کوزاما (Kusama) چیست و چگونه کار می‌کند؟

کوزاما (KSM) یک شبکه آزمایشی مبتنی بر الگوریتم اجماع گواه اثبات سهام (Proof of Stake) است که هنوز به‌طور کامل توسعه نیافته و نسخه رسمی آن ارائه نشده است. در حقیقت این ارز دیجیتال که بر پایه کدهای رمز ارز پولکادات (Polkadot) به وجود آمده است، عملاً نقش یک شبکه آزمایشی را برای اکوسیستم پولکادات (DOT) ایفا می‌کند. 

اساساً کوزاما با تکیه‌بر قابلیت‌هایی که دارد، نقش یک سیستم هشدار را برای شبکه پولکادات ایفا میکند. درواقع اگر در به‌روزرسانی پولکادات، این شبکه با مشکلاتی مواجه شود که ممکن است پایداری شبکه را تهدید کنند، کوزاما وارد عمل شده و نقش خودرا ایفا کرده و شبکه پولکادات را از خطرات احتمالی ایمن نگه می‌دارد.

علاوه بر این، شبکه Kusama تا زمانی که جامعه کاربری و تیم توسعه‌دهندگان آن به حیاط خود ادامه داده و این رمز ارز را به‌عنوان یکی از برترین بسترها برای فعالیت پروژه‌های جدید و سرمایه گذاری‌های پرخطر سر پا نگه دارند، به فعالیت‌های خود ادامه خواهد داد.

اگر شما نیز به Kusama علاقه پیداکرده‌اید، اما مطمئن نیستید که این رمز ارز دقیقاً چه مفاهیمی را دربر گرفته یا از چه قابلیت‌هایی برخوردار است، اصلاً لازم نیست نگران باشید. چراکه در این مطلب از فکت کوینز، ما قصد داریم تا به‌طور کامل کوساما را معرفی کرده و تمامی زوایای این پروژه را موردبررسی قرار دهیم.

کوزاما (KSM) چیست؟

کوزاما (Kusama) یک محیط پیش تولیدشده عمومی برای شبکه پولکادات است که بر روی نسخه اولیه ممیزی نشده بلاک چین Polkadot اجرا می‌شود. در حقیقت Kusama نقش یک محیط آزمایشگاهی را دارد که به هر توسعه دهنده‌ای این اجازه را می‌دهد تا نسخه‌های اولیه پروژه‌های پولکادات را در یک محیط واقعی آزمایش کنند.

البته ازآنجایی‌که Kusama به‌عنوان بخشی از شبکه قناری (Canary Network) پولکادات فعالیت می‌کند، یک جزء حیاتی از اکوسیستم آن به‌حساب آمده که اجازه می‌دهد تا به روز رسانی‌های اصلی و انتشار کدهای بلاک چین Polkadot، پیش از انتشار برای عموم، به‌طور کامل مورد آزمایش و بررسی قرار گیرند.

از طرفی، رمز ارز بومی شبکه کوزاما (KSM)، یک توکن ERC20 نیست؛ چراکه شبکه Kusama از فناوری بلاک چین مخصوص خود جهت مدیریت این شبکه استفاده می‌کند. در حقیقت چند دلیل کلی وجود دارد که Kusama به‌واسطه آنها اقدام به ایجاد توکن مخصوص خود کرده است:

• اداره شبکه
• بهره‌برداری از شبکه
• اتصال زنجیره‌های دیگر به Kusama به‌عنوان زنجیره موازی یا پاراچین (Parachain)
• استفاده از KSM به‌عنوان یک توکن کاربردی توسط کاربران شبکه

بیشتر بخوانید: راه حل‌ میان زنجیره‌ ای (Cross-chain)

Kusama چگونه کار می‌کند؟

به‌صورت کلی، Kusama نقش یک زنجیر خواهر (sister-chain) را برای پولکادات ایفا می‌کند و به‌واسطه این موضوع، بسیاری از ویژگی‌های اصلی شبکه پولکادات را در خود جای‌داده است. به‌عنوان‌مثال، کوزاما از دو نوع بلاک چین مجزا برای پردازش تراکنش‌ها و مدیریت فعالیت‌های شبکه خود استفاده می‌کند؛ شبکه اصلی که زنجیره رله (Relay Chain) نامیده می‌شود که اعتبار سنجی‌ها در آن انجام‌شده، دارای حداقل میزان از عملکرد بوده و به‌طور کلی وظیفه هماهنگی سیستم را بر عهده دارد.

