کندل شمعی یا کندل استیک نوعی تکنیک نموداری است که برای توصیف حرکت قیمت یک دارایی استفاده می‌شود. کندل های شمعی برای اولین بار در قرن 18 ابداع شدند و امروزه، معامله‌گران ارزهای دیجیتال از این کندل‌ها برای تجزیه و تحلیل داده‌های تاریخی و پیش‌بینی حرکات آتی قیمت استفاده می‌کنند. با فکت کوینز و آموزش خواندن الگوهای شمعی کریپتو همراه باشید.
این کندل‌ها در کنار یکدیگر الگوهای شمعی را تشکیل می‌دهند که می‌توانند نشان دهند که قیمت افزایش یا کاهش می‌یابد یا بدون تغییر باقی می‌ماند. این الگوها همچنین اطلاعات ارزشمندی از احساسات بازار و فرصت‌های معاملاتی بالقوه ارائه می‌دهند.
نمودار شمعی یا کندل استیک چیست؟
تصور کنید که قیمت یک دارایی مانند یک سهام یا یک ارز دیجیتال را در یک دوره زمانی مانند یک هفته، یک روز یا یک ساعت دنبال می‌کنید. نمودار شمعی راهی برای نمایش این داده‌ها به صورت بصری است.
کندل دارای یک بدنه و دو خط است که اغلب به آن فتیله یا سایه می‌گویند. بدنه کندل نشان‌دهنده محدوده بین قیمت اولیه یا باز (Open Price) و قیمت پایانی یا بسته (Close Price) در آن دوره است، در حالی که فتیله‌ها یا سایه‌ها نشان‌دهنده بالاترین و پایین‌ترین قیمت‌های ثبت شده در آن دوره هستند.
بدنه سبز نشان‌دهنده افزایش قیمت در این بازه زمانی است. از سوی دیگر، بدنه قرمز نشان‌دهنده یک کندل نزولی است که نشان می‌دهد قیمت در آن دوره کاهش یافته است.
آموزش خواندن الگوهای شمعی
الگوهای شمعی با چیدمان چند شمع در یک توالی خاص شکل می‌گیرند. الگوهای شمعی متعددی وجود دارد که هرکدام تفسیر خود را دارند. در حالی که برخی از الگوهای شمعی اطلاعاتی را در مورد تعادل بین خریداران و فروشندگان ارائه می‌دهند، برخی دیگر ممکن است نشان‌دهنده تغییر روند، ادامه روند یا عدم قطعیت باشند.
توجه به این نکته مهم است که الگوهای شمعی به خودی خود سیگنال خرید یا فروش نیستند. بلکه آنها راهی برای بررسی روند فعلی بازار برای شناسایی فرصت‌های آتی هستند.
الگوهای شمعی را می‌توان در ارتباط با سطوح حمایت و مقاومت نیز استفاده کرد. سطوح حمایت سطوح قیمتی هستند که انتظار می‌رود تقاضا قوی باشد، در حالی که سطوح مقاومت سطوح قیمتی هستند که انتظار می‌رود عرضه قوی باشد.
بیشتر بخوانید: شاخص CPI چیست و چه تاثیری بر بازار ارز دیجیتال دارد؟
الگوهای شمعی صعودی
در ادامه به معرفی الگوهای شمعی صعودی معروف می‌پردازیم:
الگوی چکش
یکی از مهم‌ترین الگوها در آموزش خواندن الگوهای شمعی کریپتو الگوی چکش است. چکش یک کندل با یک فتیله پایینی بلند در انتهای یک روند نزولی است، جایی که فتیله پایینی حداقل دو برابر اندازه بدنه است.
یک چکش نشان می‌دهد که علی‌رغم فشار فروش بالا، گاوها (خریداران) قیمت را بالا برده و به قیمت اولیه (Open Price) نزدیک کرده‌اند. چکش می‌تواند قرمز یا سبز باشد، اما چکش‌های سبز می‌توانند نشان‌دهنده حرکت صعودی قوی‌تری باشند.
الگوی چکش معکوس
این الگو درست مانند یک چکش است اما با یک فتیله بلند در بالای بدنه. مانند چکش عادی، فتیله بالایی باید حداقل دو برابر اندازه بدنه باشد.
چکش معکوس در انتهای یک روند نزولی رخ می‌دهد و ممکن است نشان‌دهنده پتانسیل صعودی باشد. فیتیله بالایی نشان می‌دهد که قیمت ادامه حرکت نزولی خود را متوقف کرده است. به این ترتیب، چکش معکوس می‌تواند نشان از آن باشد که خریداران ممکن است به زودی کنترل بازار را در دست بگیرند.
الگوی سه سرباز سفید
الگوی سه سرباز سفید متشکل از سه کندل سبز متوالی است که همگی در دامنه بدنه کندل قبلی باز می‌شوند و بالای کندل قبلی بسته می‌شوند.
