هنگامی که بلاک چین اتریوم انتقال خود را به مدل اثبات سهام تکمیل کرد، انتظار میرفت که ازدحام شبکه و کارمزدهای بالای گس به میزان قابل توجهی کاهش یابد. اما متأسفانه این اتفاق رخ نداد و این وضعیت منجر به ظهور پروتکلهای لایه 2 مرتبط با اتریوم شد که نوید حل هر دو مشکل اساسی را میدهد. در میان این پلتفرمها، متیس (Metis) بهعنوان یک قهرمان بلامنازع از منظر کارمزد تراکنش شناخته شده است. اما Metis چیست ؟ با فکت کوینز همراه باشید.
متیس که با نام متیس آندرومدا (Metis Andromeda) نیز شناخته میشود، یک راهحل مقیاسپذیری لایه ۲ برای اتریوم است که کمترین هزینه تراکنش را در این بازار رقابتی دارد.
متیس یک معماری ترکیبی منحصربهفرد دارد که ویژگیهای رول اپهای آپتیمیستیک (optimistic) و دانش صفر (ZK) را ترکیب میکند. این به پلتفرم کمک میکند تا در عین افزایش امنیت و حفظ حریم خصوصی تراکنشها، سرعت و کارایی فوقالعاده داشته باشد.
متیس همچنین دارای چندین ویژگی منحصر به فرد دیگر مانند سازگاری با EVM، پردازش غیرمتمرکز خارج از زنجیره و ذخیره سازی غیرمتمرکز است.
Metis چیست ؟
متیس (METIS) که با نام متیس آندرومدا نیز شناخته میشود، یک پلتفرم لایه 2 است که به اتریوم خدمات ارائه میکند و دارای تعدادی ویژگی متمایز است، مانند سازگاری با EVM (ماشین مجازی اتریوم)، غیرمتمرکزسازی کامل خارج از زنجیره، ذخیرهسازی غیرمتمرکز و مکانیزم رولآپ ترکیبی.
متیس شبکه اصلی خود را در نوامبر 2021 راهاندازی کرد. در دو سال گذشته، تیم پروژه به تدریج قابلیتهای کلیدی را اجرا کرده است که متیس را در بین پروتکلهای لایه 2 متمایز میکند.
در حالی که سایر پلتفرمهای لایه ۲ اتریوم دارای موتورهای پردازشی سازگار با EVM هستند، موتور متیس – Metis Virtual Machine – معادل EVM است. این به متیس کمک می کند تا به سازگاری تقریباً کامل با اتریوم دست یابد.
در حال حاضر، متیس کمترین هزینه تراکنش را در بین تمامی راه حل های پیشرو لایه 2 اتریوم به کاربران ارائه می دهد. یکی از عوامل کلیدی در این کارایی هزینه، مدل ذخیره سازی غیرمتمرکز متیس است که از سیستم فایل بین سیاره ای (IPFS)، یک معماری همتا به همتا استفاده می کند.
به جای ذخیره و پردازش دادههای خارج از زنجیره در یک مکان متمرکز، پلتفرم متیس حجم زیادی از دادهها و تراکنشهای ضد تقلب را جمعآوری میکند و پردازش دادهها را بسیار سریعتر و ارزانتر میکند. از آنجایی که داده ها در چندین گره در شبکه IPFS ذخیره می شوند، خطر هک یا از دست دادن داده ها به حداقل می رسد.
هدف Metis چیست ؟
هدف کلیدی متیس مشابه دیگر راه حل های لایه 2، کاهش شدید زمان تراکنش ها و کارمزدهای اتریوم است. با این حال، متیس به دلیل معماری منحصربهفردش، تاکنون موفقترین در میان این پلتفرمها در بحث کاهش هزینهها بوده و در عین حال سرعت پردازش را نیز به حداقل رسانده است.
