صرافی های غیر متمرکز از زمان تبلیغات گسترده ی محصولات امور مالی غیر متمرکز محبوبیت بیشتری پیدا کردند. اما هجوم شدید کاربران به سمت صرافی غیر متمرکز یونی سواپ باعث شده این روزها بحث مزایا و معایب انواع صرافی ها داغ تر از قبل شود.
بسیاری از طرفداران بازار کریپتو معتقدند در آینده سهم بازار صرافی های غیر متمرکز به شدت افزایش پیدا خواهد کرد. در حال حاضر اکثر صرافی های کریپتو بر روی نسخه ی غیر متمرکز معاملاتی خود فعالیت میکنند. در ادامه مقاله بررسی خواهیم کرد که آیا واقعاً در آینده نزدیک معامله رمزارز کاملاً غیر متمرکز خواهد شد یا خیر؟
تاریخچه صرافی های ارز دیجیتال
قبل از اینکه به بررسی و توضیح تفاوت های فنی صرافی های متمرکز و غیر متمرکز بپردازیم، بهتر است نگاهی به گذشته آنها بیندازیم.در واقع، همانطور که همه ما در جریان هستیم، تنها چند سال بیشتر از شروع معامله ارزها و توکن های دیجیتال نمیگذرد.
از اوایل سال 2009 که اولین بلوک بیتکوین استخراج شد. و ساتوشی ناکاموتو اولین مقادیر بیتکوین را از طریق تراکنشی در این شبکه برای هال فینی ارسال کرد تا به امروز اتفاقهای زیادی افتاده است.
در سال 2009 ، سایت New Liberty Standard قیمت 1 بیت کوین را برای اولین بار به عنوان یک مرجع مرکزی تعیین کرد. یکسال بعد اولین صرافی بیت کوین ، Mt.Gox، تأسیس شد. اما این صرافی در سال 2014 پس از وقوع یک تعرض بسیار بزرگ تعطیل شد. در طی این حمله حدود 744 هزار بیت کوین از این صرافی به سرقت رفت و Mt.Gox ورشکست شد.
در این میان ، صرافی Coinbase به شهرت رسید و هم اکنون یکی از بزرگترین صرافی ها در جهان است. صرافی متمرکز کوین بیس از آمریکا شروع به فعالیت کرد. و به لطف پلتفرم بسیار ساده اما حرفه ای که داشت کم کم بازار را از آن خود کرد.
با افزایش تعداد طرفداران بازار رمز ارز تعداد صرافی ها ی فعال در این حوزه هم افزایش پیدا کردند. که بیشتر آنها متمرکز بودند . از این میان میتوان به صرافی های بایننس، بیتمکس، بیتفینکس و اککس اشاره کرد که د رحال حاضر در این حوزه پیشرو هستند. مدت ها بود که آنها یکه تاز میدان بودند تا این که صرافی های غیر متمرکزی همچون Uniswap , Sushiswap, Compoundو Curve Finance پا به این عرصه گذاشتند.
تفاوت صرافی های متمرکز و غیر متمرکز
همانطور که در مقاله ی قبلی هم گفتیم سالهاست که صرافی های متمرکز و غیر متمرکز در کنار هم و به صورت موازی در حال ادامه فعالیت هستند. البته با اینکه پلتفرم های غیر متمرکز تا به امروز نتوانسته اند به اندازه متمرکز ها محبوب شوند، اما نقش به سزایی در تاریخچه ارزهای دیجیتال بازی کرده اند. تا جایی که در زمان رشد دیفای صرافی غیر متمرکز یونی سواپ موفق شد از نظر حجم معاملات روزانه از بزرگترین صرافی متمرکز، کوین بیس، پیشی بگیرد.
صرافی های متمرکز CEX
صرافی های متمرکزی همچون بایننس، CEX.io ، Kraken ، OKEx اوردر بوک خودشان را دارند. پس هر سفارشی به تنهایی ثبت و تأیید میشود.برای اطمینان از صحت تراکنش ها و اوردرها داده ها از طریق سرورهای اختصاصی و عملیات امنیتی متمرکز به صورت داخلی مبادله میشوند. معمولاً صرافی های متمرکز تحت مقررات نظارتی خاصی فعالیت میکنند و سیاست های احزار هویت خاص خودشان را دارند.