همچنین بلاک چین دوم Kusama، شبکه‌های تولیدشده توسط کاربران هستند که اصطلاحاً به آنها زنجیره‌های موازی یا پاراچینز (Parachains) گفته می‌شود و هرکدام بسته به پروژه‌ای که از آن استفاده می‌کنند، می‌توانند معماری، ویژگی‌ها و کاربردهای متفاوتی داشته باشند.

بنیان‌گذاران Kusama چه افرادی هستند؟  (تاریخچه KSM)

رمز ارز KSM در سال ۲۰۱۶ و به‌وسیله سازندگان ارز دیجیتال پولکادات (Polkadot) یعنی گوین وود (Gavin Wood)، پیتر چابان (Peter Czaban) و رابرت هابرمایر (Robert Habermeier) به وجود آمد. از طرفی، از جولای ۲۰۱۹ (تیرماه ۱۳۹۸) به بعد، تمامی کاربرانی که در زمان پیدایش بلاک اولیه (Genesis Block) Kusama، مالک توکن‌های DOT بودند، می‌توانستند اقدام به دریافت رمز ارز کوزاما (KSM) کنند.

علاوه بر این، فرایند فروش توکن های پولکادات (و نتیجتاً توکن های KSM)، به‌وسیله بنیاد Web3 انجام گرفت که مدیریت آن بر عهده گوین وود است. در حقیقت، در دسامبر ۲۰۱۹ (شهریور ماه ۱۳۹۸) و پیش از انتشار توکن DOT، رمز ارز KSM با قیمتی معادل ۱٫۷۱ دلار، به‌وسیله بنیاد Web3 عرضه شد.

همچنین، انتشار پروژه Kusama از خیلی از جهات مشابه پروژه Polkadot بود. درواقع کاربران واجد شرایطی که توکن DOT را در زمان پیش‌فروش این رمز ارز خریداری کرده بودند، می‌توانستند میزان معادلی از رمز ارز KSM را نیز دریافت کنند.

چه چیزی کوزاما (KSM) را منحصربه‌فرد می‌سازد؟

همان‌طور که در بالا نیز اشاره داشتیم، Kusamaنقش یک شبکه آزمایشی (testnet) منحصربه‌فرد را برای پولکادات ایفا می‌کند که اصطلاحاً به این شبکه آزمایشی، شبکه قناری گفته می‌شود. در حقیقت اکثر اکوسیستم‌های بلاک چین تنها از یک شبکه آزمایشی جهت توسعه اپلیکیشن های غیرمتمرکز (dApps) و دیگر پروژه‌های غیرمتمرکز خود استفاده می‌کنند.

بااین‌حال، با تکیه‌بر یک شبکه بلاک چین زنده، Kusama قادر است تا نوعی از یک شبکه آزمایشی را ارائه دهد که سایر بلاک چین‌ها قادر به پیاده‌سازی آن نیستند. همچنین کوزاما از پارامترهای حاکمیتی اصلاح شده‌ای بهره می‌برد که این امکان را در اختیار این شبکه قرار می‌دهد تا عملکردی چهار برابر سریع‌تر از Polkadot داشته باشد.

علاوه بر این، یکی دیگر از ویژگی‌های منحصربه‌فرد Kusama، استفاده همزمان از ۲ بلاک چین مجزا است که عبارت‌اند از شبکه اصلی و شبکه‌های تولیدشده توسط کاربر یا همان زنجیره‌های موازی (Parachains). در حقیقت پاراچین‌ها زنجیره‌های کاملاً منحصربه‌فردی هستند که به کاربران این اجازه را می‌دهند تا بلاک چین‌های لایه ۱ مجزا از هم را، به‌صورت همزمان با شبکه Kusama اجرا کنند.

درواقع قابلیت اجرای لایه‌های اول منحصربه‌فرد که به زنجیره رله (Relay Chain) گره‌خورده‌اند، نه‌تنها امنیت پاراچین ها را تضمین می‌کند، بلکه مقیاس‌پذیری (Scalability) و قابلیت همکاری (Interoperability) این شبکه ارز دیجیتال را نیز تا حد زیادی افزایش می‌دهد.