اکثر پروتکل های پیشرو لایه 2، شامل Metis، فناوری را ارائه می دهند که به موجب آن یک تراکنش معمولی تقریباً بلافاصله یا در عرض چند ثانیه انجام می شود. یک مشکل زمان بندی حول نهایی شدن تراکنش وجود دارد که در زیر به آن خواهیم پرداخت، اما به طور کلی، پروتکل های لایه 2 پردازش سریع و یکپارچه را برای کاربران اتریوم ارائه می دهند.
با این حال، این پلتفرمها درجات مختلفی از موفقیت در کاهش هزینههای تراکنشهای گاهاً گزاف اتریوم داشتهاند. در حالی که پلتفرمهای لایه ۲ پیشرو در مقایسه با تراکنشهای مستقیم روی اتریوم، کارمزدهای بسیار کمتری را ارائه میدهند، متیس توانسته هزینههای بسیار کم و اغلب کمتر از یک سنت را میسر سازد. در حال حاضر ( نوامبر 2023) میانگین کارمزد متیس برای نقل و انتقالات ETH کمتر از یک سنت است، در حالی که کارمزد سوآپ چهار سنت است. در هر دوی این موارد، متیس به طور قابل توجهی از رقبا جلوتر است.
نحوه کار Metis چیست ؟
در هسته عملکرد و کارایی متیس دو عنصر حیاتی وجود دارد: راه حل Smart Layer 2 و رولآپ ترکیبی آن. بیایید به هر یک از این دو مفهوم که زیربنای عملیات پلتفرم متیس هستند نگاهی دقیق بیندازیم.
Smart Layer 2
راه حل مقیاس پذیری لایه 2 Metis چیست ؟ در یک راه حل معمولی لایه 2، دسته های تراکنش به ترتیب دهنده (sequencer)، یک بازیگر متمرکز واحد در شبکه منتقل می شوند. ترتیبدهنده تراکنشها را به لایه 1، زنجیره اتریوم، ارسال میکند، جایی که آنها اعتبارسنجی شده و در دفتر کل دائمی نوشته میشوند. اگر تأییدکننده تراکنش ((verifier در لایه 1 به دلیل یافتن ناسازگاری در داده ها، یک گواهی تقلب ارائه دهد، تراکنش ها رد می شوند. این فرآیند منابع بلاک چین پایه را مصرف می کند و منجر به ناکارآمدی پردازش می شود.
در مقابل، Sequencer متیس تنها بخشی از کل شبکه غیرمتمرکز است که برای پردازش تراکنش ها استفاده می شود. در متیس، یک بازیگر جداگانه به نام Block Producer، دادههای تراکنش را جمعآوری کرده و آنها را به شبکه همتا ارسال میکند. همتایان در شبکه غیرمتمرکز به عنوان خط دفاعی اصلی برای شناسایی و رد تراکنش های تقلبی عمل می کنند.
ترتیبدهنده (بخشی از شبکه همتا) سپس تراکنشهای تایید شده توسط شبکه همتا را به فضای ذخیرهسازی غیرمتمرکز ارسال میکند و همزمان با ارسال فراداده (متادیتا) تراکنشها اعتبارسنج لایه 1 را مطلع میکند. سپس اعتبارسنج (Validator) از لایه 1 میتواند دادهها را از فضای ذخیرهسازی غیرمتمرکز بازیابی کند، سازگاری آن را با مقایسه با فرادادههایی که دریافت کرده است بررسی کند، تراکنش را تأیید کند یا یک گواهی تقلب ارائه کند.
هم بررسی اولیه توسط شبکه همتا و هم استفاده از فضای ذخیره سازی غیرمتمرکز به طور قابل توجهی بار روی لایه 1 را کاهش می دهد و به به حداقل رساندن وقوع گواهی تقلب کمک می کند.
رولآپ ترکیبی Metis چیست
مانند سایر پروتکلهای عادی رولآپ، متیس تراکنشها را برای ارسال دستهای به لایه 1 بستهبندی میکند. با این حال، مدل رولآپ متیس مبتنی بر یک مدل ترکیبی منحصربهفرد است که به پلتفرم اجازه میدهد ضمن حفظ زمان تأیید سریع تراکنش، به کاهش کارمزدها دست یابد. معماری رولآپ متیس عناصر Optimisticو ZK-rollup را ترکیب میکند.
