هنگامی که شرکت پشتیبان کاردانو، IOHK، در سال 2015 آغاز به کار کرد، هدف اصلی اش راه‌اندازی یک پلتفرم بلاک چین برتر بود که مقیاس پذیر، پایدار و قادر به میزبانی از برنامه های غیرمتمرکز یا dAppهای پُرتقاضا باشد. در حال حاضر، شرکت پشتیبان کاردانو در حال بهینه‌سازی شبکه است و مقیاس‌پذیری را برای dAppها افزایش می‌دهد تا در محیطی کارآمدتر به طور یکپارچه عمل کنند. در این مقاله از فکت کوینز به بررسی ارتقا جدید هاردفورک واسیل می پردازیم. با ما همراه باشید.
مقدمه
در ژوئن 2022، کاردانو شبکه‌ی خود را از طریق رویداد ترکیب کننده هاردفورک واسیل یا Vasil Hard Fork Combinator که به اختصار HFC شناخته میشود، ارتقاء خواهد داد. هدف از این ارتقاء، افزایش عملکرد شبکه، افزایش چشمگیر توان عملیاتی و کاهش تأخیر در انتقال بلاک خواهد بود.
چارلز هاسکینسون اعلام کرده است که قبل از این بهبود شبکه، بیش از 500 پروژه برنامه‌ریزی شده و آماده اجرا هستند. در این میان، ADA یکی از دارایی‌های دیجیتالیست که بسیار خوب عمل کرده که سه ماهه اول سال 2022 را با موفقیت به پایان رساند.
سوال اصلی این است: چرا رویداد هاردفورک واسیل توجه همه را به خود جلب کرده است و دقیقاً به واسطه‌‌ی این رویداد چه چیزی عاید کاربران شبکه کاردانو خواهد شد؟
مطلب مفید: بیت کوین یا کاردانو؛ کدام گزینه بهتری برای سرمایه گذاری است؟
دوران باشو (Basho)
هاردفورک واسیل بخشی از یک سری ارتقاء و بهینه‌سازی شبکه در مرحله توسعه فعلی است که به آن دوران باشو یا Basho Era گفته میشود. کاردانو در پایان دوران باشو، به یک بلاک چین بسیار کارآمد و انعطاف پذیر تبدیل خواهد شد.
ماموریت در این فاز یعنی دوران باشو، بر خلاف دوران شلی (Shelley) و بایرون (Byron)، بهبود چشمگیر عملکرد زیربنایی کاردانو است، به‌طوری که شبکه بتواند به‌آسانی از dApp های پُرتقاضا پشتیبانی کند، که در غیر این صورت شلوغی شبکه منجر به تأخیر و خراب شدن تجربه‌ی کاربر میشود. لازم به ذکر است که دوران شلی و بایرون به ترتیب، مراحل تمرکززدایی و بهبود عملکرد بودند.
مطلب مفید: عرضه اولیه استخر استیک (ISPO) چیست؟ با مدل تامین مالی کاردانو آشنا شوید
مقیاس پذیری Ouroboros
هاردفورک واسیل تنها بخشی از یازده پیشنهاد مقیاس‌بندی برنامه‌ریزی شده برای اجرا در سال 2022 است. تمرکز اصلی در واسیل بر افزایش توان شبکه و افزایش زمان انتشار بلاک، بدون به خطر انداختن امنیت، خواهد بود.
در حال حاضر، با توجه به تقاضای بالای شبکه پس از راه‌اندازی SundaeSwap، توسعه دهندگان شرکت پشتیبان کاردانو، اندازه بلاک را به 80 کیلوبایت افزایش داده‌اند. اندازه بلاک یک عامل بسیار مهم است و می‌تواند تعیین کننده سرعت پردازش تراکنش باشد. مشروط به اینکه شبکه چقدر به تغییرات واکنش نشان دهد، در ماه‌های آینده، ممکن است افزایش بلاک‌های بیشتری هم داشته باشیم.