چه چیزی باعث ارزش رمز ارز کوزاما (KSM) می‌شود؟

ازآنجایی‌که کوزاما نقش یک شبکه آزمایشی منحصربه‌فرد به نام قناری را برای بلاک چین Polkadot ایفا می‌کند، از این مزیت برخوردار خواهد بود تا به‌عنوان اولین پروژه از بسیاری از dApps ها و پروژه‌های جدید ایجادشده در اکوسیستم پولکادات استفاده کند. در حقیقت بسیاری از اپلیکیشن های غیرمتمرکز پیش از تثبیت و به‌روزرسانی محصول خود برای شبکه پولکادات، در Kusama راه‌اندازی خواهند شد.

از طرفی، همان‌طور که گفتیم، Kusama از پاراچین ها (بلاک چین‌های لایه یک منحصربه‌فرد) بهره می‌برد و بدین ترتیب به کاربران خود این امکان را می‌دهد تا در ساخت توکن و مشوق‌هایی که معمولاً در شبکه Kusama در دسترس نیستند، شرکت کنند.

در حقیقت جهت استفاده از زنجیره‌های موازی یا پاراچین ها، پروژه‌ها بایستی در مزایده پاراچین ها برنده شوند. دو نکته حائز اهمیت دیگر در خصوص پاراچین ها نیز وجود دارد؛ اول اینکه خود این اسلات‌ها نیز ارزشمند هستند. دوم اینکه بایستی توکن های KSM در طول مدت اجاره قفل شود.

درواقع شرکت‌کنندگانی که برنده یک اسلات پاراچین می‌شوند، بایستی جهت تمدید اجاره خود، در مزایده‌های بیشتری برنده شوند. این رویه به‌خودی‌خود تضمین می‌کند که پروژه‌ها برای بقای خود، دائماً به توکن های KSM نیاز داشته باشند.

اساساً نقش کلی توکن KSM، راه‌اندازی و حفظ شبکه Kusama است. ازاین‌رو، کاربران با شرکت در فعالیت‌های مختلف شبکه کوساما مثل استیکینگ (Staking)، ارائه قرض یا وام (Bonding) و حاکمیت (Governance) است که می‌توانند ارزش واقعی این توکن را درک کنند.

بیشتر بخوانید: برنامه های غیر متمرکز(Dapps)

چه تعداد رمز ارز KSM در گردش است؟

از ماه می ۲۰۲۱ (اردیبهشت ماه ۱۴۰۰)، ۸۹۸۰۰۹۸ توکن KSM (از مجموع ده میلیون توکن KSM) در گردش قرار گرفته است. همچنین شبکه KSM هیچ‌گونه حداکثر عرضه‌ای برای توکن KSM در نظر نگرفته است؛ چراکه این توکن درست مثل رمز ارز DOT، مشمول نرخ تورم سالانه ۱۰ درصدی خواهد بود.

علاوه بر این، توزیع توکن‌های KSM تازه ضرب شده نیز، به نسبت سهام استیکرهای KSM بستگی دارد؛ بنابراین، اعتبارسنج‌های شبکه Kusama زمانی قادر خواهند بود تا توکن‌هایی که به‌تازگی ضرب می‌شوند را دریافت کنند که دقیقاً نیمی از میزان عرضه KSM، در این شبکه استیک شده باشد. در حقیقت اگر مقدار سهام استیکرهای KSM بالاتر یا کمتر از ۵۰٪ باشد، بخشی از تورم سالانه رمز ارز Kusama به خزانه‌داری این شبکه تعلق پیدا می‌کند.

سایر اطلاعات فنی پروژه کوزاما

توکن شاخص DOT

کاربرانی که رمز ارز DOT را از طریق عرضه اولیه سکه (ICO) این کوین خریداری کرده بودند، نه‌تنها توکن های دات خود را دریافت کردند، بلکه توانستند تا در طول رویداد تولید توکن (Token Generation Event) نیز میزان معادلی از توکن KSM را خریداری کنند.

اعتبارسنج‌ها (Validators)

اعتبار سنج‌ها می‌توانند با اجرای یک گره اعتبار سنجی، پاداش‌های استیکینگ را دریافت کنند. درواقع تعداد توکن KSM موردنیاز جهت تبدیل‌شدن به یک گره اعتبار سنجی پویا در شبکه کوسما، هیچ‌وقت ثابت نبوده و در طول زمان دائماً دستخوش تغییر می‌شود.

