شاخص ترس و طمع چیست؛ چه کاربردی در تحلیل قیمت رمز ارزها دارد؟

شاخص ترس و طمع بازار ارز دیجیتال، شاخصی از احساسات بازار است که قادر است به ما در تعیین نقاط ورود و خروج بازار کمک بسزایی کند. اساساً احساسات بازیگران بازار، تأثیر بسزایی بر قیمت یک دارایی در بازار دارد. درواقع با استفاده از این شاخص، می‌توان از مزیت تصمیم‌گیری صحیح جهت خرید یا عدم خرید یک رمز ارز برخوردار شد. اساسا شاخص ترس و طمع ارز دیجیتال قادر است به ما در شناخت احساسات سرمایه‌گذاران و تریدرهای بازار کمک کند.

از این‌ رو، در این مطلب از فکت کوینز، قصد داریم تا به معرفی این شاخص مفیددر بازارهای مالی پرداخته و کاربرد آن در بازار ارزهای دیجیتال را موردبررسی قرار دهیم.

شاخص ترس و طمع (Fear and Greed Index) چیست؟

شاخص ترس و طمع ارز دیجیتال، ابزاری است که به سرمایه‌گذاران و معامله‌گران کمک می‌کند تا بازار بیت کوین و سایر رمز ارزها را از دید احساسات بازار (Sentiment) تجزیه‌وتحلیل کنند. در حقیقت این شاخص میزان ترس یا طمع تریدرها را به ما نشان می‌دهد و از همین رو است که به آن اصطلاحاً شاخص ترس‌و‌طمع گفته می‌شود.

ایده اصلی این شاخص این است که وقتی بازار بیش‌ از حد وحشت زده است، ممکن است بیانگر این باشد که قیمت بیت کوین در آن زمان، ارزان است و می‌تواند یک فرصت خوب برای خرید باشد.

البته عکس این حالت نیز صادق است؛ یعنی وقتی شاخص ترس و طمع نشان‌دهنده این باشد که فعالان بازار به‌شدت برای خرید حریص هستند، می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که قیمت بیت کوین بسیار بالاتر از ارزش ذاتی آن است و می‌تواند زمان خوبی برای فروش این دارایی باشد.

چرا استفاده از شاخص ترس و طمع برای سرمایه‌گذاران و معامله گران مفید است؟

به‌طور کلی، درک مزایای استفاده از شاخص Fear and Greed می‌تواند فرصتی را برای سرمایه‌گذاران باهوش فراهم کند تا زمانی که میزان ترس موجود در بازار به بیش‌ازحد معمول است، اقدام به خرید کرده و زمانی که میزان طمع بازار را فا گرفته، اقدام به فروش کنند. نتیجتاً اینکه این شاخص می‌تواند بر بهبود تصمیمات سرمایه‌گذاران و تریدرها اثرگذار باشد.

زمانی که احساسات بازار به‌شدت منفی است، این شاخص به رنگ قرمز در می‌آید که بیانگر ترس شدید موجود در بازار است. از طرفی، هنگامی‌که احساسات بازار مثبت باشد، این شاخص به رنگ سبز در خواهد آمد که حاکی از طمع شدید معامله‌گران است.

بنابراین، این شاخص می‌تواند به‌عنوان یک ابزار مدیریت هیجانی مفید عمل کند. درواقع این معیار به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا احساسات خود را از بقیه بازار جدا کرده و از هرگونه واکنش غیرمنطقی نسبت به تغییرات ناگهانی قیمت و نوسانات بازار اجتناب کنند. این شاخص به‌خصوص زمانی که در کنار دیگر ابزارهای مرتبطی مورداستفاده قرار گیرد بسیار مفید خواهد بود.

چگونه از شاخص ترس و طمع جهت درک احساسات بازار استفاده کنیم؟

شاخص ترس و طمع به طور کلی در یک بازه بین ۰ تا ۱۰۰ نوسان می‌کند که اعداد نزدیک به ۰ قرمزرنگ و اعداد نزدیک به ۱۰۰ نیز سبزرنگ هستند.

اساساً زمانی که این شاخص قرمزرنگ بوده و در نزدیکی صفر قرار دارد، این موضوع نشان‌دهنده ترس شدید بازار بوده و می‌تواند بیانگر این باشد که بسیاری از سرمایه‌گذاران بیت کوین (BTC) یا دیگر رمز ارزها، شدیدا نگران کاهش بیشتر قیمت هستند. در چنین زمانی، احساس ترس بر افراد حاکم بوده و ممکن است قدرت تصمیم‌گیری صحیح را از آنها برباید.

اما هنگامی‌که این شاخص سبزرنگ بوده و در نزدیکی عدد ۱۰۰ قرار دارد، این بیانگر طمع شدید موجود در بازار بوده و می‌تواند نشان دهد این باشد که بسیاری از سرمایه‌گذاران بیت کوین (BTC) و سایر ارزهای دیجیتال، بیش‌ازحد نسبت به افزایش قیمت‌ هیجان‌زده هستند.

چگونه نمودار شاخص ترس و طمع رمزارزها را تفسیر کنیم؟

در تصویر زیر می‌توانید امتیاز شاخص بیت کوین (یا دیگر رمز ارزها) را مشاهده کنید. اساساً این ابزار این امکان را به شما می‌دهد تا نه تنها امتیاز فعلی شاخص ترس و طمع را ببینید، بلکه مشاهده کنید که چگونه این امتیاز در طول زمان به‌موازات با قیمت این دارایی تغییر کرده است.

به‌طور کلی، سرمایه‌گذاران می‌توانند ببینند که چگونه این شاخص از لحاظ تاریخی با قیمت در تعامل است. البته این نمودار زنده هرروز به‌روزرسانی خواهد شد و شما می‌توانید با کلیک بر روی اینجا ببینید که چگونه شاخص ترس و طمع بیت کوین همراه با قیمت بیت کوین در طول زمان دستخوش تغییر می‌شود.

