فاندینگ ریت چیست و چه معنایی می‌دهد؟ اگر می‌خواهید در دنیای رمزارز حضوری جدی داشته باشید، حتما باید با فاندینگ ریت (funding rate) هم آشنا باشید. اگر بخواهیم خیلی زود و سریع یک تعریف اجمالی درباره فاندینگ ریت داشته باشیم، باید بگوییم که این شاخص مقدار پولی است که معامله‌گران قراردادها یا بازارهای آتی ( future Contract) که پوزیشن یا موقعیت باز دارند، بنا به اختلاف پیش‌آمده پرداخت یا دریافت می‌کنند. اما می‌دانیم که در همین یک جمله چندین اصطلاح وجود دارد که اگر با آن‌ها آشنا نباشید، معنای فاندینگ ریت را هم درک نخواهید کرد.
پس در ادامه در این مقاله از فکت کوینز برایتان از همه‌چیزهایی گفته‌ایم که برای آشنایی و درک فاندینگ‌ریت لازم هستند. نگران نباشید به فاصله چند خط می‌توانید این شاخص را کاملا درک کنید. فعلا این تعریف فاندینگ ریت را مرور کنید تا بیشتر توضیح بدهیم: فاندینگ ریت شاخصی برای تعدیل قیمت در بازار خرید فروش رمزارزهایی مانند بیت‌کوین است.
فاندینگ ریت چیست ؟
قبل از اینکه بخواهیم وارد بحث شاخص فاندینگ ریت (funding rate) شویم، نیاز است که شما را با مفهوم قراردادهای آتی یا فیوچر کانترکت (future contract) آشنا کنیم. قرارداد آتی چیست؟
قرارداد آتی یا فیوچرز به قراردادی گفته می‌شود که بنا به آن، باید در آینده مقدار مشخصی از کالایی مشخص فروخته شود. این بخش از سمت فروشنده است. از سمت خریدار باید چه روندی پیش گرفته شود؟ خریدار هم در قراردادهای آتی باید کالایی را که گفته شد، خریداری کند.
شاید بپرسید که چرا دو نفر باید تصمیم به عقد چنین قرارداد و معامله‌ای بگیرند؟ اجازه بدهید که واضح‌تر توضیح بدهیم. در قرارداد آتی، در واقع به افراد این امکان داده می‌شود که کالایی را بخرند که در حال حاضر قصد تحویل گرفتن آن را ندارند. پس در آینده‌ای مشخص کالا را دریافت می‌کنند و پولش را هم همان موقع می‌پردازند.
از سمت فروشنده هم اوضاع به این شرح خواهد بود که فروشنده کالایی را می‌فروشد که فعلا در اختیارش نیست و در آینده با فروش و تحویل‌دادن آن به خریدار کسب سود و درآمد می‌کند.
قراردادهای آتی به دو نوع تقسیم می‌شوند:
- قرارداد آتی سنتی
- قراداد آتی دائمی
قرارداد آتی سنتی
قرارداد آتی سنتی تاریخ سررسید معینی دارد. این سررسید یا فصلی است یا ماهیانه. پس زمانی که ماه یا فصل مشخص توافق‌شده فرامی‌ٰرسد، باید تسویه صورت بگیرد. قیمت معامله چطور تعیین می‌شود؟ قیمت همان قیمت حدودی روز خواهد بود یا همان قیمتی که توافق شده است.
قرارداد آتی دائمی
در قرارداد آتی دائمی اوضاع کمی فرق می‌کند. در این مورد، سررسیدی برای تسویه وجود ندارد پس همیشه معامله باز است و نیازی به تسویه‌حساب در تاریخی معین نیست. در این دست از معاملات، برای اینکه همگرایی و تناسبی میان قیمت رمز ارز معامله‌شده و بازار به‌وجود بیاید، مکانیزم و شاخصی موسوم به فاندینگ ریت تعریف می‌شود.
حال فاندینگ ریت چیست و چگونه کار می‌کند؟ در واقع، هدف از فاندینگ ریت این است که در قراردادهای آتی دائمی اختلاف قیمت بین بازار آتی و قیمت رمزارز معامله‌شده زیاد نشود. اگر بخواهیم فاندینگ ریت را ترجمه کنیم، باید به آن «سازوکار تأمین مالی» بگوییم. این سازوکار نمی‌گذارد که معامله‌ای صورت بگیرد که فاصله قیمت رمزارز معامله‌شده در آن با قیمت بازار تفاوت زیادی دارد.
بیشتر بخوانید:
سازوکار فاندینگ ریت چیست و چطور عمل می‌کند؟
پس معامله‌گران بازارهای آتی که معامله‌شان حالت باز دارد و سررسید مشخصی برای بستن معاملاتشان در نظر گرفته نشده، همواره با اختلاف قیمت ارزی در بازار آتی و بازار نقدی روبه‌رو هستند. فاندینگ ریت همان کارمزدی می‌شود که این معامله‌گران براساس اختلاف قیمت موجود پرداخت یا دریافت می‌کنند.
