
راه های شناسایی ارز دیجیتال آینده دار ؛ بهترین ارزها برای سرمایه گذاری کدامند ؟
یکی از موضوعات مهم در بازار ارزهای دیجیتال، شناسایی ارز دیجیتال آینده دار است. سرمایهگذاری که میخواهد با خرید ارزهای دیجیتال برتر به پرتفوی خود تنوع ببخشد، باید تمام پروژهها را بررسی کند تا بتواند سبدش را از ریسک خالی کند.
اما تمام آلتکوینها در بازار خرسی در برابر اتریوم ارزش خود را از دست میدهند و اتریوم هم در برابر بیتکوین. آیا این یعنی که هیچ ارز خوبی برای سرمایهگذاری وجود ندارد؟ جواب خیر است؛ و در این مقالۀ فکت کوینز به موضوع شناسایی ارز دیجیتال آینده دار و عوامل تعیینکننده آن خواهیم پرداخت.
مقدمه
یک ارز دیجیتال آینده دار پیشتاز و سردستۀ یک گروه خاص است. پس از عرضۀ بیت کوین توسط ساتوشی ناکاموتو، مجموعهای از رمز ارزهای جدید ایجاد شدند، اما بسیاری از آنها پوچ بودند. برخی از آنها تا مدتها ارزش خود را حفظ کردند و در گروهشان رشد کرده و به پیشتاز بازار تبدیل شدهاند.
ارز دیجیتال آینده دار در بازار خرسی بیاهمیت نیست. چرا که در این بازار هم توانسته قیمت خود را تا حدی حفظ کند و ریزش زیادی را تجربه نکند. آنها ارزششان را از جو تبلیغاتی یا افزایش قیمتهای بیاساس نمیگیرند. ارز دیجیتال آینده دار با فراهمکردن یک کاربرد عمده و امکان ایجاد فناوریهای جدید، در عملکرد اکوسیستم نقشی اساسی ایفا میکند.
این ارز برای اپلیکیشنهای جدید نقش سنگ بنا را دارد و از این طریق اجرای «فعالیت اقتصادی» در حوزۀ اقتصاد کریپتو را ممکن میسازد. شاید این فعالیت، مفاهیم یا فناوریای باشد که عرضه شده است یا منابع واقعی که برای پروتکلها و پروژهها فراهم میکنند. منظور این است که آنها در برابر بازارهای نزولی مقاوم هستند، طوری که کارآمدی و اهمیتشان با افت بازار کم نمیشود و همچنان یکی از بخشهای جداییناپذیر اقتصاد کریپتو خواهند بود.
آشنایی با چشمانداز بازار خرسی در حوزۀ ارز دیجیتال آینده دار
پیش از این که انواع مختلف ارز دیجیتال آینده دار را بیشتر بررسی کنیم، بهتر است با چشمانداز بازار خرسی آشناتر شده و بدانید که این داراییها در طول این دوره از چرخۀ بازار چگونه امتحان میشوند.
افراد فضای تورمی سال 2022 را با تورم افسارگسیخته در کشورهای توسعهیافته میشناسند، چون چاپگر پول در طول دوران فراگیری کووید 19 بسیار فعال بود. در ژوئن 2022 تورم در آمریکا به %1/9 رسید که بسیاری از فعالان بازار را غافلگیر کرد، چون گمان میکردند که در ماه می پیک تورم رخ داده است و دیگر چنین تورمی نخواهند دید. این میزان تورم آخرین بار در دهۀ 1980 اتفاق افتاده بود، اما برای کسانی که عواقب چاپ چند تریلیون دلار را میدانستند، هیچ تعجبی نداشت.
نرخ بهرۀ بالاتر
افزایش تورم بانکهای مرکزی را بر آن میدارد تا با افزایش نرخ بهره، سیاستهای پولی خود را سختگیرانهتر کنند. نرخهای بهرۀ بالاتر برای داراییهای ریسکی (risk assets) خوب نیستند، زیرا جریان پول را به سوی گزینههای «ایمنتر» هدایت میکند.