معرفی کنندگان (Nominators)

معرفی کنندگان در شبکه Kusama، می‌توانند با اعطای اختیار توکن های KSM خود به دیگر اعتبارسنج‌ها (حداکثر ۱۶ اعتبارسنج)، یک پاداش منفعل در قالب توکن KSM دریافت کنند. از طرفی، میزان این پاداش‌ها دائماً متغیر بوده و کاملاً به تعداد شرکت‌کنندگان و نرخ بازده آن زمان شبکه وابسته است.

چگونه از KSM استفاده کنیم؟

اول اینکه از KSM می‌توان به‌عنوان یک توکن حاکمیتی جهت مدیریت به روز رسانی‌ها و اصلاحات پروتکل Kusama و همچنین راهی برای پرداخت کارمزدهای ارسال پیام در پاراچین ها استفاده کرد. از طرفی، اعتبارسنج‌ها می‌توانند توکن های KSM خود را جهت حفظ ایمنی شبکه Kusama و کسب پاداش ناشی از تورم، در این شبکه استیک کنند.

این در حالی است که معرفی کنندگان (Nominators) می‌توانند توکن های KSM خود را به در اختیار اعتبارسنج‌های شبکه قرار داده و در ازای این کار، سهمی از پاداش‌های ذکرشده را دریافت کنند. علاوه بر این، می‌توان از توکن KSM جهت اتصال به پاراچین های جدید نیز استفاده کرد.

چگونه یک کیف پول مناسب جهت ذخیره KSM انتخاب کنیم؟

در انتخاب کیف پولی که جهت ذخیره توکن های KSM خود انتخاب می‌کنید، بایستی اول به دو سؤال اساسی پاسخ دهید. اول اینکه قصد دارید از کیف پول مدنظر خود چه استفاده‌هایی کنید؟ دوم اینکه قصد دارید تا چه میزان رمز ارز KSM را بر روی آن ذخیره کنید.

کیف پول‌های سخت‌افزاری

انتخاب اول پیش روی شما، یک کیف پول سخت‌افزاری است. همان‌طور که احتمالاً اطلاع دارید، کیف پول‌های سخت‌افزاری یا کیف پول‌های سرد (Cold Wallets)، از طریق قابلیت ذخیره‌سازی و پشتیبان گیری آفلاین، ایمن‌ترین گزینه به‌حساب می‌آیند. دراین‌بین، مدل‌های مختلف از کیف پول‌های سخت‌افزاری لجر (Ledger) و ترزور (Trezor)، قادر هستند تا راه حل‌های ذخیره‌سازی ایمنی را جهت نگهداری ایمن توکن های KSM شما ارائه دهند.

علاوه بر این، کار کردن با کیف پول‌های سخت‌افزاری به‌مراتب دشوار بوده و این ولت‌های ارز دیجیتال، گزینه‌های گران‌تری نیز به‌حساب می‌آیند. به‌این‌ترتیب، منطقی این است که اگر قصد ذخیره مقدار زیادی رمز ارز KSM را دارید، یا جزء کاربران باتجربه بازار رمز ارزها به‌حساب می‌آیید، از این کیف پول‌ها استفاده کنید.

کیف پول‌های نرم‌افزاری

انتخاب دومی که شما خواهید داشت، کیف پول‌های نرم‌افزاری هستند. اساساً کیف پول‌های نرم‌افزاری گزینه‌ای هستند که هم استفاده از آنها آسان است و هم به‌طور رایگان در اختیار کاربران قرار گرفته است. درواقع این دسته از کیف پول‌های ارز دیجیتال (مخصوص گوشی‌های تلفن همراه و دسکتاپ)، به‌رایگان جهت دانلود در اختیار کاربران قرارگرفته‌اند.

همچنین این ولت‌ها در دو دسته حضانتی (Custodial) و غیر حضانتی (Non-custodial) عرضه‌شده‌اند. درواقع در کیف پول های حضانتی، کلیدهای خصوصی شما، به‌وسیله ارائه‌دهندگان خدمات کیف پول مدیریت و پشتیبان گیری می‌شوند، ولی کیف پول‌های غیر حضانتی، کلیدهای خصوصی شمارا به‌طور کاملاً ایمن در دستگاه شما ذخیره می‌کنند.

جدا از این ویژگی‌ها، اگرچه این کیف پول‌ها، گزینه‌ای به‌مراتب راحت از کیف پول‌های سخت‌افزاری به‌حساب می‌آیند، اما از امنیت کمتری به نسبت ولت‌های سخت‌افزاری برخوردار هستند. ازاین‌رو، این کیف پول‌ها بیشتر مختص کاربران مبتدی یا افرادی است که قصد دارند تا حجم اندکی از توکن های KSM را بر روی آنها ذخیره کنند.

