استخر لیکوئیدیتی(Liquidity Pools) یا نقدینگی چیست؟

استخرهای نقدینگی یا همان لیکوئیدیتی پولز استاندارد و معیاری مناسب برای معامله کارآمد دارایی‌ها هستند. از طرف دیگر به سرمایه‌گذاران هم اجازه می‌دهند که به سود و درآمد برسند. در واقع، استخرهای نقدینگی به کاربران کمک می‌کنند که رمزارزها را در صرافی‌های غیرمتمرکز و پلتفرم‌های دیگر خرید و فروش کنند. سرمایه‌گذاران هم با حضورشان به عنوان تأمین‌کننده به سود و منفعت می‌رسند. دیگر نیازی به بازارگردان‌های متمرکز وجود ندارد. در این مقاله از فکت کوینز درباره استخر نقدینگی (Liquidity Pools) برایتان خواهیم گفت. اگر قصد فعالیت در استخرهای نقدینگی را دارید، آگاهی از نکاتی که برایتان خواهیم گفت، در مسیر موفقیت‌تان مفید خواهد بود.

استخر نقدینگی چیست؟

هر استخر نقدینگی مکانی است که از طریق تأمین مالی جمعی راه‌اندازی می‌شود. این استخرها بستری از رمزارزها و توکن‌هایی هستند که در قراردادی هوشمند قفل شده‌اند. قرارداد مذکور برای آسان‌کردن تراکنش‌های صرافی‌های غیرمتمرکز استفاده می‌شود.

اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم، باید به انواع صرافی‌ها اشاره کنیم و کاربرد استخر نقدینگی را در راستای سازوکار آنها شرح بدهیم. صرافی‌های اتریومی دو نوع هستند:

• همتا به همتا با دفتر سفارش یا همان اوردربوک (OrderBook) مانند 0x یا Radar Relay؛
• صرافی‌های غیرمتمرکز حاوی استخر نقدینگی مانند Kyber، Uniswap و Bancor.

صرافی‌های نوع نخست یعنی دارای دفتر سفارش مبتنی بر سیستم درخواست و پیشنهاد عمل می‌کنند. خریداران و فروشندگانی که از نقطه‌نظر قیمت معامله با هم در توافق هستند از سوی سیستم این صرافی‌ها شناسایی می‌شوند و با هم در یک مسیر قرار می‌گیرند. در واقع خریدار و فروشنده از طرف صرافی با هم آشنا و اصطلاحاً مچ (MATCH) می‌شوند.

کسانی که خواهان خرید دارایی خاصی در صرافی‌های همتابه‌همتا هستند، سفارش محدود یا همان LIMIT ORDER ایجاد می‌کنند و خریدارانی که قیمت پیشنهادی آنها را قبول دارند هم سفارش را اجرا می‌کنند. این روند تا زمانی خوب است که نقدینگی در بازار زیاد باشد.

اگر نقدینگی پایین و نوسانات بالا باشد، دارایی‌ها موردپذیرش عموم قرار نمی‌گیرند و رشدورونق از چنین صرافی‌هایی دور می‌شود. در واقع، بهتر است بگوییم که مکانیزم بازار دستخوش شوک و نوسانات می‌شود.

اما به‌جای بازارهای خرید و فروش سنتی، پلتفرم‌های غیرمتمرکز متعدد از بازارسازهای خودکار استفاده می‌کنند. این بازارسازها به کمک استخرهای نقدینگی رمزارزها اجازه تراکنش‌های بی‌نیاز از مجوز و به شکلی خودکار را صادر می‌کنند. استخرهای نقدینگی نمی‌گذارند که توکن‌ها وابسته به حجم ترید باشند و نقدینگی دائم را برای توکن‌های مختلف ضمانت می‌کنند.

بیشتر بخوانید: شبکه نقدینگی (Liquidity Network) چیست؟

نقش استخرهای نقدینگی در دیفای چیست؟

استخرها یا همان pools نقش مهمی در اکوسیستم دیفای دارند. به‌ویژه، زمانی که صحبت از صرافی‌های غیرمتمرکز می‌شود، این نقش رنگ بیشتری هم به خود می‌گیرد.