با توجه به وسعت کاردانو و تعداد dAppهایی که قصد دارند مبتنی بر شبکه باشند، تغییرات آن‌چین (On-chain) ، باید قبل از فعال‌سازی به طور کامل ارزیابی شوند، چرا که ممکن است امنیت و عملکرد را به خطر بیندازند.
مطلب مفید: معرفی بهترین کیف پول های کاردانو 2021
برای دستیابی به اهداف بالا و در عین حال متعادل و ایمن نگه داشتن اکوسیستم، باید اقدامات احتیاطی بیشتری اتخاذ شود. همه این‌ها ریشه در نحوه عملکرد Oroboros کاردانو و تمرکز طراحان بر Persistence و Liveness شبکه دارد. در کاردانو، Persistence به اعتبارسنجی مربوط میشود و بر امنیت و در نتیجه ثبات هسته تاثیر می‌گذارد. Liveness زمان انتشار یک بلاک به همه نودها را اندازه‌گیری می‌کند.
توسعه دهندگان کاردانو، در طول هاردفورک واسیل، به اجرای پیشنهادهای مربوط به اعتبارسنجی تراکنش و بلاک و زمان انتشار بلاک‌ها نگاه ویژه‌ای خواهند داشت. توصیه‌هایی که ممکن است در این رویداد گنجانده شود، حول ترکیب اعتبار سنجی و انتشار بلاک چین، کاهش زمان مرده و در نتیجه انتشار سریعتر بلاک است.
بر اساس موارد فوق، واضح است که تعداد تراکنش‌هایی که میتوان در یک بلاک بارگذاری کرد، توسط اعتبارسنجی بلاک و نرخ‌های انتقال یا انتشار تعیین میشود این ها با هم همبستگی دارند. در حالت ایده‌آل، بلاک‌های کاردانو باید پنج ثانیه قبل از تولید بلاک بعدی به 95 درصد از تمام اپراتورهای نود برسند. برای بلاکِ 2 مگابایتی، تقریباً 5 ثانیه طول می‌کشد تا یک بلاک به تمام اپراتورها برسد و تأیید شود.
مطلب مفید: پیش بینی Arcane Research؛ چه بر سر کاردانو و ریپل خواهد آمد؟
تغییراتی که در طول هاردفورک واسیل در ژوئن 2022 ایجاد میشود
در حال حاضر گفته میشود که واسیل کامل شده و قبل از رویداد در ماه ژوئن شبیه‌سازی و آزمایش میشود. قبل از این ارتقاء ، جامعه انتظار دارد پیشرفت‌های زیر انجام شود:
Diffusion Pipelining
بدیهی است که زمان انتشار بلاک بسیار مهم است و ترفندها میتوانند به توان عملیاتی بالاتری منجر شوند. بدین ترتیب، توسعه‌دهندگان کاردانو به پیاده‌سازی Diffusion Pipelining برای خروجی بالاتر یعنی پردازش تراکنش های بیشتر در ثانیه است . حال رسیدن به این خروجی بهتر چطور ممکن میشود؟ تنها کافیست بلاک ها بتوانند بدون اینکه لازم باشد تا اعتبارسنجی کامل و شروع تغییرات در لایه اجماع صبر کنند، بسیار سریعتر برای نودها ارسال شوند.
تنها شرطی که باید در مسیر انتشار تضمین شود، صحت هدر و بدنه بلاک است که شبکه را در برابر حملات DDoS مقاوم می‌کند. Diffusion Pipelining از افزایش اندازه بلاک ها پشتیبانی می کند که منجر به توان عملیاتی بالای شبکه میشود، بدون اینکه تغییرات کد در شبکه اصلی انجام شود.
با این حال، طبق گفته های ماروین برتین (Marvin Bertin)، Pipelining ترکیبی از پیشرفت‌های شبکه خواهد بود که در نهایت سرعت کاردانو را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد و منجر به پردازش و اعتبارسنجی سریعتر میشود.
