دامیننس بیت‌کوین چیست و چرا اهمیت دارد؟

دامیننس بیت‌کوین معیاری است که سهم بیت کوین از کل سرمایه بازار ارز دیجیتال را نشان می‌دهد. وقتی دامیننس بیت‌کوین زیاد است، یعنی تقاضا برای BTC بیشتر از متوسط بازار است. برعکس، وقتی میانگین تقاضا برای آلت‌کوین‌ها بیش از بیت‌کوین باشد، دامیننس بیت کوین (سلطه بیت کوین) کاهش می‌یابد. سلطه بالای بیت‌کوین می‌تواند نشان دهد که سرمایه‌گذاران به جای ورود به معاملات ریسکی، به سمت سرمایه‌گذاری‌های امن‌تر در قالب BTC متمایل هستند.

در کامیونیتی ارز دیجیتال این اتفاق نظر وجود دارد که بیت‌کوین یک دروازه برای سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال است. کاملا منطقی است! زیرا BTC به عنوان قدیمی‌ترین  ارز دیجیتال شهرت زیادی دارد و دارای پوشش رسانه‌ای زیاد با کمترین نوسانات در میان دارایی‌های دیجیتال دیگر است.  بنابراین افزایش دامیننس BTC می‌تواند علاقه روزافزون به صنعت دارایی دیجیتال را نیز نشان دهد.

از طرف دیگر کاهش شاخص سلطه بیت‌کوین می‌تواند به معنای وجود گرایش در بین سرمایه گذاران برای فروش BTC و در نظر گرفتن دارایی های دیجیتال پرریسک برای کسب سود بیشتر باشد.

دامیننس BTC برای سرمایه‌گذاران رمزنگاری به چه معناست؟

سلطه بیت‌کوین نشان‌دهنده سهم BTC از کل ارزش بازار ارز دیجیتال است. با این که بیت‌کوین موفق شد جایگاه خود را به عنوان ارز دیجیتال پیشروی بازار حفظ کند، شاخص دامیننس در طول تاریخ این دارایی، تغییرات عمده‌ای را تجربه کرده است. هنگامی که شاخص دامیننس بیت کوین در سطح بالایی باشد‌، نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران دارایی‌های دیجیتال کم خطر را ترجیح می‌دهند. یا به طور کلی علاقه به دنیای کریپتو در حال رشد است.

همچنین سلطه پایین بیت کوین می‌تواند بیانگر آن باشد که فصل آلت‌کوین در راه است. شاخص دامیننس بیت کوین ابزاری مفید برای سرمایه‌گذاران کریپتو است. اما روش‌های محاسبه آن اشکالاتی را نیز در بر دارد.

دامیننس بیت کوین در طول تاریخ 

 در حالی که بیت‌کوین به عنوان بزرگترین دیجیتال ار لحاظ سرمایه بازار باقی مانده است.، این بدان معنا نیست که شرایط همیشه به همین صورت بوده است.

طبق شاخص CoinMarketCap، در ماه مه 2013، زمانی که فقط ده دارایی دیجیتال در بازار وجود داشت، سلطه BTC یکی از بالاترین نرخ‌های خود را یعنی 94٪ به دست آورد. که این درصد به بالاترین رقم خود در تاریخ یعنی 96.5٪، در ماه نوامبر 2013 رسید. بیت‌کوین موفق شد دامیننس خود را بالای 90٪ حفظ کند. تا نوامبر 2014 که ارزش بازار XRP بیش از 13٪ افزایش یافت. طی یک روند گاوی (bull run)، قیمت این رمز ارز در کمتر از دو ماه 410٪ افزایش یافت.

این اتفاق دامیننس BTC را به 78٪ کاهش‌داد. با این حال اندکی پس از آن، شرایط تغییر کرد و دامیننس در ژانویه 2016 به 85 و 90 درصد رسید. این همان نقطه ای بود که اتریوم شروع به محبوب شدن کرد. اتریوم بیش از 13٪ از سهم بازار را بدست آورد و سهم بیت‌کوین را به 76.42٪ کاهش داد. بیت کوین توانست دامیننس خود را تا 86٪ در فوریه 2017 بازیابی کند. که این آغازگر اولین فصل بزرگ آلت کوین‌ها بود.