در واقع، نقش آنها در صرافی‌های غیرمتمرکز این است که به کاربران کمک می‌کنند، دارایی‌هایشان را در قراردادهای هوشمند بگذارند و نقدینگی لازم برای تریدرها (trader) را فراهم می‌کنند. در این صورت، امکان مبادله و تراکنش میان ارزهای مختلف به‌وجود می‌آید.

استخر نقدینگی می‌تواند نقدینگی لازم را فراهم کند. ضمن اینکه به اکوسیستم دیفای سرعت و سهولت را تقدیم می‌کند. قبل از اینکه بازارسازان خودکار یا اتوماتیک(AMMs) وارد بازی شوند، تأمین نقدینگی بازار برای صرافی‌های غیرمتمرکز در اتریوم چالش مهمی بود.

در آن زمان، صرافی‌های غیرمتمرکز فناوری‌های تازه‌ای بودند که رابط کاربری‌شان پیچیده به نظر می‌رسید. تعداد خریداران و فروشندگان در این بستر هم محدود بود و برای همین، کاربران اندکی میل به حضور در چنین بازاری داشتند.

حالا اوضاع فرق کرده است. استخرهای نقدینگی با تأمین نقدینگی لازم نمی‌گذارند که مشکلی پیش بیاید. به تأمین‌کنندگان امتیازات و جوایزی هم تعلق می‌گیرد تا برای ادامه‌دادن حضورشان در نقش واسطه تشویق شوند.

هرچقدر که دارایی‌ها و نقدینگی بیشتری در استخرها باشد، تراکنش‌ها و معاملات در صرافی‌های غیرمتمرکز هم ساده‌تر پیش خواهند رفت.

بیشتر بخوانید: نسخه سوم استخر نقدینگی آوی راه‌اندازی شد؛ تحولی نوین در استخرهای نقدینگی؟

چرا استخر نقدینگی مهم است؟

کم‌بودن حجم نقدینگی در هیچ بازاری جالب نیست. کمبود چنین چیزی باعث می‌شود که هنگام ورود به بازار یا خروج از آن، اسلیپیج به یک دغدغه مهم تبدیل شود. اسلیپیج تفاوت میان قیمت موردانتظار از یک معامله و قیمتی است که معامله با آن انجام می‌شود.

اسلیپیج بیشتر در طول زمان‌هایی رخ می‌دهد که نوسانات بسیار زیاد است. علاوه بر آن، در زمان‌هایی هم شکل می‌گیرد که سفارشی بزرگ مطرح می‌شود اما حجم کافی متناسب با قیمت در نظرگرفته شده برای سفارش وجود ندارد. پس شکاف قیمتی میان پیشنهاد خرید و فروش پُر نمی‌شود.

در این حالت، نرخ قیمت سفارشی که در حالت نوسان شدید یا حجم موجودی اندک صورت می‌گیرد با چالش‌های زیادی روبه‌رو می‌شود. استخرهای نقدینگی می‌توانند همه این چالش‌ها را از بین ببرند. در ازای پاداش و امتیازهایی که به تأمین‌کنندگان نقدینگی داده می‌شود از آنها در جهت پرکردن نقدینگی بازار کمک گرفته می‌شود.

ترید‌کردن با پروتکل‌های استخر نقدینگی مانند بنکور (Bancor) یا یونی سواپ (Uniswap) به مچ‌کردن یا همان تطبیق‌دادن و وصل‌کردن خریدار و فروشنده نیازی ندارد. منظور چیست؟ یعنی کاربران می‌توانند به‌سادگی دارایی‌ها و توکن‌هایشان را معامله کنند. این کار با نقدینگی موجودی انجام می‌گیرد که از سوی قراردادهای هوشمند در اختیار کاربران قرار می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: آموزش گام به گام خرید و فروش در یونی سواپ (Uniswap)

سازوکار استخر نقدینگی چیست؟

هر استخر نقدینگی رمزارزی باید طوری طراحی شود که به تأمین‌کنندگان نقدینگی جایزه‌هایی اعطا کند. ارائه امتیاز به آنهاست که باعث می‌شود دارایی‌هایشان را در بستر شبکه استیک (stake) کنند. استیکر ها یا همان تامین کنندگان نقدینگی کارمزد تراکنش‌ها و جوایزی را از سوی صرافی‌ها به‌دست می‌آورند؛ صرافی‌هایی که توکن‌هایشان را در استخر آنها گذاشته‌اند.

