق می‌تواند در هر زمان قبل از تاریخ انقضا به پایان برسد.

از میان معایب آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

بازار: هیچگونه قرارداد آتی برای پوشش کلیه موقعیت‌های نقدی(cash positions) وجود ندارد.

بلوغ عملیات: این بازار است که چرخه‌های انقضا را تعیین می‌کند.

ریسک: محصولی است که خطر بالایی دارد. احتمال از دست دادن کل سرمایه گذاری وجود دارد.

سپرده قبلی: در این نوع محصول مالی، وجود سپرده گذاری حاشیه‌ای که مجموعه‌ای از ریسک‌ها را پوشش دهد اجباری است.

معاملات آتی بیت‌کوین چگونه در بازار رمزنگاری توسعه یافته‌است؟

معاملات آتی بیت‌کوین از همان طرح معاملاتی که قبلاً شرح داده شده است استفاده می‌کنند. فقط این که، خرید یا فروش در حدود تغییرات قیمت بیت‌کوین است. سرمایه‌گذاران معمولاً از فیوچرز استفاده می‌کنند تا بتوانند قیمت بیت‌کوین را در بازار مالی تنظیم ، غیرقانونی حدس بزنند. همه این‌ها در حالی است که فرصت‌های بزرگ اهرمی کسب می‌کنید که به چند برابر شدن سود شما کمک می‌کند. با این حال، همین وضعیت می‌تواند خسارات زیادی را نیز به دنبال داشته باشد.

علاوه بر این، معاملات آتی بیت کوین در مقایسه با معاملات آتی که معمولاً در بازارها می‌بینیم، دارای یک ویژگی خاص هستند. این بدان معناست که بخشی از آن‌ها مشمول هیچگونه مقرره‌ای نیستند. این مفهوم قابل درک است که بیت کوین یک ارز رمزنگاری شده است. و بنابراین در بسیاری از کشورها به عنوان یک وثیقه امنیتی یا قانونی شناخته نمی‌شود. بنابراین یک خلا  قانونی خاص در این زمینه وجود دارد.

از طرف دیگر، بسیاری از شرکت‌هایی که معاملات آتی بیت‌کوین را ارائه می‌دهند، در منطقه ای با عدم اطمینان قانونی فعالیت می‌کنند. این به آنها امکان می‌دهد این محصولات را با ویژگی های منعطف‌تر ارائه دهند. که در نهایت باعث جلب توجه سرمایه‌گذاران می‌شود. یک مثال خوب برای این BitMEX است، صرافی‌ای که معاملات آتی بیت کوین را ارائه می‌دهد. در حال حاضر بیشترین معاملات آتی تنظیم شده بیت‌کوین شامل معاملات آتی Bakkt ، CME و CBOE هستند. اما موارد غیرقانونی نیز وجود دارد. مانند مواردی که توسط صرافی‌هایی مانند BitMEX ، Binance ، OKex ، Huobi ، Kraken یا Bitfinex ارائه می‌شوند.

جمع بندی 

با نگاه به تعداد زیاد گزینه‌ها، ممکن است به نظر برسد که این گزینه‌ها بسیار ایمن بوده و استفاده از آن‌ها آسان است. اما واقعیت این است که طبیعت بسیار ناپایدار ارزهای رمزپایه مانند بیت‌کوین، معاملات آتی را به یک ابزار سرمایه‌گذاری پرخطر تبدیل می‌کند که برای یک کاربر معمولی مناسب نیست.

این البته به معنای موفقیت آمیز بودن آینده بیت‌کوین نیست. در حقیقت، بزرگترین موفقیت آن در آوردن بازار ارزهای رمزنگاری شده به بازارهای تنظیم شده بدون مشکلات اساسی است. در آنجا سرمایه‌گذاران نهادی و بازارهای سنتی می‌توانند بدون مشکلات اساسی وارد فعالیت در مورد قیمت بیت کوین شوند. وضعیتی که نقدینگی بازارهای ارزهای رمزپایه را تحت تأثیر مثبت قرار می‌دهد. به خصوص به این دلیل که قیمت ارزهای رمزپایه را بهبود می‌بخشد و سودمندی آنها را در سراسر جهان اثبات می‌کند.