تا به حال به این فکر کرده اید که چرا بازارها اینگونه تغییر میکنند؟ ما قصد داریم با استفاده از تئوری دست نامرئی به این سوال پاسخ دهیم. مفهومی که تلاش میکند به توضیح نیروهای پشت پرده بازارها بپردازد.
در بسیاری از مقاطع تاریخ بیت کوین، قیمت به طور نامنظم و بدون هیچ دلیل مشخصی حرکت کرده است.
در بیشتر موارد، این حرکات قابل توضیح است، البته اگر بدانیم که چگونه باید نگاه کنیم.در واقع، بیشتر نوسانات بیت کوین را می توان با استفاده از تئوری دست نامرئی توضیح داد. ایده ای که توسط اقتصاددان آدام اسمیت ارائه شد تا نشان دهد که چرا تصمیمات خودخواهانه می تواند به نفع کل جامعه باشد. با گذشت زمان، ما آموخته ایم که همین نظریه شباهت های شگفت انگیزی با بازارهای رمزنگاری، تجارت و سرمایه گذاری دارد.
اکنون در این مطلب از فکت کوینز، به همه انچه که در مورد تئوری دست نامرئی، تاریخچه آن و نحوه تاثیر آن در کریپتو میدانیم، میپردازیم:
نظریه دست نامرئی چیست؟
تئوری دست نامرئی مفهومی است که در نظریه انتخاب منطقی شناخته می شود و بیان می کند که افراد بر تصمیمات خود کنترل دارند و تصمیمات خود را بر اساس ملاحظات عقلانی می گیرند نه انگیزه های ناخودآگاه مانند تأثیرات فرهنگی یا محیطی.
تئوری دست نامرئی برای توصیف استعاری نیروهای نامرئی پشت بازار اقتصاد آزاد استفاده می شود.(اقتصادی با دخالت کم یا بدون دخالت دولت) و توضیح میدهد که اگر آزادی تولید و مصرف، همراه با نفع خود شخص باشد، سود شخصی سبب منفعت کل جامعه میشود.
به عنوان مثال، اگر جامعه به نان دسترسی نداشته باشد، افرادی که بهدنبال فرصت هستند، نانوایی راهاندازی خواهند کرد. زیرا تقاضا برای نان تازه پخته شده به وضوح وجود دارد. با توجه به این موضوع، رابطه دائمی بین عرضه و تقاضا باعث میشود که حتی خودخواهترین افراد نیز طبق نیازهای کل جامعه پیش بروند.
تاریخچه نظریه دست نامرئی
مفهوم دست نامرئی، به سالی برمی گردد که ایالات متحده استقلال خود را اعلام کرد (1776)، زمانی که اقتصاددان آدام اسمیت معروف ترین اثر خود را به نام ثروت ملل منتشر کرد. اسمیت در کتاب خود توضیح می دهد که چگونه همه منافع فردی در یک جامعه به گونه ای گرد هم می آیند که به نفع کل جامعه است و از بروز بحران جلوگیری می کند.
به عنوان مثال، در حالی که مصرف کنندگان مایلند تا حد امکان برای یک کیسه برنج هزینه کمتری بپردازند، تولیدکنندگان برنج دوست دارند تا آنجا که میتوانند، پول بیشتری دریافت کنند. هنگامی که این دو خواسته با هم ترکیب شوند، دست نامرئی این دو را به هم نزدیک میکند و یک قیمت عادلانه در بازار برقرارمیشود: قیمتی که هم برای مصرف کنندگان و هم برای تولیدکنندگان قابل قبول میباشد.
آنچه اسمیت به عنوان دست نامرئی میگوید، شبیه به این موضوع است که اساتید اقتصاد امروزی در مورد بازار آزاد و نیروهایی که آنها را به حرکت در میآورند توصیف میکنند و یا دست کم، بسیار آن را مشابه می دانند، در حالی که طرفداران ، مداخله بیشتر در بازار، و حمایت گرایی پیشنهاد میکنند.(این ایده از متن خارج شده است.)
دست نامرئی در بازار ارزهای دیجیتال
در حالی که این نظریه قرن ها قدمت دارد، هنوز هم می توان آن را به راحتی در بازارهای مالی مانند سهام، کالاها، فارکس یا ارز دیجیتال اعمال کرد. به خصوص در ارزهای دیجیتال ین نظریه ظاهراً منطقی است. (بازاری که به دلیل عدم مداخله دولت، شناخته شده است.) با این حال، به نظر می رسد فعالان بازار راهی برای انجام معاملات و توافق بر سر قیمت ها در این سال ها پیدا کرده اند.
اگر در حال معامله کریپتو هستید، درک مفهوم بازارهای آزاد (دست نامرئی) مهم است، زیرا درک این موضوع اولین گام به سمت تحلیل یا پیشبینی حرفه ای است.
