بیت کوین چیست ؟ هر آنچه باید درباره بیت کوین بدانیم
بیت کوین چیست؟ Bitcoin یکی از انواع پول‌های دیجیتالی است که به صورت غیرمتمرکز کنترل میشود .و هیچ نهاد مرکزی آن را مدیریت نمی‌کند. به عبارت دیگر بیت کوین از فناوری بلاک چین استفاده میکند. گسترده بودن تعداد زیاد کاربران، هزینه بالای تخلف و تقلب در شبکه و همچنین نبود ناظر مرکزی بر شبکه، آن را به محیطی آزاد و موثر برای فعالیت های ارتباطی تبدیل کرده است.
اگر دوست دارید خیلی اساسی و دقیق بدانید که بیت کوین چیست و این امپراطوری چطور فعالیت میکند، پیشنهاد میکنیم ابتدا نگاهی به مقالات ارز دیجیتال و بلاکچین بیندازید. چون بیتکوین اول از همه یک ارز دیجیتال مبتنی بر بلاک چین است.، در حقیقت یک برنامه کامپیوتری است که از طریق محاسبات سنگین ریاضی فعالیت میکند. بیت کوین یکی از معروف‌ترین ارزهای مجازی است. قیمت هر واحد از آن در سال 2020 حدود ۱۱ هزار دلار معادل 300 میلیون تومان است. در این مقاله از فکت کوینز قصد داریم این رمز ارز پرطرفدار را مورد بررسی قرار داده و به اکثر سوالاتی که ممکن است از این رمزارز در ذهن داشته باشید، پاسخ دهیم.
پشتوانه بیت کوین چیست؟
تمام پول‌هایی که امروزه ما از آنها استفاده میکنیم مانند ریال، دلار، یورو و غیره همگی توسط دولت یک کشور تولید شده اند. و ارزش و مقدار اسکناس آنها توسط همان دولت تعیین میشود. اگر دوست داشتید در این زمینه اطلاعات بیشتری کسب کنید پیشنهاد میکنن مقاله ی تاریخچه پیدایش پول را مطالعه کنید.اما در رابطه با بیتکوین قضیه فرق دارد.
پس پشتوانه این کوین چیست؟ جالب است بدانیم که بیتکوین هیچ پشتوانه فیزیکی ندارد. چرا که توسط هیچ دولت یا نهادی کنترل نمی‌شود. ارزهای دیجیتال اصلاً قابل لمس نیستند. چون چاپ نمی‌شوند، ارزش آنها بر اساس استقبال مردم تعیین میشود. بیتکوین‌ها مانند دلار یا یورو چاپ نمی‌شوند .در سراسر جهان این رمزارز با استفاده از نرم افزاری رایگان تولید و به صورت الکترونیکی در برنامه‌هایی به نام کیف پول نگهداری میشود.
قیمت بیت کوین
بیت کوین با نماد اختصاری BTC یک ارز دیجیتال است که با ارزش بازار حدود ۱.۰۷ تریلیون دلار، در رتبه ۱ بازار قرار دارد. و سهم ۴۹.۱۷ درصدی از کل بازار را از آن ِ خود کرده است . هر واحد از بیت کوین در زمان انتشار مقاله با قیمت ۵۷,۱۴۱ دلار، با احتساب نرخ تتر ۲۶,۵۳۰ تومان معادل ۱,۵۱۵,۹۵۵,۲۸۳ تومان معامله می شود.
کوچک‌ترین واحد بیت کوین ساتوشی نام دارد. که صد میلیونم یک بیت کوین (0.00000001) است. این واحد، معاملات خردی را که با پول الکترونیکی سنتی قادر به انجام آن نیستیم ممکن می‌سازد. بیت کوین اولین نمونه رمز ارز است. نمونه‌ای از دارایی در حال رشدی که برخی خصوصیاتش با ارزهای سنتی مشترک است. ولی تفاوت آنها این است که تأسیس و مالکیت ارزهای دیجیتال با رمز نگاری انجام میشود.