BTC و بازار گستردهتر ارز دیجیتال در سال 2021 تا 2022 همبستگی آشکاری با بورس نزدک (Nasdaq) داشتهاند. در میان تورم بالاتر و انتظار نرخهای بهرۀ بیشتر، توجه مردم به سمت سهام عادی (risk-off) گستردهتر کشانده شده و افراد به سمت فروش داراییهای ریسک دار (risk-on) مثل کریپتو میروند. تحولات اقتصاد کلان زمان خاتمۀ این بازار خرسی را مشخص میکند. داراییهای باکیفیت آنهایی هستند که میتوانند بهسلامت از سختیها عبور کرده و از سمت دیگر قویتر ظاهر شوند.
کاهش اعتبار و از دست دادن سطوح قیمتی مهم
بازار خرسی معمولاً با کاهش اعتبار شروع میشود که باعث میشود فعالان به دلیل از دست دادن پولشان رنج بکشند. افت ارزش ترا (Terra) آغاز این روند کاهش اعتبار بود. این امر اعتماد سرمایهگذاران را از بین برده و باعث شد تا تمام افراد شرکتکننده در آن، از جمله چندین صندوق مشهور ضرر هنگفتی کنند. زمانی که لیکوییدیتی کاهش یافته و سود خردهفروشی کم میشود، دوران شکوفایی (tide) شروع شده و متوجه خواهید شد که چه کسی ناشیانه عمل کرده است.
چند هفته پس از فاجعه لونا (Luna)، مؤسسۀ تری اِرَوز کاپیتال (3AC) ورشکسته شد. سپس سلسیوس (Celcius) [پلتفرم وامدهی دیجیتال] جلوی برداشت از حساب را گرفت. اینها بازیگران بسیار بزرگی در بازار هستند و افت ارزششان خطراتی را برای باقی بازار ایجاد خواهد کرد. رویدادهایی مانند این قسمتی از چرخۀ بازار «معمولی» کریپتو هستند. درهرحال، داراییهای باکیفیت بدون توجه به نوسانهای بازار، کار خود را در اکوسیستم انجام میدهند.
معرفی چند ارز دیجیتال آینده دار
بیت کوین (BTC)
شاید بیتکوین تنها دارایی واقعی باکیفیت بازار باشد، البته این امر به دیدگاه شما بستگی دارد که ایده آلگرا باشید یا خیر. شما از طریق BTC وارد حوزۀ کریپتو میشوید و سپس به ETH معرفی میشوید و هر دو را به خاطر آلتکوینها کنار میگذارید و به سودهای سنگین دست مییابید. سپس قبل از بازگشت به BTC، در سقوط بازار تمام سود خود را از دست داده و به BTC جذب میشوید.
یکی از مشکلات زیربنایی که بیتکوین حل کرده، مشکل دو بار خرج کردن دارایی در شبکه و انتقال وجه بدون نیاز به یک شخص ثالث و واسطۀ مورد اطمینان است.
بیتکوین از آن زمان به بعد توسعه یافته و به ارزی تبدیل شده که بیشتر به طلای دیجیتال و دارایی دیجیتال شبیه است. دارایی دیجیتالی که بهواسطه هزاران گره در سرتاسر جهان ایمن شده، «پول سخت» (hard money) خوانده میشود که «ذخیرۀ ارزش» است. هر چه قدرت هش (محاسبۀ) شبکه بیشتر باشد، امنیت و در نتیجه مقاومت کلیاش در برابر حملات بیشتر است. میزان هش ریت سالبهسال بیشتر میشود که باعث افزایش امنیت شبکه میشود.
کاربرد اصلی بیت کوین
کاربرد اصلی بیتکوین این است که پول سخت باشد. بیتکوین کششپذیری (elasticity) ندارد؛ این ویژگی از همان ابتدای ایجاد در آن برنامهریزی شده است. دلیلش آن است که تعداد بیتکوینی که به گردش بازار وارد میشود، هرقدر که قیمتش سهیوار (parabolic) افزایش داشته باشد، هیچوقت افزایش نمییابد. میزان تولید بیتکوین به دلیل 4 سال هاوینگ (halving) در طول زمان رفتهرفته کاهش مییابد. در نتیجه، ویژگیهای خاصی را به آن میدهد که btc را به «پول سخت» تبدیل میکند.
