عبارت بازیابی یا Seed Phrase در کیف پول

عبارت سید (Seed) یا بازیابی ، مجموعه‌ای متشکل از 12 یا 24 کلمه انگلیسی است که هدف آنها ارائه راهی آسان و ساده برای پشتیبانی از کیف پول ارز دیجیتال ما است. به این ترتیب، اگر به هر دلیلی کنترل آن را از دست دادیم. می‌توانیم آن را فقط با استفاده از این کلمات به ترتیبی که در ابتدا به ما داده شده بازیابی کنیم.

یعنی در صورت خرابی، سرقت یا از بین رفتن تلفن هوشمند یا رایانه، می‌توانیم از عبارت سید (Seed Phrase) استفاده کنیم و کیف پول خود را از دستگاه دیگری بازیابی کنیم. همه اینها در حالی است که به آدرس‌های مرتبط با کیف پول خود و منابع مالی موجود در آن دسترسی پیدا می‌کنیم. بنابراین، عبارات سید به نوعی رمزگذاری کلیدهای خصوصی کیف پول ما هستند. اما به روشی بسیار دوستانه و قابل کنترل‌تر.

این کلمات معمولاً توسط کیف پول به زبان انگلیسی نمایش داده می‌شوند. اگرچه برخی از کیف پول‌ها کلمات را به زبان‌های دیگر نیز ارائه می‌دهند. و این کار را آسان می‌کند. از طرف دیگر، به نظر نمی‌رسد که این کلمات رابطه خاصی با یکدیگر داشته و یا معنایی داشته باشند. اما واقعیت این است که به صورت رمزنگاری‌شده و با یک نظم خاص کنار هم چیده شده‌اند. حال بیایید درباره این ویژگی عملی بیشتر بدانیم و با نحوه عملکرد آن آشنا شویم.

نکته  ایمنی

لازم به ذکر است که عبارت بازیابی به شما امکان می‌دهد تا در صورت خراب شدن یا از بین رفتن دستگاه موبایل خود، ارزهای دیجیتال خود را بازیابی کنید، اما اگر یک کاربر قربانی سرقت عبارت بازیابی شود، احتمالاً تمام ارزهای دیجیتال خود را از دست خواهد داد. زیرا قادر به برگرداندن هیچ چیزی نیست. هرکسی که دانه داشته باشد قدرت کنترل وجوه را دارد و آنها را به مسیر دیگری منتقل می‌کند.

عبارت بازیابی یا عبارت سید چگونه کار می‌کند؟

عبارت سید (seed) عملیاتی کاملاً ساده دارد که می‌توانیم آن را به یک سری فاز تقسیم کنیم. مکانیزم آن به شرح زیر است:

ابتدا ، توسعه‌دهنده کیف پول عملکرد عبارت بازیابی را طبق استاندارد BIP-39 یا برخی مشتقات آن پیاده‌سازی می‌کند. BIP-39 متمرکز بر ارائه روشی برای تولید کلیدهای خصوصی با استفاده از یک سری واژه‌های مهم است. که به بازگرداندن کیف پول ما کمک می‌کند و در عین حال فرآیند ساخت کلیدهای خصوصی و عمومی امن را نیز انجام می‌دهد.

استاندارد BIP-39 کلمات را به صورت تصادفی تولید می‌کند. این کلمات عموماً به زبان انگلیسی است و یک جمله طولانی با آنها امی‌سازد (متشکل از 12 تا 24 کلمه). در اینجا هرچه تعداد کلمات بیشتر باشد، انتروپی و امنیت جمله حاصل شده بیشتر است.

آنتروپی در عبارت بازیابی

البته این کلمات از میان کلمات طولانی و با آنتروپی خوب (به صورت تصادفی) انتخاب شده‌اند. تا بهترین امنیت ممکن را ارائه دهند. هنگامی که الگوریتم‌های کیف پول این مجموعه کلمات را ایجاد کردند، از کاربر خواسته می‌شود تا آنها را به همان ترتیب داده شده ذخیره کند. این نکته مهم است. زیرا در غیر این صورت، کیف پول را نمی‌توان در صورت نیاز بازگرداند. بعلاوه، کیف پول از ما می‌خواهد که این کلمات را به همان ترتیب وارد کنیم. این لازمه‌ی تأیید آنها است.