تاریخچه بیت کوین
ایده به وجود آمدن ارز دیجیتال ، ایده نو وجدیدی نیست. چرا که سالها پیش از پیدایش این رمز ارزها افراد زیادی برای ساخت آنها یا حداقل چیزی شبیه به آنها تلاش کرده بودند که از مشهورترین این موارد میتوان به B- money و Bit Gold اشاره کرد. اولین بار در آگوست ۲۰۰۸ ساتوشی ناکاموتو و مارتی مالمی آدرس اینترنتی جدیدی را به نام bitcoin.org ثبت کردند
. در اکتبر همان سال، ساتوشی ناکاموتو سندی (white paper) را با عنوان ” بیتکوین سیستم پول الکترونیکی همتا به همتا” منتشر کرد. چند ماه پیش از این اقدام، ناکاموتو و گروهی از محققان داوطلب، نسخه‌های مختلفی از این سند را در چندین انجمن مطرح کرده بودند. و مقالاتی را برای افرادی که در زمینه رمز ارز مهارت داشتند ارسال کردند.آنها در این مقالات از پول دیجیتالی جدیدی صحبت کرده بودند. و در وایت پیپر آن نحوه عملکرد بیت کوین را توضیح داده بودند.
همه این اتفاقات درسال ۲۰۰۸ رخ داد . در اوایل سال 2009 بود که بیت کوین فعالیتش را آغاز کرد. در آن زمان ساتوشی ناکاموتو در پروژه حضور داشت. و هر روز برای رفع مشکلات این شبکه تلاش میکرد تا اینکه اواخر سال 2010 یکدفعه ناپدید شد.
اولین تراکنش بیتکوین
تراکنش بیت کوین چیست؟ در ژانویه سال ۲۰۰۹، اولین مبادله بیت کوین بین دو رایانه ناکاموتو و هال فینی، برنامه نویسی علاقه مند به رمزنگاری، انجام شد. تا قبل از این روز، هیچکس نمی‌دانست که واقعاً ساتوشی ناکاموتو کیست.
حتی در سال ۲۰۱۴ مردی به نام دوریان ناکاموتو هم اشتباهاً به عنوان خالق این رمزارز معرفی شد. اگرچه از آنجایی که این پلتفرم کاملا غیرمتمرکز است، لزومی ندارد بدانیم ساتوشی ناکاموتو کیست. در 22 مه سال 2010 لازلو هانیکز اولین خرید با بیتکوین را ثبت کرد، وی دو پیتزا را به ارزش 10000 بیتکوین خریداری کرد. این روز به Bitcoin Pizza Day معروف شد.
Bitcoinmarket .com که اکنون دیگر وجود ندارد نخستین مکانی بود که مبادله ارز دیجیتال در آنجا صورت گرفت و در پی آن صرافی Mt.Gox هم راه اندازی شد.
تعداد کل بیت کوین‌ها چقدر است؟
تعداد کل بیت کوین‌ها ۲۱ میلیون است. ساتوشی ناکاموتو در طراحی بیتکوین و مقاله‌ای که منتشر کرد، تعداد محدودی را برای بیت کوین در نظر گرفت که این تعداد ۲۱ میلیون است. در نهایت ۲۱ میلیون بیتکوین وجود خواهد داشت که تا به حال چیزی حدود ۱۸.۳ میلیون بیت کوین به وجود آمده است. تخمین زده شده که تا سال ۲۱۴۰ تعداد کل بیتکوین‌ها به ۲۱ میلیون می‌رسد و پس از آن دیگر بیتکوینی به وجود نخواهد آمد.
در علم اقتصاد، اگر کالایی کمیاب شود ارزش آن بیشتر میشود. پس انتظار میرود که بعد از استخراج بیتکوین ها قیمت این کوین حداقل از قیمت الان آن بسیار بیشتر باشد. همین کمیابی و محدودیت در تعداد کل بیتکوین است که آن را بسیار ارزشمند کرده است. داستان بیتکوین دقیقا مثل طلا است .همانطور که میدانیم تقاضای مردم برای این فلز گرانبها بسیار زیاد است ولی در مقابل طلا کمیاب و استخراجش بسیار مشکل است. حتی میتوان گفت طلا و بیتکوین در دو ویژگی اصالت و اعتبار مشابه هم هستند.
