توکن بیت تورنت به عنوان پروژه‌ای مشترک میان بنیاد ترون(Tron) و بیت‌تورنت(BitTorrent) شکل گرفت و در اوایل سال ۲۰۱۹ میلادی از آن رونمایی شد. هدف از عرضه این توکن، کمک به توسعه ارائه محتوا و تقویت پهنای باندِ در دسترس به کمک بلاک‌چین بود. در این مقاله از فکت کوینز درباره‌اش بیشتر می‌خوانید.
توکن بیت تورنت (BitTorrent) چیست؟
بیت تورنت پروتکلی برای به‌اشتراک‌گذاری فایل‌هاست که بیش از ۱۰۰ میلیون کاربر دارد. به همین خاطر در میان کاربرانی که از فناوری تورنت استفاده می‌کنند، جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است.
این پروژه در واقع، نسخه توسعه‌یافته نرم‌افزار ارست‌وایل بیت تارنت(erstwhile BitTorrent) است که امکان دانلودکردن فایل‌ها در فضایی همتا به همتا(peer-to-peer) از سرورهای به اشتراک گذاشته‌شده را فراهم می‌کرد.
با نرم‌افزار مذکور با گذر زمان، بیشتر فایل‌ها دچار مشکل می‌شدند و امکان حفظشان در سرور برای مدتی طولانی مقدور نبود. بنابراین، نیاز به ایجاد بستر غیرمتمرکزی به وجود آمد که دیگر خبری از این دست از مشکلات در آن نبود.
در سال ۲۰۱۹ میلادی، شرکت ترون با معامله‌ای ۱۴۰ میلیون دلاری بیت تورنت را تحت مالکیت خود درآورد. پروژه‌ای که با مشارکت این دو رقم خورده است، باعث می‌شود که دانلودکردن سریع‌تر صورت بگیرد و فایل‌ها بنا به امتیاز و پاداشی که دریافت می‌کنند، برای مدت طولانی‌تری روی سِرورها باقی بمانند. این پروژه اهداف زیر را هم دنبال می‌کند:
ایجاد پُلی میان تولیدکنندگان محتوا و مخاطبانشان
تیم توسعه بیت تورنت معتقد هستند که رمزارزها ظرفیت این را دارند که میان تولیدکنندگان محتوا و مخاطبان تبادل شوند و در این مسیر نیازی به هیچ واسطه و مؤسسه‌ای نیست. به کمک تبادل رمزارزها در این مسیر، جان و ارزش تازه‌ای به دنیای محتوا عرضه خواهد شد.
بستری برای ارائه محتوا و توسعه مبارزه با سانسور
هدف از عرضه توکن بیت تورنت این است که در بستری غیرمتمرکز امکان به‌اشتراک‌گذاری محتوا را فارغ از سانسورها و توقیف‌های بسترهای غیرمتمرکز توسعه بدهد. در واقع، در فضای غیرمحدود و بدون سانسوری که فراهم می‌شود، همه کاربران بدون مرز و محدودیت‌های دنیای واقعی و فناوری‌های متمرکز امکان فعالیت و درآمدزایی دارند.
لینک مفید: ارز دیجیتال بیت تورنت (BitTorrent) چیست؟ نقش توکن BTT چیست؟
رواج فناوری بلاک‌چین
فناوری‌هایی که از سوی بیت تورنت و ترون ارائه می‌شود، امکان عادی‌سازی استفاده از بلاک‌چین در زندگی را فراهم می‌کند. رواج این فناوری‌ها در صورتی ممکن است که کاربردشان در زندگی روزانه و برای عموم کاربران معنا پیدا کند.
مدل توکن بیت تورنت و کاهش معایب ساختاری پروتکل آن
یکی از اصلی‌ترین برنامه‌های پروژه بیت تورنت ارائه امتیازات و پاداش‌هایی به کاربران است که آن‌ها را تشویق به فعالیت و مشارکت در پلتفرم می‌کند. با حضور کاربران زیاد و مشارکتشان در پیش‌برد پروژه است که امکان توسعه و عیب‌یابی بخش‌های مختلف کار مهیا می‌شود.
توکن بیت تورنت و افزایش توانمندی مدل سرعتی بیت‌تورنت
با به‌دست‌آوردن توکن‌های بیت‌تورنت از صرافی‌ها، امکان دانلود سریع به‌وجود می‌آید. این توکن‌ها قابلیت ذخیره در کیف‌پول‌های مخصوص خود را دارند و امکان معاوضه‌شان با توکن‌های ترون از طریق صرافی‌های غیرمتمرکز هم وجود دارد.