بیتکوین همچنان پیشتاز بازار ارز دیجیتال آینده دار است. خوشمان بیاید یا نه، این رمز ارز در طول زمان ارزش خود را حفظ کرده و تمام «رقیبانش» را که میخواهند جایگاهش را به چالش بکشند، از میدان به در کرده است. هنوز نمیدانیم که ساتوشی ناکاموتو کیست، با این حال، پیرامون چیزی که بیتکوین ایجاد کرده، یک صنعت کامل شکلگرفته است. بیتکوین هنوز بلوک به بلوک بهآرامی پیش میرود و به یک استاندارد پولی تبدیل شده است که میدانیم تغییر نخواهد کرد.
اتریوم (ETH)
اتریوم پلتفرم پیشتاز قرارداد هوشمند است که از لحاظ ارزش کل قفل شده (TVL) در جایگاه اول بوده و بیشترین توسعهدهندگان و dAppها را در تمام شبکهها دارد. این اولین پروژهای بود که مفهوم قراردادهای هوشمند را معرفی کرد که این صنعت را متحول و اپلیکیشنهای غیرمتمرکز نوآورانهای ایجاد کردند. توسعهدهندگان به اینسو کشیده شده و شروع به ساخت dAppها در شبکه کردند. این امر یک اثر شبکه (network effect) ایجاد و TVL را از کاربران جذب کرد.
فناوری اتریوم، خدمات مالی غیرمتمرکز (Defi) را ایجاد کرد که یکی از اولین امواج پذیرش در حوزۀ کریپتو بود و به ساخت برخی از محبوبترین dAppها منجر شد. پروژههایی مانند MakerDao، Uniswap، Curve و AAVE فعالیت زیادی را در شبکه ایجاد کرده و همچنان جزو پیشتازان Defi هستند.
اما اتریوم بسیار کُند و گران است، چطور هنوز میتواند در بخش ارز دیجیتال آینده دار پیشتاز باشد؟
دلیل آن اثر شبکهای و مزیت پیشتاز بودن (first-mover advantage) است. هرگاه شبکهای این ویژگی را داشته باشد، غلبه بر آن دشوار میشود و فراتر از جایگاه شبکه پیشتاز رشد میکند. اتریوم هنوز به رغم داشتن TPS پایین و تراکنشهای پرهزینه، در رقابت قرارداد هوشمند پیشتاز است.
آیا اتریوم پیشتاز دستهبندی ارز دیجیتال آینده دار است؟
فعلاً بله. فعالیت توسعهدهندگان در اتریوم همچنان در حال افزایش است و هنوز از لحاظ TVL جایگاه اول را دارد و آپدیتهای آتی اتریوم، مقیاسپذیری، امنیت و پایداری شبکه را بیشتر میکند. با وجود این که قاتلین اتریوم (Ethereum killer) مانند سولانا (Solana) یا اولانچ (AVAX) وارد صحنه شدهاند که مقیاسپذیری و TPS بسیار خوبی دارند، اتریوم همچنان جایگاهش بهعنوان بلاکچین لایه 1 برتر را حفظ کرده است.
آیا اتریوم هنوز پیشتاز گروه خواهد ماند؟
این را زمان مشخص خواهد کرد. اما با وجود راه حلهای مقیاسپذیری لایه 2 مانند پالیگان (Polygon)، آربیتروم (Arbitrum)، آپتیمیزم (Optimism)، لوپرینگ (Loopring) و بسیاری موارد دیگر، رشد اکوسیستم پیرامون اتریوم نشان میدهد که تیمها معتقدند که برتری این ارز دیجیتال آینده دار ادامه خواهد یافت. این شبکه همچنین چند به روزرسانی مهم دارد که در راه هستند:
- ETH 2.0
- تغییر از POW به POS
- پارتیشنبندی پایگاهداده (Sharding)
شاید وقتی TVL اتریوم را بر حسب دلار میسنجیم، به نظر برسد که ارزشش تا حد زیادی کاهش یافته است، اما بر حسب ETH همچنان بهسوی بیشترین میزان پیش میرود.
علاوه بر این، زنجیرههای EVM بهطور مداوم درحالرشد هستند و بیشترین TVL را به دست میآورند. آنها انتقال قراردادهای هوشمند به یک زنجیرۀ سازگار با EVM بدون نیاز به بازنویسی کد از ابتدا را برای توسعهدهندگان اتریوم آسان میکنند.
