تا به حال مفهوم کلاهبرداری خروج (Exit Scam) به گوشتان خورده است؟ اگر در حوزه‌ی ارزهای دیجیتال فعالیت داشته باشید ، بعید نیست که با چنین اصطلاحی روبرو شوید و سوالاتی از قبیل «کلاه برداری خروج چیست؟ چطور گرفتار آن نشویم؟» برایتان پیش بیابد. در دوره‌ای که افراد همواره به فکر ورود به این حوزه‌اند، شناخت انواع کلاهبرداری و انجام اقدامات پیشگیرانه از نان شب واجب تر است! در این مقاله از فکت کوینز با این نوع کلاهبرداری و راه‌های پیشگیری و حفاظت از سرمایه آشنا خواهید شد.
آشنایی با کلاهبرداری‌های خروج
چشم انداز ارزهای دیجیتال دائماً در حال تغییر است و در این میان کلاهبرداری‌های خروج به یک تهدید جدی تبدیل شده‌اند؛ چرا که از خلاقیت این صنعت برای اهداف مخرب سوء استفاده میکنند. در این نوع کلاهبرداری، توسعه دهندگان پروژه بعد از دریافت مبالغ هنگفت ناپدید می‌شوند!
فرد کلاهبردار از ناشناس بودن فناوری بلاک چین به نفع خود استفاده می‌کند و با وعده‌ی سودهای کلان، سرمایه گذاران ناآگاه را جذب میکنند. این کلاهبرداران پس از دریافت مبلغ به نگهان ناپدید می‌شوند. اینجاست که سرمایه گذار با دنیایی از حس شسکت و بی اعتمادی تنها می‌ماند!
کلاهبرداری خروج چطور صورت می‌گیرد؟
کلاهبرداری خروج مانند نمایشنامه‌ای است که به خوبی تمرین شده باشد. کلاهبرداران در ابتدا مبلغی را صرف ایجاد یک وب سایت قابل اعتماد، برنامه‌های بازاریابی گسترده و معرفی فناوری‌های ظاهراً نوآورانه می‌کند. این مرحله، از جهت جذب سرمایه گذار و ایجاد شهرت، برای کلاهبردار بسیار ضرروی است!
زمانی که سرمایه گذار جذب شود، کلاهبردارا توجهش را و به جمع آوری پول از طریق کمک‌های مالی مستقیم، فروش خصوصی یا عرضه اولیه کوین (ICO) معطوف می‌کند. در کنار آن، به اولین مشتری‌ها امتیازات ویژه‌ای ارائه می‌کند. وسوسه سودهای کلان و بازاریابی جذاب، سرمایه گذاران را وادار می‌کند تا سرمایه گذاری کنند!
برای مثال، در نوامبر 2017، Confido، یه استارت‌آپ بلاک چین که با هدف ایجاد تحول در خدمات سنتی امانی وارد بازار شد، بعد از جمع‌آوری 375000 دلار در یک ICO ناپدید شد!
به دلیل همین ناپدید شدن و به عبارتی، خروج ناگهانی کلاهبردار، این نوع کلاهبرداری به این نام معروف شده است. در ابتدا سرمایه‌گذاری‌ها کاهش پیدا می‌کند، لینک‌های ارتباطی غیرفعال، وب‌سایت‌ها قطع و سودهای وعده داده شده ناپدید می‌شوند! خروج کلاهبردار از پروژه در آخرین مرحله رخ خواهد داد.
تاکتیک‌های روانی کلاهبرداران
دستکاری روانشناختی که کلاهبرداران خروج از آن برای فریب سرمایه‌گذاران استفاده میکنند، به شدت به توانایی فرد در سوء استفاده از سوگیری‌های شناختی اولیه و محرک‌های عاطفی متکی است.
کلاهبردار برای فریب سرمایه گذاران ارزهای دیجیتال به طور موثر از طبیعت انسان بهره می‌برد. این افراد از اثر bandwagon یا اثر ارابه موسیقی استفاده میکنند تا این تصور رو ایجاد کنند که ایده‌هایشان به طور گسترده مورد پسند همه است. همین امر باعث می‌شود تا مانند سرمایه گذاری‌های هوشمند به نظر برسند. این استراتژی فریبنده از تمایل ذاتی ما برای پیروی از اعمال و عقاید دیگران استفاده می‌کند.