در عین حال صرافی های متمرکز با پیروی از قوانین لازم برای جلوگیری از پولشویی ، مدام با کلاهبرداران برخورد می کنند. پلتفرم ساده و کاربر پسند این صرافی ها باعث رضایت تازه واردانی شده که برای معاملات ارز دیجیتال از این نوع پلتفرم ها استفاده میکنند.
حجم معاملات و اوردرهای صرافی های متمرکز بیشتر از غیر متمرکز است. این مسئله میتواند به این علت باشد که نودهای های شبکه نیازی به به روزرسانی در زمان واقعی ندارند. پس نتیجتاً سرعت پردازش معاملات هم بیشتر خواهد بود. اگرچه سادگی پلتفرم که در بالا به آن اشاره شد ، مستلزم این است که کلیدهای خصوصی کاربران در صرافی باقی بمانند. بنابراین دسترسی به دارایی های رمزنگاری شده با اعتبار کاربر ارتباط مستقیم دارد.
اگر یک کلاهبردار از طریق فیشینگ یا هک بتواند به مدارک دسترسی پیدا کند ، مستقیماً به رمزارزهای کاربر دسترسی پیدا خواهد کرد. از آنجایی که یک صرافی متمرکز انتفاعی و سود محور است، برای اینکه بتواند رضایت کامل کاربران را فراهم کند. مجبور است خدمات پشتیبانی گسترده ای به کاربران خود ارائه دهد.
آنها امکان معامله رمزارز در ازای ارز فیات و طیف گسترده ای از جفت ارزها را برای کاربران خود فراهم کرده اند. کارمزد صرافی های متمرکز ثابت و در زمان انجام معامله اعمال میشوند. معمولاً قوانین ساست و قوانین همه این پلتفرم ها شبیه به یکدیگر است.
الگوریتم تأمین مشتری آنها عرضه و تقاضا را مدیریت و اوردر بوک موجود در این پلتفرم ها سفارشات مشتریان را ذخیره میکند.
صرافی غیر متمرکز DEX
از طرف دیگر صرافی غیر متمرکز به یک بازار معاملاتی گفته میشود که برای نگهداری و اداره دارایی های مشتری به هیچ سرویس واسطه ای متکی نیست.در عوض، تراکنش ها از طریق یک شبکه همتا به همتا و کاملاً اتوماتیک مستقیماً بین کاربران آن صرافی انجام میشود.
به عبارت دیگر ،این پلتفرم های غیر متمرکز کنترل دارایی ها و تراکنش ها را به دست کاربران میسپارند. و از این طریق واسطه ها را حذف میکنند. بنابراین ، با حذف واسطه ها احتمال وقوع مشکلاتی همچون هک هم کمتر میشود. به علاوه در این گونه پلتفرم ها به سرمایه تریدرها هیچ گونه مالیاتی تعلق نمیگیرد. حذف واسطه ها به حذف حملاتی همچون فیشینگ و هک و پیشبرد امنیت کمک خواهد کرد.
جوانب مثبت صرافی متمرکز CEX
واسط کاربری این پلتفرم ها برای تازه واردان به این حوزه بسیار آسان است.به علاوه عملیات و اقدامات میتوانند به سرعت نهادینه شوند و روند دسترسی به قراردادهای آپشن بسیار واضح است . در کل تعداد ارزهای دیجیتا ل قابل معامله در صرافی های متمرکز بسیار بیشتر است.
و به دلیل بالا بودن حجم معاملات، نقدینگی این گونه صرافی ها هم بسیار بیشتر است. صرافی ها می توانند به سرعت و به راحتی تعهدات پرداخت را برآورده کنند. به علاوه این مسئله که تعداد زیادی تریدر در این صرافی مشغول به معامله هستند تضمینی برای کاربر پسند بودن آن هاست.
صرافی متمرکز مبتنی بر زیرساختی فردی و مرکزیست.همین مسئله فرآیند پردازش تراکنش ها را تسریع میبخشد. الگوریتم این مراکز به گونه ایست که قابلیت پردازش صدها تراکنش در هر ثانیه را دارد. پس در صورت وقوع هر گونه تغییری در روند بازار تریدرها بدون معطلی میتوانند وارد عمل شوند.