بیایید به چند نمونه از کاربرد دست نامرئی در بازارهای کریپتو نگاه کنیم.
سقوط صرافی FTX
در آن زمان پس از فروپاشی دومین صرافی بزرگ برگرفته از کریپتو ، بازارها دچار کاهش ارزش شدند ، این موضوع یک اثر دومینویی به وجود آورد که در آن فروش اولیه ، باعث انحلال و توقف ضرر و در انتها منجر به فروش عمیقتر شد . اینجاست که ، دست نامرئی مداخله میکند، به این ترتیب که قیمتهای ارزانتر، خریداران جدید را جذب میکند و فروش به پایان میرسد.
همین اتفاق زمانی می افتد که قیمت در یک فشار کوتاه به شدت افزایش یابد، یا زمانی که معامله گران گزینه گاما را فشار میدهند(در این زمان قیمت سهام در بازار به سرعت افزایش می یابد.) وقتی به این دلایل قیمت ها بالا میروند ، افزایش ریسک مرتبط با پمپ ها منجر به کاهش علاقه نسبت به خرید میشود و در نتیجه بازار به سمت پایین حرکت میکند تا به سطح مناسب برای همه شرکت کنندگان بازگردد.
رالی Memecoinها
رالی Memecoin مثال کامل دیگری از دست نامرئی است . به عنوان مثال Dogecoin را در نظر بگیریم. در مرحله جنون بازار گاوی قبلی، ارزش توکن ها به 0.73 دلار به ازای هر سکه افزایش یافت . بر اساس تقاضای خالص مبتنی بر حدس و گمان.
دست نامرئی مداخله کرد، زیرا تقاضای جدید منقضی شد و بازار شروع به فروش کرد و به سطوح معقولتر بازگشت. ارزش Dogecoin از آن زمان تا کنون بیش از 90 درصد کاهش یافته است ، و اکنون با کمی بیش از 0.065 دلار معامله می شود.
اساساً، هنگامی که بازارها شروع به حرکت غیرمنطقی به سمت بالا (یا پایین) می کنند، می توانید روی دست نامرئی حساب کنید تا وارد عمل شوید. در نهایت همانطور که جان مینارد کینز گفته است: “بازارها می توانند غیرمنطقی بمانند تا زمانی که شما میتوانید بهای آن را بپردازید.” به این ترتیب میتوان گفت که یک بازار غیرمنطقی (مانند رالی Dogecoin) میتواند به حرکت صعودی برای مدت طولانی تر از آنچه که شما میتوانید شرطبندی کنید،ادامه دهد.
منتقدان نظریه دست نامرئی
در مورد نظریه دست نامرئی اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد. نه تنها مردم در مورد اینکه آیا بازارها باید در وهله اول آزاد باشند یا نه اختلاف نظر دارند،بلکه نگرانی های بیشتری در مورد فرضیات مطرح شده در این نظریه وجود دارد.
استدلال آنها این است که اقدامات خود خواهانه همیشه منجر به منفعت برای کل جامعه نمی شود ، با اشاره به نابرابری های اقتصادی و اجتماعی و بهره برداری از کارگران به عنوان شواهدی برای انتقاد آنها.
منتقدان دیگر استدلال میکنند که این نظریه اقتصاد را بیش از حد ساده میکند، – برخلاف آنچه که قبلاً توصیف کردم.
در مورد نظریه دست نامرئی اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد. نه تنها مردم در مورد اینکه آیا بازارها باید در وهله اول آزاد باشند یا نه اختلاف نظر دارند، بلکه نگرانی های بیشتری در مورد فرضیات مطرح شده در این نظریه وجو دارد.
استدلال آنها این است که اقدامات خود خواهانه همیشه منجر به منفعت برای کل جامعه نمی شود، با اشاره به نابرابری های اقتصادی و اجتماعی و بهره برداری از کارگران به عنوان شواهدی برای انتقاد آنها.
منتقدان دیگر استدلال میکنند که این نظریه اقتصاد را بیش از حد ساده میکند، – برخلاف آنچه که قبلاً توصیف کردم.
جمع بندی
در نهایت، نظریه آدام اسمیت برای یادگیری بیشتر در مورد اینکه چرا بازارها اینگونه حرکت می کنند مفید است – حتی اگر منتقدان معتقد باشند این نظریه ناقص است. به طور کلی، تا به امروز هنوز هیچ نظریه ای وجود ندارد که به طور کامل دنیای مالی را توضیح دهد، زیرا بسیار پیچیده تر از آن است که بتوان آن را در یک نظریه واحد گنجاند.
تئوری دست نامرئی به شما کمک میکند تا راههایی را که بازار بر اساس آنها تنظیم میشود و چگونگی وجود تعادل در آن را درک کنید، حتی در یک صحنه وحشی پر از نهنگهای کریپتو.