عملکرد شبکه بیت کوین
در این مقاله به معرفی اصول شبکه بیتکوین، این سیستم پرداخت الکترونیکی جدید، می‌پردازیم که ضمن تضمین معاملات و قابل اطمینان بودن، نیاز به هر مرجع مرکزی را رفع میکند. به طور خلاصه، این سیستم شکل جدیدی از ارز را توصیف میکند که زمینه مناسبی برای پرداخت‌های تحت وب فراهم کرده است. یعنی حتماً لازم نیست طرفین صد در صد به هم اعتماد داشته باشند تا به حساب هم پول انتقال دهند.شرح این مطلب را میتوانید در مقاله ی سیستم های غیر متمرکز دنبال کنید.
به عبارت دیگر، این شبکه به دو کاربری که اصلاً یکدیگر را نمی‌شناسند یا به هم اعتماد ندارند اجازه می‌دهد برای هم پول بفرستند. درست مثل پول نقد. همچنین برای کاربران شرایطی فراهم میکند تا پیام‌ها، معاملات و داده‌ها را با استفاده از الگوریتم رمزنگاری کلید عمومی، تأیید کنند.
شبکه و توکن
معمولاً وقتی جوابی برای سؤال بیت کوین چیست پیدا میکنیم، دو حالت وجود دارد:
- اولین حالت توکن بیتکوین است(BTC ). این توکن، نماینده یک دارایی تأیید شده است .که ارزش آن مثل ارز، حواله، آیتم‌های بازی‌های کامپیوتری و… میباشد. توکن در دنیای ارزهای رمزنگاری شده، به ارزی گفته میشود که معمولاً بر پایه یک بلاک چین دیگر ساخته شده، کاربران مالک آنها هستند و با آنها تجارت میکنند. توکن یک بیت کوین در کیف پول نگهداری میشود. وقتی شخصی می‌خواهد بیتکوینی برای شما ارسال کند ، آن را به آدرس عمومی کیف پول شما می‌فرستد. و شما از طریق کلید خصوصی خود به آن دسترسی خواهید داشت.
- دومین حالت، پروتکل بیت کوین است، دفتر کلی که مانده حساب همه توکن ها را حفظ میکند. این دفترهای کل فایل‌های حجیمی هستند که در هزاران رایانه در سراسر جهان ذخیره میشوند.
دفتر کل
حال دفتر کل بیت کوین چیست؟ اگر این واژه برای شما ناآشناست ابتدا مطلب مقایسه انواع دفتر کل توزیع شده (DLT) را بخوانید. عملکرد شبکه بیتکوین به گونه ای طراحی شده که هر تراکنش روی این دفترهای کل ثبت و سپس برای دفترهای دیگر شبکه فرستاده میشود. وقتی همه شبکه‌ها صحت تمامی اطلاعات را تأیید کردند ، این شبکه به طور خودکار تراکنش را تأیید میکند. از بین این اطلاعات میتوان به داده‌های اضافه شده به تراکنش‌ها اشاره کرد. که شبکه را قادر می‌سازد آنها را بدون تغییر ذخیره کنند. در صورت تمایل هر دو طرف (خریدار و فروشنده)، از بیتکوین میتوان برای پرداخت‌های الکترونیکی هم استفاده کرد.
در این موارد بیت کوین دقیقا همانند پول‌های رایجی مثل دلار، یورو یا ین است. که به صورت دیجیتالی معامله میشوند. ولی برخلاف خدمات پرداختی مانند PayPal یا کارت‌های اعتباری، بیت کوین ارسال شده را دیگر نمی‌توان پس گرفت.
بیشتر بخوانید: مقایسه انواع دفتر کل توزیع شده (DLT)
بیت کوین به هیچ سیستم متمرکز بانکداری وابسته نیست. چرا که هر نود در در این شبکه متعلق به یک فردیا نهاد است و کل شبکه مسئول حفاظت از دفتر کل میباشد. وقتی بیت کوین یا کسری از بیتکوین را برای شخصی ارسال می‌کنید، کل شبکه درگیر میشود.