ارز دیجیتال آینده دار : چین لینک (LINK)
شبکههای اوراکل غیرمتمرکز چین لینک (Chainlink) ورودیها، خروجیها و محاسبات ضد دستکاری فراهم میکنند تا از قراردادهای هوشمند پیشرفته در هر بلاکچینی محافظت شود. چِین لینک (LINK) محبوبترین اوراکل است که بیش از 16 میلیارد دلار دارایی را ایمن کرده و با بیش از 1300 پروژه ادغام میشود. فعلاً Link بر حدود %45 بازار اوراکل حاکم است و از برخی پروتکلهای پیشتاز دیفای مانند AAVE، کامپوند (Compound) و dYdX را پشتیبانی میکند.
چِین لینک بازیگر غالب بازار و بنابراین، پیشتاز گروه است. اما فراتر از بررسی درصد سهم بازار، وقتی پروژههای جدید از اوراکلهای چِین لینک استفاده میکنند، اغلب بهعنوان یک پیشرفت در توسعۀ پروژه تلقی میشود. بسیاری از فعالان بازار آن را شبکۀ اوراکل بلوچیپ میدانند. زمانی که پروژهها با چین لینک ادغام میشوند، به پروژه اعتبار بخشیده و کاربران را دلگرم میکند که خوراکهای داده بالاترین استاندارد ممکن را خواهند داشت.
چین لینک ساختاری حیاتی ارائه میدهد
چین لینک یک مشکل مهم به نام «مشکل اتصال قرارداد هوشمند» را حل کرد. قرارداد هوشمند نمیتواند با هر داده خارجی یا منبع دیگر تعامل برقرار کند منظور داده ایست که خارج از شبکۀ نود اجرا میشود که خود قرارداد هوشمند در آن فعال است.
چین لینک در اصل یک میان افزار بین بلاکچینها و APIهای خارجی است. پیش از چین لینک، پروژهها اوراکلهای خود را ایجاد میکردند که مسئول جمعآوری دادههای آفچین و ارسال آن به قراردادهای هوشمند خود بودند. طبیعتاً دستکاری آن کاری آسان بوده. اهمیت چین لینک در اکوسیستم کریپتو را نمیتوان دستکم گرفت. اگر از قراردادهای هوشمند استفاده میکنید، بهاحتمال فراوان در جایی به چین لینک محتاج خواهید شد. این شبکۀ اوراکل خوراک داده امن و مطمئن برای اپلیکیشنهای دیفای فراهم میکند و در صنعت جایگاه خوبی دارد.
مطلب مفید: افزایش توجه نهنگهای برتر اتریوم به چین لینک
اما با داشتن Link میتوانیم سود به دست آوریم؟
چین لینک نسبت به بالاترین قیمت تاریخی خود %87 افت داشته است که در مقایسه با سایر آلتکوینها آنقدرها هم بد نیست. در هر حال، از آگوست 2020 به بعد، ارزشش در برابر اتریوم کاهش یافته است که این آزمونی واقعی برای ماندگاری هر آلت کوینی است. با این حال، در اینجا مقداری خوشبینی بیش از حد هم وجود دارد، حتی با این که LINK در بازار نزولی اخیر بهشدت ضربه خورده است، شرایط فاندامنتال چین لینک همچنان رو به بهبود است. کاربرد اوراکلها با رشد دیفای و صنعت جاافتادهتر میشود.
اوراکلها بخش مهمی از صنعت ارز دیجیتال آینده دار هستند و چین لینک هم پیشتاز محض این گروه است. یک دلیل برای عملکرد ضعیف LINK در برابر ETH آن است که توکن $LINK از ادغامهای جدید با پروژهها سود نبرده است. این ارزش از طریق هیچ مکانیسم توکنومیکس به $LINK تعلق نمیگیرد، حتی اگر سرویس چین لینک را معتبرتر کند. اما اگر به دنبال یک پروژۀ کاملاً سالم میگردید، چین لینک یک گزینۀ خوب در گروه اوراکل است.