به عنوان یک نتیجه مستقیم از این اتفاق، بیت‌کوین در ماه ژوئن 2017 تقریباً موقعیت پیشین خود را به اتریوم از دست داد. جالب اینجاست که هارد فورک Bitcoin Cash در آگوست 2017 تأثیر منفی قابل توجهی بر شاخص تسلط بیت‌کوین نداشت. در دسامبر سال 2017، پس از سقوط تقریباً 5 درصدی، BTC تسلط خود را بر بازار رمزنگاری به 62.80٪ افزایش داد. با این حال در ژانویه 2018، درست قبل از آغاز «زمستان رمزنگاری»، تسلط بیت‌کوین به 32.81٪ یعنی به کمترین میزان خود رسید. از آن زمان، به استثنای برخی افت‌های جزئی، دامیننس بیت‌کوین در روند صعودی قرار گرفت. و به تدریج سهم بازار ارز رمزنگاری شده به 63.65٪ رسید.

رابطه شاخص تسلط بیت‌کوین (Bitcoin Dominance) با فصول آلت‌کوین و سقوط بازار

 پس از معرفی XRP به بازار، دامیننس بیت کوین  شروع به سقوط کرد و زمانی که تسلط XRP در اولین فصل آلت کوین در 13٪ بود، به 78٪ رسید. شاخص سلطه BTC در ابتدای سال 2016 به 90٪ نزدیک شد. تا این که ETH در صرافی‌ها ارائه‌شد که 13٪ از کل بازار را اشغال کرد و منجر به سقوط تسلط BTC به سطح 70  درصد شد. به دلیل افت عمده دامیننس BTC در اواسط سال 2017، اتر-ETH به شدت محبوب شد و به نظر می‌رسید می‌تواند BTC را از قدرت برکنار کند.

غلبه بر BTC به 38٪ کاهش یافت در حالی که تسلط اتر-ETH در ژوئن 2017 به 31٪ رسیده‌بود. در این دوره ما شاهد دستاوردهای گسترده‌ای در بسیاری از آلت کوین ها بودیم. و این یکی از موفقیت‌آمیزترین دوره های آلت کوین و همچنین BTC بود. ما دیدیم که BTC به بالاترین قیمت زمان خود یعنی تقریباً 20،000 دلار رسیده است و بسیاری از altcoin ها تا ابتدای «زمستان رمزنگاری» در ژانویه 2018 به بالاترین قیمت خود رسیدند. ما دیدیم بسیاری از سکه‌ها در یک بازه زمانی کوتاه بیش از 10 برابر کار می کنند، که به عنوان دوره ICO نیز شناخته می‌شد. در طی این رالی عظیم آت کوین، دامیننس بیت کوین را به پایین‌ترین مقدار خود یعنی 32٪ کاهش یافت.

نمونه تحلیل شاخص دامیننس بیت‌کوین در فصل آلت‌کوین

 در ماه فوریه، قیمت بیت‌کوین روند صعودی را پیش میگیرد و ارزش آن از 980 دلار به 1180 دلار افزایش می‌یابد. که نشان‌دهنده افزایش 20 درصدی در پایان ماه است. همانطور که سرمایه‌گذاران سودهایی را در سرمایه گذاری‌های BTC خود مشاهده کردند، شروع به جستجوی آلت‌کوین‌ها برای سود بیشتر کردند. در نتیجه شاخص تسلط بیت‌کوین از ماه مارس به بعد به سرعت در حال سقوط بود. و در میان افزایش عرضه اولیه سکه (ICO) که به پروژه ها اجازه می‌داد مقادیر قابل توجهی از سرمایه کاربران را در سال 2017 جمع کنند، بیت‌کوین 48٪ از سهم بازار خود را به ارزهای دیجیتال دیگر  واگذار کرد.

در حالی که آلت‌کوین به رشد خود ادامه می‌داد، بیت‌کوین از اواسط ماه ژوئن تا اوایل دسامبر وارد یک دوره موفقیت بزرگ (bull run) شد و ارزش آن از 2590 دلار به 20000 دلار افزایش یافت. در این دوره شاخص تسلط BTC توانست از 38٪ به 62.80٪ صعود کند. با این حال قیمت بیت‌کوین پس از رسیدن به بالاترین حد خود در ماه دسامبر، تا 8 ژانویه روند نزولی جزئی را تجربه کرد. یعنی از 20 هزار دلار به 16 هزار دلار رسید و سرانجام نزولی شد.

با افت جزئی قیمت بیت‌کوین بین اوایل دسامبر و اوایل ژانویه 2018، قیمت آلت‌کوین در این دوره همچنان افزایش داشت. به ویژه XRP که شاخص دامیننس BTC را از 62.80٪ به 33.89٪ کاهش داد. اما قیمت بیت کوین از اوایل ژانویه شروع به نزول شدید کرد. این اتفاق نشانگر آغاز بازار خرس با دوام بود. در سال 2018، آلت‌کوین‌ها روند نزولی قیمت BTC را دنبال کردند؛ اما خیلی شدیدتر!