این کندل ها نباید دارای فتیله‌های بلند در پایین خود باشند. اندازه کندل ها و طول فتیله‌ها را می‌توان به عنوان شانس ادامه یا تغییر روند احتمالی تفسیر کرد.
الگوی هارامی صعودی
به عنوان یکی از الگوهای اصلی در آموزش خواندن الگوهای شمعی کریپتو ، هارامی صعودی یک کندل بلند قرمز است که به دنبال آن یک کندل سبز کوچک‌تر قرار می‌گیرد که به طور کامل در بدنه کندل قبلی قرار دارد.
هارامی صعودی می‌تواند طی دو یا چند روز شکل بگیرد. این الگو نشان می‌دهد شتاب فروش در حال کاهش است و قدرت فروشندگان ممکن است به پایان برسد.
الگوهای شمعی نزولی
در ادامه به معرفی الگوهای شمعی نزولی معروف می‌پردازیم:
مرد حلق آویز
مرد حلق آویز معادل چکش نزولی است. معمولاً در انتهای یک روند صعودی با یک بدنه کوچک و یک فتیله بلند در زیر بدنه شکل می‌گیرد.
فتیله پایین نشان می‌دهد که فشار فروش زیادی وجود داشته است، اما خریداران موفق شدند کنترل بازار را دوباره به دست بگیرند و قیمت را بالاتر ببرند.
ستاره دنباله دار
الگوی کندلی ستاره دنباله دار (Shooting Star) یکی دیگر از الگوهای معروف در آموزش خواندن الگوهای شمعی کریپتو است. این الگو از یک کندل با فتیله بالایی بلند، فتیله پایینی کوتاه (یا بدون فتیله پایین) و یک بدنه کوچک تشکیل شده است. ستاره دنباله دار از نظر شکل شبیه به چکش معکوس است اما در انتهای یک روند صعودی شکل می‌گیرد.
این الگو نشان می‌دهد که بازار به اوج رسیده است، اما پس از آن فروشندگان کنترل را در دست گرفتند و قیمت را پایین آوردند. برخی از معامله‌گران ترجیح می‌دهند برای تایید الگو منتظر بمانند تا چند کندل بعدی نیز تشکیل شود.
سه کلاغ سیاه
الگوی شمعدانی سه کلاغ سیاه (Three black crows) متشکل از سه کندل قرمز متوالی است که در داخل بدنه کندل قبلی باز و زیر آن بسته می‌شوند.
این الگو معادل نزولی سه سرباز سفید است. در حالت ایدئال، این کندل‌ها نباید دارای فتیله‌های بالایی بلندتر باشند، که نشان می‌دهد فشار فروش همچنان قیمت را پایین می‌آورد. برای قضاوت در مورد شانس ادامه روند می‌توان از اندازه کندل ها و طول فتیله‌ها استفاده کرد.
الگوی هارامی نزولی
الگوی هارامی نزولی (Bearish Harami) یک کندل سبز بلند و به دنبال آن یک کندل قرمز کوچک با بدنه ای است که کاملاً در بدنه کندل قبلی جا می‌گیرد.
هارامی نزولی ممکن است طی دو یا چند روز تشکیل شود، در پایان یک روند صعودی ظاهر می‌شود و می‌تواند نشان‌دهنده کاهش فشار خرید باشد.
الگوی کندلی هارامی نزولی
الگوی شمعی ابر سیاه
الگوی ابر سیاه (Dark Could Cover) به عنوان یکی از الگوهای مهم آموزش خواندن الگوهای شمعی کریپتو شامل یک کندل قرمز رنگ است که در بالای قیمت پایانی کندل سبز قبلی باز می‌شود اما سپس در زیر نقطه میانی آن کندل بسته می‌شود.
این الگو معمولا با حجم معاملاتی بالایی همراه است که نشان می‌دهد روند قیمت ممکن است از صعودی به نزولی تغییر کند. معامله‌گران می‌توانند منتظر یک کندل قرمز سوم برای تایید الگو باشند.
الگوهای ادامه‌دهنده سه‌تایی
الگوی سه واحد بالا‌رونده
الگوی سه واحد بالا‌رونده (Rising three methods) در یک روند صعودی رخ می‌دهد که در آن سه کندل قرمز متوالی با بدنه کوچک با ادامه روند صعودی دنبال می‌شوند. در حالت ایدئال، شمع‌های قرمز نباید ناحیه کندل قبلی را بشکنند.
ادامه روند با یک کندل سبز با بدنه بزرگ تأیید می‌شود که نشان می‌دهد خریداران دوباره کنترل بازار را به دست گرفته‌اند.
الگوی سه واحد پایینرونده
برعکس الگوی سه واحد بالا‌رونده، سه واحد پایینرونده Falling three methods)) در عوض نشان‌دهنده ادامه روند نزولی است.
کندل دوجی
یک کندل دوجی زمانی تشکیل می‌شود که قیمت اولیه و قیمت پایانی یکسان (یا خیلی نزدیک به هم) باشند. کندل دوجی نشان‌دهنده بلا تکلیفی و عدم تصمیم‌گیری در بین معامله‌گران بازار است. با این حال، تفسیر یک دوجی بسیار وابسته به شرایط مختلف است.