به‌عبارت دیگر، شاخص فاندینگ ریت (funding rate) پرداخت دوره‌ای کارمزد میان معامله‌گران یا تریدرها (trader) است که می‌تواند قیمت قرارداد آتی را به قیمت شاخص نزدیک کند. در صرافی‌های ارز دیجیتال مختلف از این شاخص استفاده می‌شود تا به قرادادهای دائمی سروسامانی داده شود.
محاسبه فاندینگ ریت چگونه است؟
فاندینگ ریت را به‌صورت درصد نشان می‌دهند و بنا به شرایط معاملات در بازار رمزارزها معمولا در طول روز، چندبار محاسبه می‌شود. اما فاندینگ ریت چطور مشخص می‌شود؟ میزان عرضه‌وتقاضای موجود در بازار است که این شاخص را تعیین می‌کند. در صرافی بزرگ و مشهوری مانند بایننس (binance)، این شاخص هر ۸ ساعت یک‌بار به‌روز می‌شود.
این شاخص حالتی از ابراز احساسات کلی کاربران و معامله‌گران است. چرا؟ ربط آن به احساسات و جو حاضر در بازار چیست؟ فاندینگ ریت در واقع، نشان می‌دهد که معامله‌گران با چه قیمت‌هایی و در چه زمان‌هایی وارد قراردادهای دائمی شده‌اند.
مؤلفه‌های فاندینگ ریت
سازوکار تأمین مالی یا فاندینگ ریت دارای دو مؤلفه اصلی و اساسی است:
- نرخ بهره (Interest Rate)
- پریمیوم (Premium)
نرخ بهره
هر قراردادی که در صرافی‌ها بسته می‌شود، دارای یک واحد ارز پایه (Base currency) مانند بیت‌کوین و یک واحد ارز مرجع موسوم به کوت (Quote currency) مانند دلار است. نرخ بهره تابعی از نرخ‌های بهره میان این دو واحد است. در صرافی مانند بایننس فاندینگ ریت هر ۸ساعت به‌روزرسانی می‌شود. نرخ بهره هم ثابت و معادل ۰.۰۱ است. هر روز هم که سه دوره ۸ساعته دارد. پس بهره روزانه در این صرافی معادل ۰.۰۳ است.
پریمیوم
قراردادهای دائمی می‌توانند با نرخ متفاوتی از قیمت مارک (price mark) معامله شوند. منظور از پرایس مارک مبنای محاسبه قیمت برای سودوزیان و نقدشدن معاملات است. از شاخصی موسوم به پریمیوم استفاده می‌شود تا فاندینگ ریت افزایش یا کاهش پیدا کند.
در واقع، این شاخص براساس اختلاف قیمت بازار آتی و قیمت مارک محاسبه می‌شود. هرچقدر اختلاف میان این دو قیمت بیشتر باشد، پرمیوم هم بیشتر می‌شود و در تعیین فاندینگ ریت به‌کار می‌آید. پایین‌بودن نرخ پریمیوم نشان می‌دهد که اختلاف قیمت قرارداد دائمی و قیمت مارک اندک است و بالابودن آن هم نشان از اختلاف بالای میان این دو دارد.
فاندینگ ریت مثبت
اگر ارزش دارایی‌های قرارداد آتی بیشتر از قیمت مارک باشد، شاخص فاندینگ ریت مثبت می‌شود. در این حالت، معامله‌گران یا تریدرهایی که در موقعیت خرید (لانگ) هستند، باید مبلغ فاندینگ ریت را به معامله‌گران فروشنده بپردازند.
فاندینگ ریت منفی
اگر ارزش دارایی‌های قراداد آتی کمتر از قیمت مارک باشد، شاخص فاندینگ ریت منفی می‌شود. در این حالت، معامله‌گران یا تریدرهایی که در موقعیت فروش (شورت) هستند، باید مبلغ فاندینگ ریت را به معامله‌گران خریدار بپردازند.
نکته
فاندینگ ریت به شکل همتابه‌همتا (Peer to Peer) پرداخت می‌شود. منظور از همتابه‌همتا هم این است که طرفین معادله بدون نیاز به واسطه و صرافی با هم در ارتباط و تبادل مالی قرار می‌گیرند. بنابراین، هیچ هزینه‌ای هم از سوی صرافی برای این تراکنش دریافت نمی‌شود.
بازار خرسی و بازار گاوی در رابطه با فاندینگ ریت چیست و چه معنایی دارد؟
همان‌طور که گفته شد، فاندینگ ریت (Funding rate) بیان‌گر احساسات کاربران شبکه و جَو حاکم بر آن است. بنابراین می‌تواند اثر مهمی بر معاملات آتی بگذارد. رفتار و عملکرد کاربران شبکه موجب می‌شود که بازار در دو حالت خرسی (Bear market) و گاوی (Bull market) قرار بگیرد. اما بازار خرسی و گاوی چیست؟
بازار خرسی (Bear market)
اگر در طی دوره‌ای زمانی، کاربران فروش‌های سنگین داشته باشند، فاندینگ ریت پایین می‌آید و حتی ممکن است که منفی هم شود و به این حالت بازار خرسی گفته می‌شود.