لینک مفید: چگونه بیت تورنت (BTT) استخراج کنیم؟
همکاری پروتکل بیت تورنت و ترون چگونه است؟
از نقطه‌نظر فناوری، توکن بیت تورنت از نقاط قوت پروتکل بیت تورنت و ترون هم‌زمان استفاده می‌کند. چیزی که همکاری این دو پروژه را شدنی می‌کند، تمرکز هر دو بر فناوری‌های P2P است. برای مبتدیان، بیت‌تورنت به عنوان پروتکلی ارتباطی عمل می‌کند که از فناوری همتا به همتا به عنوان اسکلت و زیرساخت مهمش در راستای به‌اشتراک‌گذاری فایل‌ها بهره می‌برد.
در نتیجه، امکان تبادل فایل‌ها و داده‌های مختلف به‌وجود می‌آید. بنا به موقعیت مکانی، گفته می‌شود که شبکه‌های P2P می‌توانند ۴۳ تا ۷۰درصد از ترافیک اینترنت را از آن خود کنند. پروتکل بیت تورنت خود را به عنوان پلتفرمی اثبات کرده که برای عرضه فایل‌های بزرگ مانند کلیپ‌های ویدئویی، برنامه‌های تلویزیونی، فیلم‌ها، فایل‌های صوتی و بازی‌ها می‌توان روی آن حساب کرد.
به‌طور مشابه، ترون هم شبکه‌ای P2P دارد و هدفش این است که به سیستم عملیاتی جهانی بدل شود که می‌تواند انواع داده‌ها را عرضه و ذخیره کند. بنابراین، همکاری پروتکل بیت تورنت و ترون می‌تواند به توسعه اینترنت در بستر شبکه‌های غیرمتمرکز کمک شایانی کند. این دو سعی دارند که به کمک توکن بیت تورنت بازاری برای رشد خلاقیت‌ها و اپلیکیشن‌های نوآورانه وب ایجاد نمایند.
لینک مفید: کناره گیری جاستین سان از بنیاد ترون؛ مقصد بعدی وی کجاست؟
توکن بیت تورنت چطور کار می‌کند؟
پروتکل بیت تورنت سرویس‌های آنلاین مختلفی را در کنار هم جمع می‌کند:
- سایت‌های تورنت که مِتادیتاهای فایل‌های اشتراک گذاشته‌شده را دنبال می‌کنند و دروازه‌ای برای تورنت‌ها هستند.
- سایت‌های ترکر(Trackers) که برای معرفی پیرها (peers) استفاده می‌شوند.
- در سوآرم‌ها(swarms)، تأمین‌کنندگان سرویس‌هایی که توکن‌های بیت‌تورنت را می‌پذیرند، توانایی این را دارند که سیدز باشند؛ منظور از سیدز(seeds) کاربرانی است که فایل‌هایی از تورنت را به‌طور کامل دانلود کرده‌اند. این تأمین‌کنندگان سرویس‌ها می‌توانند پیرز(peers) هم باشند؛ یعنی کاربرانی که نسخه‌های رونوشت یا همان کپی از فایل‌های موردنظر را دارند.
تیمی که توکن بیت تورنت را پشتیبانی می‌کند، در نظر دارد که توکن مذکور بدل به پُلی میان کاربران پروتکل بیت تورنت و تأمین‌کنندگان خدمات شود.
تمام تراکنش‌هایی که در بستر پروتکل صورت می‌گیرند در آینده نیاز به توکن بیت تورنت خواهند داشت. انتقال توکن‌ها از راه صرافی‌های درون‌زنجیره‌ای/برون‌زنجیره‌ای خواهد بود و شامل لجرهای خصوصی و بلاک‌چین ترون عمومی می‌شود.
در حال حاضر، یک میلیارد وسیله یا همان دیوایس(device) در اکوسیستم بیت تورنت فعال‌اند. رشد توکن بیت تورنت هم با اختصاص فقط ۹۹۰ بیت‌تورنت به هر دیوایس از مجموع ۹۹۰ میلیارد توکن آن پیش خواهد رفت.