داده‌های ورودی جهت ایجاد نمودار شاخص ترس و طمع

به‌صورت کلی، ورودی‌های نمودار Fear and Greed index هر روز از چندین منبع مختلف به‌دست می‌آیند. البته هرکدام از این منابع به روش مخصوص به خود، اقدام به جمع‌آوری این داده‌ها می‌کنند.

اساساً این منابع عبارت‌اند از:

• نوسانات فعلی قیمت بیت کوین نسبت به ۳۰ روز و ۹۰ روز گذشته (افزایش عجیب نوسانات گاهی اوقات می‌تواند نشانه‌ای از میزان ترس بسیار شدید بازار باشد.)
  
• حرکت و حجم نسبت به ۳۰ روز و ۹۰ روز گذشته (به‌صورت نسبی، حجم بالای خرید می‌تواند نشان‌دهنده طمع بیش‌ازحد بازار باشد.)
  
• تحلیل احساسات موجود در شبکه‌های اجتماعی به نوع و البته میزان احساسات در یک زمان معین نسبت به حد نرمال تاریخی می‌پردازد. (این فاکتور اساساً تعداد هشتگ‌های استفاده‌شده مربوط به بیت کوین را در شبکه‌های اجتماعی همچون توییتر مورد بررسی قرار می‌دهد.)
  
• سلطه (دامیننس) بیت کوین نسبت به سایر ارزهای دیجیتال.

مزایا و معایب شاخص ترس و طمع

شاخص ترس و طمع موافقان و مخالفان خودش را دارد. در حقیقت بخشی از جامعه سرمایه‌گذاران و تریدرها که ادعا می‌کنند این شاخص زمان‌بندی روندهای بازار را تشویق می‌کند، با شک و تردید در خصوص استفاده از این شاخص مواجه شده‌اند.
از طرفی، سرمایه‌گذاران و تریدرهایی که طرفدار این شاخص هستند، ادعا می‌کنند که با ترکیب شاخص ترس و طمع با تحلیل بنیادی و دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال، این معیار به ابزار مفیدی جهت ارزیابی احساسات بازار بدل می‌گردد. 

در ادامه قصد داریم تا مزایا و معایب استفاده از این شاخص را مورد بررسی قرار دهیم.

مزایا

• هنگامی‌که با سایر ابزارهای تحلیلی بازار ترکیب شود، می‌تواند برای سرمایه‌گذارانی که سعی در انتخاب زمان بهینه برای ورود یا خروج از بازار یا یک موقعیت خاص را دارند، مفید باشد.
  
• Fear and Greed index را می‌توان جهت اعتبارسنجی دیگر تحلیل‌های بنیادی یا تکنیکال و بالعکس استفاده کرد.
  
• اندیکاتور ترس و طمع می‌تواند سرمایه‌گذاران را نسبت به احساسات و سوگیری‌های خودشان که می‌تواند بر تصمیم‌گیری‌های آنها تأثیرگذار باشد، آگاه کند. به‌عنوان‌مثال، ترس شدید می‌تواند به سرمایه‌گذاران کمک کند تا از ذهنیت گروهی اجتناب کنند؛ بخصوص زمانی که تحلیل‌های منطقی، خلاف این موضوع را می‌گویند.

معایب

• هرگز پیشنهاد نمی‌کنیم که صرفاً بر روی احساسات بازار تکیه کنید. در حقیقت شاخص ترس و طمع را تنها باید در چارچوب عوامل دیگر در نظر گرفت.
  
• هر نشانه‌ای از اصلاح بازار یا روند نزولی، خود را در اندیکاتورهای سنتیمنت نشان نمی‌دهد. در عوض، این نشانه‌ها معمولاً در روندهای اقتصادی و نوع فعالیت افراد در بازار آشکار می‌شوند.
• احساسات بازار نمی‌تواند یک رخداد غیر منتظره (Black Swan) (مثل یک بیماری همه‌گیر یا یک حمله تروریستی یا دیگر رویدادهای کلان اقتصادی) که می‌تواند بازارها را به حرکت درآورد را پیش‌بینی کند.

سخن پایانی

ترس و طمع اساساً احساسات قدرتمندی هستند که می‌توانند بر جهت‌گیری بازارهای سهام و دیگر بازارهای مالی همچون بازار رمز ارزها تأثیرگذار باشند. اساساً شاخص ترس و طمع ارز دیجیتال تلاش می‌کند تا این احساسات را مهار کرده تا بدین ترتیب سرمایه‌گذاران را در زمانی که ترس یا طمع بیش‌ازحد، بازار را هدایت می‌کند، آگاه کرده و به‌عنوان یک شاخص مخالف، در راستای هدایت تصمیمات خریدوفروش افراد عمل کند. با وجود اینکه این شاخص قادر است تا ابزار مفیدی جهت سنجش احساسات بازار باشد، اما تنها باید در چارچوب یک تحلیل کامل با استفاده از شاخص‌های تکنیکال و بنیادی از آن استفاده شود.

نتیجتاً اینکه شاخص Fear and Greed می‌تواند به شناخت حال و هوای بازار و پیش‌بینی لحظه مناسب جهت خرید یا فروش یک دارایی، کمک شایانی کند. با این‌ حال، بازهم پیشنهاد می‌کنیم که تنها بر روی این اندیکاتور تمرکز نکنید؛ چراکه به دلیل نوسانات قیمتی شدید بیت کوین و دیگر رمز ارزها، ممکن است بین این شاخص و وضعیت واقعی بازار اختلاف‌نظر وجود داشته باشد.