رولآپهای Optimistic از پردازش سریع و مقرون به صرفه تراکنش برای ارسال دسته های تراکنش به پلتفرم لایه 1 بدون نیاز به ارائه گواهی اعتبار استفاده می کنند. اعتبارسنجهای لایه 1 یک هفته از زمان ارسال یک دسته فرصت دارند تا در صورت کشف هرگونه ناهماهنگی، یک مدرک تقلب ارائه کنند. توجه داشته باشید که تایید تراکنش (زمانی که تراکنش توسط پروتکل لایه ۲ اجرا و تایید میشود) در رولآپهای Optimistic تنها چند ثانیه طول میکشد – و زمانهای تایید معمولاً همان چیزی است که بیشتر کاربران به آن علاقهمند هستند.
علاوه بر زمان تایید، موضوع نهایی شدن تراکنش نیز وجود دارد. تراکنش زمانی نهایی شده در نظر گرفته می شود که به طور دائم در دفتر کل سوابق لایه 1 نوشته شود. بین زمانی که یک تراکنش تایید می شود و زمانی که نهایی می شود، اگر اعتبار سنج لایه 1 آن را رد کند، ممکن است لغو شود.
رولآپهای آپتیمستیک، در حالی که دارای زمان تأیید سریع هستند، یک دوره نهایی شدن طولانی یک هفتهای دارند، بازه زمانی که طی آن اعتبارسنجها میتوانند یک گواهی تقلب در لایه 1 ایجاد کنند.
از سوی دیگر، ZK-rollup ها بر اساس مفهوم گواهی تقلب عمل نمی کنند. در عوض، آنها مستلزم این هستند که دستههای تراکنش ارسال شده به لایه 1 از قبل دارای گواهی اعتبار ضمیمه شده باشند. به این ترتیب، هیچ بازه زمانی اجباری (و طولانی) وجود ندارد که در طی آن اعتبارسنجها بتوانند دسته ای از تراکنش ها را برای ناسازگاری یا تقلب علامت گذاری کنند. این به رولآپهای ZK کمک میکند تا زمان نهایی شدن بسیار سریعتری را در مقایسه با رولآپهای آپتیمیستیک به دست آورند، اگرچه مورد دوم دارای زمانهای تأیید سریعتر و هزینههای پردازش کمتر است. توجه داشته باشید که ZK-rollup ها همچنین در مقایسه با همتایان Optimistic خود، حریم خصوصی و امنیت داده برتری را ارائه می دهند.
متیس با ترکیب فناوریهای Optimistic و ZK، تراکنشهای کمهزینهای را ارائه میکند که در عرض چند ثانیه تأیید میشوند، در حالی که زمان نهایی شدن تراکنش را از هفت روز به حدود چهار ساعت کاهش میدهد.
ویژگیهای کلیدی Metis چیست
در ادامه به معرفی ویژگیهای کلیدی بلاک چین متیس میپردازیم.
چارچوب سازمان مستقل غیرمتمرکز (DAC)
متیس به حاکمیت مبتنی بر جامعه (کامیونیتی) متکی است. با این حال، این پلتفرم از مدل حاکمیت سازمان غیرمتمرکز مستقل (DAO) استفاده نمیکند. در عوض، از قالب شرکت مستقل غیرمتمرکز (DAC) استفاده می کند.
در یک دائو (DAO) معمولی، تصمیمگیری حاکمیتی بر اساس تعداد توکنهایی است که یک گره در اختیار دارد یا به استیکینگ اختصاص میدهد. هر چه توکن های بیشتری داشته باشید، تاثیر شما در روند کلی رای گیری و تصمیم گیری بیشتر می شود. این یک مشکل بالقوه غصب قدرت توسط نهنگهای کریپتو ایجاد میکند، نهادهایی که تعداد زیادی توکن و اغلب کنترلکننده را جمعآوری میکنند.