صرافی های به نام این حوزه ،طیف گسترده ای از ارزهای دیجیتال را با جفت های بی شماری ارائه می دهند. در عین حال ، در این صرافی ها واریز و برداشت با ارز فیات نیز امکان پذیر است.
جوانب منفی صرافی متمرکز CEX
کاربران دارایی های خود را در صرافی ذخیره و نگه داری میکنند. کیف پول های این پلتفرم ها جزئی از سیستم هستند و از کنترل کاربران خارجند. از آنجایی که کلیدهای خصوصی کاربران نزد صرافی باقی می ماند خطر از دست دادن کل سرمایه محتمل میباشد. البته وقوع چنین اتفاقاتی بسیار نادر است. اما در گذشته این گونه اتفاقات به وقوع پیوسته است.
صرافی های متمرکز تحت نظارت مراجع یا بهتر است بگوییم توسعه دهندگان و قوانین نظارتی هستند . برای جلوگیری از پولشویی ، اپراتورها ملزم به جمع آوری اطلاعات گسترده در مورد مشتریان خود (KYC) هستند. که این قوانین مغایر با سیاست های از پیش تعیین شده حوزه رمزارزهاست.
جوانب مثبت صرافی غیرمتمرکز Dex
صرافی غیرمتمرکز عاری از الزامات ، مقررات یا نظارت دولت است. در این پلتفرم ها کاربران مستقیماً با یکدیگر در ارتباطند و هیچ واسطه ای در این میان وجود ندارد. تنها خود کاربر به کلیدهای خصوصی اش دسترسی دارد و فقط خودش میتواند دارایی هایش را مدیریت کند.
یکی از ویژگی های اصلی صرافی های متمرکز ناشناس ماندن کاربران است. هیچ فرآیند احراز هویت یا تأیید کاربری در آنها وجود ندارد. و آنها از کاربرانشان هیچ گونه مدرک مطالبه نمیکنند. معمولاً وجود تنها یک آدرس شخصی در بلاک چین مربوطه کافیست. اطلاعات شخصی کاربران بین صرافی و و هیچ مقام مرجعی مبادله نمیشود.
معمولاً امکان معامله ارزان با تعداد زیادی جفت ارز معاملاتی از طریق یک شبکه سرور غیرمتمرکز انجام شدنیست. این امر خطر حمله هکر را به شدت کاهش می دهد. و دسترسی به دلیل خرابی سرور را تقریباً غیرممکن می کند. از آنجا که یک DEX مستقیماً در بلاکچین مستقر است ، نمی تواند حمله به سرور مرکزی را هدف قرار دهد.
جوانب منفی صرافی غیرمتمرکز DEX
معمولاً انجام معاملات در صرافی های غیر متمرکز بسیار کندتر از گونه های متمرکز است.البته سرعت انجام عملیات بین صرافی های غیر متمرکز هم متفاوت است. چرا که هر تراکنش باید از سمت ماینرها مورد تأیید قرار بگیرد.
زمانی که تریدر باید نسبت به تغییر شرایط بازار واکنش نشان دهد ، صرافی های غیرمتمرکز پلتفرم معاملاتی مناسبی به حساب نمی آیند.عامل مهمی که رمز موفقیت یک صرافی به حساب می آید نقدینگی آن است. پس صرافی هایی که بیشترین نقدینگی را دارند بین کاربران محبوبترند. مفهوم این امر که میگوییم صرافی های غیر متمرکز نوپا و جدید هستند،به این معناست که تریدرهای کمتری به فعالیت در آنجا مشغولند. پس نتیجتاً نقدینگی آنها هم کمتر از صرافی های متمرکز است.
رابط کاربری آن ها بسیار پیچیده است مخصوصاً برای تازه واردان به این حوزه که بسیار گیج کننده است.در ضمن در صرافی های غیر متمرکز قابلیت هایی همچون سفارشات محدود، حد ضرر و قراردادهای مارجین برای بیشتر تریدرها فعال نیست.