در حالی که BTC بین اوایل ژانویه و اوایل آوریل کاهش 55 درصدی را تجربه کردEthereum (ETH) ، Bitcoin Cash (BCH) و Ripple (XRP) به ترتیب 66 ، 74 و 80 درصد افت کردند. در حالی که آلت‌کوین‌ها به شدت ریزش می‌کردند، دامیننس بیت‌کوین به طور قابل توجهی افزایش یافت. پس بیت‌کوین ضررهای خود را در طول بازار خرس بازیابی کرد.

دامیننس بیت کوین و ارتباط آن با قیمت آلت‌کوین

ممکن است چندین بار اصطلاح شاخص تسلط یا دامیننس بیت‌کوین (Bitcoin’s Dominnace)  را از زبان تریدرهای حرفه‌ای شنیده باشید. این عبارت چه مفهومی دارد؟ خیلی ساده است. اگر کل سرمایه بازار بیت کوین را بر کل سرمایه بازار همه ارزهای دیجیتال تقسیم کنید و آن را در 100 ضرب کنید، Bitcoin Dominance یا همان شاخص تسلط بیت‌کوین را به‌دست می‌آورید. 

 شاخص تسلط بیت‌کوین یکی از مهمترین شاخص‌ها برای سرمایه گذاری در آلت‌کوین‌ها است. وقتی سهم بازار BTC در سطح بسیار بالایی باشد، یعنی کوین‌های دیگر در تلاشند که با ارز رمزنگاری شده همگام شوند. از طرف دیگر، وقتی تسلط بیت کوین به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد، می‌تواند آغاز یک فصل آلت‌کوین‌ باشد. دوره‌ای که دارایی‌های رمزنگاری جایگزین به جای BTC سهم بیشتری بازار را به دست می‌آورند.

وقتی تسلط BTC افزایش می‌یابد، به این معنی است که سرمایه گذاران به دنبال سرمایه‌گذاری سودآور و مطمئن‌تر هستند. خرید سهام A-list یا ین(YEN) در فارکس یا طلا از میان کالاها، مشابه این اتفاق است. در حالت ناپایدار بازار، سرمایه‌گذاران به جای سرمایه‌گذاری در آلت‌کوین‌ها با نقدینگی کم به سمت دارایی‌هایی مانند BTC تغییر جهت می‌دهند. 

وقتی تسلط BTC کاهش می‌یابد، نشان دهنده آغاز آلت سیزن (Altseason) است. این نشانه‌ای است که سود حاصل از افزایش قیمت BTC اکنون برای خرید آلت‌کوین‌ها استفاده می‌شود. سقوط دامیننس BTC نشانه خوبی برای آلت‌کوین‌ها است. آلت کوین‌ها با توجه به نقدینگی کم و نوسان زیاد در مقایسه با BTC ، احتمال سودهای نمایی بسیار بالاتری دارند. برای مثال می توان گفت که احتمالاً یک آلت کوین مانند BAND در یک بازه زمانی بسیار کوتاه تر از 5 دلار به 15 دلار می‌رسد تا اینکه BTC در همان بازه زمانی از 10000 دلار به 30000 دلار رشد کند.

اگرچه هزاران ارز رمزنگاری شده مختلف وجود دارد، اما دامیننس بیت کوین در دهه اخیر بیش از 50٪ بوده است. وقتی تسلط بیت کوین افزایش می‌یابد، به این معنی است که تقاضا برای BTC افزایش یافته. و در نتیجه تقاضا برای آلت‌کوین‌ها کاهش می‌یابد. وقتی تسلط BTC کاهش می‌یابد، به این معنی است که تقاضا برای آلت‌کوین‌ها افزایش یافته و تقاضا برای BTC کم است.

چرا شاخص دامیننس بیت‌کوین معیار خوبی برای پیش‌بینی قیمت نیست؟

شاخص تسلط بیت‌کوین یک شاخص مناسب است که می‌تواند به سرمایه‌گذاران در جمع‌آوری بینش در مورد فصل‌های مناسب برای سرمایه‌گذاری آلت‌کوین کمک کند. با این حال باید توجه داشته باشید که شاخص تسلط بیت کوین دارای برخی از نقایص است که اغلب مورد انتقاد بخشی از جامعه رمزنگاری قرار گرفته است.

مشکلات شاخص دامیننس با «سرمایه بازار» (market capitalization) شروع می‌شود. معیاری که اغلب در بازار عمومی مورد استفاده قرار می گیرد. با ضرب قیمت سهام یک شرکت در کل انتشار سهام(stock issuance)، می‌توانیم با اطمینان و به طور دقیق market cap آن را که در صرافی‌ها ترید می‌شود، تجزیه و تحلیل کنیم. این معیار برای ارزهای رمزپایه نیز اجرا شده. البته روش محاسبه ارزش بازار کوین متفاوت است.