این فرآیند که یکی از مهمترین ویژگی‌های شبکه بیتکوین است، تمرکز زدایی نامیده میشود. هیچ مؤسسه واحدی شبکه بیت کوین را کنترل نمی‌کند. این برنامه توسط گروهی از رمزگذاران داوطلب وشبکه ای از رایانه‌های مخصوص در سراسر جهان اداره میشود. از آنجا که هیچ اعتبار سنجی مرکزی در این شبکه وجود ندارد، پس نیازی نیست کاربر برای ارسال ارز، خودش را معرفی کند.
بیت کوین شبه ناشناس است
هنگامی که فرستنده تراکنشی را آغاز میکند، پروتکل شبکه، کلیه تراکنش‌های قبلی را بررسی میکند. تا مطمئن شود موجودی فرستنده به اندازه کافیست. به عبارت دیگر، قاعدتاً کاربران بیت کوین به صورت نیمه ناشناس فعالیت میکنند. پس شبکه خودش همه شرایط را کنترل و اداره میکند، همچنین این شبکه است که در رابطه با پاداش ماینرها تصمیم‌گیری میکند.در مقاله هاوینگ بیت کوین (halving) در درابطه با پاداش ماینرها توضیح داده ایم.
به علاوه، بیت کوین شبه ناشناس است. عملاً هر کاربر با آدرس کیف پول خود شناخته میشود که با استفاده از آن تراکنش‌ها پیگیری میشوند.مجریان قانون روش‌های خاصی را برای شناسایی کاربران طراحی کرده‌اند. که در صورت لزوم از آنها استفاده میکنند. اکثر صرافی ها طبق قانون موظفند قبل از اینکه به کاربر اجازه خرید یا فروش بیت کوین بدهند، اورا مجبور به انجام عملیات احراز هویت کنند.
این بدان معنی است که یک آدرس کیف پول خاص در صرافی، به احتمال زیاد متعلق به کاربر مشخصی است. ردیابی کیف پول یک کاربر ناشناس، کار نسبتاً دشواری است اما غیرممکن نیست. به علاوه ، این مسأله که همه اطلاعات تراکنش‌های شبکه در دسترس عموم قرار دارد ، برای برخی طرفداران حفظ حریم خصوصی بسیار نگران کننده است.
شفافیت شبکه
از آنجایی که همه چیز دراین شبکه شفاف است، کاربران در جریان تمامی مراحل پیشرفت یک تراکنش قرار می‌گیرند. جالب است بدانیم هر تراکنش پس از تأیید، دیگر قابل برگشت نیست. این بدان معناست که هیچ تراکنشی در شبکه بیتکوین را نمی‌توان دستکاری کرد .پس امنیت بالایی دارد و لازم نیست نگران هکرها باشیم.
بیشتر هک‌های بیتکوین در سطح کیف پول اتفاق می‌افتند.چون هکرها ترجیح می‌دهند به جای اینکه پروتکل بیت کوین را دستکاری کنند، از ابتدا کلید خصوصی کاربران را بدزدند. یکی دیگر از ویژگی‌های بیت کوین که نیاز به بانک‌های مرکزی را کاملاً رفع میکند، این است که عرضه آن توسط الگوریتمی اساسی کنترل میشود.
بانک‌های مرکزی قادرند به اندازه دلخواه ارز فیات (دلار، یورو، ین، و غیره) جا به جا کنند. همچنین می‌توانند ارزش یک ارز را نسبت به ارزش ارزهای دیگر دستکاری کنند .که شهروندان بیچاره به ویژه سرمایه داران ارز، این هزینه‌ها را متحمل میشوند. اما روزانه تعداد بسیار کمی بیتکوین استخراج میشود. و این روند نزولی تا زمان استخراج همه بیتکوین‌ها (21,000,000) ادامه خواهد داشت و همین مساله بیت کوین را به یک دارایی جذاب تبدیل کرده است.