علاوه بر این، برخی از شرکت کنندگان در تصمیم گیری DAO ممکن است علاقه یا دانش کمی در مورد پیشنهادهایی که به آنها رأی می دهند داشته باشند.
مدل DAC به کار گرفته شده توسط متیس این مشکلات را به خوبی حل می کند. در یک DAC، قوانین حاکمیت روی پلتفرم میتواند توسط توسعهدهندگان از طریق قراردادهای هوشمند از پیش مشخص شود و معمولاً بر اساس ساختار سازمانیافتهای است که توسط شرکتهای واقعی استفاده میشود. به عنوان مثال، قوانین DAC ممیتواند مشخص کند که کدام گروه کاربران مجاز به رأی دادن در مورد پیشنهادهای فنی خاص هستند. کاربران شبکه بدون دانش لازم برای درک جزئیات فنی چنین پیشنهاداتی ممکن است از روند رای گیری حذف شوند.
به طور خاص، مدل DAC توسط دو بازیگر اصلی هدایت میشود: Commons و EcoNodes. هر کسی میتواند یک DAC را در شبکه راهاندازی کند و برای ایجاد پروپوزال به یک Common تبدیل شود. شما میتوانید توکنهای METIS را برای جمعآوری توکنهای حاکمیتی veMETIS استیک کنید، که سپس میتوانید از آنها برای شرکت در تصمیمگیری در متیس استفاده کنید. یک Common به طور بالقوه می تواند به یک EcoNode با وزن رای بیشتر بر اساس سهم آنها در اکوسیستم Metis تبدیل شود، زیرا EcoNode توسط EcoNode های موجود انتخاب می شود.
چارچوب DAC متیس به پلتفرم کمک می کند تا یک ساختار تجاری کارآمد، سازمان یافته و جامع را حفظ کند.
ماشین مجازی Metis چیست
ماشین مجازی متیس (MVM) موتور محاسباتی پلتفرم است که برای دستیابی به تطابق کامل با EVM اتریوم طراحی شده است. این معادل سازی با EVM به توسعه دهندگان بلاک چین اجازه می دهد تا به راحتی برنامه های بومی اتریوم را با تغییر کد بسیار کم در متیس مستقر کنند. همچنین آزمایش برنامه ها و انتقال آنها بین لایه ها را آسان می کند.
پل Metis چیست
کاربران پل های متعددی دارند که می توانند انتقال توکن به/از اکوسیستم کریپتو متیس را تسهیل کنند. پل بومی خود پلتفرم، Metis Bridge، پل پیشفرض برای انتقال داراییها به/از اتریوم است. علاوه بر توکن بومی پلتفرم (METIS) و ETH، این پل همچنین از چندین توکن محبوب مبتنی بر اتریوم مانند USDT، USDC، LINK، DAI، AAVE و WBTC پشتیبانی میکند.
برای انتقال NFT، می توانید از پل Metis NFT Bridge استفاده کنید که از دو فرمت توکن متمرکز بر NFT، ERC-721 و ERC-1155 پشتیبانی می کند.
بزرگترین محدودیت پل متیس ناتوانی آن در انتقال مستقیم توکن های متیس به/از بلاک چینهای غیر اتریومی است. با این حال، متیس یک پروتکل انتقال توکن omnichain به نام LayerZero را پیاده سازی کرده است که به شما امکان می دهد دارایی ها را بین چندین پلت فرم بلاک چین جابجا کنید. با استفاده از پل های شخص ثالث که LayerZero را نیز ادغام کرده اند، می توانید دارایی ها را بین Metis و پلتفرم هایی مانند Polygon (POL)، Avalanche (AVAX)، Fantom (FTM)، BNB Chain (BNB)، Arbitrum (ARB) و موارد دیگر انتقال دهید. در میان این پلهای شخص ثالث، سیناپس بریج گستردهترین فرصتهای انتقال را برای متیس، از جمله تمام شبکههای ذکر شده در بالا، ارائه میکند.