محاسبه سرمایه بازار به صورت زیر انجام می شود: قیمت یک دارایی دیجیتال در تعداد کل توکن‌های در گردش ضرب می‌شود.

Price of digital asset × total number of coins in circulation = market capitalization

اولین هشدار این مدل محاسبه سقف بازار است که ما دقیقاً نمی‌دانیم برای ارز دیجیتال چند سکه وجود دارد. زیرا اعتبار کیف پول بسیاری از کاربران از بین رفته یا به سرقت رفته است. پس اینگونه دارایی‌ها برای همیشه از بازار خارج می‌شوند. این روش، نقدینگی را نیز در نظر نمی‌گیرد. در نظر گرفتن این فاکتور مهم است. زیرا بسیاری از  آلت‌کوین‌ها نسبتاً بی‌نقص هستند و برخی دیگر در صرافی‌های برجسته موفق نیستند.

در حالی که این ارزهای دیجیتال هنوز در سرمایه بازار آلت‌کوین‌ها به حساب می‌آیند، به سختی می‌توان آن‌ها را معامله کرد. مخصوصاً وقتی با بیت‌کوین (یکی از بی‌نقص‌ترین دارایی‌های دیجیتال) مقایسه می‌شوند. علی رغم نقص شاخص، دامیننس بیت‌کوین به عنوان شاخص مناسبی برای سرمایه گذاران است. از این طریق آن‌ها به پیش‌بینی فصول آلت‌کوین و دوره‌های غالب BTC برای تصمیم‌گیری می‌پردازند.

دامیننس بیت کوین در تریدینگ ویو

نمودار دامیننس بیت کوین و کلاً دامیننس همه آلتکوین‌ها در سایت تریدینگ ویو فراهم شده است.برای مشاهده جزئیات میتوانید اینجا کلیک کنید. البته به این نکته هم توجه داشته باسید که درست است که دامیننس بیت‌کوین یک شاخص مناسب است که می‌تواند به سرمایه‌گذاران در جمع‌آوری اطلاعات در مورد زمان مناسب برای سرمایه‌گذاری در آلت‌کوین ها کمک کند، اما نباید به تنهایی آن را در نظر بگیریم.

یکی دیگر از دامیننس هایی که با تحلیل آن می‌توانید روند بازار را پیدا کنید دامینس تتر (USDT DOminance) می‌باشد. دامیننس تتر نشان دهنده حجمیست که در بازار تبدیل به دلار شده و از بازار خارج شده است. البته در نظر گرفتن دامیننس اتریوم و دامیننس دیگری به نام others هم میتواند بسیار مؤثر باشد.

چگونه با استفاده از دامیننس بیت کوین و تتر خرید کنیم؟

برای خرید بر اساس این دو شاخص 4 حالت وجود دارد:

1. اگر دامیننس بیت کوین نزولی و دامیننس تتر نزولی، رشد قیمت آلت کوین ها بیشتر از بیت کوین خواهد بود.
2. اگر دامیننس بیت کوین صعودی و دامیننس تتر نزولی، رشد قیمت بیت کوین بیشتر از آلت کوین‌ها خواهد بود.
3. اگر دامیننس بیت کوین نزولی و دامیننس تتر صعودی، افت قیمت آلت کوین ها کمتر از بیت کوین خواهد بود.
4. اگر دامیننس بیت کوین صعودی و دامیننس تتر صعودی، افت قیمت بیت کوین کمتر از آلت کوین‌ها خواهد بود.

جمع‌بندی

 حال بیایید ببینیم که از تجزیه و تحلیل‌های این مقاله چه آموخته ایم. اندکی پس از شروع روند صعودی قیمت بیت‌کوین، ممکن است یک فصل آلت‌کوین آغاز شود. در نتیجه دامیننس بیت کوین به سرعت در حال سقوط خواهد بود زیرا سرمایه‌گذاران بیشتر به دنبال سرمایه‌گذاری‌ در آلت کوین ها می‌رورند. وقتی دامیننس بیت کوین در سطح بسیار پایینی باشد، در نهایت می تواند یک رالی صعودی بزرگ را تجربه کند و بخشی از سهم خود را از آلت‌کوین‌ها پس بگیرد.

همچنین اگر  سهم بازار BTC به زیر 60٪ رسید، این اتفاق می‌تواند نشان دهد که یک فصل آلت‌کوین در حال فرارسیدن است. که ارزهای جایگزین برای دوره‌های کوتاه مدت، افزایش تقاضا را تجربه خواهندکرد. از طرف دیگر، در طول یک فصل آلت‌کوین، اگر دامیننس BTC به زیر 40٪ برسد، نشانگر این است که بیت کوین آماده است تا سهم بازار خود را از سایر ارزها پس بگیرد.