لینک مفید: تراکنش های درون زنجیره ای یا تراکنش های خارج از زنجیره؟
توکن بیت تورنت چطور به رشد پروتکل خود کمک می‌کند؟
در دنیای فناوری تورنت، در دسترس قراردادن فایل‌های یک نفر در اختیار دیگران یعنی فرایند سیدینگ(seeding) یکی از مهم‌ترین چالش‌ها و ملاحظات در حفظ سلامت و ایمنی اکوسیستم است. توکن بیت تورنت در تلاش است که چنین مدلی را به‌شکل عملی اجرا کند و می‌خواهد بیت تورنت را بدل به تأمین‌کننده‌ای کند که از راه ارائه امتیازات و پاداش‌ها، کاربران را در شبکه راضی نگه می‌دارد و بستر را مدیریت می‌کند.
بنا به محدودیت‌های ساختاری در فناوری اصلی، سوآرم‌های بیت تورنت(BitTorrent swarms) هم در معرض خطراتی از جمله کاهش کیفیت و اختلال در عملکرد هستند.
دلیل این است که کاربران می‌توانند فایل‌های کامل را قبل از نیاز به آپلود حجم معادلی از بایت‌ها دانلود کنند و باعث در دسترس‌شدن آن فایل‌ها برای کاربران دیگر شوند. از آنجایی که جریمه‌ای برای سوآرم‌ها در نظر گرفته نمی‌شود، از کیفیت و ماندگاری‌شان کم می‌شود.
- از آنجایی که پروتکل بیت تورنت از پیش فایل‌ها را به بخش‌های مختلف تقسیم می‌کند، سیستم سرعت آن به پیرها(peers) اجازه می‌دهد که توکن‌ها را به عنوان امتیازی برای ادامه ارائه فایل‌های سید(seed files) حتی بعد از کامل‌شدن دانلود فایل‌ها به هم پیشنهاد بدهند.
- توانایی کسب توکن بیت تورنت، کاربران بیشتری را تشویق به اختصاص‌دادن پهنای باند و منابع ذخیره‌سازی می‌کند. در این صورت، سوآرم‌ها سرعت بیشتری پیدا می‌کنند و اختلال کمتری در عملکردشان پیش خواهد آمد.
- توکن بیت تورنت به‌جای اتکا به فرایند استخراج بنا به منابعی که کاربران تولید می‌کنند، تبادل می‌شوند و تحت‌مالکیت کاربران درمی‌آیند.
- از آنجایی که تراکنش‌ها با توکن‌های بیت تورنت از طریق شبکه بلاک‌چینی تورنت پیش می‌رود، امکان توسعه این پلتفرم هم پیش می‌آید. ضمن اینکه استفاده از توکن‌های بیت تورنت اجباری نیست و کاربران معمولی اجازه دانلود محتوا از کسانی را دارند که بدون محدودیت‌های فنی از توکن‌ها استفاده می‌کنند.
لینک مفید: وب 3 و دنیای کریپتو ؛ چرا این رابطه مهم است؟
سیستم خرید و مناقصه توکن بیت تورنت چگونه است؟
سیستم مناقصه توکن بیت تورنت مبتنی بر سیستم دادوستدی پیش می‌رود که در بستر پروتکل بیت‌تورنت وجود دارد. با تلفیق امکانات قبلی بیت تورنت و نسخه‌های آینده آن، کاربران می‌توانند اقدام به تبلیغ مناقصه‌هایشان در برنامه سوآرم کنند و توکن‌های بیت تورنت‌شان را در ازای دسترسی خاص به سیدها (seeds) معامله نمایند.
- منظور از دسترسی خاص این است که به کاربران ویژه امکانی داده می‌شود که طی آن می‌توانند گزینش پیرها(peer) را کنترل کنند و منابعی را به یک سوآرم اختصاص بدهند. چنین ساختاری همان سازوکار بده‌بستانی است که با آن، پیرها به دو دسته چاکد(choked) یا آنچاکد(unchoked) تقسیم می‌شوند و فقط آنچاکدها می‌توانند داده‌ها را در بستر شبکه دریافت کنند.
- کاربران می‌توانند به دیگران برای سیدینگ(seeding) مداوم فایل‌هایی که می‌خواهند به آن‌ها دسترسی داشته باشند، پاداش‌ها و جوایزی ارائه دهند. چنین چیزی هم به سرعت دانلودها و توسعه فعالیت در بستر شبکه کمک شایانی می‌کند و هم مشارکت کاربران را بالا می‌برد.
