مروری بر پرونده‌های ورشکستگی ارز دیجیتال در سال ۲۰۲۲

پس از فروپاشی صرافی اف‌تی‌ایکس (FTX)، موج جدیدی از پرونده‌های ورشکستگی ارز دیجیتال آشکار شده‌ است. بلاک‌فای (BlockFi)، جدیدترین شرکت مطرحی بود که اعلام ورشکستگی کرد. همان‌ طور که سقوط ترا (Terra) در ماه مه (اردیبهشت) باعث سقوط تعدادی از بزرگ‌ترین شرکت‌های ارز دیجیتال در شش ماه گذشته شد، فروپاشی صرافی اف‌تی‌ایکس هم ممکن است موج جدیدی از ورشکستگی‌ها را آغاز کند که بلاک‌فای اولین مورد آن بود. 

در این مقاله از فکت کوینز قصد داریم بزرگ‌ترین شرکت‌های ورشکسته‌شده در شش ماه گذشته را بررسی کنیم و رویدادهای مهمی را که از آن زمان رخ داده‌ است، مرور نماییم. تا پایان مطلب همراه ما باشید.

۱. ورشکستگی تری اروز کپیتال (Three Arrows Capital)؛ ۱۰ تیر ۱۴۰۱

صندوق پوشش ریسک تری اروز کپیتال (Three Arrows Capital) به‌طور قابل‌توجهی روی توکن بومی شبکه ترا، یعنی لونا کلاسیک (LUNA) سرمایه‌گذاری کرده‌ بود. قیمت این ارز دیجیتال در ماه مه (اردیبهشت) تقریباً به صفر رسید و باعث سقوط تری اروز کپیتال نیز شد.

این شرکت چندی پیش در ایالت نیویورک آمریکا و مطابق با فصل ۱۵ قوانین و مقررات آمریکا اعلام ورشکستگی کرد. فصل ۱۵ معمولاً مخصوص شرکت‌هایی است که خارج از ایالات متحده اداره می‌شوند. شایان ذکر است که پیش از آن، دادگاهی در جزایر ویرجین انگلستان شرکت مشاوره‌ای تنو (Teneo) را به‌عنوان مسئول تسویه حساب آن منصوب کرده بود.

بیشتر بخوانید: شرکت تری اروز کاپیتال (3AC) اعلام ورشکستگی کرد

اسناد موجود نشان می‌دهد که این شرکت ۳.۵ میلیارد دلار به طلبکاران خود بدهکار است. شرکت جنسیس آسیا پسیفیک (Genesis Asia Pacific) بزرگ‌ترین طلبکار تری اروز کپیتال محسوب می‌شود.

۲.ورشکستگی وویجر دیجیتال (Voyager Digital)؛ ۱۴ تیر ۱۴۰۱

شرکت وویجر دیجیتال (Voyager Digital)، یکی از کارگزاری‌های فعال در صنعت ارز دیجیتال، چند روز بعد از اینکه برداشت وجوه را برای کاربران خود متوقف کرده بود، در ایالت نیویورک آمریکا مطابق با فصل ۱۱ قوانین و مقررات این کشور اعلام ورشکستی کرد.

بیشتر بخوانید: شرکت Voyager Digital برداشت ها و خدمات مالی خود را متوقف کرد

صرافی اف‌تی‌ایکس بعدها اعلام کرد که قصد دارد دارایی‌های شرکت وویجر دیجیتال را به قیمت حدودی ۱.۴ میلیارد خریداری کند. به همین خاطر بود که در آن زمان بسیاری از فعالان صنعت ارزهای دیجیتال، تلاشِ سم بنکمن فراید (Sam Bankman Fried)، مدیرعامل صرافی FTX، برای نجات شرکت‌های مشکل‌دار و کمک به حل پرونده‌های ورشکستگی ارز دیجیتال را تحسین کردند. ظاهراً همه چیز خوب بود. وویجر دیجیتال هم از طلبکاران خود خواست که به پیشنهاد اف‌تی‌ایکس در دادگاهِ ماه اکتبر (مهر) رأی مثبت بدهند. منتهی این مسئله تا زمانی ادامه داشت که خود صرافی اف‌تی‌ایکس اعلام کرد ورشکست شده‌ است.

از آن زمان، وویجر دیجیتال دوباره روند فروش دارایی‌هایش را از سر گرفته‌‌ است. چانگ پنگ ژائو (Changpeng Zhao)، مدیرعامل صرافی بایننس، به بلومبرگ گفته‌ است که شعبه آمریکایی این صرافی قصد دارد دارایی‌های وویجر را به قیمت ۵۰ میلیون دلار بخرد. بایننس در گذشته هم این پیشنهاد را ارائه کرده بود؛ اما پرونده را به اف‌تی‌ایکس باخته بود.