مونرو (XMR)
مونرو (Monero) به تراکنشهای خصوصی و مقاوم در برابر سانسور معطوف شده است. برخلاف بیتکوین و اتریوم که از دفتر کل عمومی شفاف استفاده میکنند، مونرو از فناوریهای مختلف ارتقای وضعیت حریم خصوصی بهره میبرد تا ناشناس ماندن کاربران خود را تضمین کند؛ بنابراین، شاید بپرسید: «آیا از فعالیتهای بازار سیاه پشتیبانی نمیکند؟» – بله، اما این دلیل ایجادش نبود (مونرو هیچ فعالیت بازار سیاه حمایت نمیکند).
مونرو در سال 2014 راهاندازی شد و جزو اولین کریپتوکارنسیهایی بود که کاربرانش به طور پیشفرض ناشناس هستند. فرستنده، گیرنده و مبلغ هر تراکنش به دلیل استفاده از فناوریهایی مانند آدرسهای مخفی (Stealth Addresses)، امضاهای حلقوی (Ring Signatures) و RingCT مخفی هستند.
حریم خصوصی – آیا چیز خوبی است؟
اکثر بلاکچینها یک دفتر کل عمومی دارند، یعنی به لحاظ تئوری همه از جمله دولت، بانک یا هرکسی که میخواهد بداند پول شما به کجا میرود، میتوانند هر تراکنشی را در شبکه را ببینند. اگر میتوانید هویت خود را به یک کیف پول خاص گره بزنید، تاریخچۀ کاملی از تمام تراکنشهای انجام شده خواهید داشت. این چیز خوبی است، اما ایدئال نیست.
آدرسهای کریپتو عمومی دارای نام مستعار هستند و بینام نیستند. مونرو با توسعۀ نوعی پول نقد دیجیتال که شبیه بیتکوین است اما فعالیتهایتان را محرمانه نگه میدارد، یک مشکل واقعی را حل کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص دلیل اهمیت بالای حریم خصوصی و این که چرا باید بدان اهمیت دهید، میتوانید در مورد مونرو بیشتر مطالعه کنید.
آیا مونرو در حوزۀ ارز دیجیتال آینده دار شبکۀ حریم خصوصی پیشتاز است؟ مونرو در جامعۀ کریپتو جایگاهی بسیار خوب و «عرضۀ عادلانه» (fair launch) دارد، چون در آنجا هیچ ICO، پیش استخراج (pre-mining)، پیشآمدگی (overhang) VC وجود ندارد و بنیانگذاران هیچ سکهای را برای خود نگه نمیداشتند. این بزرگترین کوین از نظر حفظ حریم خصوصی بر اساس اندازهگیری ارزش بازار (2 میلیارد و 100 میلیون دلار) است و هنوز هم کاربران در سرتاسر جهان از آن استفاده میکنند. علاوه بر این، تعداد تراکنشها در مونرو همچنان از نزدیکترین رقیبش (Zcash) بسیار بیشتر است – که تسلطش بر بازار را نشان میدهد.
مونرو در طول زمان ارزش خود را حفظ کرده است
مونرو یک جامعۀ پرشور دارد که گمنامی برایشان مهم است. دلیل دوام این توکن تا زمان فعلی این است که خوب یا بد، کاربران واقعاً ازش استفاده میکنند. در دنیایی که حریم خصوصی در حال تبدیل شدن به چیزی تجملاتی است، کاربردهای مونرو همچنان در حال افزایش است. پس از دو چرخۀ بازار، مونرو هنوز هم اهمیت دارد و پیشتاز محض حوزۀ پرایوسی کوین (privacy coin) است.
تکلیف توکنهای لایه 1 پیشتاز چه میشود؟
نسل جدیدی از ارز دیجیتال آینده دار در بازار گاوی 2020 تا 2021 متولد شد. این پروژهها را افراد پولدار حمایت میکردند، باندهای (runway) بزرگی داشتند و ظاهراً دسترسیشان به سرمایه نامحدود بود.