بسته به اینکه قیمت اولیه یا قیمت پایانی کجا می‌افتد، یک دوجی را می‌توان به صورت زیر توصیف کرد:
دوجی سنگ قبر
این یک کندل بازگشتی نزولی با فتیله بالایی بلند و قیمت باز (Open price) و بسته (Close price) آن نزدیک به وسط کندل است.
دوجی پا دراز
یک کندل دوجی با فتیله‌های بالا و پایین که قیمت باز و بسته آن نزدیک به نقطه میانی است.
دوجی سنجاقک
یک کندل صعودی یا نزولی با فتیله بلند پایینی و قیمت باز/بسته نزدیک به بالای کندل.
طبق تعریف اولیه دوجی، قیمت باز و بسته باید یکسان باشد. اگر باز و بسته یکسان نباشند اما بسیار نزدیک به هم باشند چه؟ به آن می‌گویند فرفره (spinning top). با این حال، از آنجایی که بازار ارزهای دیجیتال بسیار بی ثبات است، یک دوجی دقیق کم پیش می‌آید. به همین خاطر اغلب به جای واژه دوجی از فرفره استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید: نمودار رنگین کمانی بیت کوین (Bitcoin Rainbow Chart) چیست؟
الگوهای کندل استیک بر اساس شکاف قیمت
شکاف قیمت زمانی رخ می‌دهد که یک دارایی بالاتر یا پایین‌تر از قیمت پایانی (بسته) قبلی خود باز می‌شود و شکافی بین دو کندل ایجاد می‌کند.
در حالی که بسیاری از الگوهای کندل استیک شامل شکاف قیمتی هستند، الگوهای مبتنی بر این نوع شکاف در بازار کریپتو رایج نیستند زیرا این بازار شبانه‌روزی است. اما شکاف‌های قیمتی همچنان می‌توانند در بازارهای غیر نقدینه رخ دهند، اما به‌عنوان الگوهای عملی مفید نیستند، زیرا عمدتاً نشان‌دهنده نقدینگی پایین و اختلاف قیمت بالای سفارشات هستند.
نحوه استفاده از الگوهای شمعی در ترید ارز دیجیتال
معامله‌گران باید نکات زیر را در نظر داشته باشند تا از الگوهای کندل استیک به طور موثر هنگام معامله ارزهای دیجیتال استفاده کنند:
1. اصول اولیه را درک کنید
معامله‌گران کریپتو باید قبل از استفاده از الگوهای شمعی، درک کاملی از اصول اولیه این الگوها داشته باشند و به آموزش خواندن الگوهای شمعی کریپتو بپردازند. این شامل آموزش خواندن الگوهای شمعی و الگوهای مختلفی است که می‌توانند شکل بگیرند.
2. ترکیب اندیکاتورهای مختلف
در حالی که الگوهای شمعی می‌توانند اطلاعات ارزشمندی را ارائه دهند، اما باید از آنها در کنار سایر اندیکاتورهای تکنیکال استفاده کنیم تا پیش‌بینی‌های دقیق‌تری داشته باشیم. برخی از اندیکاتورهایی که می‌توانند در ترکیب با الگوهای کندل استیک استفاده شوند عبارت‌اند از میانگین متحرک، RSI و MACD.
3. از تایم فریم‌های متعدد استفاده کنید
تریدرهای ارز دیجیتال باید الگوهای کندل استیک را در بازه‌های زمانی مختلف تجزیه و تحلیل کنند تا درک وسیع‌تری از احساسات بازار به دست آورند. به عنوان مثال، اگر یک معامله‌گر در حال تجزیه و تحلیل نمودار روزانه است، باید به نمودارهای ساعتی و 15 دقیقه‌ای نیز نگاه کند تا ببیند الگوها در بازه‌های زمانی مختلف چگونه عمل می‌کنند.
4. مدیریت ریسک را تمرین کنید
استفاده از الگوهای کندل استیک مانند هر استراتژی معاملاتی خطراتی را به همراه دارد. معامله‌گران باید همیشه تکنیک‌های مدیریت ریسک، مانند تنظیم سفارشات حد ضرر را برای محافظت از سرمایه‌شان تمرین کنند. همچنین مهم است که از معامله بیش از حد خودداری کنید و فقط وارد معاملات با نسبت ریسک به ریوارد مطلوب شوید.
جمع بندی
هر معامله‌گری می‌تواند از آشنایی با کندل‌ها و آنچه الگوهای آنها نشان می‌دهند سود ببرد، حتی اگر از آنها در استراتژی معاملاتی خود استفاده نکند. بنابراین، آموزش خواندن الگوهای شمعی یکی از پیش‌نیاز‌های معامله رمزارزهاست. با این حال، در حالی که الگوهای شمعی می‌توانند در تحلیل بازارها مفید باشند، مهم است که به یاد داشته باشید که آنها خطاناپذیر نیستند.