توکن Metis چیست
توکن Metis چیست ؟ METIS توکن اصلی پلتفرم متیس است، این دارایی سازگار با ERC-20 توکن بومی پروتکل لایه 2 متیس است. METIS برای پرداخت کارمزد تراکنش، استیکینگ و راه اندازی DAC استفاده می شود.
حداکثر عرضه توکن 10 میلیون واحد است. مجموع عرضه فعلی آن 5,410,000 است، در حالی که عرضه در گردش کمی بیش از 4.3 میلیون است.
تصویر زیر توزیع اولیه عرضه METIS را در زمان راهاندازی آن در ماه می ۲۰۲۱ نشان میدهد و بقیه عرضه به فعالیتهایی مانند پاداشهای اجتماعی، توسعه اکوسیستم و استخراج مرتبط با تراکنشها اختصاص مییابد.
پیش بینی قیمت توکن METIS
در حال حاضر (تاریخ 16 نوامبر 2023) توکن METIS با قیمت 19.74 دلار معامله می شود که 93.87 درصد کمتر از بالاترین قیمت تاریخی خود در تاریخ 323.54 دلار در 16 ژانویه 2022 و بیش از 470 درصد بالاتر از پایین ترین قیمت تاریخ خود یعنی 3.45 دلار ثبت شده در ماه می ۲۰۲۱ است.
پیشبینیهای بلندمدت برای METIS نسبتاً صعودی هستند. PricePrediction انتظار دارد که این توکن تا سال 2025 به حداکثر 51.22 دلار و تا سال 2030 به 298.88 دلار برسد، در حالی که DigitalCoinPrice تخمین می زند که METIS تا سال 2025 به 72.20 دلار و تا سال 2030 به 208.26 دلار معامله شود.
آیا متیس سرمایه گذاری خوبی است؟
در بلندمدت، METIS ممکن است یکی از بهترین سرمایه گذاری ها در دسته رمزارزهای لایه 2 باشد. رهبری مطمئن آن از نظر کارمزد تراکنشها، دیر یا زود جمعیت بیشتری از کاربران اتریوم را جذب میکند. با این حال، این ممکن است یک شبه اتفاق نیفتد، زیرا این پلتفرم به زمان مشخصی برای ایجاد آگاهی بیشتر از برند نیاز دارد.
جامعه توسعه دهندگان برنامه های غیرمتمرکز (DApp) نیز احتمالاً به طور فزاینده ای از ماشین مجازی MVM متیس قدردانی می کند، که آزمایش و انتقال برنامه اتریوم را آسان می کند.
با این حال، از آنجایی که متیس در جایگاه رقابتی پلتفرمهای لایه ۲ اتریوم فعالیت میکند، بازیکنان بزرگتر و قویتر (مانند Optimism، Arbitrum و Polygon) برای حفظ پایگاههای کاربری خود با چنگ و دندان مبارزه خواهند کرد. ممکن است مدتی طول بکشد تا متیس به تعداد کاربران بسیار بزرگتر دست یابدشود. بنابراین، توکن METIS بیشتر یک دارایی طولانی مدت است تا ابزاری برای کسب سود سریع.
جمع بندی؛ Metis چیست
شبکه Metis Andromeda اولین راه حل لایه 2 برجسته است که توانسته به وعده خود مبنی بر کارمزد تراکنش های کمتر از یک سنت عمل کند. این امر به طور قابل توجهی نرخ استفاده از DApp را افزایش می دهد. با هجوم کاربران بیشتر به پلتفرم متیس، ممکن است شاهد انقلاب دیگری در دی اپها DApp)) باشیم.
به عنوان سخن آخر، باید گفت که متیس اکنون میتواند با جذب ارتشی از کاربران جدید، که جذب کارمزدهای ارزان آن شده اند، به رهبر انقلاب دوم دی اپ ها تبدیل شود.