پروتکلهای لایه 1 در اصل محاسبات غیرمتمرکز ارائه میکنند که با روی آوردن تدریجی ما به وب 3 اهمیت این محاسبات بیشتر خواهد شد. این پروتکلها در سرتاسر چرخۀ گاوی عملکرد بهتری داشتند و به بخش بزرگی از پرتفوی بسیاری از کاربران تبدیل شدند. برای سرمایهگذارانی که میکوشند توکنهای L1 را ارزشگذاری کنند، این پرسش پیش میآید که زنجیره چه میزان ارزش را میتواند از درخواست مصرفکننده برای آن فضای بلوک استخراج کند؟ هر پروتکل از شیوهنامهای مشابه برای ایجاد جذابیت و جلبتوجه توسعهدهندگان، کاربران، TVL و ساخت اکوسیستم خود پیروی میکند:
مزایا و معایب سرمایهگذاری در توکنهای لایه 1
مزایا
- یک اثر شبکهای دارند
- شبکۀ توسعهدهنده برقرار شده است
- زیرساخت اصلی ساخته شده است
- کامیونیتی ساخته شده است
- نام شناخته شده
- افراد پولدار از آنها حمایت میکنند
معایب
- شاید توکن تورم بسیار زیادی داشته باشد
- VCها ممکن است دستتان را در پوست گردو گذاشته و به سراغ سرمایهگذاری بعدی بروند
- فناوری جدید ممکن است برندگان فعلی را از جایگاهشان خارج کند
- رقابت شدید
لایۀ 1 همچنان رشد خواهد کرد
توکنهای برتر لایه 1 تا زمانی که اکوسیستمشان گسترش یابد و با نوآوریهای فناوری جدید در این حوزه همگام شوند، رشد خواهند کرد. بیشتر وقتها، فعالان حوزۀ کریپتو رفتار دردسرسازی از خود نشان میدهند. به این معنی که وقتی به یک اکوسیستم خاص متعهد شوند، بهراحتی از آن خارج نمیشوند. به همین دلیل است که بسیاری از فعالان بازار به اکوسیستمی که ابتدا در آن وارد شدهاند، بسیار وفادار میمانند. این یک سوگیری از سوی سرمایهگذار است که اغلب به رفتار ماکسیمالیستی منجر میشود. در هر حال، این برای حفظ افراد در جامعه خوش یمن و یکی از دلایلی است که پیشبینی میشود L1های فعلی به رشد خود ادامه دهند.
آیا L1ها داراییهای باکیفیت آینده خواهند بود؟
همانطور که قبلاً گفتیم، یک ارز دیجیتال آینده دار پیشتاز محض گروه در یک کاربرد معین است. L1ها فضای بلوکی را برای ساخت dAppها فراهم و در مواردی مانند مقیاسپذیری، امنیت، تمرکززدایی، پشتیبانی از توسعهدهنده و عوامل فراوان دیگر با هم رقابت میکنند. یک ارز دیجیتال آینده دار با ارائۀ یک مورد کاربرد اصلی (فضای بلوکی) و فراهمکردن امکان ساخت فناوریهای جدید (dAppهای جدید) بر روی بنیانی که قبلاً ساخته شده است (اکوسیستم آنها)، نقشی اساسی در کارکرد اکوسیستم وسیعتر ایفا خواهد کرد. احتمالاً این L1ها بخش مهمی از صنعت آینده باشند و پیشبینی میشود که بخشی جداییناپذیر از راهاندازی «فعالیت اقتصادی» در اقتصاد کریپتو باشند.
نتیجهگیری
ارز دیجیتال آینده دار سنگ بنای اپلیکیشنهای جدید است و امکان اجرای «فعالیت اقتصادی» را در اقتصاد کریپتو فراهم میکند. بازار خرسی، پروژههای جدید بلوچیپ را که در این چرخه برجسته شدهاند، آزمایش خواهد کرد. نقش آنها در کارکرد اکوسیستم کریپتو بر اساس زمان و از دست دادن ارزش آنها آزمایش خواهد شد. زمانی که بازار فعالان بیتجربه را از خود میراند و نقاب پروژههای مختلف را از سر بر میدارد، پروژههایی که دوام آورده و در زمستان کریپتو بقا پیدا میکنند را زیر نظر داشته باشید.
پروژههای لایه 1 در اصل محاسبات غیرمتمرکز ارائه میکنند که با روی آوردن تدریجی ما به وب 3 اهمیت این محاسبات بیشتر خواهد شد. این پروتکلها در طول چرخۀ گاوی عملکرد بهتری داشتند و به بخش بزرگی از پرتفوی بسیاری از کاربران تبدیل شدند.
در حال حاضر بیت کوین، اتریوم، چین لینک، مونرو و … جز ارزهای دیجیتال آینده دار بازار شناخته میشوند.