۳. ورشکستگی سلسیوس (Celsius)؛ ۲۲ تیر ۱۴۰۱

سلسیوس (Celsius)، پلتفرم وام‌دهی ارز دیجیتال، یکی دیگر از شرکت‌هایی است که بنا بر گزارش‌های موجود، بنکمن فراید قصد خرید آن را داشت. این شرکت نیز حدود یک ماه بعد از توقف برداشت‌ها و تراکنش‌های خود، در ۱۳ ژوئیه (۲۲ تیر) اعلام ورشکستی کرد.

سلسیوس بیش از ۵.۵ میلیارد دلار بدهی دارد و اوایل این ماه از دادگاه خواست که فرصت بیشتری برای ارائه طرح خود داشته باشد. این شرکت مدعی شده‌ است که به‌دلیل ماهیت پیچیده‌ این طرح به زمان بیشتری نیاز دارد. یکی از طلبکاران سلسیوس شرکت تری اروز کپیتال است که ۷۵ میلیون دلار از آن وام گرفته‌ است.

سلسیوس اعلام کرده که فروپاشی صرافی اف‌تی‌ایکس و آلامدا ریسرچ (Alameda Research) روی آن تأثیر می‌گذارد؛ چراکه ۳.۵ میلیون توکن سروم (SRM) قفل‌شده در اف‌تی‌ایکس دارد و حدود ۱۳ میلیون دلار وام تحت‌ وثیقه به آلامدا ریسرچ داده‌ است.

بیشتر بخوانید:‌ پلتفرم وام دهی سلسیوس اعلام ورشکستگی کرد؛ تکلیف وجوه کاربران چه خواهد شد؟

۴. ورشکستگی کامپیوت نورث (Compute North)؛ ۳۱ شهریور ۱۴۰۱

کامپیوت نورث (Compute North) یکی دیگر از شرکت‌هایی بود که به پرونده‌های ورشکستگی ارز دیجیتال اضافه شد. این شرکتِ ارائه‌دهنده خدمات هاستینگ (Hosting) در مواجهه با شرایط اقتصادی سخت استخراج ارزهای دیجیتال در ماه سپتامبر (شهریور) و طبق فصل ۱۱ قوانین و مقررات آمریکا اعلام ورشکستگی کرد. یکی از مشتری‌های اصلی کامپیوت نورث، شرکت ماراتون (Marathon)، استخراج‌کننده ارز دیجیتال بیت کوین است.

کامپیوت نورث نیز تعدادی از دارایی‌های خود را فروخته‌ است. این شرکت دو مورد از تأسیسات مربوط به استخراج ارزهای دیجیتال خود را به قیمت ۵ میلیون دلار به شرکتی فروخته‌ که در گذشته وام‌دهنده ارز دیجیتال بوده‌ است. علاوه بر این، شرکت مذکور بخشی از کانتینرهایش را به شرکت کروز (Crusoe) و دو تأسیسات دیگر را به شرکت فاندری دیجیتال (Foundry Digital)، متعلق به شرکت دی‌سی‌جی (DCG)، فروخته‌ است.

بیشتر بخوانید: ورشکستگی صرافی کوکوین؛ شایعه یا واقعیت؟

۵. سقوط اف‌تی‌ایکس گروپ (FTX Group)، آلامدا ریسرچ و شرکت‌های وابسته؛ ۲۰ آبان ۱۴۰۱

صرافی اف‌تی‌ایکس و بیش از ۱۰۰ شرکت وابسته‌ آن (مانند آلامدا ریسرچ و شعبه آمریکایی اف‌تی‌ایکس) اعلام ورشکستگی کرده‌اند.

بنا بر ادعای این شرکت، سم بنکمن فرید اطلاع نداشت که شعبه آمریکایی اف‌تی‌ایکس چقدر به کاربران خود بدهکار است. علاوه بر این، اف‌تی‌ایکس مدعی شده‌ است که پیام‌های کاری بنکمن فرید به صورت خودکار حذف می‌شده‌اند.

صرافی FTX بیش از ۳ میلیارد دلار به ۵۰ طلبکار بزرگ خود بدهکار است. این در حالی است که تعداد طلبکاران آن ممکن است در مجموع بیش از یک میلیون نفر باشد. به همین خاطر است که بسیاری از متخصصان این صرافی را یکی از بزرگ‌ترین پرونده‌های ورشکستگی ارز دیجیتال نامیده‌اند.

بیشتر بخوانید: از فروپاشی FTX چه درسی می‌توان گرفت؟ ویتالیک بوترین پاسخ می‌دهد

شرکت ارز دیجیتال جنسیس گلوبال کپیتال (Genesis Global Capital) اعلام کرده است که ۱۷۵ میلیون دلار از دارایی‌هایش در پلتفرم FTX قفل شده‌‌اند. به همین خاطر مجبور شده‌ است ۱۴۰ میلیون دلار از شرکت مادرش، یعنی شرکت دی‌سی‌جی دریافت کند. هرچند که جنسیس در تلاش است سرمایه‌های جدیدی را به خود جلب کند، هشدار داده‌ که ممکن است مجبور شود اعلام ورشکستگی نماید.  شرکت دی‌سی‌جی هم مسئولیت بدهی شرکت تری اروز کپیتال به شرکت جنسیس را برعهده گرفته‌ است. بنا بر گزارش‌های موجود، این بدهی احتمالاً بیش از ۱ میلیارد دلار است.