آنتروپی

در مرحله تولید کلید خصوصی کیف پول ما فعال می‌شود. این فرآیند به کمک استفاده از یک تابع رمزنگاری به نام PBKDF2 امکان پذیر می‌شود. این تابع یک استاندارد رمزنگاری برای استخراج کلیدهای ایمن برای حملات هکرها است. هکر طی یک حمله ممکن است بتواند عبارت و با آن کلید خصوصی ما را بدست آورد. تابع PBKDF2 توسط کل عبارت بازیابی یا عبارت سید کیف پول تغذیه می‌شود. این منبع آنتروپی یا بی‌نظمی در فرآیند اصلی استخراج خواهد بود.

کلید نهایی به عنوان عبارت دوتایی یا باینری سید شناخته می‌شود. و این یکی از مواردی است که در نهایت برای تولید کلیدهای خصوصی یا حتی کیف پول HD مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور خلاصه، عبارت بازیابی دوتایی ما عبارتی است که در نهایت به ما امکان می‌دهد کلید خصوصی خود را تولید کنیم.

استاندارد BIP-00032 یعنی اگر از کلمات مشابه در کیف پول‌های مختلف استفاده کنیم که از BIP-0032 پشتیبانی می‌کنند و از یک ارز رمزنگاری‌شده یکسان هستند، همیشه عبارت دوتایی یکسانی دریافت خواهیم کرد. و از آنجا می‌توانیم کلید خصوصی و بقیه کلیدهای عمومی را استخراج کنیم که متعلق به ماست.

اجرای عبارت بازیابی در کیف پول‌ها

بدون شک، یکی از مهم‌ترین پیشرفت‌ها در ارزهای دیجیتال، اجرای عبارت بازیابی بود. زیرا مدیریت و به خاطر سپاری این کلیدها بسیار ساده تر از کلیدهای خصوصی است. به عنوان مثال، در کیف پول‌های HD معمولاً عبارات بازیابی پیاده‌سازی می‌شوند و هنگام ایجاد کیف پول یک عبارت ایجاد می‌کنند. این کار با هدف تسهیل عملکرد و بهبودی کیف پول انجام می‌شود.

نکاتی برای محافظت از عبارت بازیابی

در مرحله اول، هنگام راه اندازی کیف پول، باید یک نسخه دقیق از عبارت سید تهیه کنید. بدون اشتباه تایپی و به ترتیب خاصی که نمایش داده می‌شود. سپس توصیه می‌شود از این عبارت چندین نسخه پشتیبان تهیه کنید و آنها را در مکان‌های مختلف و امن ذخیره کنید. این کار ضمانت می‌کند که در هر صورت یا هر موقعیتی، کیف پول و سرمایه‌ی شما در دسترس خواهد بود. می‌توان استراتژی‌هایی را برای توزیع کلمات در مکان‌های مختلف دنبال کرد. وقتی نوبت به تهیه نسخه پشتیبان در مکانی امن می‌رسد، منظور این است که آنها را روی کاغذ بنویسید و در یک مکان بسیار امن، به عنوان مثال در یک گاوصندوق نگهداری کنید.

لطفاً توجه داشته باشید که اگر شخص ثالث پشتیبان شما را پیدا کند، ممکن است به وجوه شما دسترسی داشته باشد. فکت کوینز به شما توصیه می‌کند که هرگز نباید نسخه پشتیبان از عبارات بازیابی را در ایمیل‌ها، تصاویر یا سایر شبکه‌های دیجیتال نگه دارید. از آنجا که خطر هک شدن آنها وجود دارد و شخص دیگری می‌تواند به وجوه شما دسترسی پیدا کند.

جمع بندی

بسیاری از کیف پول‌ها می‌توانند لایه‌های امنیتی بیشتری را اضافه کنند. مانند تنظیم پین کد یا رمز عبور برای افزایش امنیت. اما توجه داشته باشید که اینها هرگز جایگزین عبارت بازیابی نمی‌شود. بنابراین اگر آن رمز ورود اضافی را گم کنید، دسترسی به آدرس‌ها و سرمایه‌ی خود را نیز از دست خواهید داد.

اگر هنگام تنظیم کیف پول، این فرصت را دارید که عبارت بازیابی خود را تنظیم کنید، این کار را نکنید. برای امنیت بهتر است به نرم‌افزار کیف پول اجازه دهید تا به طور تصادفی عبارت seed را تولید کند.