کلایتن (Klaytn) پروژه بلاکچین هیبریدی است که با تمرکز بر استفاده در دنیای کسب‌وکار راه‌اندازی شده و کار می‌کند. این پروژه مزایای بلاک‌چین‌های عمومی مانند فراهم‌آوردن بستری برای داده‌های غیرمتمرکز و مدیریت و حاکمیت توزیع‌شده را در کنار مزایایی از بلاک‌چین‌های خصوصی مانند مقیاس‌پذیری بالا و امنیت مطلوب در خود دارد. در این مقاله از فکت کوینز درباره Klaytn بیشتر خواهید خواند.
کلایتن (Klaytn) چیست؟
رمزارزهای متعددی به دنیای ارزهای دیجیتالی معرفی شده‌اند. با وجود اینکه تنها مدت کوتاهی از حضور این رمزارزها می‌گذرد، هریک با زیرساخت‌ها و امکانات متنوع مشغول به فعالیت شده‌اند. آشنایی با زیرساخت‌ها و سیستم هریک برای فعالیت در این عرصه ضروری است.
کلایتن هم بلاک‌چینی عمومی است که تمرکزش بر ارائه خدمات در حوزه کسب‌وکار معطوف می‌شود. پیش از آنکه دقیق‌تر بگوییم که از چه حرف می‌زنیم، اجازه بدهید که نگاهی به تاریخچه آن داشته باشیم.
مروری بر تاریخچه کلایتن
کلایتن را شرکت کره‌ای کاکائو (KaKao) مطرح کرد؛ شرکتی که در حوزه فناوری مشغول به فعالیت است. این شرکت خدمات متنوعی در حوزه تلفن‌های همراه ارائه می‌کند که یکی از آن‌ها اپلیکیشن پیام‌رسان کاتاک (KaTalk) است. در سال ۲۰۱۷، توجه کاکائو به سمت بازار رمزارزها کشانده شد؛ یعنی زمانی که رونق بیت‌کوین و رمزارزهایی مشابه آن در حال اوج‌گرفتن بود.
شرکت کره‌ای مذکور که مجذوب دنیای رمزارزها شده بود، اقدام به معرفی رمزارز اختصاصی خود یعنی کلایتن کرد. البته ورود به دنیای رمزارزها سختی‌ها و چالش‌های زیادی هم دارد. کاکائو هم با یکی از مشکلات مهم یعنی منع و نظارت‌های قانونی روبه‌رو شد. با این حال، شرکت توانست کلایتن را در اواسط سال ۲۰۱۹ روانه بازار کند.
جذابیت‌هایی که کلایتن ارائه می‌کند، آن را در مسیر رشدی روزافزون قرار می‌دهد. امکان توسعه آن برای استفاده در کسب‌وکارهای مختلف وجود دارد و می‌تواند نقش پررنگی در آینده‌ای نزدیک در حوزه صنایع مختلف و شرکت‌های فعال در کسب‌وکارهای گوناگون ایفا نماید.
لینک مفید: استخراج اتریوم با موبایل چگونه است؟
آشنایی دقیق‌تر با کلایتن
همان‌طور که پیش‌تر هم عنوان شد، کلایتن پروژه بلاک‌چینی عمومی است که در حوزه کسب‌وکار خدمات ارائه می‌دهد. زیرساخت‌های هیبریدی این شبکه امکان کاربرد در زمینه‌های مختلف را فراهم می‌کند. منظور از بلاکچین هیبریدی چیست؟ بلاک‌چین‌های هیبریدی نوع منحصربه‌فردی از شبکه‌های زنجیره‌ای هستند که هم ویژگی‌های بلاک‌چین‌های خصوصی را دارند و هم عمومی.
کلایتن می‌تواند شبکه‌ای مدولار به‌وجود بیاورد که به شرکت‌های مختلف اجازه می‌دهد بنا به نیازها و خواسته‌هایشان اقدام به شخصی‌سازی بلاکچین مذکور برای استفاده‌های متنوع کنند. خدمات بلاکچین کلایتن برای طیف وسیعی از شرکت‌ها از خدمات سلامت گرفته تا حوزه سرگرمی قابل‌استفاده است.
لینک مفید: مقایسه بلاکچین عمومی و خصوصی در یک نگاه
این بلاکچین چطور کار می‌کند؟
کلایتن از الگوریتم‌های اجماع مختلفی مانند الگوریتم اثبات سهام (POS) و اثبات کار (POW) و البته الگوریتم دیگری موسوم به اجماع تحمل خطای بیزانس استانبول (IBFT) بهره می‌برد. شبکه با به‌کارگیری تحمل خطای بیزانس ساختاری هیبریدی فراهم می‌کند که هم ویژگی‌های شبکه‌های بلاک‌چینی عمومی و هم خصوصی‌ها را دارد.
بلاکچین کلایتن از ماشین مجازی مشابه ماشین مجازی اتریوم بهره می‌برد. عملکردش هم شبیه شبکه اتریوم است با این تفاوت که سرعت بیشتری دارد. کلایتن از ماشین‌های مجازی در راستای توانمندسازی قراردادهای هوشمند برای رسیدگی به حدود ۴۰۰۰ تراکنش در هر ثانیه بهره می‌برد. گس فی آن هم 1/10 اتریوم است.