بیشتر بخوانید: فروپاشی FTX به کدام کشورها و پلتفرم‌ها آسیب بیشتری وارد کرد؟

۶. فروپاشی اف‌تی‌ایکس دیجیتال مارکتس (FTX Digital Markets)؛ ۲۴ آبان ۱۴۰۱

شرکت اف‌تی‌ایکس مارکتس (FTX Digital Markets)، یکی دیگر از شرکت‌های زیرمجموعه صرافی اف‌تی‌ایکس مستقر در باهاما، به طور جداگانه مطابق با فصل ۱۵ قوانین و مقررات آمریکا در ایالت نیویورک اعلام ورشکستگی کرد. وکلای صرافی اف‌تی‌ایکس اعلام کردند که این کار «تلاش آشکار شرکت FTX Markets برای دوری از پرونده اف‌تی‌ایکس و جدا نگه داشتن خود از بقیه بدهکاران» است.

اف‌تی‌ایکس درخواست کرده است که یکی از پرونده‌های ورشکستگی آن در ایالت دلاویرِ امریکا به نیویورک منتقل شود. این شرکت ادعا کرده است که «شواهد معتبر نشان می‌دهد مقامات دولتی باهاما به‌صورت غیرقانونی به برخی از افراد اجازه دستری به سیستم‌های بدهکاران را داده‌اند». در هفته گذشته، مسئولان تسویه حساب اف‌تی‌ایکس مؤافقت کردند که پرونده این صرافی در نیویورک به ایالت دلاویرِ منتقل شود.

گفتنی است که بین مقامات دولتی ایالات باهاما و مدیریت جدید اف‌تی‌ایکس تنهش‌هایی ایجاد شده‌ است. کمیسیون اوراق بهادار باهاما (SCB) این هفته اعلام کرد که جان ری (John Ray)، مدیرعامل جدید اف‌تی‌ایکس، «ادعاهای نامناسب و نادرستی» را درمورد این ایالت مطرح کرده است.

رایان پیندر (Ryan Pinder)، دادستان کل و وزیر امور حقوقی باهاما اعلام کرد «بسیار متأسف» است که مدیرعامل جدید اف‌تی‌ایکس «اقدامات به‌موقع کمیسیون اوراق بهادار در زمینه پرونده‌های ورشکستگی ارز دیجیتال را بد جلوه می‌دهد و از اتهامات نادرستی استفاده می‌کند».

بیشتر بخوانید: چانگ پنگ ژائو: سقوط FTX صنعت ارزهای دیجیتال را چندین سال عقب انداخت

۷. فروپاشی بلاک‌فای (BlockFi)؛ ۷ آذر ۱۴۰۱

بلاک‌فای؛ پلتفرم وام‌دهی ارز دیجیتال، در ۱۰ نوامبر (۱۹ آبان) و پس از سقوط اولیه صرافی‌ اف‌تی‌ایکس برداشت‌های خود را متوقف کرد. در آن زمان این شرکت سعی داشت درمورد اتفافات موجود بیشتر بررسی کند.

بنا بر پرونده ورشکستگی فصل ۱۱ بلاک‌فای در ۲۸ نوامبر (۷ آذر)، شعبه آمریکایی صرافی اف‌تی‌ایکس یکی از بدهکاران این شرکت است. بلاک‌فای ادعا کرده که صرافی مذکور ۲۷۵ میلیون دلار (ظاهراً از طریق یک معامله اعتباری که چند ماه پیش بسته‌ شده‌ بود) به آن بدهکار است. این شرکت در بیانیه‌ مطبوعاتی خود اعلام کرده است:

بلاک‌فای با ۲۵۷ میلیون دلار نقدینگی، انتظار دارد نقدینگی کافی برای ادامه بخشی از فعالیتش را داشته باشد تا بتواند شرکت خود را احیا کند.

بر اساس ایمیلی که این شرکت به کاربران خود ارسال کرده است، بلاک‌فای سرمایه‌های مشتریانش را به حالت تعلیق درآورده‌ است.

بیشتر بخوانید: پلتفرم بلاک فای رسما برای ورشکستگی فصل 11 اقدام کرد

جمع‌بندی

روند ورشکستگی ارز دیجیتال تنها به ورشکستگی یک شرکت خاص محدود نمی‌شود و گاهی اثرات جبران‌ناپذیری بر سایر شرکت‌های وابسته یا کل این صنعت خواهد داشت. همان طور که در این مقاله دیدیم، طی سال جاری بسیاری از شرکت‌ها ورشکست شدند و یکی از مهم‌ترین آنها FTX بوده که پس‌لرزه‌های آن همچنان ادامه دارد.

سوالات متداول