زمانی که کاربری اقدام به تأمین نقدینگی استخر می‌کند، به او توکن‌های تأمین‌کنندگی (liquidity provider (LP) tokens) پاداش داده می‌شود. این توکن‌ها در اکوسیستم دیفای کاربردهای متنوعی دارند و ارزشمند هستند.

اندازه این توکن‌ها متناسب با حجم سرمایه‌ای است که در استخر استیک می‌شود. اگر کاربری بخواهد سرمایه‌اش را از استخر خارج کند، توکن‌های امتیازی هم از او بازپس گرفته می‌شوند.

استخرهای نقدینگی در پروتکل‌های مختلف از الگوریتم‌هایی استفاده می‌کنند که کمی با یکدیگر متفاوت است. برای مثال، استخرهای نقدینگی یونی سواپ از فرمول محصول ثابتی استفاده بهره می‌برند که نسبت و نرخ قیمت‌ها را رصد و مراقبت می‌کند.

بنا به این پروتکل، هر استخر می‌تواند به‌طور پیوسته نقدینگی بازار رمزارز را با مدیریت قیمت‌ها و نرخ‌های معاملات، متناسب با افزایش تقاضای توکن‌ها فراهم کند.

بیشتر بخوانید: معرفی برترین کوین های استیکینگ

رابطه میان ییلد فارمینگ و استخرهای نقدینگی چیست؟

برای اینکه تجربه معاملات خوبی برای کاربران رقم بخورد، استخرهای نقدینگی سعی می‌کنند که شرایط را برای تأمین‌کنندگان نقدینگی جذاب‌تر کنند. اگر به عنوان تأمین‌کننده نقدینگی وارد شوید و بخواهید که بیشترین میزان توکن‌های LP را دریافت کنید یعنی وارد فرایند استخراج نقدینگی شده‌اید.

استخراج نقدینگی به معنای این است که چطور تأمین‌کنندگان نقدینگی می‌توانند توکن‌های LP خود را بهینه کنند و از آنها سود بیشتری به‌دست بیاورند.

بازارهای دیفای متنوعی وجود دارد. اما تأمین‌کنندگان باید به سراغ کدام پلتفرم بروند؟ اینجاست که ییلد فارمینگ به‌میان می‌آید. این کار، استیک‌کردن یا قفل‌کردن رمزارزها در پروتکلی بلاک‌چینی است. این کار باعث می‌شود که پاداش‌های توکنی به کاربر داده شود.

هدف از ییلد فارمینگ این است که توکن‌ها را در اپلیکیشن‌های دیفای مختلف قفل یا استیک کند. اما چرا؟ چنین روندی باعث می‌شود که به فراهم کنندگان سرمایه امکان دریافت امتیازات و توکن‌هایی به عنوان پاداش داده شود.

بیشتر بخوانید: استیک بهتر است یا کشت سود؟ تفاوت این دو در چیست؟

در آخر

استخر نقدینگی توانسته مشکل بزرگ نقدینگی را در پلتفرم‌های معاملاتی غیرمتمرکز رمزارزی از میان بردارد. امتیازاتی که در اختیار کاربران تأمین‌کننده نقدینگی قرار می‌گیرد هم بسیار چشم‌گیر و جذاب است. به‌نظر می‌رسد که چنین سازوکاری از خلاقیتی بسیار جالب و هوشمندانه نشأت گرفته شده است. روز به روز هم به رونق این روش اضافه می‌شود. با وجود چنین سازوکارهایی دیگر تراکنش‌های مختلف در صرافی‌ها با حالتی روان و راحت پیش خواهند رفت. نظرتان چیست؟ آینده نقدینگی در بازارهای رمزارزی چطور خواهد بود؟ روش‌های خلاقانه‌تری هم در راه است؟

اگر به دنبال بهترین آموزشگاه آموزش ارز دیجیتال در اصفهان هستید، مجموعه فکت کوینز با ارائه به روزترین آموزش‌ها و تکنیک‌های معاملاتی می‌تواند به شما کمک کند تا با کمترین ریسک و بیشترین اطلاعات وارد این بازار مالی جهانی شوید. فکت کوینز یکی از بهترین مجموعه‌ها برای تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال در اصفهان است و شما با شرکت در دوره ها می توانید تمامی اطلاعات و مهارت‌های مورد نیاز برای فعالیت در حوزه ارزهای دیجیتال را بیاموزید.