البته مشکل مقیاس‌پذیری در خصوص شبکه کلایتن وجود دارد. با این حال، مزایایی مانند قابل پیش‌بینی‌بودن نرخ کارمزدها را دارد. تراکنش‌هایی که در این بستر هستند، ثابت‌اند و از همین روی، کارمزدها را می‌توان حدس زد و پیش‌بینی کرد.
لینک مفید: تفاوت بلاکچین لایه 1 و لایه 2 ؟ راه حلی برای مقیاس پذیری
اکوسیستم اپلیکیشن مبتنی بر بلاکچین کلایتن (BApp) چگونه است؟
برخلاف سیستم‌های بلاکچین دیگری که خدمات هاست خود را با عنوان اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز معرفی می‌کنند، کلایتن زنجیره خدماتش را با عنوان اپلیکیشن‌های بلاکچین یا BApp عنوان می‌کند. بنا به وبسایت رسمی این شرکت، اپلیکیشن‌های بلاکچین در دنیای کلایتن شهروندانی درجه یک هستند.
چرا؟ چون برخلاف بلاک‌چین‌های دیگر اجباری به اجرای خدمات وب غیرمتمرکز ندارند. با این حال، هم اپلیکیشن‌های بلاک‌چینی متمرکز و هم غیرمتمرکز می‌توانند از شبکه اصلی عمومی کلایتن بهره ببرند. امنیت و وضوح عملیات در این شبکه‌ها هم بالاست.
حاکمیت در کلایتن
همان‌طور که از بلاک‌چینی در حوزه کسب‌وکار انتظار می‌رود، وظیفه تصمیم‌گیری و کنترل امور در شبکه آن مختص هیأتی متشکل از سازمان‌ها و کسب‌وکارهای بین‌المللی است و این کار از سوی دارندگان توکن‌ها صورت نمی‌گیرد (برخلاف بلاک‌چین‌های دیگر).
اعضای شورای حاکمیت کلایتن مسئول مدیریت و تصمیم‌گیری عملیات مختلف شبکه هستند. این اعضا باید فعالیت نود های شبکه (nodes) را پیش‌بینی یا به‌سادگی زنجیره‌های خدمات را فراهم کنند. در نهایت، اعضای هیأت حاکمیت مسئول رشد و توسعه اکوسیستم هستند.
Klaytn Improvement Reserve چیست؟
Klaytn Improvement Reserve مکانیزم پاداش‌دهی پلتفرم است و به توسعه‌دهندگان و کاربرانی که در رشد شبکه نقش دارند، پاداش‌هایی عرضه می‌کند. زمانی که آن‌ها نقشی در راستای رشد پلتفرم ایفا می‌کنند از طریق سامانه توسعه کلایتن (KIR) برای جبران خدماتشان پاداش می‌گیرند.
سامانه مذکور در خصوص توسعه اپلیکیشن‌های خلاقانه مبتنی بر قراردادهای هوشمند هم فعالیت می‌کند و باعث می‌شود که تراکنش‌ها با سرعتی مطلوب و کارمزدی اندک پیش بروند. کم‌بودن کارمزدها و سرعت قابل‌ملاحظه تراکنش‌ها همیشه یکی از برگ برنده‌های شبکه‌های غیرمتمرکز و پلتفرم‌هایی است که در دنیای بلاک‌چین‌ها و ارزهای دیجیتالی مشغول به فعالیت هستند.
توکن بومی (KLAY)
کِلی توکن بومی بلاکچین کلایتن است که برای تراکنش‌های شبکه و اپلیکیشن‌های دیگر آن حکم توکن یوتیلیتی یا همان توکن کاربردی (utility) را دارد. توکن کلایتن برای پرداخت در تمام اپلیکیشن‌هایی به کار می‌رود که در اکوسیستم کلایتن مشغول به فعالیت هستند. در سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۱، تقریبا ۲ میلیارد توکن KLAY در گردش بوده‌اند و رشد و رونق آن رو به افزایش بوده است.
لینک مفید: توکنایز کردن (Tokenize) در بلاکچین
در آخر
بلاکچین کلایتن خواهان توسعه مقیاس‌پذیری در کنار افزایش کاربرد شبکه‌های زنجیره‌ای در صنایع و کسب‌وکارهای گوناگون است. رشد چنین بسترهایی می‌تواند تا حد زیادی روی کاربردی‌شدن شبکه‌های غیرمتمرکز و اپلیکیشن‌های مرتبط با آن‌ها نقش داشته باشد.
بلاکچین و ارزهای دیجیتال زمانی می‌توانند نقش و حضور محسوسی برای افراد مختلف داشته باشند که به‌طور محسوس اثرگذاری‌شان را ثابت کنند. در صورتی که شرکت‌ها و کسب‌وکارهای مختلف بتوانند از امکانات بلاک‌چین‌هایی نظیر کلایتن در مدیریت و پیش‌برد امور روزانه‌شان بهره ببرند، قطعاً محبوبیت پلتفرم‌های این حوزه هم افزایش پیدا خواهد کرد.
کلایتن آینده روشنی دارد چون از ویژگی مهمی برخوردار است: امکان شخصی‌سازی برای شرکت‌های مختلف. اگر موانع و چالش‌های قانونی مانع فعالیت این پلتفرم نشود، امید زیادی به رشد و توسعه‌اش وجود خواهد داشت. برای دادن نظرات قطعی در این خصوص باید کمی صبر کنیم.