علاوه بر این، کلاهبردار دائماً تأکید می‌کند که فرصت کوتاه است. این امر سبب ایجاد احساب کاذب فوریت در ذهن سرمایه گذار می‌شود و در نهایت او را وادار به تصمیم‌های سرمایه‌گذاری عجولانه و اغلب فاجعه‌بار می‌کند.
ترفند دیگر کلاهبرداران این است که با جعل گواهی‌ها و توصیه‌های شخصیت‌های شناخته شده در فضای ارزهای دیجیتال، ظاهر قدرتمندی برای خود ایجاد کرده و از این طریق، به طرح خود مشروعیت غیرقابل توجیهی می‌بخشند.
میل به سود زیاد و ترس از دست دادن فرصت، باعث می‌شود که سرمایه گذاران بر خلاف تصورات خوبی که دارند، تصمیمات اشتباهی بگیرند.
نحوه شناسایی کلاهبرداری‌های خروج
برای در امان ماندن از دام چنین کلاهبرداری‌هایی، باید هوشیار بود. به عنوان سرمایه گذار، باید قادر به شناخت سیگنال‌های کلاهبرداری‌ها باشیم. پروژه‌هایی که عمدتاً به بازاریابی و تبلیغات متکی هستند، اغلب سعی در جبران کمبود فناوری و یا محصولات خود دارند!
اگر درباره‌ی اعضا، وضعیت و شرایط یک پروژه اطلاعات کافی وجود نداشته باشد، معتبریت آن زیر سوال خواهد رفت. کسب‌وکارهای معتبر عموماً به استقلال سرمایه‌گذاران خود احترام می‌گذارند و بدون استفاده از روش‌های اجباری مانند پاداش و پیشنهادات خاص و محدود کردن زمان، امکان ارزیابی دقیق تمامی اطلاعات مرتبط را فراهم میکنند. طرح‌هایی که از این تکنیک‌ها استفاده میکنند، قابل اعتماد نیستند.
علاوه بر این، نظر انجمن‌ها و رسانه‌های اجتماعی یک شاخص مفید برای مشروعیت پروزژه است. نظرات این منابع می‌تواند در مورد وضعیت پروژه، اطلاعات مهم و مفیدی را در در اختیارتان قرار دهد.
استراتژی‌های محافظت در برابر Exit Scam
سرمایه گذاران باید برای محافظت در برابر چنین کلاهبرداری‌هایی، امنیت قوی را الویت خود قرار دهند. حسابرسی قرارداد هوشمند بسیار مهم است. باید فقط پروژه‌هایی را انتخاب کنید که کد آن‌ها توسط شرکت‌های معتبر به طور کامل بازرسی شده باشد. از کاوشگرهای بلاک چین و نرم افزارهای نظارتی برای ردیابی کیف پولها و الگو‌های تراکنش استفاده کنید.
برای کاهش خطر کلاهبرداران، توسیه می‌شود که پروژه‌هایی را انتخاب کنید که اطلاعات و هویت تیمی مشخصی دارند. به سراغ پروژه‌هایی بروید که در بحث‌ها و جمع های حضوری و غیر حضوری مربوط به حوزه شرکت داشته باشند و با پلتفرم‌های معتبر همکاری کنند.
مورد بعدی، آموزش مداوم و یادگیری تاکتیک‌های کلاهبرداری است. علاوه بر این، تعامل فعال با تنظیم‌کننده‌ها، می‌تواند چشم‌انداز سرمایه‌گذاری امن‌تری را برایتان شکل دهد.
با افزایش هوشیاری تکنولوژیکی، همکاری در جامعه، آموزش مداوم و همکاری با نهادهای نظارتی، سرمایه‌گذاران می‌توانند با اطمینان در دنیای ارزهای دیجیتال فعالیت کنند و خطرات کلاهبرداری‌های خروج را کاهش دهند.