- مقدار توکن‌هایی که هرکس برای خود نگه می‌دارد و سیدهای مخصوص آپلود در دسترس در سیستم با عنوان ورودی‌های بازار شناخته می‌شود. پیرها(peers) می‌توانند به‌طور هم‌زمان درخواست‌دهنده و تأمین‌کننده سرویس باشند. نقش آن‌ها وابسته به این است که منابع محلی‌شان را در ازای توکن بیت تورنت ارائه می‌کنند یا برعکس. درخواست‌کنندگان سرویس‌ها پیش از نخستین خریدشان باید تراز توکنی خود را اثبات کنند. این کار از راه قراردادن مقدار مشخصی توکن در کانال پرداخت‌ها صورت می‌گیرد.
لینک مفید: فرضیه بازار کارا (EMH) چیست؟ آیا بازار ارزهای دیجیتال از این فرضیه پیروی می کند؟
سرویس‌های آینده توکن بیت تورنت و پروژه اطلس(Project Atlas) چیست؟
توکن بیت تورنت باید پُلی میان بلاک‌چین ترون و شبکه بیت تورنت باشد تا امکان برپایی فضای تازه‌ای از اینترنت غیرمتمرکز به‌وجود بیاید. مفهوم شبکه وب غیرمتمرکز در ارتباط با پروژه اطلس هم معنا پیدا می‌کند؛ پروژه‌ای که در تولد توکن بیت تورنت نقش داشته است.
توکن بیت تورنت می‌تواند عاملی برای ارائه سرویس‌های زیر در بلندمدت باشد:
- فراهم‌آوردن سرویسی غیرمتمرکز برای ارائه محتوا که هم در مقابل سانسور و هم تهاجم هکرها مقاوم است. در این بستر، پیرها(peers) یا همان درخواست‌دهندگان سرویس می‌توانند مناقصه‌های خود را تبلیغ و از توکن‌های بیت تورنت برای پرداخت پهنای باند و دریافت محتوای موردنظرشان استفاده کنند.
- اکوسیستم آینده بیت تورنت می‌تواند سرویس غیرمتمرکزی برای ذخیره‌سازی هم در اختیار کاربران قرار بدهد. در آینده به درخواست‌دهندگان سرویس‌ها اجازه داده می‌شود که از توکن‌هایشان برای ذخیره داده‌ها بهره ببرند. تأمین‌کنندگان سرویس‌ها هم می‌توانند به دنبال محتوایی باشند که متناسب با نیازهایشان است.
- سیستم پراکسی غیرمتمرکزی هم در این پروژه ارائه خواهد شد که به درخواست‌دهندگان سرویس اجازه پرداخت به کاربران مشخصی را می‌دهد؛ کاربرانی که خواهان عرضه محتوایی مبتنی بر URL هستند. چنین چیزی مطلوب کاربرانی است که از کنترل‌های شبکه IP دوری می‌کنند. ضمن اینکه برای کاربران موبایلی هم مناسب است؛ یعنی کسانی که اساسا متکی به وای‌فای هستند.
لینک مفید: دلایل برتری اتریوم نسبت به دیگر شبکه‌های بلاک چینی در آینده
ارزش بیت تورنت چقدر است و چه کیف پول‌هایی از آن پشتیبانی می‌کنند؟
ارزش بیت تورنت در حدود ۰.۰۰۲۱۵۹ دلار است(در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۲). کیف پول‌هایی که از این توکن پشتیبانی به عمل می‌آورند هم به این شرح هستند:
لینک مفید: معرفی انواع کیف پول های ارز دیجیتال ؛ همه چیز در مورد ولت های رمز ارز
در آخر
نگاه‌ها به توکن بیت تورنت متفاوت است. برخی آن را توکنی با ظرفیت‌های بسیار بالا می‌بینند و سرمایه‌گذاری روی چنین توکنی را عقلانی می‌پندارند. برخی هم تردیدهایی نسبت به آینده و رونق آن دارند. با این حال، پروژه‌هایی از این دست می‌توانند به توسعه و رواج فناوری‌های غیرمتمرکز و ایجاد ساختارهای جدید ارزی در دنیا کمک کنند.
عالی بود مفید و بسیار پر سود
من که حدود ۵ میلیون ۶۰۰ هزار توکن بیت تورنت دارم و امید به روزی دارم که ارزش بیت‌تورنت فقط بشه ۱ دلار