عملاً اگر تقاضا رشد کند و عرضه یکسان باقی بماند قیمت افزایش پیدا میکند. اما از آنجایی که تعداد این کوین بسیار محدود است، تقریباً هر چهار سال یک بار میزان بیتکوینی که ماینرها از شبکه پاداش می‌گیرند نصف میشود. و خود به خود ارزش این دارایی افزایش پیدا میکند. چنین عملیاتی هاوینگ بیت کوین (halving) نامیده میشود. آخرین هاوینگ در ماه مه سال ۲۰۲۰ انجام شده است.
دو ویژگی منحصر به فرد شبکه :
شفافیت: تمام عملیات تراکنش آنقدر واضح و قابل مشاهده است که از تخلفات پشت پرده جلوگیری میکند.
امنیت: الگوریتم این شبکه طوری طراحی شده که اگر شبکه دستکاری شود همه کاربران بیتکوین با خبر میشوند. پس عملا چنین کاری ممکن نیست.
بیت کوین چگونه تولید میشود؟
پروتکل طراحی بیت کوین دقیقاً مثل طلای موجود در زیر زمین است و درست مثل طلایی که هنوز استخراج نشده بیت کوین‌ها هم عرضه نشده‌اند. در پروتکل بیت کوین قید شده که حداکثر ۲۱ میلیون بیت کوین موجود است. کاری که ماینر ها انجام می‌دهند، موجودیت بخشیدن به کوین هاست. اگر ماینرها تمام این ۲۱ میلیون بیت کوین را استخراج کنند دیگر بیت کوینی برای معامله وجود نخواهد داشت، مگر اینکه شبکه بیت کوین پروتکل عرضه‌اش را عوض کند. در ازای تأیید تراکنش‌ها، حل بلاک‌ها و اضافه کردن آنها به بلاک چین، به ماینرها کارمزد پرداخت میشود.
آینده بیت کوین تا سال 2023
به عنوان اولین رمزارز، بیت کوین بسیاری از موانع را در این حوزه از میان برداشته و به گونه ای می توان گفت راه را برای دیگر پروژه ها هموار کرده است. اگرچه بیت کوین از همان ابتدا بهترین رمزارز این حوزه به حساب می‌آمده، اما کاربردها و راه کارهای پیشنهادی دیگر پروؤه ها باعث شده توجه ها کمی از سمت بیت کوین به سمت دیگر آلتکوین ها معطوف شود.اگرچه هنوز هم سرمایه گذارانی هستند که جز بیت کوین به هیچ جایگزین دیگری حتی فکر هم نمی‌کنند، چرا که از نظر آنها بیتکوین نوسان و ریسک کمتری دارد.
در زمان آپدیت این مقاله (31 خرداد ماه 1401) قیمت بیت کوین از آخرین اوج خود یعنی 69 هزار دلار فاصله ای تقریبا 70 درصدی گرفته و به قیمتی معادل 20 هزار دلار معامله میشود. اخبار و تحلیل معامله گران مطرح بازار حاکی از آن است که پادشاه رمز ارزها می تواند در سال 2022 اعداد پایین تری را به خود ببیند و حتی تا 14 هزار دلار هم کاهش پیدا کند. اما رقم و عدد پیش بینی شده برای بیت کوین تا سال 2023 همان اوج تاریخی خود یعنی حدود 70 هزار دلار است.
جمع بندی
تمام پول‌هایی که امروزه ما از آنها استفاده میکنیم مانند ریال، دلار، یورو و غیره همگی توسط دولت یک کشور تولید شده اند و ارزش و مقدار اسکناس آنها توسط همان دولت تعیین میشود. اما در رابطه با بیت کوین قضیه فرق دارد. اما جریان بیت کوین چیست؟ جالب است بدانید که بیت کوین هیچ پشتوانه فیزیکی ندارد. چرا که توسط هیچ دولت یا نهادی کنترل نمی‌شود. ارزهای دیجیتال اصلاً قابل لمس نیستند. چون چاپ نمی‌شوند، ارزش آنها بر اساس استقبال و تقاضای مردم تعیین میشود. بیتکوین مانند دلار یا یورو چاپ نمی‌شوند .در سراسر جهان این رمزارز با استفاده از نرم افزاری تولید و به صورت الکترونیکی در برنامه‌هایی به نام کیف پول نگهداری میشود.