بازار گاوی (Bull market)
اگر در طی دوره‌ای زمانی، کاربران خریدهای سنگینی انجام بدهند، فاندینگ ریت بالا می‌رود و از خریداران کارمزدهایی دریافت می‌شود. این شرایط بازار گاوی را رقم می‌زند.
اثرگذاری فاندینگ ریت چیست و چطور معاملات را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد؟
شاخص funding rate برای همه کسانی که در صرافی‌هایی مانند بایننس مشغول معامله رمزارزها هستند، اهمیت دارد. شاخص مذکور معاملات بیت‌کوینی را هم تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم، فاندینگ ریت به معنای تعداد و میزان خریداران و فروشندگان در بازاری معاملاتی مانند بازار رمزارزهایی چون بیت‌کوین است.
- بازاری که فاندینگ ریت منفی دارد، در واقع، بازاری با تعداد فروشندگان بیشتر نسبت به خریداران است. در چنین بازاری ترس به کاربران هجوم آورده و تمایلشان به فروش برای دوری از ضررکردن بالا رفته است.
- بازاری که فاندینگ ریت مثبت دارد، در واقع، بازاری با تعداد خریداران بیشتر نسبت به فروشندگان است. در چنین بازاری طمع به کاربران هجوم آورده و تمایلشان برای خرید برای دریافت سود بیشتر بالا رفته است.
- فاندینگ ریت صفر هم داریم و زمانی این نرخ به صفر می‌رسد که پس از خرید ارز دیجیتالی مانند بیت‌کوین، هیچ خریدوفروش دیگری صورت نگیرد. در چنین شرایطی فاندینگ ریت چیست ؟ صفر.
پیش‌بینی قیمت بیت کوین با فاندینگ ریت چگونه است؟
ارتباط میان پیش‌بینی قیمت بیت‌کوین و فاندینگ ریت چیست و چطور پیش می‌رود؟ فاندینگ ریت در بازار بیت‌کوین اهمیت زیادی دارد. از این شاخص برای تعدیل قیمت معاملات در بازار آتی و هم‌راستاشدن آن با بازار نقدی استفاده می‌شود.
شاخص فاندینگ ریت می‌تواند بنا به تمایلات معامله‌گران برای خرید یا فروش تغییر کند. تریدرها یا همان معامله‌گران دوست دارند که معاملات بیت‌کوینی‌شان را در صرافی‌هایی انجام بدهند که فاندینگ ریت پایینی دارند. چون در این صورت، تغییرات این شاخص روی محاسبات مرتبط با موقعیت خرید یا فروششان اثرات چندانی نمی‌گذارد.
بررسی جو و احساس حاکم بر بازار معاملات بیت‌کوینی با رصد فاندینگ ریت مقدور می‌شود. بررسی نمودارهای مختلف نشان می‌دهد که در دوره‌هایی که بازار حالت خرسی پیدا می‌کند، فاندینگ ریت منفی می‌شود و در حالت گاوی، فاندینگ ریت مثبت می‌شود.
برای اینکه معاملات براساس داده‌های Funding Rate به‌خوبی پیش بروند، بهتر است که حد میانه را رعایت کنید و نگه دارید. مثلا زمانی که شاخص منفی می‌شود از بازار دور بمانید. اما زمانی که سطح منفی شاخص به‌شدت و شیب زیادی رو به منفی‌ترشدن پیش می‌رود، وارد عمل شوید. در این حالت، فروش‌ها نمی‌توانند با نرخ منفی زیاد دوام بیاورند.
در زمان گاوی‌شدن بازار هم روند مشابهی در پیش است. زمانی وارد عمل شوید که فاندینگ ریت مثبت است اما با افزایش شاخص از حجم سرمایه‌گذاری‌تان بکاهید. در اینجا هم استدلالی مشابه حالت خرسی به‌میان است. در چنین شرایطی از بازار، پرداخت برای خریدارها سخت می‌شود چون قیمت افزایش پیدا می‌کند.
بیشتر بخوانید:
در آخر
در این مقاله به این پرسش که فاندینگ ریت چیست پاسخ دادیم. حالا می‌دانید که این شاخص چطور در بازار رمزارزها معنا می‌شود و به کار می‌آید. برای فعالیت در بازارز ارزهای دیجیتال باید با عناصر و شاخص‌های مهم آن هم به‌خوبی آشنا باشید. در این صورت است که فعالیت‌تان معنا پیدا می‌کند و موفق می‌شوید.
فاندینگ ریت نوعی کارمزد برای برقراری تعادل و نزدیک کردن قیمت بازار فیوچرز و بازار اسپات یک ارز دیجیتال است که توسط تریدرهای بازار فیوچرز پرداخت می‌شود.
اگر تریدرها بیشتر به پوزیشن لانگ روی بیاورند، فاندینگ ریت مثبت می‌شود. از این جهت می‌توان انتظار داشت که بیشتر فعالان انتظار دارند که قیمت ارز دیجیتال مورد نظر در آینده افزایش یابد. از طرف دیگر اگر بازار انتظار افت قیمت را داشته باشد، معامله‌گران وارد پوزیشن شورت شده و به‌دنبال آن فاندینگ ریت منفی می‌شود.