مطلب مفید: آیا ارزش کاردانو افزایش پیدا خواهد کرد؟ چه روندی در پیش رو است؟
ارتقاء پلوتوس
افزودن ورودی‌های مرجع
ورودی مرجع یک ورودی تراکنش است که به طور معمول به یک خروجی تراکنش خاص مرتبط است. با این حال، به جای خرج کردن خروجی، فقط به آن ارجاع می‌دهد. این پیشنهاد استفاده از UXTO ها را برای انتقال اطلاعات با افزودن راهی برای ارجاع به خروجی‌ها و خرج نکردن آنها تشویق می کند. پس از فعال‌سازی این پیشنهاد، توسعه‌دهندگان میتوانند به ورودی یک اسکریپت بدون خرج آن مراجعه کنند و همزمانی و در نتیجه توان عملیاتی را بهبود بخشند.
داده‌های درون خطی Datums
از نظر تئوری، Datums اطلاعاتی هستند که به خروجی‌ها متصل می‌شوند. با این حال، در حال حاضر در کاردانو، آنچه ضمیمه شده است، هش‌های Datums با درخواست‌های بیشتر است که تراکنش datumهای واقعی را ارائه می‌دهد و باعث ناراحتی کاربران میشود. پس از اجرای این پیشنهاد، توسعه‌دهندگان میتوانند اسکریپت‌هایی ایجاد کنند که مستقیماً به ورودی‌های ساده اشاره می‌کنند و نیاز به هش‌ها را از بین می‌برند.
اضافه شدن اسکریپت‌های دورن زنجیره ای مرجع از CIP33
در صورتی که هارد فورک واسیل اجرا شود دیگر میتوان اسکریپت های رفرنس را در خروجی ها مشاهده کرد. در حین اعتبارسنجی تراکنش به جای اینکه تراکنش spending این کار را الزامی کند، به همان اسکریپت ها نیز اشاره می شود. اسکریپت‌های مرجع پلوتوس متعاقباً تراکنش‌ها را کوچک‌تر و برای اعتبارسنجی ارزان‌تر می‌کنند. با فعال‌سازی این قابلیت، توسعه‌دهندگان میتوانند به اسکریپت‌های از پیش ضبط‌‌شده درون زنجیره متعلق به سایر تراکنش‌ها مراجعه کنند.
تیم توسعه کاردانو همچنین Redeemers را در اطلاعات تراکنش گنجانده است. این مهم به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا اسکریپت‌های پیچیده‌تر و تعامل پذیر تر ایجاد کنند.
مطلب مفید: هر آنچه باید درباره استیبل کوین جدید کاردانو Djed بدانید
بهینه‌سازی کریپتوگرافی اولیه (Cryptographic Primitives)
طی هارد فورک واسیل ارتقا Cryptographic Primitives هم انجام خواهد شد. به طور خاص، تابع تصادفی قابل تأیید Ouroboros (VRF) بهینه خواهد شد. یک VRF ورودی‌های کریپتوگرافی مانند شناسه‌های اسلات، nonce و کلید امضای VRF را پردازش می‌کند و خروجی‌های تصادفی تولید می‌کند. در کاردانو، VRF تعیین می‌کند که کدام SPO بلاک بعدی را ایجاد کند.
پس از هاردفورک واسیل، نه تنها زمان انتشار بلاک کاهش می‌یابد بلکه الزامات ذخیره سازی نیز به شدت کاهش پیدا می کند. در نتیجه ،دیگر لازم نیست کاربران مدت زیادی را در انتظار تایید تراکنش باشند البته هیچ خطری هم دارایی آنها را تهدید نمی کند و البته شبکه به همان اندازه قبل، قطعی باقی می ماند.