بیشتر بخوانید: مقایسه بین کیف پول حضانتی و کیف پول غیرحضانتی | کدام امنیت بیشتری دارد؟

کیف پول‌های آنلاین یا تحت وب

گزینه سوم پیش روی شما، کیف پول‌های آنلاین یا تحت وب هستند. اساساً این کیف پول‌های ارز دیجیتال نیز رایگان بوده و استفاده از آنها برای کاربران آسان است. از طرفی، کاربران می‌توانند از طریق چندین دستگاه و با استفاده از یک مرورگر وب، از خدمات این کیف پول‌ها استفاده کنند.

بااین‌وجود، این کیف پول‌ها، در دسته کیف پول‌های گرم (hot wallets) قرارگرفته و نسبت به نمونه‌های سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری مشابه، از امنیت کمتری برخوردار هستند. ازاین‌رو، اگر تصمیم بگیرید تا از این ولت‌ها جهت ذخیره توکن های KSM خود استفاده کنید، پیشنهاد می‌کنیم تا گزینه‌ای را انتخاب کنید که هم معتبر باشد و هم از سوابق امنیتی قابل قبولی برخوردار باشد.

باوجود توضیحات بالا، کیف پول ارز دیجیتال کریپتومت (Kriptomat) یک گزینه ایمن جهت ذخیره رمز ارز کوسما به‌حساب می‌آید که جدا از قابلیت‌های امنیتی که دارد، این امکان را نیز در اختیار شما قرار می‌دهد تا توکن های KSM خود را بدون دردسر ذخیره و مبادله‌کنید.

استکینگ رمز ارز KSM

به‌طور کلی، KSM سه راه متفاوت را در راستای ایجاد یک کیف پول ارز دیجیتال برای استیک کردن KSM ارائه می‌دهد که عبارت‌اند از Polkadot UI، Polka Wallet و اپلیکیشن Staking Polkadot JS. درواقع زمانی که اقدام به ایجاد یک کیف پول ارز دیجیتال کردید، می‌توانید توکن های KSM خود را با استفاده از بخش استیکینگ (Staking) اپلیکیشن ولت ارز دیجیتال خود، استیک کنید.

بیشتر بخوانید: معرفی برترین کوین های استیکینگ

نکته مهم در اینجا این است که جهت استیکینگ Kusama، حتماً مقداری KSM جهت پرداخت کارمزد این شبکه در حساب کیف پول خود داشته باشید. علاوه بر این، دارایی‌هایی که استیک می‌شوند، در طول مدت استیکینگ، بر روی شبکه کوزاما قفل خواهند شد و پس از پایان این مدت، کاربران می‌توانند حداکثر ۱۶ اعتبارسنج مختلف را جهت ارسال دارایی‌های خود انتخاب کنند.

نتیجه‌گیری

KSM به‌عنوان پربازده‌ترین شبکه آزمایشی موجود، توانسته تا به جایگاه منحصربه‌فردی در بازار رمز ارزها دست پیدا کند. در حقیقت، سرعت بالا و ماهیت غالباً پر هرج‌ومرج زنجیره Kusama، باعث شده تا فرصت‌های نوآورانه و سودآور بسیاری در اختیار سرمایه‌گذاران و کاربران قرار بگیرد.

به‌علاوه، کوزاما نه‌تنها به‌وسیله یکی از بنیان‌گذاران شبکه بلاک چین اتریوم، یعنی گوین وود ایجاد شده است، بلکه از همان تیم توسعه دهنده‌ای بهره می‌برد که پشت پرده توسعه ارز دیجیتال پولکادات و پایگاه کد نوآورانه و قابل‌اعتماد پولکادات قرار دارند.

نهایتاً اینکه، با طراحی آینده‌نگری که پروژه Kusama آن را پیاده کرده است، این شبکه توانسته تا به‌عنوان یک رهبر در حوزه تولید اپلیکیشن های غیرمتمرکز و توسعه بلاک چین‌ها، خود را معرفی کند. بنابراین، به‌احتمال‌زیاد این شبکه برای سال‌های به‌عنوان یکی از فعال‌ترین و مفیدترین شبکه‌های آزمایشی، به فعالیت خود ادامه خواهد داد.