تنظیم وثیقه اسکریپت یا Script Collateral
پیشنهادات CIP 40 و تنظیم Script Collateral نیز با به وقوع پیوستن واسیل اجرا خواهد شد. به طور معمول، هنگام اجرای اسکریپت های پلوتوس، یک فرآیند اعتبارسنجی دو مرحله‌ای وجود دارد. در مرحله اول برای بررسی موفقیت، اسکریپت به صورت آفلاین اجرا میشود. اگر مرحله اول موفقیت آمیز باشد، مرحله دوم عملی خواهد شد . بدین صورت که اسکریپت به صورت آن‌چین با وثیقه مشخص شده در ورودی اجرا میشود.
تنظیم Script Collateral به کاربران این امکان را می‌دهد که وثیقه دقیق را خرج کنند تا کاربر بیش از آنچه باید ریسک نکند و به کاربران اسکریپت، اطمینان بیشتری می‌دهد. علاوه بر این، به دنبال این تغییر، کاربران میتوانند از توکن‌هایی به غیر از ADA به عنوان وثیقه استفاده کنند.
مطلب مفید: استیکینگ کاردانو؛ بهترین محل جهت استیکینگ ارز دیجیتال کاردانو
اعتبار سنجی ناهمزمان (Asynchronous Validation)
یکی دیگر از ملاحظات مقیاس‌پذیری، ایده اعتبار سنجی غیرهمزمان(Asynchronous Validation) است. این پیشنهاد، Diffusion Pipelining را یک قدم جلوتر می‌برد. به جای اطمینان از تأیید اعتبار یک بلاک در عرض 5 ثانیه، اعتبار سنجی ناهمزمان، زمان تأیید را فراتر از بازه زمانی مورد نیاز افزایش می‌دهد.
اجرای این پیشنهاد اساسی بوده و مستلزم تغییر قوانین اجماع است. این تغییرات خاص با حصول اطمینان از ه نودهای کاردانو که همیشه به‌درستی به امنیت اجماع کمک کرده اند حاصل میشود، البته زمانیکه یک بلاک حاوی تراکنش‌های نامعتبر باشد، این نودها در طول اعتبارسنجی کنار گذاشته می‌شوند.
برای بهره‌گیری از حداکثر مزایا از اعتبار سنجی غیرهمزمان، شرکت پشتیبان کاردانو قصد دارد آن را با تأییدکننده‌های ورودی ترکیب کند، که امکان جداسازی تراکنش‌ها را به بلاک‌های از پیش ساخته شده فراهم می‌کند. این ترکیب ثبات در زمان انتشار بلاک و نرخ پردازش تراکنش بالاتر را امکان‌پذیر می‌کند.
مطلب مفید: چگونه داخل کیف پول Yoroi رمز ارز کاردانو (ADA) استیک کنیم
تعادل ظریف عملکرد و امنیت
شرکت پشتیبان کاردانو، IOHK، به تازگی اعلام کرده است که اعتبارسنجی غیرهمزمان (Asynchronous Validation) و تأییدکنندگان ورودی (Input Endorsers) در دست توسعه هستند. بنابراین، رویداد هاردفورک واسیل ممکن است شاهد اجرای عملیاتی به نام Diffusion Pipelining برای تکمیل افزایش اندازه بلاک به منظور بهبود توان عملیاتی باشد.
با این حال، باید توجه داشت که مقیاس‌بندی آن‌چین یا on-chain scaling تعادل ظریفی بین امنیت و عملکرد است. بنابراین، پس از ارزیابی‌های کامل، میتوان تغییرات را به صورت تدریجی انجام داد تا مبادا امنیت شبکه به خطر بیفتد.
در آخر
در این مقاله به بررسی تخصصی جوانب مختلف هاردفورک واسیل پرداختیم. به دلیل نگاه تخصصی این مقاله به مبحث هاردفورک واسیل، قطعا سوالاتی در این زمینه برای شما پیش آمده است. سوالات و نظرات خود را در این زمینه با ما به اشتراک بگذارید.
